«Πρέπει να ανάψουμε τις μηχανές για να βγούμε επιθετικά προς την πόλη και ενάντια στην κατάσταση του φόβου που έχει φέρει η πανδημία», τονίζει σε συνέντευξή του στον Η.Α., στην οποία αποκαλύπτει και το έργο της κεντρικής σκηνής, το οποίο θα ανέβει πριν και μετά το Πάσχα. Πρόκειται για τη γνωστή κωμωδία «Δείπνο Ηλιθίων», ενώ με κωμωδία θα περιοδεύσει το ΔΗΠΕΘΕ και το καλοκαίρι, καθώς «ο κόσμος έχει ανάγκη να γελάσει».
Ο Χ. Πεχλιβανίδης μιλά, επίσης, για το καλλιτεχνικό δυναμικό της πόλης, την ανάγκη παρεμβάσεων στο Καμπέρειο Θέατρο, ενώ υπεραμύνεται με σθένος της ανάγκης διατήρησης της αυτονομίας των ΔΗΠΕΘΕ.
Πώς περιμένατε να βρείτε το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων και τι ήταν αυτό που συναντήσατε;
Τα πράγματα τα βρήκα πολύ καλά σε σχέση με αυτό που περίμενα, με δεδομένο ότι το ΔΗΠΕΘΕ ήταν για ένα διάστημα χωρίς καλλιτεχνικό διευθυντή. Ο κόσμος είναι θετικός και προς εμένα και προς αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε σιγά-σιγά, να δώσουμε μία νέα πνοή στο θέατρο της πόλης. Κάνοντας μία πρώτη αποτίμηση, μετά από πέντε μήνες που μετρώ στο ΔΗΠΕΘΕ, θα έλεγα ότι προχωράμε ωραία.
Αναλάβατε σε μία ιδιαίτερη κατάσταση, λόγω της πανδημίας, μην μπορώντας προφανώς να κάνετε πολλά από αυτά που είχατε στο μυαλό σας. Πώς βιώσατε την περίοδο της πανδημίας;
Ο χώρος του πολιτισμού με την πανδημία διαλύθηκε. Ο πολιτισμός στηρίζεται στην εξωστρέφεια, στηρίζεται στο να κάνεις μία παράσταση και να έρθει ο κόσμος να την απολαύσει, οπότε χρειάζεται τον κόσμο, χρειάζεται το κοινό. Οι περιορισμοί από την πανδημία και όλες αυτές οι διαταραχές της πανδημίας, μας άλλαζαν συνεχώς τα πλάνα. Κάτι πας να ξεκινήσεις και βγαίνει μία διάταξη υγειονομική και το ακυρώνει, το αλλάζει, το μεταφέρει. Γενικώς υπάρχει μία μετάθεση και μία δυσκολία στον προγραμματισμό, γιατί, όταν θέλεις να προγραμματίσεις κάτι, το ρεπερτόριο ή ό,τι έχεις ετοιμάσει σχετικό, παίρνεις το ημερολόγιο και λες ότι θα γίνει αυτό τότε, μιλάς με κόσμο και μετά πρέπει να ξαναμιλήσεις με κόσμο, να αλλάξεις.
Ήταν ίσως και κάτι που μπορεί να λειτούργησε θετικά, με δεδομένο ότι σας έδωσε τον χρόνο να προετοιμάσετε αυτό που θέλετε, χωρίς να υπάρχει βιασύνη ότι πρέπει να δείξετε κάτι άμεσα στον επόμενο μήνα;
Ναι, μας έδωσε το χρονικό περιθώριο να σκεφτούμε καλύτερα τα πλάνα μας. Αυτό μπορώ να πω ότι ήταν από τα θετικά. Εκμεταλλευτήκαμε λίγο αυτή την αδράνεια για να είμαστε περισσότερο έτοιμοι για μετά.
Δώσατε ένα στίγμα της παρουσίας σας εδώ με τον κύκλο εκδηλώσεων για τη γυναίκα και την έμφυλη βία. Παράλληλα, μέσα από αυτή τη δράση δόθηκε η δυνατότητα να αποκτήσετε και μια εικόνα για το καλλιτεχνικό δυναμικό των Ιωαννίνων.
