Πέρασε ήδη ένα χρόνος από τις δημοτικές εκλογές, που ανέδειξαν δήμαρχο Ιωαννίνων τον γιατρό και καθηγητή πανεπιστημίου Μωυσή Ελισάφ. Ακόμη και οι πολιτικοί αντίπαλοι του όπως εγώ (ήμουν υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο του Θωμά Μπέγκα) δοκιμάσαμε ένα γλυκόπικρο αίσθημα εκείνο το βράδυ. Από τη μία η απογοήτευση από την ήττα, από την άλλη η ηθική ικανοποίηση ότι τα Γιάννενα εξέλεξαν τον πρώτο εβραίο δήμαρχο στη χώρα. Ειδικά για τους προοδευτικούς και φιλελεύθερους ψηφοφόρους της πόλης, η εκλογή ενός δημάρχου από θρησκευτική μειονότητα είναι μεγάλη υπόθεση.
Μέχρι εκεί όμως. Στο κείμενο που ακολουθεί θα εξηγήσω γιατί ο Μωυσής Ελισάφ είναι ένας δήμαρχος παλαιάς κοπής, χωρίς προοδευτική ατζέντα και χωρίς έργο. Ανακυκλώνει και εκείνος τον ιστορικό χαρακτήρα της εκλογής του ο οποίος όμως δεν μπορεί να μας πει τίποτα για την καθημερινή του πρακτική. Δυστυχώς το έδαφος είναι πρόσφορο για εκείνον, αφού όσοι δεν ζουν στα Γιάννενα μένουν μόνο στο βράδυ της εκλογής, και έτσι έχουν προσδώσει στο δημαρχία Ελισάφ έναν εξωτικό χαρακτήρα. Είναι όλοι αυτοί, κυρίως σε αθηναϊκά μέσα, κάπως σαν τους ευρωπαίους υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ που τους άρεσαν τα παχιά λόγια του Τσίπρα, αλλά φυσικά δεν ζούσαν την ελληνική καθημερινότητα για να βιώνουν τον Παππά και τις κλειστές τράπεζες.
«Δημοκρατία είναι να γίνεται αυτό που θέλω εγώ»
Ο κ. Ελισάφ είναι υποχρεωμένος να φέρει εις πέρας το Στρατηγικό Σχέδιο για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη της πόλης που κληρονόμησε από τη δημαρχία Μπέγκα, η οποία κατάφερε να βάλει την πόλη σε ένα δρόμο προς τεκμηριωμένη άσκηση πολιτικής. Η κριτική προς τον κ. Μπέγκα είναι ότι αναγκάστηκε να εκπονήσει το σχέδιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό δεν αποτελεί ψόγο για τον πρώην δήμαρχο και, όπως και να έχει, το βέβαιο είναι ότι τα κατάφερε. Ο κ. Ελισάφ, εγκατέλειψε, όμως, το σχέδιο και, χωρίς να έχει κάποιο αντίστοιχο δικό του, έφερε τη δαμόκλειο σπάθη της Ε.Ε. να επικρέμεται πάνω από τον δήμο . Τελείως ξαφνικά, φέρνει την πόλη δεκαετίες πίσω για να περάσει τα «δικά του» LED. Αξιοποιεί έναν νόμο της σημερινής κυβέρνησης που ντριμπλάρει και ακυρώνει το δημοτικό συμβούλιο για να προχωρήσει ένα αμφιλεγόμενο και ατεκμηρίωτο πλάνο για τον εκσυγχρονισμό του φωτισμού της πόλης. Και γεννάται στο σημείο αυτό το ερώτημα: Μα ο κ. Μωυσής δεν ήταν στον Ρήγα; Δεν εκπροσωπούσε το ΠΑΣΟΚ και την αριστερή του πτέρυγα, μάλιστα; Τι είναι αυτό που τον κάνει, με τόσο πάθος, να ακυρώνει τις δημοκρατικές διαδικασίες και επικαλείται έναν νόμο που έγινε για να αναιρέσει τα κακώς κείμενα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (που παλαιότερα, προφανώς υποστήριζε ως αριστερός) για να λειτουργήσουν οι δήμοι; Γιατί δεν επιδιώκει να συνεργαστεί και να δημιουργήσει συναινέσεις και συμμαχίες, όπως διεκδικούσε ως αριστερός, τόσα χρόνια αλλά κρύβεται πίσω από την Οικονομική Επιτροπή; Είναι προοδευτική πολιτική στάση αυτή;
«Γιατρός… επί παντός του επιστητού»
Η πόλη, μέσω μιας διαδικασίας διεθνούς αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, είχε αποφασίσει εδώ και δύο χρόνια να ανακατασκευάσει την κεντρική πλατεία στη βάση όσων πρότειναν οι αρχιτέκτονες που κέρδισαν τότε το πρώτο βραβείο. Ο κ. Ελισάφ ακυρώνει τον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό με το επιχείρημα, «δεν μου αρέσει το σχέδιο», εκπροσωπώντας, προφανώς, και ένα κομμάτι της τοπικής κοινωνίας. Όμως, ποιον ενδιαφέρει η προσωπική άποψη του δημάρχου στο θέμα αυτό; Είναι δυνατόν οι σύγχρονες πόλεις να αποφασίζουν με βάση την προσωπική αισθητική του δημάρχου; Πώς θα φαινόταν στον κ. Ελισάφ αν ο διοικητής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου αξίωνε «να πει τη γνώμη του» για το πώς θα λειτουργούν τα Εξωτερικά Ιατρεία Διαταραχών του Μεταβολισμού των Λιπιδίων και Παχυσαρκίας; Όπως δεν ενδιαφέρει η γνώμη του διοικητή, έτσι δεν ενδιαφέρει και η γνώμη του δημάρχου όταν η πόλη έχει αποφασίσει μέσα από διαδικασίες διεθνώς αναγνωρισμένες ως καλές πρακτικές σχεδιασμού αστικής ανάπτυξης. Εκτός κι αν ο κ. Ελισάφ είναι έτοιμος να μεταπηδήσει, πριν τη συνταξιοδότηση, για να διδάξει στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Αμφιβάλλουμε όμως αν αυτό θα ήταν πρόοδος, τόσο για το τμήμα όσο και για τον κ. Ελισάφ.
