Τα αιολικά πάρκα αποτελούν μία από τις πιο ανταγωνιστικές λύσεις για νέους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη και τις άλλες αναπτυγμένες χώρες του πλανήτη. Ο λόγος για αυτό είναι ότι η τεχνολογική εξέλιξη και οι οικονομίες κλίμακας έχουν οδηγήσει σε ραγδαία πτώση του κόστους παραγωγής την τελευταία δεκαετία.
Α. Μειωμένο κόστος παραγωγής
Το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανεμογεννήτριες έχει μειωθεί κατά 35% περίπου την περίοδο 2009-2017, σύμφωνα με όλες τις πηγές, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) [1].
Πλέον, η αιολική και η ηλιακή ενέργεια έχουν το χαμηλότερο κόστος ηλεκτροπαραγωγής σε σχέση με όλες τις άλλες συμβατικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Δηλαδή τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα προσφέρουν ενέργεια με το χαμηλότερο κόστος σε σχέση με τις υπόλοιπες ανανεώσιμες και συμβατικές πηγές ενέργειας με 40 και 41 ευρώ/ΜWh όταν το φυσικό αέριο είναι στα 56 ευρώ/MWh και 109 ευρώ/MWh του άνθρακα (Διάγραμμα 2) [2].
Οπότε οι πιο οικονομικές πηγές ηλεκτροπαραγωγής είναι τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα.
Β. Χαμηλότερη τιμή
Η φθηνότερη παραγωγή συνεπάγεται και χαμηλότερη τιμή για τους καταναλωτές. Στην Ελλάδα, οι τιμές ηλεκτρισμού από αιολικά πάρκα είναι σαφώς χαμηλότερες από το κόστος ηλεκτροπαραγωγής των υπολοίπων τεχνολογιών στη χώρα.
Στους διαγωνισμούς της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για επιλογή των νέων σταθμών ΑΠΕ που θα κατασκευαστούν, η μέση τιμή πώλησης (αναφοράς) ηλεκτρικής ενέργειας από νέα αιολικά πάρκα διαμορφώθηκε, τον Ιούλιο του 2020, σε 55,67 ευρώ/MWh. Δηλαδή, η τιμή μειώθηκε κατά 40% σε σχέση με την τιμή εκκίνησης του πρώτου διαγωνισμού το 2018.
Γ. Όφελος στον καταναλωτή
Η μετάβαση σε ένα πιο καθαρό ενεργειακό σύστημα με πολλή αιολική ενέργεια και γενικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όχι μόνο δεν επιβαρύνει τον καταναλωτή αλλά λειτουργεί προς όφελός του.
Η προσκόλληση σε ορυκτά καύσιμα, και ειδικά στον λιγνίτη και το πετρέλαιο, αυξάνει το κόστος για τον καταναλωτή. Από τον Ιανουάριο 2016 έως τον Ιούνιο 2019, οι συνολικές ζημίες από λιγνιτικές μονάδες στην Ελλάδα ήταν 683 εκατ. Ευρώ [3]. Αυτό το κρυφό κόστος το πλήρωσαν οι καταναλωτές. Αν οι λιγνιτικές μονάδες παρέμεναν σε λειτουργία για τα επόμενα 3,5 χρόνια (7/2019- 12/2022), οι πρόσθετες συνολικές ζημιές θα ήταν 1,3 δισ. ευρώ [4].
Επιπλέον, το γεγονός ότι η ηλεκτροπαραγωγή στα ελληνικά νησιά εξαρτάται από το πετρέλαιο προκαλεί πρόσθετο κόστος 700 εκατ. ευρώ τον χρόνο [5]. Το κόστος αυτό το καταβάλλουν όλοι οι καταναλωτές της χώρας μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), ώστε οι κάτοικοι των νησιών να μην επιβαρύνονται υπέρμετρα και να πληρώνουν το ίδιο τιμολόγιο ηλεκτρισμού με τους κατοίκους στο διασυνδεδεμένο σύστημα.