Πιστεύω ακράδαντα και όχι μόνο για το ΔΗΠΕΘΕ, για το θέατρο γενικότερα, ότι δεν μπορεί να μένει αμέτοχο στα κοινωνικά, σύγχρονα, φλέγοντα ζητήματα της κοινωνίας. Από το κίνημα Me Too εδώ και ενάμιση χρόνο και τα περιστατικά που συνεχώς βγαίνουν στην επιφάνεια, ξεκίνησε η ιδέα να γίνει ένας κύκλος δράσεων με τη θεματική «γυναίκα, ισότητα, ελευθερία». Και μέσα από αυτόν τον κύκλο θέλησα να δώσω βήμα στους γιαννιώτες καλλιτέχνες. Αν και το θέατρο είναι μία κοινότητα, που δεν έχει χώρο, με την έννοια χώρα ή πόλη, το ΔΗΠΕΘΕ είναι το θέατρο των Γιαννιωτών. Οπότε πρέπει να εμπιστευτούμε και το δυναμικό της πόλης, γι’ αυτό και έδωσα βήμα στις ομάδες της πόλης και για να τις γνωρίσω μέσα από τη θεατρική πράξη. Είχαμε δέκα ομάδες και κάναμε 20 παρουσιάσεις. Ήταν ομάδες χορού, ομάδες θεάτρου και με αυτό τον τρόπο γνωριστήκαμε με τους καλλιτέχνες. Είναι πιο δυνατή η γνωριμία μέσα από την καλλιτεχνική έκφραση. Ήταν πολύ ωραία, αν και η αλήθεια είναι πως θα ήθελα να υπάρχει περισσότερη συμμετοχή του κοινού. Ωστόσο, είμαστε σε μια περίεργη περίοδο, που πρέπει να δοθεί ο χρόνος και στην πόλη και στο θέατρο και στον κόσμο. Όταν πας να δώσεις έναν άλλο αέρα, θέλει λίγο χρόνο αυτό το πράγμα για να γίνει.
Ποια η εικόνα που σχηματίσατε από το καλλιτεχνικό δυναμικό της περιοχής; Και θα ήθελα τη γνώμη σας για το αν υπάρχει χώρος, αν υπάρχει κοινό για τόσες ομάδες στα Γιάννενα.
Είναι ευτύχημα για την πόλη των Ιωαννίνων που έχει τόσους πολλούς καλλιτέχνες. Όταν υπάρχουν τόσες πολλές καλλιτεχνικές ομάδες, σημαίνει ότι κάτι δημιουργείται. Και όταν κάτι δημιουργείται είναι μόνο θετικό. Ήξερα ότι τα Γιάννενα έχουν πληθώρα καλλιτεχνικών ομάδων και αυτό συνάντησα. Νομίζω πως υπάρχει το κοινό στα Γιάννενα. Άλλωστε, εκτός από τους πολίτες των Ιωαννίνων, υπάρχει και ένας μεγάλος αριθμός φοιτητών. Θέλω να προσπαθήσω να γεφυρώσω ένα χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στο θέατρο και στο φοιτητικό κοινό. Δεν το λέω εμπορικά. Το θέατρο είναι χώρος συνάντησης ανθρώπων, καλλιτεχνών με το κοινό. Το κοινό των φοιτητών είναι ένα ιδιαίτερο κοινό, πολύ δυναμικό, το οποίο χρειαζόμαστε για να μπορέσουμε να ενδυναμώσουμε τον διάλογο που θέλει να έχει το θέατρο. Η πόλη των Ιωαννίνων έχει τον κόσμο και το δυναμικό να γεμίσει τις αίθουσες. Εμείς οι καλλιτέχνες πρέπει να πάμε προς τον κόσμο. Το θέατρο θα πρέπει να βγει προς την πόλη. Με αυτό τον κύκλο δράσεων κάναμε ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, να βγούμε προς την πόλη.
Τι ετοιμάζετε από εδώ και πέρα; Θα δούμε κάτι αυτή την περίοδο άμεσα ή πάμε προς το καλοκαίρι, λόγω των περιορισμών που εξακολουθούν να υφίστανται;
Την άλλη εβδομάδα ξεκινάει η κεντρική σκηνή και ετοιμάζουμε για τον Απρίλιο και τον Μάιο το «Δείπνο Ηλιθίων». Η επιλογή της κωμωδίας ήταν δική μου απόφαση, γιατί θεωρώ ότι ο κόσμος έχει ανάγκη να γελάσει, να χαρεί. Όχι να τον αποπροσανατολίσουμε από τα προβλήματά του, αλλά να δει μία αστεία ιστορία, μία καλοκουρδισμένη παράσταση, με ένα καλό κείμενο, όπως το «Δείπνο Ηλιθίων», που πλέον είναι μια κλασική κωμωδία. Παρ’ όλο που το κείμενο είναι σύγχρονο, έχει ανέβει σε πολλά θέατρα, έχει γίνει δύο φορές ταινία, μία γαλλική, μία αμερικάνικη. Θεωρώ ότι πρέπει να προσφέρουμε την ευκαιρία στον κόσμο να χαμογελάσει, να γελάσει αυτή τη μιάμιση ώρα που διαρκεί η παράσταση και να μπει σε μία άλλη διάθεση. Η κωμωδία είναι πιο δύσκολη από το δράμα. Είναι μία πρόκληση αυτό.