«Ροκ, Datsun, Adidas και… χάνι της Γραβιάς»
Το να περιφέρεις στην πόλη τον φίλτατο Γιώργο Γάκη πάνω σε αγροτικά και φορτηγά ιδιωτικής εταιρείας είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν αποτελεί στοιχείο μιας προοδευτικής πολιτικής για τα πολιτιστικά πράγματα της πόλης. Ο Γιώργος Γάκης στο πέρασμα των ετών συνέδραμε ως φορέας πολιτισμού και έχει προσφέρει στην πόλη, δεν είναι όμως πλέον πρόοδος για την πόλη η διαρκής αναμόχλευση μιας αντίληψης για τον πολιτισμό που έσβησε τη δεκαετία του 1970.
Σήμερα υπάρχουν νέες μουσικές σκηνές, σύγχρονες ομάδες θεάτρου και χορού, που μπορούν να κάνουν τα Γιάννενα κέντρο πολιτισμού και προόδου. Αρκεί να υπάρχει μέθοδος, γνώση και διάθεση για συνεργασία και πάνω από όλα όραμα για κάτι ίσως που δεν το φανταζόμαστε ότι μπορεί να γίνει. Πόσο πια να περιφέρουμε τα ρετρό αφιερώματα στη χαρντ ροκ; Τα Γιάννενα ειδικά έχουν μία εξαιρετική παράδοση και ενεργή σκηνή με δεκάδες μπάντες στα στούντιο της πόλης. Έχουν επίσης έναν συναρπαστικό τρόπο να εκπλήσσουν την παγκόσμια μουσική σκηνή από τους Dirty Saints μέχρι τους Villagers. Ποιος ασχολείται όμως με τις νέες μπάντες της πόλης και τις ανάγκες τους.
Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι τα Γιάννενα δεν ψήφισαν προοδευτικά στις προηγούμενες εκλογές, αλλά μάλλον συντηρητικά καθώς ο δήμαρχος πολιτεύεται με μια πολύ παρωχημένη αντίληψη για το πώς διοικούνται οι σύγχρονες πόλεις. Η εκλογή του κ. Ελισάφ, δυστυχώς, δεν προέκυψε από ανάγκη των Γιαννιωτών να εκλέξουν τον πρώτο εβραίο δήμαρχο και να γίνουμε μια μικρή Νέα Υόρκη του Γούντι Άλεν. Πολλοί από όσους ψήφισαν τον κ. Ελισάφ, ψήφισαν συντηρητικά, ψήφισαν «τον γιατρό». «Γιατρός, παππάς και δάσκαλος» δεν έλεγαν οι παππούδες μας;
Εμείς, παρακαλούμε τον δήμαρχο να κατέβει από τον «θρόνο» του, να αφήσει τις προσωπικές εμπάθειες, να τιμήσει και να προστατεύσει τους δημοκρατικούς θεσμούς, να ενημερωθεί για τις εξελίξεις του 2020 (internet, email, instagram… ξέρουμε ότι είναι δύσκολο λόγω γενιάς, αλλά πρέπει να το κάνει ) και για τα νέα πολιτισμικά δεδομένα. Τότε μπορεί να έχουμε έναν προοδευτικό δήμαρχο. Όμως έως τότε, δεν μπορεί να θεωρείται a priori προοδευτική η εκλογή του μόνο και μόνο επειδή η χώρα καταδιώκεται ακόμα από παρωχημένες θρησκευτικές ιδεοληψίες.
