Οι περιφερειακές εκλογές τελείωσαν και το αποτέλεσμά τους έφερε για μία φορά ακόμη (έχουμε χάσει το μέτρημα!) τον Αλέξανδρο Καχριμάνη απόλυτο νικητή της αναμέτρησης.
Ένας μικρός απολογισμός της διαδικασίας δείχνει ότι η επιχειρούμενη πόλωση από την πλευρά του Σπύρου Ριζόπουλου, με… το «νισαφ’ Αλέκο» τελικά μάλλον γύρισε μπούμερανγκ στους Ορίζοντες Ηπείρου, καθώς τα ήθη των Ηπειρωτών δεν αποδέχονται τις κατά πρόσωπο επιθέσεις.
Ο Γιώργος Ζάψας κι ο Δημήτρης Δημητρίου στάθηκαν αξιοπρεπώς, εξασφαλίζοντας την παρουσία τους με οκτώ και τέσσερις έδρες αντίστοιχα, βγάζοντας ασπροπρόσωπα τα κόμματα που τους στήριξαν (με δεδομένη και την ισχυρή διεισδυτικότητα στην κοινωνία του Αλέκου Καχριμάνη), θέτοντας θεμέλια για τη μελλοντική τους πολιτική πορεία στην Περιφέρεια Ηπείρου. Ειδικά ο Δημήτρης Δημητρίου, ως Πρόεδρος του Επιμελητηρίου για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, θα έχει όλο το χρόνο να δράσει υπέρ της Ηπειρωτικής επιχειρηματικότητας και να δημιουργήσει ένα ισχυρό πολιτικό προφίλ.
Το μεγάλο όμως ερώτημα είναι πώς μπορεί να προχωρήσει η Ήπειρος από εδώ και πέρα, με δεδομένη και τη μεταιχμιακή και ρευστή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ευρώπη κι ο κόσμος ολόκληρος.
Κατ’ αρχήν πρέπει να γνωρίζει κανείς ότι για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) κάθε περιφέρεια αντιμετωπίζεται πλέον σαν ένα είδος μικρού, ημιαυτόνομου κράτους, γεγονός που σημαίνει ότι διαθέτει δικό της προϋπολογισμό, δική της αναπτυξιακή στρατηγική, ακόμη και δική της «εξωτερική πολιτική». Το γεγονός αυτό αποτελεί ευχή και κατάρα για κάθε Περιφέρεια καθώς από τη μία της παρέχει σχετική αυτονομία από το κεντρικό κράτος, από την άλλη όμως την υποχρεώνει να έχει σοβαρές υποδομές σε ανθρώπινο δυναμικό για να μπορεί να εκμεταλλευτεί το γεγονός αυτό επ’ αγαθώ των πολιτών της και να μην ασκεί, απλώς, διοίκηση.
Η παρούσα περιφερειακή αρχή έχει το μεγάλο πλεονέκτημα ότι έχει μαζί της τουλάχιστον το 60% των Ηπειρωτών. Αυτούς τους ανθρώπους θα πρέπει να τους εμπνεύσει, να τους ενθουσιάσει και να τους ενεργοποιήσει ως συμπράττοντες στην εξωστρέφειά της και στην προσπάθειά της να καταστήσει την «Ήπειρο» ένα διεθνώς αναγνωρίσιμο brand. Τρόποι υπάρχουν πολλοί, εύκολοι και φτηνοί αλλά χρειάζεται ένας συνεχής και συνεπής συντονισμός. Η ενεργοποίηση επίσης των ομογενών θα βελτιώσει την εξωστρέφεια της περιφέρειας Ηπείρου. Εδώ όμως χρειάζεται να γίνει μια απαραίτητη διευκρίνιση: Η ομογένεια, που αναδύεται ως νέα γενιά, έχει ελάχιστη σχέση με την ομογένεια των παλιότερων γενεών που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε γιορτές και εκδηλώσεις τα καλοκαίρια στην Ήπειρο. Οι νέες γενιές της ομογένειας δεν προσεγγίζονται και δεν ενεργοποιούνται με τις παραδοσιακές μεθόδους, ούτε συνδέονται με την Ήπειρο με το περίφημο συναίσθημα της νοσταλγίας. Αν η περιφέρεια θέλει να τους έχει μαζί της, πρέπει να τους προσεγγίσει με νέες μεθόδους, μιλώντας τη δική τους γλώσσα και προσφέροντάς τους νέες αφορμές για να καλλιεργήσουν μέσα τους την ταυτότητα αλλά και την περηφάνια του «Ηπειρώτη». Υπάρχουν διεθνείς καλές πρακτικές ενεργοποίησης και επανασύνδεσης με τη διασπορά, οι οποίες ταιριάζουν πολύ καλά με το προφίλ της περιφέρειας Ηπείρου και οι οποίες θα μπορούσαν να εφαρμοστούν εδώ. Και πάλι όμως, χρειάζεται οργανωμένη, συνεχής και συνεπής εφαρμογή.
