Μετά από 22 χρόνια, οι εργασίες αποκατάστασης και ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου της Δωδώνης, προϋπολογισμού 4.790.500 ευρώ, ολοκληρώθηκαν με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ήπειρος 2014-2020» και με τη χρήση καινοτόμων μεθόδων, ενώ θα συνεχιστεί, μετά την πρόσφατη γνωμοδότηση του ΚΑΣ, με εργασίες συντήρησης του μεσαίου διαζώματος.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την παρουσία του Προέδρου της Βουλής Κωνσταντίνου Τασούλα, αλλά και της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, ενώ τα στελέχη της Εφορείας Αρχαιοτήτων παρουσίασαν τις επίπονες προσπάθειες ετών για τη διάσωση και αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου της Δωδώνης, ενώπιων των εκπροσώπων των τοπικών αρχών, μεταξύ των οποίων ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς, ο περιφερειάρχης Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο Μητροπολίτης Μάξιμος και ο δήμαρχος Δωδώνης Χρήστος Ντακαλέτσης.
Ο κ. Τασούλας έκανε λόγο για μία μεγάλη μέρα για την Ήπειρο, καθώς το κάτω διάζωμα αποδίδεται σε χρήση μετά από εργασίες και προσπάθειες 22 ετών, ενώ η ημέρα αυτή συμπίπτει, όπως είπε, με το πολύ επιτυχημένο θεσμό του Φεστιβάλ Δωδώνης, αλλά και με την ομόφωνη απόφαση της Βουλής να χρηματοδοτήσει την έναρξη των ανασκαφών στο Βουλευτήριο. «Μερικοί από μας, όταν λέμε “όλοι μαζί”, το εννοούμε και έτσι ανταποκρίθηκε η Βουλή των Ελλήνων στο αίτημα του υπουργείου Πολιτισμού και προχωρούμε σε αυτό», ανέφερε.
Για μια σπουδαία ημέρα έκανε λόγο και η κ. Μενδώνη, η οποία μάλιστα σημείωσε πως το 1999 κλήθηκε να αντιμετωπίσει την οργή των Ηπειρωτών για το κλείσιμο του θεάτρου. Στο αρχαίο θέατρο γίνονταν παραστάσεις από τον Αύγουστο του 1960 έως το καλοκαίρι του 1998. Τότε το υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε ότι το θέατρο πρέπει να σταματήσει να παραχωρείται για τα Δωδωναία στην Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, καθώς, λόγω της ευαισθησίας του υλικού, από το οποίο έχει κατασκευαστεί το θέατρο, έπρεπε να προχωρήσουν οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης.
«Τα μνημεία χρειάζονται φροντίδα. Κάποια στιγμή μπαίνουν στην εντατική και εκεί δεν τα προσεγγίζει κανείς, όπως δεν προσεγγίζει ούτε τους ανθρώπους που είναι στην εντατική. Μετά όμως, κατά 99,9% βγαίνουν αναστημένα. Το μνημείο είναι αυτό το οποίο λέει η λέξη του, εκπέμπει μνήμη και η μνήμη είναι άμεσα συνδεδεμένη με το παρελθόν αλλά και με το παρόν και με το μέλλον. Γιατί χωρίς μνήμη και χωρίς μνημεία, το μέλλον είναι αβέβαιο και δυσοίωνο. Μετά από πάρα πολλή δουλειά των στελεχών του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, εξωτερικών συνεργατών, ακαδημαϊκών δασκάλων, οι οποίοι συνεργάστηκαν εντατικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα, φτάσαμε στο αποτέλεσμα, το οποίο όλοι χαιρόμαστε σήμερα. Εάν δεν είχε μεσολαβήσει αυτός ο χρόνος, ο μακρύς χρόνος των 22 ετών σιωπής, αλλά δημιουργικής αρχαιολογικής εργασίας, απλώς δε θα υπήρχε το μνημείο. Θα είχαμε χάσει τη μνήμη μας, θα είχαμε χάσει ένα κομμάτι από το DNA και την ταυτότητά μας. Σήμερα είμαστε πραγματικά πάρα πολύ χαρούμενοι. Όλοι θέλουμε τα μνημεία να είναι ζωντανά, κοινωνικοποιημένα, ενταγμένα στην καθημερινότητά μας. Γιατί τα μνημεία ζουν, όχι όταν τα φροντίζουν οι ειδικοί, αλλά όταν τα αγαπάει ο κόσμος. Αυτή είναι η πραγματική προστασία», σημείωσε.
Η Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε, επίσης, στο έργο αναστήλωσης πέντε αρχαίων θεάτρων της Ηπείρου (Δωδώνης, Γιτάνων, Αμβρακίας, Κασσώπης, Νικόπολης), που είναι σε εξέλιξη με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Ηπείρου- ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και στην Πολιτιστική Διαδρομή της Ηπείρου, την οποία σχεδίασε το Υπουργείο Πολιτισμού το 2013 με την Περιφέρεια Ηπείρου, και η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής.
