ΑθλητικάΙστορίες

Και το ποδόσφαιρο τιμά τους ήρωες του ‘21

Ονομασίες ομάδων και γηπέδων προς τιμή αυτών που θυσιάστηκαν για την πατρίδα.

Σήμερα είναι μια μεγάλη μέρα για την Ελλάδα και τη Χριστιανοσύνη. Γιορτάζονται τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 κατά του τουρκικού ζυγού και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου.

Κρίμα που δεν μπορούμε να βγούμε από τα σπίτια μας και γιορτάζουμε για δεύτερη χρονιά με την απειλή του κορωνοϊού. Η Ήπειρος μπορεί να απελευθερώθηκε πολλά χρόνια μετά από τους Τούρκους, αλλά είχε μεγάλη συνεισφορά στον Αγώνα του Έθνους για λευτεριά και ανεξαρτησία. Αρκετά προεπαναστατικά κινήματα εκδηλώθηκαν στην περιοχή, ιδρυτικά στελέχη της Φιλικής Εταιρίας ήταν Ηπειρώτες (Σκουφάς, Τσακάλωφ), ενώ η αντίσταση των Σουλιωτών και η ανυπόταχτη ψυχή τους, το Κούγκι, ο χορός του Ζαλόγγου, ήταν αέρας ελευθερίας σε όλη την Ελλάδα. Ηπειρώτες συμμετείχαν στα Ορλωφικά και άλλοί ευεργέτες μυήθηκαν στη Φιλική Εταιρία ενισχύοντας και οικονομικά την ετοιμασία της Επανάστασης του ’21. Αλλά και μετά την έναρξη του ένοπλου αγώνα υπήρξαν και στην Ήπειρο επαναστατικά κινήματα και συγκρούσεις με τα τούρκικα ασκέρια. Τα μηνύματα των αγωνιστών του 1821 και των μετέπειτα εθνικών αγώνων έχουν ιδιαίτερη σημασία και στη σημερινή εποχή, για μια καλύτερη Ελλάδα. Περισσότερο τώρα, που είναι δύσκολα χρόνια και καταστάσεις.

Το Έπος του ’21 έχει εμπνεύσει και το ποδόσφαιρο. Πολλές ομάδες έχουν ονόματα ηρώων, όπως και στάδια. Στην Άρτα είναι η Α.Ε. Καραϊσκάκης, οι Φιλέλληνες Πέτα και ο Σκουφάς Κομποτίου. Η μητέρα του Καραϊσκάκη καταγόταν από τη Σκουληκαριά Άρτας ενώ και ο ίδιος έδρασε στην περιοχή των Τζουμέρκων. Καραϊσκάκης ονομάζονται και δύο ομάδες στην Καρδίτσα, στο Μαυρομάτι και στο χωριό Πεδινό, αφού και η Καρδίτσα είναι συνδεδεμένη με την ιστορία του εθνικού μας ήρωα. Όπως επίσης προς τιμή του και το γήπεδο του Ολυμπιακού στον Πειραιά λέγεται «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Οι «Φιλέλληνες» τιμούν τους ξένους φίλους της Ελλάδας που συμμετείχαν στη μάχη του Πέτα το 1822. Στο Κομπότι Άρτας γεννήθηκε το 1779 ο Νικόλαος Σκουφάς που με τον Τσακάλωφ από τα Γιάννινα και τον Ξάνθο από τη Χίο, ίδρυσαν τη Φιλική Εταιρία. Στη γειτονική Θεσπρωτία η ομάδα της Παραμυθιάς τιμά με το όνομά της την ηρωική περιοχή του Σουλίου.

Πολλές ομάδες θυμίζουν το Έπος του ’21 στην Πελοπόννησο. Στη Χώρα Μεσσηνίας είναι ο Παπαφλέσσας που αγωνίζεται στη Β’ Κατηγορία της περιοχής. Εκεί στις 27 Μαρτίου 1821 κάτοικοι της περιοχής εμπόδισαν ασκέρι Τούρκων που πήγαν να καταλάβουν τα κάστρα Μεθώνης, Κορώνης και του Ναυαρίνου. Παπαφλέσσας ονομάζεται και μια άλλη ομάδα της περιοχής, που εδρεύει στην περιοχή Άμφειας. Στην Αρκαδία το γήπεδο του Αστέρα Τρίπολης ονομάζεται «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης», αφού ο Γέρος του Μοριά γεννήθηκε στο Βαλτέτσι Αρκαδίας. Στο χωριό Δολιανά υπάρχει η ομάδα Νικηταράς που αγωνίζεται στη Β’ κατηγορία της ΕΠΣ Αρκαδίας. Ο Νίκος Σταματελόπουλος ή Νικηταράς ήταν Οπλαρχηγός της Επανάστασης, γνωστός και ως «Τουρκοφάγος». Έδρασε στην περιοχή της Πελοποννήσου σε πολλές μάχες κόντρα στα ασκέρια του Δράμαλη. Στην ΕΠΣ Αργολίδας αγωνίζεται και ομάδα με το όνομα «Δυοβουνιώτης» προς τιμή του Οπλαρχηγού Γιάννη Ξύκη ή Δυοβουνιώτη. Άλλη μία ομάδα συνοικίας του Ναυπλίου ονομάζεται «Παλαμήδης» από το γνωστό Κάστρο του Παλαμηδίου στο οποίο είχε φυλακισθεί και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Επίσης στα Μέθανα η ομάδα ονομάζεται Φαβιέρος προς τιμή του Γάλλου φιλέλληνα Κάρολου Φαβιέρου που βοήθησε ως Οπλαρχηγός τον αγώνα των Ελλήνων.

