Ο Ανδρέας και το ΠΑΣΟΚ ήρθαν το 1981 στην εξουσία με ένα πολύ απλό μήνυμα που πήγαζε από τις βασικές μεταρρυθμίσεις για τις οποίες διψούσε η κοινωνία. Αλλαγή του status quo και συμμετοχικές διαδικασίες. Δημοκρατία επιτέλους και όχι το εγκατεστημένο κράτος της δεξιάς. Ο Ανδρέας διακήρυξε: Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση.
Στην ιστορική ανάλυση πέτυχε να θεμελιώσει τις βάσεις για τη σύγχρονη Ελλάδα.
Η εθνική μας ανεξαρτησία είναι τόσο δεδομένη που, όταν η χώρα διαπραγματεύτηκε τη διάσωση της με τους εταίρους, η διαπραγμάτευση αυτή δεν έγινε στη βάση επιπτώσεων που θα είχε μία εξαρτημένη χώρα. Ούτε κανείς θεώρησε πως απειλείται η εθνική μας κυριαρχία από γείτονες χώρες, παρά τη δύσκολη θέση που είχε περιέλθει η Ελλάδα.
Η λαϊκή κυριαρχία είναι τόσο δεδομένη που ακόμα και με ακροδεξιούς υπουργούς Άμυνας (Μολυβιάτης στην κυβέρνηση Καραμανλή, Καμμένος στην κυβέρνηση Τσίπρα), κανείς δεν θεώρησε σοβαρά ότι μπορεί να έχουμε πραξικοπηματικές παρεμβάσεις από τον Στρατό. Στην εποχή μας μάλλον πρέπει να μας ανησυχεί η ευκολία με την οποία ακροδεξιά στελέχη βρίσκονται σε βασικές κυβερνητικές θέσεις (Πλεύρης, Γεωργιάδης και Βορίδης).
Η κοινωνική απελευθέρωση, όπως διαφαίνεται από τη θέση της γυναίκας στο εργασιακό περιβάλλον, είναι δεδομένη. Ειδικά με τη Γενιά Υ (40 και κάτω), που έρχεται σιγά σιγά στα πράγματα, δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που να θεωρεί πως μία γυναίκα υπολείπεται από έναν άντρα σε οποιαδήποτε έκφανση της επαγγελματικής, οικογενειακής, κοινωνικής και προσωπικής ζωής. Αντίστοιχα με τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και με τις πρόσφατες αποκαλύψεις ανάρμοστης σεξουαλικής συμπεριφοράς ακόμα και τα τελευταία στεγανά φαίνεται να εξαφανίζονται.
Ερχόμενοι στο τώρα, για να μπορέσει το ΚΙΝ.ΑΛ. να αποτελέσει πάλι ένα ριζοσπαστικό πλειοψηφικό ρεύμα, χρειάζεται μία νέα σοσιαλδημοκρατική συμφωνία που να πηγάζει από τις βασικές μεταρρυθμίσεις για τις οποίες διψά η κοινωνία σήμερα. Μόνο έτσι μπορεί να ελπίζει σε ένα νέο πλειοψηφικό ρεύμα.
Το πρώτο και κύριο είναι η αξιοκρατία: όχι άλλα γαλάζια, ροζ ή πράσινα παιδιά, διαφανείς διαδικασίες με ίσες ευκαιρίες για όλες και όλους και ισονομία παντού. Θα πρέπει ο νέος και η νέα στην Ελλάδα να γνωρίζουν πως με τις σπουδές τους και την εργασία τους μπορούν να εξελιχθούν κοινωνικά και να ζήσουν τη ζωή τους χωρίς εξαρτήσεις, πελατειακές σχέσεις και δουλοπρέπειες.
Το δεύτερο είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς και στις αρχές της ευνομούμενης πολιτείας και στο πολιτικό σύστημα. Αυτό χρειάζεται αποκέντρωση της εξουσίας από τα χέρια των λίγων και ενίσχυση της πολιτικής λογοδοσίας. Ανοιχτά δεδομένα σε όλους τους οργανισμούς, ανοιχτές διαδικασίες εξέλιξης και επιλογής στελεχών, ανοιχτή αξιολόγηση σε όλες τις δομές, ανοιχτοί προϋπολογισμοί.
Το τρίτο είναι η κοινωνική συνοχή και η διεύρυνση του κράτους πρόνοιας σε εθνικό επίπεδο. Από τη μία, η εξασφάλιση πόρων μέσω φορολογίας και εισφορών για τη λειτουργία και βελτίωση των υπαρχουσών δομών. Από την άλλη, η καταπολέμηση των φαινομένων της χρήσης δημόσιων αγαθών για προσωπικό πλουτισμό που δηλητηριάζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα.
Το τέταρτο είναι να αξιοποιήσουμε τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται παγκοσμίως με την 4η βιομηχανική επανάσταση και τις νέες δυνατότητες παραγωγής πλούτου. Πέρα από τα διχαστικά δίπολα του «καλού» κράτους και «κακού» επιχειρηματία από τη ριζοσπαστική αριστερά και το αντίστοιχο του «κακού» κράτους και «καλού» επιχειρηματία της δεξιάς, πρέπει να συμβαδίσουμε με την εποχή μας και να διευρύνουμε την παραγωγική βάση και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην κοινωνία της γνώσης που ενδυναμώνουν τους εργαζόμενους.
Τέλος, η κλιματική αλλαγή, πέρα από τη δίκαιη μετάβαση, απαιτεί αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, στον τρόπο μετακίνησης, στις καταναλωτικές μας συνήθειες ακόμη και στις διατροφικές μας συνήθειες. Πολλοί κλάδοι θα υποχωρήσουν ή, ακόμη, θα εξαφανιστούν, ενώ νέοι κλάδοι θα διαμορφωθούν. Πρέπει να αποφασίσουμε πού θέλουμε να πάμε και το πώς, χωρίς να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Το μεγαλύτερο εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας είναι η ίδια η Ελλάδα, το φυσικό περιβάλλον πρέπει να το σεβαστούμε και να το κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές.
Μία νέα σοσιαλδημοκρατική συμφωνία και ένα νέο πλειοψηφικό ρεύμα για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. θα του επιτρέψει να ελπίζει σε μία ευρύτερη συνένωση της δημοκρατικής παράταξης και σε μία νέα κυβερνητική θητεία που θα σηματοδοτήσει μία νέα περίοδο προόδου για τη χώρα.