Για το καλοκαίρι υπάρχουν σκέψεις για έργο;
Υπάρχουν πέντε-έξι έργα που έχω στο μυαλό μου. Θα κινηθούμε σίγουρα προς την κωμωδία, καθώς θα πρόκειται για μία παράσταση που θα πάει στις πλατείες των χωριών, σε δήμουςμ που εκεί χρειάζεται κάτι αλέγκρο. Είναι μία προσπάθεια να πιάσεις τον θεατή στον εξωτερικό χώρο, κάτι που αποτελεί μία επιπλέον δυσκολία, γιατί ο εξωτερικός χώρος έχει τη φασαρία, είναι πιο απρόσιτος, οπότε θέλει κάτι να πιάσεις τον θεατή και να τον πάρεις μαζί σου σε αυτό το ταξίδι που είναι η κάθε παράσταση. Υπάρχουν, επίσης, κάποιες σκέψεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Θα έχουμε και φέτος το Θερινό Μαντείο, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα το ξεκινήσουμε το δεκαήμερο μέσα στον Ιούλιο.
Θα ήθελα, ακόμη, να σημειώσω, ότι στο Καμπέρειο Θέατρο θα φιλοξενήσουμε τον Φεβρουάριο δύο παραστάσεις: το «Toku» από τους Fly Theatre και την stand up comedy παράσταση «1821-2021, 200 Χρόνια Δανεικά» με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο. Μέσα στις δυσκολίες, μέσα στον φόβο της πανδημίας και των κρουσμάτων, θέλω και προσπαθώ να έχουμε το θέατρο ανοιχτό με όποιο τρόπο μπορούμε.
Το Καμπέρειο είναι ένα κτήριο με πολλά προβλήματα, παλιό. Θα βοηθούσε να δημιουργηθεί μία άλλη θεατρική σκηνή;
Συζητήσεις για άλλη θεατρική σκηνή δεν γνωρίζω να έχουν γίνει. Υπάρχουν, όμως, συζητήσεις για ανακαίνιση του Καμπέρειου, ώστε να αντιμετωπιστούν κάποια βασικά προβλήματα. Θέλω, όμως, να πω ότι από την πρώτη στιγμή που μπήκα στο Καμπέρειο, ένιωσα μία ζεστασιά σε αυτό το θέατρο. Είναι ένα θέατρο μικρό μεν, αλλά έχει μία γλυκύτητα, μία ζεστασιά που σε εμπνέει για να δημιουργήσεις.
Τα ΔΗΠΕΘΕ είναι υποστελεχωμένα. Ούτε υπαλλήλους έχουν, ούτε καλλιτεχνικό δυναμικό. Δε θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υπό καλύτερες συνθήκες αν ήταν ενταγμένα στα Πνευματικά Κέντρα των δήμων;
Εγώ είμαι υπέρ της αυτόνομης ταυτότητας των ΔΗΠΕΘΕ. Ωστόσο, είναι δεδομένο πως θα πρέπει να λυθούν κάποια ζητήματα λειτουργίας και αυτό είναι θέμα πολιτικής απόφασης από τα υπουργεία. Δυστυχώς, το θέατρο πολλές φορές συγκρούεται και βρίσκει συνεχώς αναχώματα σε πράγματα, τα οποία θα μπορούσαν να λυθούν πολύ εύκολα. Χρειάζεται μία πολιτική απόφαση για να βοηθήσουν τα ΔΗΠΕΘΕ ουσιαστικά, να γίνουν ακόμη πιο αυτόνομα. Θεωρώ την ύπαρξή τους πολύ σημαντική και πρέπει να ισχυροποιηθεί η ύπαρξή τους από την κεντρική εξουσία, γιατί με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στην αποκεντροποίηση της τέχνης. Είναι άλλος ο ρόλος του Πνευματικού Κέντρου κάθε πόλης και πολύ διαφορετικός ενός θεατρικού οργανισμού. Ένας θεατρικός οργανισμός πρέπει να έχει τον καλλιτεχνικό του διευθυντή, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τον προγραμματισμό, να ρέει σωστά η διαδικασία των προβών, να δημιουργεί δράσεις μέσα στην πόλη… Τα ΔΗΠΕΘΕ είναι πόλος έλξης και καλλιτεχνών εκτός της πόλης. Το ΔΗΠΕΘΕ δε σημαίνει ότι δουλεύει μόνο με ανθρώπους της πόλης. Στο θέατρο η δουλειά μας δεν έχει πόλη, δεν έχει χώρο. Στα ΔΗΠΕΘΕ πρέπει να συναντιέται το δυναμικό της πόλης με εξωτερικούς καλλιτέχνες, να συνομιλούν οι καλλιτέχνες μεταξύ τους δημιουργικά σε παραστάσεις, να φεύγουν, να έρχονται άλλοι. Πιστεύω ότι τα ΔΗΠΕΘΕ πρέπει να είναι πόλος έλξης καλλιτεχνών παράλληλα με το καλλιτεχνικό δυναμικό της πόλης. Πρέπει να δοθεί και άλλη δύναμη σε αυτούς τους οργανισμούς. Με έναν υγιή τρόπο διαχείρισης, μπορείς να κάνεις πολύ ωραία πράγματα σε ΔΗΠΕΘΕ σε πόλεις που μπορούν να τα στηρίξουν. Τα Γιάννενα είναι μία τέτοια πόλη που μπορούν να στηρίξουν το ΔΗΠΕΘΕ.
