ΚαθημερινάΑίθουσα Σύνταξης

«Διά χειρός Καλαρρυτιώτου…»

Βρεθήκαμε στην παρουσίαση του βιβλίου του Απόστολου Κατσίκη «Η Καλαρρυτινή Αργυροτεχνία» και γράφαμε δυο λόγια.

Ο άνθρωπος, ο δάσκαλος Απόστολος Κατσίκης, που παραμένει πάντα στη νεωτερικότητα, που, όταν μιλά ή γράφει, μας δίνει μαθήματα λαογραφίας, πολιτισμού, ευθύνης, αξιοπρέπειας, ήθους, ακόμη και αργυροτεχνίας, που τιμά τα άγια χέρια των προγόνων του, των Καλαρρυτινών και όχι μόνο.

Όλα όσα ακούγονταν στην αίθουσα «Δημ. Χατζής», τα οποία σποραδικά συλλέξαμε στο μπλοκάκι την Τετάρτη το απόγευμα στην παρουσίαση του βιβλίου του Απόστολου Κατσίκη «Η Καλαρρυτινή Αργυροτεχνία» ο συγγραφέας τα άκουγε συγκρατημένα, με διακριτικότητα, που τον χαρακτηρίζει και τον ωθεί να συνεχίζει να γράφει. Στο τέλος, με συγκίνηση, όπως είπε ο ίδιος ευχαριστώντας όλους, εξήγησε ποιοι ήταν οι λόγοι, τα κίνητρα για να συγγράψει αυτό το βιβλίο, εκτός του ότι του το ζήτησαν οι ίδιοι οι συμπατριώτες του. Ήταν μια συνισταμένη πολλών συνιστωσών, τόνισε, με επίκεντρο τα στοιχεία που συνέλεγε ο ίδιος από παιδί, το οποίο μεγάλωνε σε ένα σπίτι, όπου τα πάντα είχαν σχέση με αυτούς τους γεμάτους προκοπή, ανθρώπους του χωριού του. Ακόμη και τα αντικείμενα θύμιζαν τους συγχωριανούς του, οι οποίοι ασχολούνταν με την κτηνοτροφία, το εμπόριο και αργότερα με την κατασκευή αργυρών αντικειμένων. Όλα αυτά τα ακούσματα και οι συζητήσεις έπαιρναν μια μορφή μυθοπλασίας στο μυαλό και στην ψυχή του. Ένας κόσμος μυθικός αργότερα και στο μαγαζί του πατέρα του (υποδηματοποιείο) στην οδό Αβέρωφ, τον εμπορικότατο δρόμο των Ιωαννίνων, όπου βρίσκονται ως σήμερα όλα τα χρυσοχοεία. Έτσι είχε το προνόμιο να έρχεται σε επαφή με τα εργαστήρια και τον τρόπο επεξεργασίας του ασημιού που τον γοήτευε. Αναφέρθηκε στην αξία του ασημιού τότε και τώρα με αυτή την πρακτική βιωματική να τον προκαλεί, ώστε και ο ίδιος να ασχοληθεί εμπειρικά με την τέχνη.

Για τους ασημένιους δίσκους, τα ασημένια κουταλοπήρουνα, μίλησε, που κάποτε ήταν το σήμα κατατεθέν για κάθε γιαννιώτικο σπίτι και σήμερα σημειώνεται η απαξία τους.

Καθήκον μας είναι να δώσουμε στην περιώνυμη γιαννιώτικη αργυροτεχνία την αίγλη που είχε κάποτε και που της πρέπει.

Είχαν προηγηθεί οι πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες της καθηγήτριας Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Μαρίνας Βρέλλη – Ζάχου και της προϊσταμένης Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας Βαρβάρας Παπαδοπούλου. Τον συντονισμό είχε ο πολιτισμολόγος Παναγιώτης Τζόκας.

Είχε μια ιδιαιτερότητα αυτή η παρουσίαση βιβλίου, η οποία είναι έκδοση του Πατριωτικού Συλλόγου Καλαρρυτών «Η Πίνδος», με την χορηγία της Βουλής των Ελλήνων. Η συζήτηση που ακολούθησε, είχε πολύ ενδιαφέρον, αφού εστιάστηκε στην απαξίωση σήμερα του ασημιού και στην ανάγκη διάσωσης της μνήμης. Δόθηκαν κι από το κοινό τα εύσημα σε κείνους που προήγαγαν την τέχνη και την έκαναν διεθνώς γνωστή (Βούλγαρης, Μπάφας, Τζημούρης και άλλοι… διά χειρός Καλαρρυτιώτου, όπως υπέγραφαν).

Οι προτάσεις από τους γνωστούς γιαννιώτες αργυροχρυσοχόους Βαγγέλη Νέσση και Δημήτρη Τζουμάκα, που συνεχίζουν την επιτυχημένη οικογενειακή παράδοση, για σύσταση Ανώτατης Σχολής αργυροχρυσοχοϊας, που να ενταχθεί στo ήδη υπάρχoν Τμήμα Εικαστικών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ως και ξεχωριστού μουσείου της τέχνης, χαιρετίστηκαν από παράγοντες της πόλης, πανεπιστημιακούς και κοινό. Αλλά όλα αυτά ακούγονται ως ουτοπία, καθώς δεν υπάρχουν ούτε οι τεχνίτες-δάσκαλοι και ούτε το είδος προσφέρεται για αγορά, εκτός από εκκλησιαστικά είδη και κοσμήματα, τα οποία προτιμώνται από τους αγοραστές. Ιδιαίτερες ήταν επίσης οι τοποθετήσεις του συλλέκτη έργων Τέχνης και διευθυντή του μουσείου του Νησιού Φώτη Ραπακούση και μαθητών του κ. Κατσίκη.

Το βιβλίο διατέθηκε δωρεάν στους παρευρεθέντες, οι οποίοι συνέχιζαν τη συζήτηση στους διαδρόμους του Πολιτιστικού χώρου, λέγοντας ο καθένας τις δικές του ιστορίες του ασημιού.

Σχετικά άρθρα

Πολύτιμη γνώση για το Βουλευτήριο της αρχαίας Δωδώνης

Προχωρά η πιστοποίηση των Αρχαιολογικών Μουσείων της Ηπείρου

Τα ωκύπτερα στο μετάλλιο του Ioannina Lake Run 2023