Το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, ο προϋπολογισμός έκλεισε με πρωτογενές έλλειμμα 6,7 δισ. €. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί πρωτογενές έλλειμμα άλλα 10,3 δισ. € το 2021. Σύνολο διετίας, 17 δισ. €.
Να εξηγήσω ότι πρωτογενές έλλειμμα στον προϋπολογισμό σημαίνει απλώς έσοδα μείον έξοδα. Χωρίς τους τόκους. Η χώρα όμως πληρώνει επιπλέον πολύ υψηλούς τόκους, λόγω των δανείων της. Έτσι το δημόσιο χρέος δεν μεγάλωσε μεσ’ τη διετία μόνο 17 δισ. €. Μεγάλωσε τόσο, συν τους τόκους των δανείων, που φέτος ήταν 5,0 δισ. € και πέρσι άλλα 4,9 δισ. €.
Για αυτό το δημόσιο χρέος ξεπέρασε πριν λίγες μέρες, για πρώτη φορά στην ιστορία, τα 400 δισ. €.
Το 2010 οι πολίτες ξύπνησαν σε ένα εφιάλτη χρέους. Άκουσαν πρώτη φορά ότι δεν υπήρχαν χρήματα για να λειτουργεί η χώρα. Για τα νοσοκομεία και τα σχολεία. Αρχικώς, τους πρώτους μήνες, γιατί οι «δανειστές» μας δάνειζαν πλέον πολύ ακριβά. Κατόπιν γιατί σταμάτησαν να μας δανείζουν ολωσδιόλου. Και ξεκίνησε το πρώτο μνημόνιο. Που έφερε την ανεργία στο 25% (των νέων στο 50%), κατάργησε τους 14 μισθούς στο δημόσιο, στέγνωσε την αγορά, κράτησε έκτοτε όλους τους μισθούς καθηλωμένους και έδιωξε εκατοντάδες χιλιάδες νέα παιδιά στο εξωτερικό.
Tότε πολλοί δημοσιογράφοι των μεγάλων ΜΜΕ άρχισαν να λοιδορούν τους Έλληνες, έτσι γενικώς, επειδή «ζούσαν ανεύθυνα μεσ’ στην πλαστή ευμάρεια», κυβερνητικά στελέχη να λένε «όλοι μαζί τα φάγαμε», ενώ ο κόσμος θυμωμένος απαντούσε «γιατί ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν μας τα έλεγαν όλα αυτά»;
Ήταν 2010, επαναλαμβάνω, το δημόσιο χρέος ήταν 330 δισ. € ή 145% του ΑΕΠ. Σήμερα είναι 400 δισ. € ή 190% του ΑΕΠ.
Η κατάσταση λοιπόν σήμερα είναι χειρότερη. Τυχαία; Όχι. Αλλά γιατί η κυβέρνηση ΝΔ έκανε ένα σπριντ σπατάλης και απευθείας αναθέσεων, που πλησίασε τα 10 δισ. € και συνεχίζει. Γιατί επιδοτεί τη βιομηχανία της ενέργειας, επιτρέποντας τις υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη και καλύπτοντας τη διαφορά με χρήματα των ίδιων των φορολογούμενων! Που τα «γλιτώνουν» (δήθεν) σήμερα στο λογαριασμό ρεύματος αλλά θα τα πληρώσουν αύριο διπλά: όταν η επιδότηση στο λογαριασμό μετατραπεί σε κρατικό δάνειο με υψηλό τόκο!
Και ναι. Είναι η ίδια κυβέρνηση που έλεγε «λιγότεροι φόροι». Αλλά μάζεψε φέτος από φόρους 55,2 δισ. € από 48,1 δισ. € πέρσι. Τα δύο τρίτα μάλιστα από έμμεσους φόρους, δηλ. από τους πολίτες με χαμηλά ή μεσαία εισοδήματα (στοιχεία υπουργείου Οικονομικών, Δεκ. 2022).
Το 1989 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης συνήθιζε πριν γίνει πρωθυπουργός να κάνει ένα προεκλογικό τρικ: να διαιρεί χρέος με πληθυσμό και να λέει ότι κάθε παιδί που γεννιέται χρωστάει 2.700 € (σε δραχμές φυσικά το εξέφραζε). Ήταν ένα συναισθηματικό δόλωμα που έπιανε.
Σήμερα, θα βγει κάποιος Μητσοτάκης να κάνει την ίδια διαίρεση και να μας εξηγήσει γιατί μετά από 12 χρόνια λιτότητας κάθε παιδί που γεννιέται χρωστάει δεκαπέντε φορές πάνω, ήτοι 40.000 €;
Με δυο λόγια: θα είναι έκπληξη να μη χρεοκοπήσει ξανά η χώρα. Είτε άμεσα και τυπικά, είτε έμμεσα, με μια νέα τρομερή λιτότητα που πιθανότατα δεν θα βαφτιστεί μνημόνιο αλλά θα σημαίνει χρεοκοπία των πολιτών. Και υπεύθυνοι θα είναι ακριβώς οι ίδιοι που μας χρεοκόπησαν και την πρώτη φορά.