Μέχρι τώρα έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για την αύξηση του τουρισμού στην περιφέρειά μας οι οποίες απέφεραν, είναι η αλήθεια, αποτελέσματα. Όμως επιχειρηματικότητα δεν είναι μόνο ο τουρισμός. Η Ήπειρος είναι ο κόμβος των δύο νέων, μεγάλων οδικών αρτηριών, της Εγνατίας και της Ιόνιας, με προοπτική στο άμεσο μέλλον να γίνει και διεθνής οδικός κόμβος με την πλήρη λειτουργία της Αδριατικής οδού. Διαθέτει διεθνές, πλέον, αεροδρόμιο, ενώ εξυπηρετείται και από άλλα τρία, χωρίς να αναφέρουμε και το αεροδρόμιο ελαφρών αεροσκαφών στην Άρτα. Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας γίνεται όλο και πιο σημαντικό για τα Βαλκάνια και την Αδριατική. Διαθέτει ένα πολύ μεγάλο, πια, πανεπιστήμιο με δεκάδες ερευνητικά εργαστήρια, τεχνολογικό πάρκο και υποδομές επικοινωνιών. Έχει ένα υπέροχο φυσικό πλούτο, ενώ όλες οι μεγάλες πόλεις της βρίσκονται είτε εντός, είτε πολύ κοντά σε μέρη εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς. Το αστικό της περιβάλλον είναι αρκετά έως πολύ καλό, ενώ βελτιώνεται συνεχώς. Η πρωτεύουσά της, τα Ιωάννινα, βρίσκονται σε απόσταση μισής ώρας τόσο από παραλίες όσο και από χειμερινά θέρετρα. Διαθέτει νοσοκομεία και κέντρα υγείας για άμεση και υψηλής ποιότητας υγειονομική κάλυψη. Η πολιτιστική της παράδοση πηγαίνει πίσω χιλιάδες χρόνια και είναι ακόμη ζωντανή, παράγοντας υψηλής ποιότητας πολιτιστικό προϊόν και αποτελώντας στιβαρή βάση για την ανάπτυξη επιχειρήσεων του πολιτισμού και πολλά άλλα.
Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, καθώς και ο κοσμοπολιτισμός και το επιχειρηματικό δαιμόνιο των Ηπειρωτών μπορούν να συμπυκνωθούν σε τρεις έννοιες: επιχειρηματικές υποδομές, ποιότητα ζωής, εξειδικευμένο δυναμικό. Οι έννοιες αυτές είναι και η βάση για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας χαμηλής όχλησης αλλά υψηλής προστιθέμενης αξίας. Για να γίνει όμως αυτό, ταυτόχρονα με την προβολή της περιφέρειας Ηπείρου ως τουριστικού προορισμού, θα πρέπει να γίνει μια ισχυρή προώθησή της και ως επιχειρηματικού προορισμού. Στη διαδικασία αυτή θα προβληθούν οι υποδομές της, η ποιότητα ζωής όποιου έρθει να εγκατασταθεί εδώ, το επιστημονικό δυναμικό που αποφοιτά από το πανεπιστήμιο, αλλά και η θέληση της διοίκησης της περιφέρειας να βοηθήσει ουσιαστικά στην ίδρυση και υποστήριξη των νέων επιχειρήσεων, ειδικά όσων έρχονται από μέρη εκτός της Ηπείρου. Και πάλι οι βέλτιστες πρακτικές υπάρχουν διεθνώς, είναι καταγεγραμμένες και τεκμηριωμένες και αυτό που χρειάζεται είναι η θέληση της περιφερειακής αρχής και μια συνεπής και συνεχής εκστρατεία.
Ειπώθηκε πριν ότι για την ΕΕ οι περιφέρειες αποτελούν, στην ουσία, μικρά ημιαυτόνομα κράτη. Αυτό σημαίνει ότι η περιφέρεια Ηπείρου μπορεί να έχει και την τεχνοκρατική αλλά και την οικονομική βοήθεια των φορέων της ΕΕ στις προσπάθειές της αυτές.
Η περίσταση είναι πολύ καλή. Η επόμενη κυβέρνηση της ΝΔ προφανώς θα είναι φίλα διακείμενη στον κ. Καχριμάνη, η νέα Προγραμματική Περίοδος της χρηματοδότησης της Ελλάδας από την ΕΕ θα ξεκινήσει εντός της νέας θητείας του, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου κ. Δημητρίου, παρότι αντίπαλός του στις εκλογές, θα συμμετέχει στο περιφερειακό συμβούλιο και θα μπορεί άμεσα να μεταφέρει τις επιχειρηματικές προτάσεις και, τέλος, η γενικότερη ελληνική κρίση φαίνεται ότι κατακάθεται οπότε και μπορεί να αρχίσει και στην περιφέρειά μας η ανάκαμψη.
Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα μορφοποιημένο σχέδιο, μια ισχυρή πολιτική βούληση και μια ομάδα τεχνοκρατών και πολιτικών αφιερωμένη στην πλήρη και πιστή εφαρμογή του. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο φαίνεται, αλλά ποια αναπτυξιακή πορεία είναι εύκολη;