Δ. Μειωμένο κόστος από ΑΠΕ
Η μετάβαση σε ένα πιο καθαρό ενεργειακό σύστημα με πολλές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) δεν επιβαρύνει τον καταναλωτή.
Κατά τη δεκαετία 2020-2030, το μερίδιο των αιολικών και φωτοβολταϊκών στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή προβλέπεται ότι θα υπερδιπλασιαστεί από 22,6% σε 50,7% [6]. Ταυτόχρονα το συνολικό μερίδιο πετρελαίου και λιγνίτη αναμένεται να μειωθεί από 22,4% σε 1,5% [6]. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός προβλέπει ότι θα απαιτηθούν πολλές επενδύσεις σε νέους σταθμούς ΑΠΕ και φυσικού αερίου, σε μονάδες αποθήκευσης και σε διασυνδέσεις, κυρίως για τα νησιά και για διεθνείς διασυνδέσεις.
Ωστόσο, η μεγάλη αύξηση στην παραγωγή ενέργειας από τον άνεμο και άλλες ΑΠΕ γενικότερα θα οδηγήσει σε μείωση του συνολικού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές από 129 €/MWh σε 126 €/MWh (Διάγραμμα 3) [6].
Το κόστος αυτό περιλαμβάνει το κόστος κατασκευής και συντήρησης των δικτύων, καθώς και όλες τις αναγκαίες επενδύσεις για ένα ασφαλές και αξιόπιστο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής.
Η μεγάλη αύξηση στην παραγωγή ενέργειας από τον άνεμο και άλλες ΑΠΕ γενικότερα θα οδηγήσει σε μείωση του συνολικού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές.
Βιβλιογραφία
- IMFBlog, Top ten charts of the week for 2019, 30/12/2019, https://blogs.imf.org/2019/12/30/top-10-charts-of-the-week-for-2019/ [πρόσβαση 22 Μαρτίου 2021].
- Lazard’s Levelized Cost of Energy Analysis, Version 13.0, 11/2019, https://www.lazard.com/media/451086/lazards-levelized-cost-of-energy-version-130-vf.pdf [πρόσβαση 22 Μαρτίου 2021], Επεξεργασία διαγράμματος Clayton Aldern / Grist, https://grist.org/climate/we-broke-down-the-last-decade-of-climate-change-in-7-charts/ [πρόσβαση 22 Μαρτίου 2020].
- Τα οικονομικά των λιγνιτικών μονάδων: Τέλος εποχής, Σεπτέμβριος 2019, Μελέτη του The Green Tank που χρηματοδοτήθηκε από το European Climate Foundation, https://thegreentank.gr/wp-content/uploads/2019/09/The-economics-of-Greek-lignite-plants_EL.pdf [πρόσβαση 22 Μαρτίου 2021] & An examination of the economic prospects of the Greek Lignite Plants, November 2019, FACETS Report, σελ. 33.
4.Τα οικονομικά των λιγνιτικών μονάδων: Τέλος εποχής, Σεπτέμβριος 2019, Μελέτη του The Green Tank που χρηματοδοτήθηκε από το European Climate Foundation, https://thegreentank.gr/wp-content/uploads/2019/09/The-economics-of-Greek-lignite-plants_EL.pdf [πρόσβαση 22 Μαρτίου 2020] & An examination of the economic prospects of the Greek Lignite Plants, November 2019, FACETS Report, σελ. 33.
- Απόφαση ΡΑΕ 1019/2019: Καθορισμός του οφειλόμενου ανταλλάγματος Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) περιόδου 2007-2011, σε εφαρμογή του άρθρου 16 του Ν.4635/2019, ΦΕΚ 4583/Β/13.12.2019.
6.Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, Ελληνική Δημοκρατία, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, http://www.opengov.gr/minenv/?p=10155 [πρόσβαση 22 Μαρτίου 2021].
