Είναι η κυρία Σταματία, Γιανιώτισσα, σπουδαγμένη γιατρός εδώ στο δικό μας πανεπιστήμιο. Ζει και εργάζεται στη Γερμανία, «από τύχη», όπως μας είπε.
Μια μετανάστρια νέου τύπου, θα λέγαμε εμείς. Που μας μίλησε για τη ζωή της εκεί, για το επάγγελμα και τις συνθήκες, για τους ντόπιους και τους ξένους, για τις διαφορές, για την ενσωμάτωση, την οποία πολλοί είναι αυτοί που δεν την επιδιώκουν, για τη θρησκευτική διαφορετικότητα ανάμεσα στο ζευγάρι. Για τον δικό της γάμο με έναν αλλόθρησκο, για την οικογένεια, για την κοινωνία που δέχεται, και ανέχεται…
Τυχαία έγινα μετανάστρια
Μετανάστρια στη Γερμανία από ανάγκη ή από επιλογή;
Θεωρώ ότι τυχαία έγινα μετανάστρια. Ήρθα για ειδικότητα και έμεινα. Όπως συμβαίνει σε πολλούς επιστήμονες που πηγαίνουν με σκοπό να γυρίσουν και μένουν, έμεινα κι εγώ.
Θα επιστρέψετε στην Ελλάδα;
Είναι λιγότερο πιθανό να επιστρέψω. Ποτέ μην λες ποτέ! Όμως… Κυρίως λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, ο άντρας μου δεν είναι Έλληνας, και μετά λόγω και της επαγγελματικής μου δραστηριότητας. Βασικά και τα δυο προέκυψαν παράλληλα.
Ποιο είναι το επάγγελμά σας;
Σπούδασα ιατρική στα Γιάννενα και ειδικεύτηκα εδώ, στη Γερμανία, στη Φυσική Ιατρική Αποκατάσταση. Αν υπήρχε περίπτωση να επιστρέψω στην Ελλάδα, αυτό θα γινόταν μόνο στον τόπο καταγωγής μου, στα Γιάννενα.
Και γιατί επιλέξατε να κάνετε ειδικότητα στην Γερμανία;
Επειδή εδώ είχε λιγότερο χρόνο αναμονής απ’ ό,τι στην Ελλάδα, όπου έπρεπε να περιμένω τρία χρόνια. Εδώ μέσα σε πέντε μήνες άρχισα ειδικότητα, στο επίπεδο που μου επέτρεπαν τα γερμανικά που ήδη ήξερα.
Μου δίνεται η δυνατότητα ν’ αφιερώσω παραπάνω χρόνο στον ασθενή
Υπάρχει διαφορά στον τρόπο αντιμετώπισης του ασθενούς όσον αφορά την ειδικότητα;
Αυτό που θα σας πω είναι η άποψη που σχημάτισα, κατόπιν συγκρίσεων και συνομιλιών με συναδέλφους Έλληνες που συναντούσα στα συνέδρια. Στη Γερμανία δίνουν βαρύτητα σε άλλα θέματα διαφορετικά από αυτά που δίνουν στην Ελλάδα, όπου μεγάλη σημασία δίνουν στην εκπαίδευση και στον παθοφυσιολογικό μηχανισμό. Ενώ στην Γερμανία δίνουν πιο πολύ βάση στη γρηγορότερη αντιμετώπιση του περιστατικού. Ο γιατρός στην Ελλάδα είναι πιο πολύ στο ιατρικό κομμάτι συγκεντρωμένος, ως εκ τούτου και στην άμεση επαφή με τον άρρωστο. Ενώ στη Γερμανία είναι στο οργανωτικό και στο οικονομικό. Σαν οργάνωση θεωρώ είναι σωστή αυτή η αντιμετώπιση εδώ. Και είναι έτσι και πιο κερδοφόρα, είτε αυτό είναι στον ιδιωτικό τομέα, είτε στον δημόσιο.
