Η άνοδος της θερμοκρασίας και οι περίοδοι ξηρασίας είναι τα στοιχεία, που ανησυχούν ιδιαίτερα, και είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με στοιχεία από την Πυροσβεστική, ο αριθμός των πυρκαγιών, που έχουν εκδηλωθεί φέτος από 1η Ιανουαρίου έως 1η Μαΐου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, είναι αυξημένος σχεδόν κατά 22%. Ειδικότερα, από 1/1/2024 έως 1/5/2024 εκδηλώθηκαν 3.543 αγροτοδασικές πυρκαγιές ,ενώ πέρσι την ίδια περίοδο είχαν εκδηλωθεί 2.907.
Φωτιές υπήρχαν το συγκεκριμένο διάστημα και στην Ήπειρο, χωρίς, όμως, να καταγράφεται αξιοσημείωτη αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, με τις βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών να προκαλούν ανακούφιση, καθώς θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά στην έναρξη και εκδήλωση πυρκαγιών, με δεδομένο ότι αυξάνουν την εδαφική υγρασία.
Οι επιστήμονες εκφράζουν έντονη ανησυχία για τα προβλήματα, που μπορεί να έχουμε στα δάση, λόγω της ξηρασίας. Ο Απρίλιος ήταν ο 10ος συνεχόμενος μήνας, που είχαμε θερμοκρασίες πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, ενώ, ως εξαιρετικά ανησυχητικό, χαρακτηρίζεται το γεγονός της εκδήλωσης πυρκαγιών σε πολύ μεγάλο υψόμετρο, που υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε να έχουν χιονοκάλυψη, όπως η πρόσφατη στα Πιέρια Όρη. Κάποιες, μάλιστα, από τις πυρκαγιές του Μαρτίου-Απριλίου έδειξαν χαρακτηριστικά που αντιστοιχούσαν σε φωτιές που θα εκδηλώνονταν αργότερα μπαίνοντας προς το καλοκαίρι.
«Είμαστε ήδη σε ένα θερμότερο και ξηρότερο κλίμα, αλλά, καθώς αυτό θα εντείνεται, οικοσυστήματα δασικά, που δεν ήταν τόσο ευάλωτα στη φωτιά, όπως για παράδειγμα οικοσυστήματα στη βόρεια χώρα, θα αρχίσουν να καθίστανται ευάλωτα», ανέφερε ο πυρομετεωρολόγος και εντεταλμένος ερευνητής του Αστεροσκοπείου Αθηνών Θοδωρής Γιάνναρος, σε δηλώσεις του, που φιλοξενεί το ΑΠΕ-ΜΠΕ, και πρόσθεσε: «Το να έχεις πάρα πολύ χαμηλή εδαφική υγρασία, το να έχεις χαμηλή υγρασία στα καύσιμά σου τα οποία καίγονται, στη βλάστηση αυτό οδηγεί άμεσα σε αύξηση της έντασης με την οποία καίει η φωτιά, σε αύξηση του ρυθμού με τον οποίο κινείται η φωτιά και επίσης δημιουργεί και προϋποθέσεις για να έχεις ενδεχομένως καθώς θα προχωράμε μέσα στο καλοκαίρι και ακραία συμπεριφορά. Αυτό είναι ένα στοιχείο πάρα πολύ ανησυχητικό».
Ποντάρουν στο νέο δόγμα
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την φετινή αντιπυρική περίοδο που έχει ήδη ξεκινήσει, το Πυροσβεστικό Σώμα άλλαξε το επιχειρησιακό του δόγμα, θέτοντας στο επίκεντρο, μεταξύ άλλων, την ταχύτερη απόκριση στο πεδίο με περισσότερες δυνάμεις ανταπόκρισης, τις λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών, την πρόληψη, την καλύτερη επιχειρησιακή οργάνωση και την άμεση κινητοποίηση των εναέριων μέσων.
Τα εναέρια μέσα, που φέτος ανέρχονται σε 88, θα κινητοποιούνται άμεσα από την έναρξη των δασικών πυρκαγιών, περίπου εντός 20λέπτου. Με σκοπό μάλιστα την επιβράδυνση της εξάπλωσης της φωτιάς, εναέρια μέσα δασοπυρόσβεσης θα έχουν στη διάθεσή τους και επιβραδυντικό υγρό. Αναφορικά με την κινητοποίησή τους η εντολή από το ΕΣΚΕΔΙΚ θα είναι άμεση. Εάν στο μεσοδιάστημα της προετοιμασίας η πυρκαγιά έχει αντιμετωπιστεί, η εντολή θα ακυρώνεται, ωστόσο σε περίπτωση που το αεροσκάφος/ελικόπτερο έχει ήδη απογειωθεί, θα κάνει διαβροχή ή επιτήρηση σε περιοχές που κρίνονται υψηλής επικινδυνότητας. Παράλληλα, στο πλαίσιο του νέου επιχειρησιακού δόγματος του ΠΣ, έχει γίνει ανακατανομή των εναέριων μέσων στις κύριες βάσεις της επικράτειας, με σκοπό την καλύτερη κάλυψη και την μείωση του χρόνου απόκρισης αλλά και την άμεση κινητοποίηση τους από το ΕΣΚΕΔΙΚ με την έναρξη των δασικών πυρκαγιών. Ένα ακόμη σημείο επίσης που δίνεται βαρύτητα και έμφαση είναι η συνεργασία μεταξύ του Πυροσβεστικού Σώματος και της Δασικής Υπηρεσίας καθώς ομάδες της Δασικής Υπηρεσίας θα βρίσκονται υποχρεωτικά στο πεδίο και θα επιχειρούν υποστηρικτικά στις δυνάμεις του Πυροσβεστικού Σώματος.
Επιπλέον ενισχυμένες είναι οι ΕΜΟΔΕ (δασοκομάντος) καθώς συστάθηκαν δέκα νέες μονάδες ΕΜΟΔΕ, ανεβάζοντας τον αριθμό τους στις 16 συνολικά σε όλη την επικράτεια.
Παράλληλα, στο κομμάτι της πρόληψης, βαρύτητα έχει δοθεί στην επιβολή διοικητικών προστίμων αλλά και στην αυστηροποίηση των προστίμων (από 500 έως 50.000 ευρώ) και των ποινών για τα εγκλήματα εμπρησμού. Ήδη στην περιοχή μας, ένας άνδρας, που συνελήφθη σε χωριό του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων για εμπρησμό, πήρε τον δρόμο για τις φυλακές Κορυδαλλού.
Ενδεικτικά μέχρι τις 30 Απριλίου 2024 έγιναν 152 συλλήψεις ενώ επιβλήθηκαν 353 πρόστιμα συνολικού ύψους 175.600 ευρώ.
Αναφορικά με την πρόληψη έμφαση δόθηκε και στη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών στα δάση στο πλαίσιο μάλιστα και μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, της Πυροσβεστικής, του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ για τον καθαρισμό των χώρων δικτύου υψηλής τάσης (ζώνες πυροπροστασίας) που διέρχονται μέσα από δασικές εκτάσεις.
Επιπλέον μία από τις σημαντικές αλλαγές είναι και η κινητοποίηση πλέον των εθελοντικών ομάδων, οι οποίες θα κινητοποιούνται από την έναρξη κάθε πυρκαγιάς.
