Σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΔΥ, για την εβδομάδα αναφοράς από τις 6 έως τις 12 Φεβρουαρίου, ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη covid -19, που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι, είναι 117 και καταγράφηκαν 109 θάνατοι, με διάμεση ηλικία τα 83 έτη (εύρος 49-98). Ο αριθμός των θανάτων και διασωληνώσεων προκαλεί εύλογα ερωτηματικά στην επιστημονική κοινότητα, με τον παθολόγο, εξειδικευμένο στις λοιμώξεις, Γιώργο Παππά να σημειώνει πως η πολιτεία και οι επιστημονικοί φορείς να πρέπει να αναζητήσουν «χωρίς φόβο και πάθος» τις αιτίες.
«Είναι απορίας άξιο γιατί συνεχίζουμε να έχουμε τόσο υψηλό αριθμό ακόμη. Υπάρχει βραδεία ελάττωση, σε σχέση με άλλες χώρες που είχαν πολύ ταχύτερη. Θα πρέπει να ψάξουμε ενδεχομένως, γιατί δεν προστατεύουμε εκείνους που κινδυνεύουν περισσότερο, τους πιο ευάλωτους, ή εκείνους που κολλάνε και κινδυνεύουν να εξελιχθούν ή μήπως δεν παρέχουμε τις υπηρεσίες που θα έπρεπε. Πρέπει να τα δούμε όλα χωρίς φόβο, πάθος και πολιτικοποίηση. Πρέπει να δούμε πού υπάρχει το πρόβλημα», σημείωσε ο κ. Παππάς, προσθέτοντας πως μπορεί π.χ. να μη δίνεται π.χ. η σωστή θεραπεία είτε από ιδιώτες γιατρούς είτε από νοσοκομεία.
Οι μεγαλύτερες ελλείψεις του συστήματος είναι χαρακτηριστικές στο σύνδρομο long-covid, που περιλαμβάνει τα συμπτώματα, αλλά και τις επιπλοκές, που εμμένουν ή εμφανίζονται τέσσερις εβδομάδες μετά τη λοίμωξη.
Στη χώρα μας, σε αντίθεση με άλλες χώρες αλλά και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στον οποίο υπάρχει αναγνωρισμένος κωδικός, το σύνδρομο δεν αναγνωρίζεται καν, ενώ μόνο ένα είναι το πλήρως στελεχωμένο, διεπιστημονικό, κέντρο αναφοράς για long covid, αυτό του Ευαγγελισμού, στο οποίο απευθύνονται ασθενείς από ολόκληρη τη χώρα, με την αναμονή να διαρκεί μήνες. Θεωρητικά λειτουργούν 30 ιατρεία για long covid, ωστόσο σε όλα -πλην αυτού του Ευαγγελισμού- δεν υπάρχει η απαιτούμενη πληθώρα ειδικοτήτων για τη διάγνωση και παρακολούθηση των ασθενών, που παρουσιάζουν μια ευρεία γκάμα συμπτωμάτων.
«Χρειάζεται κατ’ αρχήν αναγνώριση από την πολιτεία», σημείωσε ο κ. Παππάς, επισημαίνοντας πως δεν υπάρχει καν κωδικός, ώστε να μπορούν να δικαιολογηθούν για παράδειγμα άδειες από την εργασία ή τηλεργασία. «Κάποιοι άνθρωποι μπαίνουν σ’ ένα καθεστώς αναπηρίας. Αν κάποιος αντιμετωπίζει την “ομίχλη εγκεφάλου”, μπορεί να καταστεί μη λειτουργικός ανά πάσα στιγμή ή κάποιος που έχει σύνδρομο ορθοστατικής ταχυκαρδίας να ξέρει ότι μετά από πέντε βήματα θα λιποθυμήσει», σημείωσε, μεταφέροντας την εμπειρία και τα αιτήματα των ασθενών, που έχουν δημιουργήσει την Ελληνική Ένωση ατόμων που πάσχουν από τις μακροχρόνιες συνέπειες του Covid-19 Long Covid Greece.
Λόγω της απουσίας αναγνώρισης, αλλά και της ευρείας γκάμας συμπτωματολογίας και επιπτώσεων, οι ασθενείς δύσκολα λαμβάνουν ολιστική αντιμετώπιση. Είναι χαρακτηριστικές οι μαρτυρίες των μελών της Long Covid Greece, που, αναζητώντας βοήθεια σε ιατρούς της περιοχής τους, αυτοί απέδιδαν τα όποια συμπτώματα στην ψυχολογία.
«Οι ασθενείς θέλουν να τους ακούσουμε, να προσπαθήσουμε να τους βοηθήσουμε, να μοιραστούμε τη γνώση», αναφέρει ο κ. Παππάς επισημαίνοντας πως στην Αμερική, η μεγαλύτερη μελέτη για το θέμα αυτό έγινε με τη συμμετοχή των ασθενών.
Νέο εμβόλιο, αλλά για λίγους
Προβληματισμό, στο μεταξύ, έχει προκαλέσει στην επιστημονική κοινότητα η πρόσφατη ανακοίνωση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού Ενηλίκων για το 2023, σχετικά με τον εμβολιασμό για τον έρπητα ζωστήρα, καθώς έκανε διαθέσιμο το νέο και αποτελεσματικότερο εμβόλιο μόνο σε άτομα με ανοσοκαταστολή.
Για τον έρπητα ζωστήρα υπάρχει το εμβόλιο Zostavax, με εξασθενημένο ιό, που είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα εδώ και χρόνια δωρεάν για άτομα 60-75 ετών, με αντένδειξη όμως για ανοσοκατασταλμένους. Το νέο εμβόλιο, που περιέχει μια ανασυνδυασμένη πρωτεΐνη του ιού, είναι το Shingrix και δεν ήταν διαθέσιμο στην Ελλάδα μέχρι πρόσφατα.
Τα δύο εμβόλια έχουν μεγάλη διαφορά στην αποτελεσματικότητα, με το πρώτο, ειδικά στις μεγάλες ηλικίες άνω των70 ετών, να φτάνει μόλις το 38% και στις ηλικίες 60-69 ετών το 64%, ενώ το νέο εμβόλιο έχει αποτελεσματικότητα 91,3% και 97,4%, αντίστοιχα. Διαφορά βέβαια έχουν και στην τιμή, καθώς το δεύτερο γίνεται σε δύο δόσεις, άρα το κόστος είναι διπλάσιο για την πολιτεία, χωρίς ωστόσο να υπολογίζει κανείς το όφελος που προκύπτει από την πρόληψη.
Ο κ. Παππάς σημείωσε πως η σύσταση της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων είναι να προτιμάται το νέο εμβόλιο, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες, ενώ η διαθεσιμότητα δε φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα, επίσης για άλλες χώρες. Για το θέμα αυτό έχουν υπάρξει αντιδράσεις και από αρμόδιους επιστημονικούς φορείς και τηρείται στάση αναμονής.