Και το αποτέλεσμα για τον άρρωστο; Είναι εξίσου κερδοφόρο;
Όχι πάντα, γιατί δεν αφιερώνεις τον απαραίτητο χρόνο για τον κάθε ασθενή. Και αυτό που ο ασθενής θέλει είναι αυτή ακριβώς η ανθρώπινη επαφή με τον γιατρό του…
Και γιατί επιλέξατε αυτή την ειδικότητα;
Μα γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο! Στην κλινική αποκατάσταση μου δίνεται η δυνατότητα να αφιερώσω παραπάνω χρόνο στον ασθενή, πράγμα που δεν συμβαίνει στα ιδιωτικά ιατρεία και στα νοσοκομεία. Διευκρινίζω ότι εδώ έρχονται οι ασθενείς μετά το νοσοκομείο και μετά την οξεία αντιμετώπιση του κάθε περιστατικού, αλλά ο ασθενής δεν έχει ακόμη την ικανότητα να πάει στο σπίτι. Εκεί που εργάζομαι λέγεται Κλινική Αποκατάστασης, δεν είναι γηροκομείο, είναι μονάδα περίθαλψης ενηλίκων.
Αν κατάλαβα καλά, εσείς κάνατε μεν ειδικότητα στη Γερμανία, συμπεριφέρεστε όμως σαν να την κάνατε στην Ελλάδα ή σαν να ζείτε στην Ελλάδα…
Κάπως έτσι. Μόνο που όταν είσαι στην Ελλάδα, είναι κάπως διαφορετικά, όπως και με όλους τους νότιους λαούς της Ευρώπης ή και νοτιότερα. Μιλάμε με τον ασθενή πολύ, τον πλησιάζουμε ανθρώπινα, που είναι σημαντικό για την ψυχική του υγεία και βεβαίως και για την ανάρρωσή του. Όμως πολλές φορές καταντάει και… ψυχοπαθολογικό, γιατί στην Ελλάδα τους δίνουμε πολύ θάρρος με αποτέλεσμα να ξεχνιούνται και οι ρόλοι. Εδώ δεν συμβαίνουν αυτά, να μπορείς οποιαδήποτε ώρα της μέρας αλλά και της νύχτας να ενοχλείς τον γιατρό, ακόμη και στο σπίτι του. Αν είναι ανάγκη, πας στο νοσοκομείο, στα επείγοντα. Αυτό το κομμάτι, εδώ, το εγκρίνω, γιατί όταν είμαι σπίτι μου, είμαι σπίτι μου. Θέλω να είμαι στο σπίτι μου και μόνο! Θέλω να υπάρχει διαχωρισμός του προσωπικού και του επαγγελματικού χρόνου. Εδώ υπάρχει.
Όσον αφορά την επιστημονική κατάρτιση υπάρχει διαφορά;
Είναι θέμα τύχης παντού! Σε ποιο νοσοκομείο θα δουλέψεις, ποιος είναι ο επιμελητής. Με ποιους συναδέλφους. Μπορεί να τύχει σε ένα μικρό νοσοκομείο και ο επιμελητής να σε βοηθήσει, να σε στηρίξει. Μπορεί και όχι. Αλλού δίνουν σημασία να βγει η δουλειά και όχι αν θα μάθω εγώ. Πολλές φορές, λένε «πήγαινε σε ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο για να μάθεις πιο πολλά». Μπορεί όμως να συμβεί το αντίθετο λόγω μεγάλου φόρτου δουλειάς. Έχω ακούσει και τις δυο περιπτώσεις. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην Ελλάδα.
Και όχι να λες μόνο καλημέρα και τελείωσε!
