Πώς θα ήταν τα παραμύθια αν σηκώνονταν από τις σελίδες τους και γίνονταν τρισδιάστατα; Πώς θα ήταν όλες αυτές οι ιστορίες συμπυκνωμένες θαρρείς σε μία; Πώς θα μπορούσαν οι μύθοι της Αργεντινής να ανταμώσουν με εκείνους της Ελλάδας; Πόση απόσταση μας χωρίζει από το πριν και το λίγο μετά;
Ο Χόρχε Μπουκάι είναι ένας μικρός μάγος, ένας θαυματοποιός, που βρίσκει τρόπο με τις ιστορίες του να απαντά στα παραπάνω ερωτήματα, χωρίς να τα βαραίνει ή να τα αναλύει εξαντλητικά. Καταστρατηγεί τις συμβάσεις του χώρου και του χρόνου, βρίσκει λέξεις που ακουμπούν στην ψυχή καθενός ξεχωριστά και κοπάζουν την τρικυμία της. Είναι ένας οικουμενικός συγγραφέας, όπως οικουμενικές είναι και οι ιστορίες που γράφει. Απλές, αλλά τόσο ανθρώπινες και οικείες, σαν τα παραμύθια με τα οποία μεγαλώσαμε. Μόνο που τους μυθικούς ήρωές τους εκείνος τους κάνει διαχρονικούς, προσιτούς, δικούς μας.
Φανταστείτε τώρα αυτά τα μικρά θαύματά του τρισδιάστατα, να παίρνουν σάρκα και οστά. Να γίνονται άνθρωποι στο μπόι μας, κίνηση, μουσική, δράση, χρώματα. Όλα στις σωστές δόσεις, όχι εξεζητημένα και κραυγαλέα για να ρουφούν από τη δροσιά του λόγου και να τον στεγνώνουν. Ακούγεται δύσκολο -μπορεί και να είναι- αλλά αυτό που κάνουν με τις επτά ιστορίες του Χόρχε Μπουκάι οι άνθρωποι του θεάτρου Κύκλος στην παράσταση «Ήταν μια φορά… “μια φορά”» μοιάζει φυσικό, εύκολο και αβίαστο. Ο ρυθμός της είναι ασταμάτητος, αλλά καθόλου ανερμάτιστος ή ασθμαίνων. Η κίνηση διαρκής, χωρίς να γίνεται θορυβώδης ή φρενήρης. Τα τρία πρόσωπα, που λένε τις ιστορίες, ίδια και ταυτόχρονα τόσο διαφορετικά σε κάθε μια, δίχως φαινομενικά να αλλάζουν. Το σκηνικό λιτό και… κινούμενο, φροντισμένο και μελετημένο. Η ζωντανή μουσική από ψηλά με ευφάνταστα μουσικά όργανα τόσο ταιριαστή με τη δράση κάτω και τόσο γνώριμη σαν να έντυνε χρόνια όλα τα παραμύθια που έχουμε ακούσει από παιδιά κι έχουμε πει ενήλικες. Οι φωτισμοί «γεμίζουν» τον λόγο και αναδεικνύουν τις κρυμμένες εικόνες του. Η ευρηματική και πρωτότυπη σκηνοθεσία συχνά αφηγείται μια δεύτερη ιστορία μέσα στην ιστορία. Και οι ερμηνείες φρέσκιες και δυνατές, με μια υποδειγματική ηρεμία και ζωντάνια, αφήνουν τον λόγο να ρέει φυσικά και να ακούγεται δυνατά και καθαρά. Είναι μια δουλειά στην οποία τίποτε δεν προεξέχει και τίποτε δεν υπολείπεται. Μια ευτυχής συγκυρία (ασφαλώς καθόλου τυχαία) όπου όλα κουμπώνουν και δένουν μεταξύ τους. Ένα σύνολο πλήρες και ισορροπημένο, ένα αποτέλεσμα εντυπωσιακό, χωρίς όμως εξάρσεις, κορυφώσεις ή εντάσεις. Η μία ώρα που διαρκεί μας φάνηκε πολύ λίγη. Λαχταρούσαμε να δούμε κι άλλο.
Η παράσταση θα παίζεται και αυτό το Παρασκευοσαββατοκύριακο. Από τις εφτά ιστορίες που αφηγούνται ο Πέτρος Χριστακόπουλος, η Μίνα Παππά και η Άννα Μπούντνιοκ, είναι βέβαιο ότι θα ξεχωρίσετε τουλάχιστον μία τα πρώτα λεπτά αμέσως μετά. Αλλά τις επόμενες μέρες οι ιστορίες θα συνεχίσουν να σας μιλάνε, κάποια άλλη θα νιώσετε να σας ακουμπά περισσότερο, μια βδομάδα μετά οι αγαπημένες σας θα γίνουν δυο και τρεις, μπορεί και περισσότερες. Γιατί σ’ αυτή τη δουλειά οι μικρές ιστορίες του μεγάλου Χόρχε Μπουκάι συνάντησαν τους σύγχρονους παραμυθάδες τους που τις σήκωσαν από το χαρτί και τις έκαναν πολύχρωμες και πολυδιάστατες, τόσο όμορφες όσο οι πιο ζεστές παιδικές αναμνήσεις μας.