Μπορούν τα ΔΗΠΕΘΕ να σταθούν κάποια στιγμή μόνο στα δικά τους πόδια; Να λειτουργήσουν με βάση τους όρους της αγοράς, με έργα που θα μπορέσουν να φέρουν θεατές, να κόψουν εισιτήρια και να μην απαιτείται συνεχώς η επιδότηση της λειτουργίας τους από το κράτος και την αυτοδιοίκηση;
Τα ΔΗΠΕΘΕ λειτουργούν με όρους αγοράς, όχι με την έννοια να είναι προσοδοφόρα. Έχουν τόσα πολλά έξοδα, οπότε δε θα μπορούσαν να σταθούν χωρίς την κρατική βοήθεια. Ο βασικός ρόλος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να δώσει ακόμη περισσότερα κονδύλια προς τον πολιτισμό, και προς τα ΔΗΠΕΘΕ και προς τους αυτόνομους καλλιτέχνες και ομάδες. Από μόνα τους τα ΔΗΠΕΘΕ, δεδομένης της κατάστασης, δεν μπορούν να σταθούν. Θα έπρεπε ένα ΔΗΠΕΘΕ να είναι συνεχώς sold out και το εισιτήριο να κοστίζει 20-25 ευρώ. Το ΔΗΠΕΘΕ πρέπει να είναι προσιτό προς τον κόσμο της πόλης.
Επιστρέφοντας στο δικό σας κομμάτι. Ποιος είναι ο στόχος που έχετε βάλει με την παρουσία σας στο ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων;
Στόχος είναι να βγούμε προς την πόλη και η πόλη να έρθει προς εμάς. Να μάθει ξανά ο πολίτης, ο φοιτητής, ο άνθρωπος που εργάζεται στην πόλη των Ιωαννίνων το ΔΗΠΕΘΕ και να βάλει ξανά το θέατρο στην καθημερινότητά του. Να μπούμε και εμείς στην καθημερινότητά τους, αλλά να μας βάλει και ο πολίτης στην καθημερινότητά του. Θέλουμε να μας αγκαλιάσουν οι πολίτες. Τα Γιάννενα έχουν κοινό μορφωμένο και διαβασμένο. Έχει μία μεγάλη ιστορία αυτή η πόλη. Είμαι αισιόδοξος.
Πόσο εύκολο είναι να συμβεί αυτό;
Σίγουρα, και λόγω της πανδημίας, πρέπει εμείς από την πλευρά μας να ανάψουμε τις μηχανές για να βγούμε «επιθετικά» προς την πόλη και ενάντια στην κατάσταση του φόβου που έχει φέρει η πανδημία. Προσφέροντας, όσο είναι δυνατόν, ένα άρτιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, ούτως ώστε να μπούμε και στη συνείδηση του πολίτη και να δει ο κάθε Γιαννιώτης ότι υπάρχει ένα θέατρο στην πόλη του και να πηγαίνει να βλέπει τις παραστάσεις. Και πρέπει να συνεργαστούμε και με άλλα ΔΗΠΕΘΕ. Είναι στους στόχους μου να συμπράξουμε σε μία παράσταση δύο με τρία ΔΗΠΕΘΕ.
Βοηθάει, σίγουρα, πολύ και το ότι έχω βρει ένα πολύ ευχάριστο περιβάλλον στο Δ.Σ. Είμαι πρωτάρης σε αυτόν τον ρόλο και, όταν μπήκα στο Δ.Σ., βρήκα ανθρώπους που νοιάζονται πολύ για το θέατρο. Είναι πολύ υποστηρικτικοί και τους ευχαριστώ γι’ αυτό.
