Πρόκειται για τη μέθοδο της απεικονιστικής φασματοσκοπίας ακτίνων-Χ (MA-XRF) με τη χρήση διάταξης σαρωτικής φασματοσκοπίας ακτίνων-Χ, που στόχο έχει να βοηθήσει τους συντηρητές στην αποκατάσταση, συντήρηση και επιστημονική τεκμηρίωση των έργων της πολιτιστικής κληρονομιάς και μελλοντικά βέβαια την ταυτοποίησή τους.
Μάλιστα, στο πλαίσιο εορτασμού της Ευρωπαϊκής Ημέρας Συντήρησης, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, σε συνεργασία με το Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, παρουσίασε τη μέθοδο αυτή και τα αποτελέσματα των μετρήσεων τόσο των εικόνων του Βυζαντινού μουσείου όσο και των σημαντικότερων μελετών από τη διεθνή βιβλιογραφία.
Στα μέσα Σεπτεμβρίου και στο πλαίσιο ερευνητικής συνεργασίας μεταξύ του Τμήματος Μηχανικών Επιστήμης Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και του εργαστήριου ISAAC Mobile Lab του Πανεπιστημίου Nottingham Trend της Αγγλίας, πραγματοποιήθηκαν μη-επεμβατικές μετρήσεις χαρακτηρισμού φορητών θρησκευτικών εικόνων. 
Μέχρι στιγμής, στο πλαίσιο της συνεργασίας, έχει γίνει η ανάλυση έξι φορητών εικόνων, μεταξύ των οποίων και η εικόνα του Αγίου Ιωάννη Πρόδρομου με σκηνές βίου του, του Θ. Πουλάκη (1620-1692 μ.Χ), ενώ στόχος είναι να συνεχιστεί σε όλες όσες διαθέτει το Βυζαντινό Μουσείο, όπως σημείωσε η προϊσταμένη του Τμήματος Συντήρησης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Αυγή Ευθυμιάδου. «Η συνεργασία έχει ξεκινήσει από καιρό, με την προσπάθεια ανάλυσης των εικόνων του Βυζαντινού μουσείου, κάτι που θα βοηθήσει περισσότερο στην τεκμηρίωση των εικόνων. Η μέθοδος είναι τρομερά χρήσιμη για όλα τα στοιχεία που μας δίνει, τις χρωστικές, την ανάλυση, την ιστορική τεκμηρίωση των έργων τέχνης και ελπίζουμε με τη βοήθεια των πανεπιστημίων να ολοκληρωθεί για όλες τις εικόνες», ανέφερε.
Η μέθοδος αυτή δίνει τη δυνατότητα ταυτοποίησης γνήσιων εικόνων, όπως και απόδοσης των έργων τέχνης σε συγκεκριμένους δημιουργούς. «Βέβαια απαιτεί πολύ χρόνο μέχρι να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία. Ξεκινάμε με την τεκμηρίωση των έργων τέχνης», σημείωσε.
Όπως εξήγησε ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Μηχανικών Επιστήμης Υλικών Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, η διάταξη σαρωτικής φασματοσκοπίας ακτίνων-Χ επιτρέπει μη επεμβατικές και μη καταστροφικές σημειακές αναλύσεις σε κινητές εικόνες, προκειμένου να σχηματίσουν οι ειδικοί την εικόνα των χρωστικών, επιζωγραφίσεων, συντηρήσεων, επεμβάσεων που έχουν γίνει, να ταυτοποιηθούν για το αν προέρχονται από τον ίδιο ζωγράφο ή την ίδια Σχολή, αλλά και να διαπιστωθούν τυχόν αλλοιώσεις από τον χρόνο, καθώς και να προταθούν οι βέλτιστες μέθοδοι συντήρησης στους συντηρητές.
Η συγκεκριμένη διάταξη επιτρέπει την καταγραφή στοιχειακών χαρτών αντικειμένων μεγάλων διαστάσεων, με χωρική διακριτική ικανότητα της τάξης του ενός δέκατου του χιλιοστού.
Η διάταξη απεικονιστικής φασματοσκοπίας φθορισμού ακτινών-Χ ανήκει στο Εργαστήριο Κεραμικών και Σύνθετων Υλικών του Τμήματος Μηχανικών Επιστήμης Υλικών και είναι η μοναδική στον ελλαδικό χώρο, ενώ δεν υπάρχουν πολλές παγκοσμίως, πέρα από τα πολύ μεγάλα μουσεία π.χ. στην Ολλανδία, το Βέλγιο και αλλού, που τη διαθέτουν και την αξιοποιούν λόγω της μη καταστροφικής και επεμβατικής χρήσης της.
«Είμαστε στην πρώτη γραμμή σε αυτόν τον τομέα και η χρήση της μπορεί να επεκταθεί, πέρα από αντικείμενα πολιτιστικής κληρονομιάς, σε βιο-υλικά, μεταλλικές επιφάνειες και ακόμα, επειδή παράγουμε μεγάλα δεδομένα, να έχουμε ανάλυση δεδομένων με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Γενικά είναι ένα πρότζεκτ που ξεκινά από τη βασική φυσική, μπαίνει σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς και φτάνει σε θέματα υπολογισμών και ανάλυσης μεγάλων δεδομένων», σημείωσε ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Η διάταξη αποκτήθηκε στο πλαίσιο της πράξης «Κέντρου Έρευνας, Ποιοτικής Ανάλυσης Υλικών Πολιτισμικής Κληρονομιάς και Επικοινωνίας της Επιστήμης», που εντάσσεται στη Δράση «Ενίσχυση των Υποδομών Έρευνας και Καινοτομίας» και χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Το έργο αφορά στην ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας στην Περιφέρεια Ηπείρου με την ανάπτυξη νέων σύγχρονων ερευνητικών υποδομών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στους τομείς της ποιοτικής ανάλυσης υλικών με έμφαση σε υλικά πολιτισμικής κληρονομιάς (αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, νομίσματα, έργα αργυροχρυσοχοίας, αλλά και έρευνα και πιστοποίηση για φορητές εικόνες, χειρόγραφα, τοιχογραφίες, πίνακες ζωγραφικής κ.ά.) και της επικοινωνίας της επιστήμης.
Απώτερος σκοπός του έργου, στο οποίο συμμετέχουν και άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, είναι, μέσα από την προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού και με το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, να γίνουν τα Γιάννενα ένα ευρωπαϊκό κέντρο μελέτης υλικών πολιτισμικής κληρονομιάς.
