Δίχως αμφιβολία, η χρονιά που φεύγει σε λίγες ώρες, χαρακτηρίστηκε από το θέμα του κορωνοϊού. Για την Ελλάδα, όμως, ο κορωνοϊός δεν ήταν η μοναδική πληγή που αφήνει πίσω του, καθώς το 2021 θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη μας και για τις φωτιές του καλοκαιριού, που έκαψαν τεράστιες εκτάσεις, αφάνισαν περιουσίες και ευτυχώς δεν πήραν ανθρώπινες ζωές.
Μία φωτογραφία από την πολύπαθη Εύβοια επέλεξε στις 10 εικόνες της χρονιάς το περιοδικό Time και αυτή δεν είναι άλλη από τη φωτογραφία της κυρίας Παναγιώτας από το χωριό Γούβες, την οποία τράβηξε ο φωτορεπόρτερ Κωνσταντίνος Τσακαλίδης. Ένας φωτορεπόρτερ, που κατά κάποιο τρόπο συνδέεται και με τα Γιάννενα, καθώς σχεδόν κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία έρχεται στην πόλη για να καλύψει φωτογραφικά τον Γύρο Λίμνης Ιωαννίνων.
Η επιλογή της φωτογραφίας του στη λίστα του περιοδικού «Time» με τις καλύτερες φωτογραφίες της χρονιάς και αυτή η σύνδεσή του με τα Γιάννενα ήταν και ο λόγος που επιλέξαμε να μιλήσουμε μαζί του λίγες ώρες πριν αποχαιρετήσουμε το 2021.
Διάβασα σε μία συνέντευξή σου, πως όταν σηκώνεις την κάμερά σου για να τραβήξεις ένα στιγμιότυπο, δε σκέφτεσαι αν αυτό που τραβάς εκείνη τη στιγμή, μπορεί να είναι ένα σημαντικό ντοκουμέντο υπενθύμισης. Ούτε και την επιδραστικότητα που θα έχει στον κόσμο. Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να αντιληφθείς ότι πρόκειται για μια σημαντική εικόνα και πότε αντιλήφθηκες ότι η εικόνα σου παραπέμπει στην «Κραυγή» του Μουνκ;
Δε θυμάμαι που γράφτηκε αυτό. Δεν εννοούσα αυτό ακριβώς. Σίγουρα όταν είσαι σε ένα γεγονός, καταλαβαίνεις ή γνωρίζεις ήδη αν είναι ή μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι σημαντικό. Αυτό δε σημαίνει υποχρεωτικά ότι θα σου δώσει ως φωτογράφο και μια σημαντική εικόνα ως αποτέλεσμα. Η εικόνα ήξερα ότι είναι μια καλή εικόνα, προφανώς όμως δεν μπορούσα να φανταστώ την εξέλιξη που θα είχε. Σχετικά με την σύνδεση της με την «Κραυγή», δεν είχε πάει καθόλου το μυαλό μου. Άλλωστε έχει αντιστοιχηθεί και με άλλα στιγμιότυπα στο παρελθόν.
Εκείνες τις μέρες στην Εύβοια βρέθηκαν αρκετοί φωτορεπόρτερ, που απαθανάτιζαν τις εικόνες της καταστροφής και της απόγνωσης. Πιστεύεις ότι είναι και λίγο θέμα τύχης να αποτυπώσεις ένα στιγμιότυπο, ανάλογο με αυτό που έμελλε λίγους μήνες αργότερα να συμπεριληφθεί στο ετήσιο άλμπουμ του περιοδικού TIME μαζί με άλλα 99 «κλικ» που συγκλόνισαν τον κόσμο την χρονιά που πέρασε, και στη συνέχεια στις 10 εικόνες της χρονιάς; Ή πρέπει ο φωτορεπόρτερ να κυνηγά την τύχη του;
Το ένα φέρνει το άλλο σίγουρα. Η τύχη είναι σημαντικός παράγοντας στη δουλειά μας, αλλά έρχεται συνήθως με το κυνήγι/επιμονή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είχαμε αποφασίσει με έναν άλλο συνάδελφο να ακολουθήσουμε διαφορετική προσέγγιση από όλους του υπόλοιπους. Να προσεγγίσουμε, δηλαδή, τα σπίτια και τους κατοίκους, ώστε να καταγράψουμε προετοιμασίες και αντιδράσεις στη θέα της πυρκαγιάς, που κατευθυνόταν απειλητικά προς το χωριό.