Είστε ικανοποιημένη στο χώρο που εργάζεστε;
Είμαι ευχαριστημένη, πρώτον γιατί ο διευθυντής είναι Έλληνας γεννημένος στη Γερμανία. Το 90% των συναδέλφων δεν είναι Γερμανοί. Και αυτό έχει να κάνει, κυρίως, με την επικοινωνία, με τη γλώσσα. Δεν χρειάζεται να είσαι τύπος και υπογραμμός, δηλαδή, να λες καλημέρα στον συνάδελφο και… τελείωσε! Αλλά να πεις και: «Τι κάνεις; Τι κάνουν τα παιδιά…»
Οι απολαβές;
Είναι πολύ πιο καλές από ό,τι στην Ελλάδα. Ξέρεις από πολύ πιο πριν μέχρι ποιο επίπεδο θα φτάσεις, σύμφωνα με τα χρόνια εμπειρίας που έχεις. Τα επιδόματα των παιδιών τα παίρνει ο ένας γονιός. Σε μερικά νοσοκομεία πληρώνουν και τα έξοδα συμμετοχής στα συνέδρια. Το ωράριο είναι 8 με 5. Υπάρχει και διάλειμμα μισής ώρας για φαγητό. Εξαρτάται από τη δουλειά, μπορεί να χρειαστεί να μην το αξιοποιήσεις όλο το μισάωρο λόγω δουλειάς, μπορεί να φας και στο… πόδι.
Υπάρχει άγχος;
Δεν έχω ιδιαίτερο άγχος. Οφείλεται κυρίως στην ειδικότητα που έχω επιλέξει.
Υπάρχει μητρική προστασία;
Έξι εβδομάδες πριν τη γέννα και οχτώ μετά. Μπορείς να πάρεις και γονική άδεια μέχρι και 36 μήνες. Αν πάρω μόνο εγώ, θα μου δώσουν απολαβές μόνο για 16 μήνες. Άμα θέλει και ο πατέρας να πάρει γονική άδεια μπορεί. Αθροιστικά μπορούμε να πάρουμε 14 μήνες τα γονικά επιδόματα τα οποία είναι το 70% του καθαρού μισθού σου, με μέγιστο πόσο τα 1.800 ευρώ. Επίσης η επιστροφή της μητέρας στη δουλειά μπορεί να γίνει και σταδιακά, δηλαδή να ξεκινήσεις να δουλεύεις λιγότερες ώρες στην αρχή οπότε και πληρώνεσαι λιγότερο, εξαρτάται πώς θα το ρυθμίσεις. Πιο πολύ όμως εξαρτάται και σε ποιο κρατίδιο μένεις. Εδώ που μένουμε εμείς, αν ένας γονιός δεν δουλεύει, δεν παίρνουν το παιδί στον παιδικό σταθμό, αυτό μπορεί να συμβεί μέχρι να πάει το παιδί στο Δημοτικό! Αυτό το τονίζω, ισχύει για την πόλη που μένουμε. Η πόλη ονομάζεται Ντάρμσταντ. Εδώ ζω τα τελευταία δυόμιση χρόνια. Είναι μια φοιτητούπολη πολύ γνωστή για τις πολυτεχνικές σχολές, 35 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Φρανκφούρτης, με σχεδόν 160 χιλιάδες πληθυσμό.
Εσείς εργάζεστε και οι δύο;
Ναι, είναι και ο άντρας μου γιατρός. Όταν γεννήθηκε το πρώτο μας παιδί, προσάρμοσα το συμβόλαιο μου σε 20 ώρες την εβδομάδα και μικρότερο μισθό. Ο Δήμος εδώ μου δικαιολογεί 30 ώρες την εβδομάδα παραμονής του παιδιού στον παιδικό σταθμό. Αυτό γίνεται γιατί κάνω δυο ώρες να πάω και να έρθω από τη δουλειά. Αν ήταν να πηγαίνω εδώ δίπλα, θα μου δικαιολογούσε πιο λίγες ώρες. Για τον παιδικό σταθμό πληρώνουμε 200 ευρώ, κανονικά είναι 700, τα πληρώνει το κράτος τα υπόλοιπα. Είναι καινούργιος νόμος στο κρατίδιο που μένουμε. Πριν τρία χρόνια τα πλήρωνε όλα ο γονιός.
Είστε ευχαριστημένη από τη ζωή σας εκεί;
Κατά 80% θα έλεγα ναι. Όμως μού λείπουν οι γονείς, που είναι στην Ελλάδα, τα αδέρφια μου, οι έλληνες φίλοι, η Ελλάδα και ο ήλιος της, ο τρόπος ζωής, ο αυθορμητισμός των Ελλήνων, η ποιότητα των προϊόντων που είχα συνηθίσει να είναι πιο γευστικά.