«Τα μνημεία είναι οι πόροι και οι πόλοι της βιώσιμης ανάπτυξης. Γύρω από τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους αναπτύσσονται εξωτερικές οικονομίες, οι οποίες βοηθούν την ανάπτυξη του τόπου, την τοπική οικονομία, την τοπική κοινωνία. Η Ελλάδα είναι ένας ευλογημένος τόπος και έχει ένα μοναδικό προσόν. Να μπορεί να συνδυάζει την πολιτιστική κληρονομιά αιώνων με τη σύγχρονη δημιουργία. Ο συνδυασμός αυτός επιτρέπει στους ειδικούς νέες αναγνώσεις των μνημείων και στους καλλιτέχνες μοναδικές και ανεπανάληπτες εμπειρίες, αλλά και ουσιαστική πηγή έμπνευσης. Παράλληλα, ένα ποιοτικό φεστιβάλ μέσα σε έναν αρχαιολογικό χώρο είναι καθοριστικός παράγοντας για την τοπική και την περιφερειακή ανάπτυξη», τόνισε.
«Δεν μπορείς παρά να χαίρεσαι όταν το όραμα οδηγεί σε αυτό το αποτέλεσμα», σημείωσε από την πλευρά του ο κ. Αμυράς, αναφερόμενος στην συνεργασία των υπουργείων Περιβάλλοντος και Πολιτισμού για την προστασία της βιοποικιλότητας των αρχαιολογικών χώρων μέσα από πλέγμα δράσεων.
«Η πρώτη εκδήλωση του 6ου Φεστιβάλ Δωδώνης είχε τη μοναδικότητα μιας ευτυχούς συγκυρίας: αφενός της φιλοξενίας ενός διεθνούς εμβέλειας καλλιτεχνικού φορέα για μια πανέμορφη συναυλία και αφετέρου, του εορτασμού της ολοκλήρωσης της α΄ φάσης του έργου αποκατάστασης του κοίλου του αρχαίου θεάτρου. Τα δύο αυτά γεγονότα, όπως ασφαλώς, και η προοπτική ολοκλήρωσης τα αμέσως επόμενα χρόνια, του έργου της αποκατάστασης και της απόδοσης του συνόλου του ωφέλιμου χώρου του θεάτρου σε χρήση, εγγυώνται το μεγάλωμα του Φεστιβάλ Δωδώνης και την εμπέδωσή του ως διοργάνωσης με πανεθνικό χαρακτήρα, προοπτική που μας φορτώνει με μεγάλη ευθύνη, ως Δήμο Δωδώνης», ανέφερε από την πλευρά του ο δήμαρχος Δωδώνης Χρήστος Ντακαλέτσης.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Βαρβάρα Παπαδοπούλου και η αρχαιολόγος Παρασκευή Γιούνη, αναφέρθηκαν στο ιστορικό των εργασιών αναστήλωσης, αλλά και στις μεγάλες δυσκολίες που οφείλοντας στο δομικό υλικό, αποδίδοντας φόρο τιμής στους μεγάλους αρχαιολόγους που έφεραν στο φως το αρχαίο θέατρο, με κορυφαίο τον Σωτήρη Δάκαρη.
«Η Δωδώνη δεν είναι τοπόσημο, αλλά σημείο αναφοράς των απανταχού Ηπειρωτών. Η Δωδώνη ήταν στις προτεραιότητες της αρχαιολογικής υπηρεσίας», σημείωσε μεταξύ άλλων η κ. Παπαδοπούλου και ευχαρίστησε το υπουργείο αλλά και όλους εκείνους που εργάστηκαν για την τεκμηρίωση και αποκατάσταση του μνημείου.
Άκρως συγκινητικά ήταν τα λόγια του Benjamin Zander, θρυλικού μαέστρου και διευθυντή της αμερικάνικης Συμφωνικής Ορχήστρας που σημείωσε, μεταξύ άλλων: «Είναι σπουδαίο αυτά τα νέα παιδιά, οι μουσικοί της ορχήστρας που διαβιούν καθημερινά στην περιοχή της Βοστώνης κι έχουν απόλυτη ανάγκη την επαφή με την έννοια της δημοκρατίας, να βρίσκονται στην Ελλάδα, στον τόπο που γέννησε τη δημοκρατία και να αποδίδουν την τέχνη τους στο κοινό της Δωδώνης».
Τα περίπου 100 μέλη της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων της Βοστώνης είναι ηλικίας από 12-21 ετών. Προς το κλείσιμο της εκδήλωσης, ο κ. Zander αναγνώρισε πως το κοινό της Δωδώνης υπήρξε συγκινητικά ήσυχο και, όπως τόνισε, «μετέτρεψε τη συναυλία σε μια εμπειρία ζωής που δε θα ξεχάσουμε όσο ζούμε». Το πρόγραμμα περιελάμβανε έργα των Μωρίς Ραβέλ (Το Βαλς, Χορογραφικό ποίημα για ορχήστρα), Έντουαρντ Έλγκαρ (Κοντσέρτο για τσέλο και ορχήστρα σε μι ελάσσονα, έρ.85) και Ντμίτρι Σοστακόβιτς (Συμφωνία αρ. 5 σε ρε ελάσσονα, έρ. 47).