Υπήρξαν στιγμές που σκέφτηκες να αφήσεις τη μηχανή και να βοηθήσεις στο έργο της κατάσβεσης της φωτιάς ή στην εκκένωση ενός χωριού; Ή θεωρείς ότι με τις φωτογραφίες σου μπορείς να βοηθήσεις περισσότερο προς την κατεύθυνση ίσως της ανάδειξης της καταστροφής ή της ανάγκης για βοήθεια;
Αυτό είναι κάτι που πολύ συχνά τίθεται σαν ερώτημα προς τους εικονολήπτες (φωτογράφους και βιντεολήπτες), συνήθως με επικριτική διάθεση. Δεν το έχουμε σκεφτεί απλά, είναι κάτι που γίνεται πολύ συχνά είτε σε φωτιές, είτε όταν καλύπταμε το προσφυγικό με τις μαζικές αφίξεις την περίοδο 2015-2016. Μπορεί να συνδυαστεί τις περισσότερες φορές και η κάλυψη του γεγονότος και η βοήθεια. Σίγουρα, όμως, δεν είναι αυτή η δουλειά μας, για άλλο λόγο βρισκόμαστε εκεί.
Εκτός από το φωτορεπορτάζ, ασχολείσαι και με το αθλητικό φωτορεπορτάζ και μάλιστα έχεις βρεθεί αρκετές φορές στα Γιάννενα για να καλύψεις με τον Άγγελο Ζυμάρα το Ioannina Lake Run. Αν σου ζητούσαν να διαλέξεις ανάμεσα στο να καλύπτεις εικόνες καταστροφής, όπως αυτές στην Εύβοια, ή εικόνες χαράς και προσπάθειας, όπως αυτές ενός δρομικού event, το θα διάλεγες και γιατί;
Είναι πολύ διαφορετικά σαν θέματα, αλλά έχουν και τα δυο στιγμές έντασης, με έντονες εκφράσεις στα πρόσωπα των ανθρώπων, που εξιτάρουν πάντα έναν φωτορεπόρτερ. Σίγουρα, αν έπρεπε να διαλέξω κάποιο από τα δύο, θα ήταν το φωτορεπορτάζ, όχι απαραίτητα μόνο σε στιγμές καταστροφής, λόγω της μεγαλύτερης επαφής που έχεις με τους πρωταγωνιστές και τον κόσμο γενικότερα.
Και μια που έχεις έρθει αρκετές φορές στα Γιάννενα και έχεις κάνει και εσύ τον γύρο της λίμνης μαζί με τους δρομείς, ποια εικόνα θεωρείς ότι αντιπροσωπεύει την πόλη και ποια η αθέατη πλευρά της που αξίζει να αναδειχθεί;
Η πιο αντιπροσωπευτική εικόνα της πόλης σίγουρα είναι το παραλίμνιο κομμάτι, μαζί με αυτό της παλιάς πόλης, το οποίο μου αρέσει ιδιαίτερα. Παρά τις αρκετές επισκέψεις στην πόλη, όλες για δουλειά, δε μου έχει δοθεί η ευκαιρία να την εξερευνήσω. Θεωρώ, λοιπόν, ότι δεν είμαι ο κατάλληλος για να αναφέρω κάποια αθέατη πλευρά της.
Σε ό,τι αφορά μια εικόνα του Γύρου Λίμνης;
Σίγουρα η πιο αντιπροσωπευτική εικόνα του αγώνα είναι τα σημεία που περνάει πολύ κοντά από τη λίμνη μεταξύ των χωριών Αμφιθέα και Λογγάδες. Αν ήθελα να δω κάτι ως φωτογράφος, είναι να περνάει ο αγώνας μέσα από το τείχη του Κάστρου.