Έχετε επαφές με Έλληνες, με φίλους;
Κυρίως νέας γενιάς, αυτοί που ήρθαν τώρα, είναι οι καινούργιοι μας φίλοι, γύρω στα δέκα άτομα. Ο Έλληνας, που είναι μεγαλωμένος στη Γερμανία, δεν έχει ούτε την ελληνική κουλτούρα που έχουμε εμείς, ούτε και τη γερμανική, αλλά μπορεί να κατανοήσει πιο εύκολα τη γερμανική νοοτροπία, το γερμανικό χιούμορ.
Έχει ελληνικό σχολείο στην πόλη σας;
Όχι, δεν έχει. Θα ήθελα να πήγαινε το παιδί μου μερικές ώρες για τη γλώσσα και τη γραφή.
Εσείς σε ποια γλώσσα μιλάτε στο παιδί σας;
Εγώ στα ελληνικά και ο πατέρας του στα αραβικά -είναι από τη Συρία- και μεταξύ μας μιλάμε γερμανικά.
Είναι πιο μπροστά από εμάς
Πώς θα μας παρουσιάζατε το πορτραίτο της εργαζόμενης Γερμανίδας;
Δεν είναι και πολύ διαφορετικό από αυτό της Ελληνίδας. Κατ’ αρχήν τα συνήθη ωράρια για μια εργαζόμενη, είναι 7:30 με 16:30, αλλά πολλές γυναίκες με οικογένεια, με μικρά παιδιά προτιμούν να δουλεύουν λιγότερες ώρες ή και καθόλου αν το επιτρέπουν οι οικονομικές απολαβές του πατέρα- συζύγου.
Αυτό που μου κάνει εντύπωση στις Γερμανίδες είναι το πάντα περιποιημένο νύχι, όποιας ηλικίας γυναίκα. Μπορεί να είναι γενικά απεριποίητη, αλλά το βαμμένο νύχι, νύχι! Η πλειοψηφία των γυναικών δεν περιποιείται τον εαυτό της και δεν ντύνεται όπως στην Ελλάδα.
Είναι θέμα κουλτούρας;
Νομίζω ότι είναι θέμα προτεραιότητας πού θα ξοδέψω τα λεφτά μου, και έχουν μια πιο απλουστευμένη ζωή. Είναι πιο μπροστά από μας. Δεν κοιτάνε το φαίνεσθαι, δεν τις νοιάζει τι θα πει ο κόσμος. Το θέμα είναι να είναι πρακτικά και άνετα ντυμένη…
Το επίπεδο μόρφωσης; Ο τρόπος διασκέδασης;
Ανάλογα με την πόλη και την περιοχή είναι και το επίπεδο μόρφωσης. Σε περιοχές, που είναι πολλοί κάτοικοι με μη γερμανική καταγωγή και κυρίως εκτός Ευρώπης, θεωρείται ότι το μορφωτικό επίπεδο είναι χαμηλό. Εξαρτάται πάλι και από την πόλη που μένεις. Στις περιοχές που υπάρχουν μουσεία, θέατρα, γκαλερί, αίθουσες συναυλιών, όπερα, κινηματογράφοι, τυχαίνει να τις κατοικούν και πιο εύρωστοι οικονομικά πολίτες που μπορούν να πληρώνουν, αλλά ίσως και με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο. Στο θέατρο πάνε κυρίως οι γυναίκες άνω των 40-45 ετών, στον κινηματογράφο πάνε πιο νέοι, κυρίως φοιτητές. Επίσης γίνεται, υπό κανονικές συνθήκες και όταν έχει καλό καιρό, κάθε βδομάδα και σε διαφορετική πόλη η «Γιορτή της πόλης», μουσικές συναυλίες, λούνα παρκ, ψησταριές με λουκάνικα, μπίρα και τα λοιπά…
Οι νέοι, σε ποια ηλικία, κυρίως φεύγουν από το σπίτι;
Οι γερμανοί γονείς προτρέπουν τα παιδιά τους να φύγουν νωρίς από το σπίτι. Όταν τελειώνουν το σχολείο, πολλά παιδιά επιλέγουν να κάνουν το «εθελοντικό κοινωνικό έτος». Δουλεύουν, κάνουν πρακτική για έναν χρόνο σε μια εταιρεία, σαν «παιδί για όλες τις δουλειές». Πληρώνονται γύρω στα 400 ευρώ τον μήνα και, αν έχουν βρει καλή εταιρεία, τους καλύπτει και τα έξοδα διαμονής και το φαγητό σε μια εστία. Μπορούν να επιλέξουν να κάνουν την πρακτική σε μια εταιρεία σχετική με αυτό που έχουν σκοπό να σπουδάσουν, να εκπαιδευτούν. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να κρίνουν αν τους ταιριάζει ή αν είναι όπως το έχουν φανταστεί. Πολλοί φοιτητές, επίσης, κάνουν μικροδουλρειές, για να πληρώνουν τα έξοδα τους. Αν ο μισθός είναι μέχρι 440 ευρώ το μήνα δεν φορολογείται.
Δεν επιζητούν την ενσωμάτωση στην γερμανική κοινωνία κυρίως οι Τούρκοι και οι Άραβες
Ανεργία και φτώχεια είναι διακριτά;
Σε μεγάλες πόλεις ναι. Θα δεις σε πεζοδρόμια πέριξ του κέντρου άστεγους. Στις ειδήσεις λένε μερικές φορές για τα επιδόματα και την αύξησή τους και την άνοδο της ανεργίας. Όμως είναι πολλοί εκείνοι που δεν θέλουν να δουλέψουν και αξιοποιούν τα κρατικά επιδόματα. Τους τα δίνουν για 18 μήνες και, αν δεν έχουν βρει δουλειά, τους τα μειώνουν. Οι πιο πολλοί που χρησιμοποιούν αυτά τα επιδόματα είναι οι ξένοι, οι οποίοι είναι δεύτερης και τρίτης γενιάς, και εξακολουθούν να θεωρούνται ξένοι.
Δεν ενσωματώνονται στη γερμανική κοινωνία;
Θεωρώ πως όχι. Και οφείλεται κυρίως στον λαό, όχι στο κράτος που νομίζω ότι προσπαθεί να τους ενσωματώσει, αλλά αντιδρούν, δεν θέλουν. Οχτώ στους δέκα δεν θέλουν την ενσωμάτωση. Κυρίως είναι οι Τούρκοι και οι Άραβες που αντιδρούν.
Παίζει ρόλο η θρησκεία στην άρνηση της ενσωμάτωσης;
Σίγουρα παίζει μεγάλο ρόλο η θρησκεία. Η μαντήλα εδώ επιτρέπεται στις γυναίκες, και αυτό από μόνο του τις απομακρύνει. Νομίζω όμως ότι είναι πολύ καλύτερα από ό,τι στην Ελλάδα, εδώ τους αποδέχονται σε μεγαλύτερο βαθμό.
Παντρεύονται με Γερμανούς;
Οι γυναίκες πολύ σπάνια. Ένας άντρας μουσουλμάνος μπορεί να παντρευτεί μη μουσουλμάνα γυναίκα, αρκεί αυτή να πιστεύει ότι υπάρχει θεός. Δεν μπορεί, ας πούμε, να παντρευτεί μια βουδίστρια. Μια μουσουλμάνα όμως δεν μπορεί να παντρευτεί έναν αλλόθρησκο. Πολλοί Γερμανοί, για να παντρευτούν τη μουσουλμάνα σύντροφό τους, ασπάζονται το Ισλάμ και έτσι γλυτώνουν και τον φόρο της εκκλησίας στο γερμανικό κράτος, που είναι γύρω στα 30 ευρώ το μήνα. Ή γενικά μπορείς να αρνηθείς την πίστη σου και να μην πληρώνεις. Ούτε οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι πληρώνουν.
Δεν προσπάθησε να με προσηλυτίσει
Και εσείς πώς παντρευτήκατε έναν μουσουλμάνο;
Εγώ ανήκω στην πρώτη κατηγορία, και δεν είχα πρόβλημα.
Αν ήσασταν άθεη;
Τότε δεν θα υπήρχε λόγος να συνεχίσουμε αυτή τη σχέση…
Ήταν δύσκολη η απόφαση;
Όχι, γιατί με βοήθησε πάρα πολύ ο άντρας μου. Δεν προσπάθησε να με προσηλυτίσει. Όταν έχω κάποια απορία σχετικά με τη θρησκεία του, για τις παραδόσεις, για το τι λέει το κοράνι, τότε μόνο θα αναφερθεί.
Σχετικά με τα παιδιά σας; Η δική σας οικογένεια πώς αποδέχτηκε αυτόν τον γάμο;
Το είχαμε συζητήσει πριν παντρευτούμε ότι τα παιδιά θα πάρουν τη θρησκεία του Ισλάμ, γιατί θεωρείται μεγάλη αμαρτία για το Ισλάμ αν τα παιδιά την απαρνηθούν. Και επειδή εγώ είμαι από οικογένεια που δεν είναι φανατική, ως προς τη θρησκεία, αλλά ασκεί τα καθήκοντα μέσα σε φυσιολογικά πλαίσια και με μέτρο, δεν είχα πρόβλημα. Είχαμε συζητήσει επίσης ότι τα παιδιά έτσι κι αλλιώς θα πάρουν ερεθίσματα και από τη χριστιανική ορθόδοξη θρησκεία, εξαιτίας των παππούδων και των εθίμων μας, και ότι δεν θα προσπαθήσω να τα μυήσω συστηματικά.
Αν ζούσαμε στη Συρία ή στην Ελλάδα, που ο αλλόθρησκος γάμος δεν είναι τόσο αποδεκτός κοινωνικά, ίσως να υπήρχε πρόβλημα. Ζώντας όμως σε ουδέτερη χώρα, θεωρούμε ότι είναι πιο ανώδυνο, πιο αποδεκτό.
Έχουμε διάφορα πλάνα στο μυαλό μας και τα συζητάμε, και, επειδή οι οικογένειές μας το έχουν αποδεχτεί, δεν επεμβαίνουν και έτσι αποφασίζουμε μόνοι μας. Ερχόμαστε συχνά στην Ελλάδα για έναν μήνα, ο δε άντρας μου εμφανισιακά μοιάζει με… Έλληνα!
Επιτρέπει η ορθόδοξη εκκλησία τον γάμο με αλλόθρησκο;
Δεν έχω ιδέα! Αλλά με μουσουλμάνο, δεν γίνεται η θρησκευτική τελετή ούτως ή αλλιώς. Από τη στιγμή που ο Χριστιανισμός λέει «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου πνεύματος, αμήν», ο μουσουλμάνος θα συμφωνήσει μόνο στο «αμήν». Βάσει του Ισλάμ, ο Θεός δεν έχει γιο. Ο Χριστός είναι ο προτελευταίος προφήτης. Εμείς παντρευτήκαμε εδώ στη Γερμανία με πολιτικό γάμο.
Έχουν το ρόλο της μητέρας πολύ υψηλά, βάσει του Κορανίου
Ποια η θέση της μουσουλμάνας γυναίκας σε σχέση με τη θρησκεία;
Δεν είναι αλήθεια αυτό που λέγεται ότι υποτιμούν την γυναίκα. Βάσει του Κορανίου, έχουν τον ρόλο της μητέρας πολύ ψηλά, ως εκ τούτου και της γυναίκας. Το Κοράνι έτσι λέει. Οι σωστοί μουσουλμάνοι πρέπει να το τηρούνε, και ο άντρας μου το τηρεί. Από την άλλη, υπάρχουν και οι εξτρεμιστές και άλλοι που ερμηνεύουν το Κοράνι όπως τους βολεύει, και βλέπουμε τα διάφορα έκτροπα που συμβαίνουν μέσα στις οικογένειες και όχι μόνο. Όπως και εσείς ξέρετε, πολλά γίνονται στο όνομα του Κορανίου…
Είστε υποχρεωμένη να τηρείτε διάφορους κανόνες;
Υποχρεωμένη όχι. Όμως, σεβόμενη τον άντρα μου, όταν πάμε, ας πούμε, σε συνάντηση με οικογένειες φίλων του, ντύνομαι πιο σοβαρά. Ενώ όταν είμαι με φίλους μου, ντύνομαι όπως θέλω. Από την άλλη, έχω τύχει σε συριακό γλέντι όπου βλέπεις Σύριες και με τιράντα, και με το ευρωπαϊκό ντύσιμο, και το παραδοσιακό. Και τα δυο στυλ το σοβαρό και το… γυμνό.
Είναι κάτι που σας έκανε εντύπωση σχετικά με τον τρόπο που ασκούν την πίστη;
Πράγματι, με εντυπωσίασε το εξής: Η προσευχή γίνεται τέσσερις με πέντε φορές την ημέρα. Η γυναίκα κατά τη διάρκεια της προσευχής πρέπει να έχει τα μαλλιά της καλυμμένα όπως και το δέρμα της, δηλαδή να φοράει το καφτάνι. Δεν πρέπει να είναι βαμμένη ούτε στο πρόσωπο ούτε στα νύχια της και να μην έχει περίοδο.
Ο «άραβας πασάς» ξεπερνά τον «έλληνα πασά»
Ο άντρας σας πού γεννήθηκε;
Ο άντρας μου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Χαλέπι της Συρίας, σπούδασε στην Ουκρανία, και ήρθε στη Γερμανία το 2012 με την τελευταία πτήση Χαλέπι – Φρανκφούρτη, ίσα που πρόλαβε! Και μετά άρχισε ο πόλεμος. Ήρθε εδώ ως γερμανός πολίτης, διότι ο πατέρας του ζούσε στη Γερμανία 15-20 χρόνια και είχε πάρει τη γερμανική υπηκοότητα. Οπότε δικαιούνται να την έχουν και τα παιδιά του.
Μοιάζουν πιο πολύ με τους Έλληνες οι Σύριοι ή με τους Ευρωπαίους;
Σαν νοοτροπία λαού θα έλεγα μοιάζουν με τους Έλληνες. Αλλά θα το έλεγα και αντίστροφα, οι Έλληνες δεν μοιάζουν με τους Ευρωπαίους, αλλά με τους Σύριους! Ένας γερμανός φίλος, που δεν μοιάζει καθόλου με Γερμανό και είναι και κοσμογυρισμένος, λέει ότι «οι Έλληνες είστε οριεντάλ!» (ανατολίτες) .Ο δε χαρακτήρας του άντρα μου έχει αρκετά κοινά με έναν Έλληνα, με τη διαφορά ότι ο «άραβας πασάς» ξεπερνά τον «έλληνα πασά», είναι ακόμα πιο καλοπερασάκιας από τον Έλληνα!
Όσον αφορά τη… διάλυση της Συρίας; Μπορείτε να την επισκεφθείτε;
Τα πολιτικοοικονομικά συμφέροντα των μεγαλύτερων πολεμικών, οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων (Αμερική, Ρωσία, Τουρκία και Ιράν) δεν επιτρέπουν στη χώρα να ορθοποδήσει. Έχουν φύγει πολλοί επιστήμονες, ως πρόσφυγες, και η πλειονότητα του πληθυσμού πλέον είναι οι λιγότερο μορφωμένοι άνθρωποι, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται και η νοοτροπία της πλειοψηφίας του λαού. Οικονομικά, επίσης, ο πληθωρισμός έχει δεκαπλασιαστεί. Η υποτίμηση της συριακής λίρας δυσκολεύει πολύ την καθημερινότητα των κατοίκων που έχουν παραμείνει στη χώρα. Πρακτικά μπορούμε να πάμε στη Συρία, με κάπως περίπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες. Ο άντρας μου όμως δεν θέλει ακόμα να πάμε, διότι δεν είναι 100% ασφαλές το Χαλέπι, καθώς οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται αρκετά συχνά…
Είστε μια ευτυχισμένη γυναίκα;
Είμαι ευτυχισμένη! Και περιμένω ώρα με την ώρα να γεννηθεί το δεύτερο παιδί μας, η κόρη μας!