Τριγυρίζοντας ανά την Ελλάδα, θα βρούμε και άλλες ομάδες με ονόματα ηρώων ή αγώνων από το Έπος του ’21. Στην Κέρκυρα πριν από κάποια χρόνια δραστηριοποιούνταν και η ομάδα «Καποδίστριας» έχοντας το όνομα του πρώτου Κυβερνήτη της χώρας Ιωάννη Καποδίστρια. Στην Β’ κατηγορία Σερρών είναι η ομάδα «Εμμανουήλ Παππάς» που εδρεύει στο ομώνυμο χωριό του νομού. Ο Εμμανουήλ Παππάς (1772 – 1821) ήταν Φιλικός και αγωνιστής 1821, πρωτεργάτης της εξέγερσης στη Χαλκιδική, από τις αγνότερες και ηρωικότερες μορφές του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Στην ΕΠΣ Πιερίας και στη Β’ Κατηγορία αγωνίζεται η ομάδα «Γεωργάκης Ολύμπιος» με έδρα το κοντινό με την Κατερίνη χωριό Λόφοι. O Γεωργάκης Ολύμπιος (1772-1821) ήταν αρματολός, μέλος της Φιλικής Εταιρείας, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης, από τους πιο άξιους συνεργάτες του Αλεξάνδρου Υψηλάντη κατά τον Αγώνα στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Επίσης ομάδα Α’ κατηγορίας που εδρεύει στην Κατερίνη λέγεται «25η Μαρτίου». Ομάδα με το όνομα «Γεωργάκης Ολύμπιος» ήταν και στο χωριό Λιβάδι της Λάρισας, αλλά διαλύθηκε. Στην Τσαριτσάνη εδρεύει ο Οικονόμος, προς τιμή του ιεροκήρυκα Οικονόμου που είχε καταγωγή από την περιοχή, αλλά έδρασε ως λόγιος στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες περιοχής βοηθώντας στην ενίσχυση του κύρους της ελληνικής γλώσσας. Ο Κωνσταντίνος Οικονόμου εξ Οικονόμων, το 1842 εκφώνησε τον επικήδειο λόγο στην εξόδιο ακολουθία του εθνικού ευεργέτη Νικόλαου Ζωσιμά (ένας εκ των αδελφών Ζωσιμά από το Γραμμένο Ιωαννίνων) και το Φλεβάρη του επόμενου έτους 1843 του οπλαρχηγού και ήρωα της Επανάστασης Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Ο Λασσάνης στο σήμα της ΕΠΣ Κοζάνης

Στην Κοζάνη η τοπική Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων έχει ως σήμα της την προσωπογραφία του Γεωργίου Λασσάνη που ήταν μυημένος στη Φιλική Εταιρία και στο πλευρό του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Ο Λασσάνης ανέλαβε να εξασφαλίσει την υποστήριξη του ηγεμόνα της Μολδαβίας Μιχαήλ Σούτσου, καθώς επίσης και να συντονίσει τις ενέργειες των ηγετών των ατάκτων Γεωργάκη Ολύμπιου, Περραιβού, Ιωάννη Φαρμάκη, Χριστόφορου Περραιβού, Σάββα Καμινάρη κ.λπ. Ο Λασσάνης οργάνωσε τα «καπετανάτα» και συνέταξε τους στρατιωτικούς κανονισμούς των απελευθερωτικών σωμάτων, καθώς επίσης και την περίφημη προκήρυξη που απεύθυνε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, όταν πέρασε τον Προύθο, κηρύσσοντας την επανάσταση. Παλαιότερα υπήρχε και ομάδα με το όνομα Λασσάνης που σταμάτησε πλέον να δραστηριοποιείται.

Ρήγας Φεραίος Βελεστίνου

Στο Βελεστίνο Μαγνησίας η τοπική ομάδα έχει το όνομα του Ρήγα Φεραίου ή Βελεστινλή. Φέτος αγωνίζεται στην Α’ Ερασιτεχνική κατηγορία. Ο Ρήγας Φεραίος ήταν Έλληνας συγγραφέας, πολιτικός στοχαστής και επαναστάτης. Θεωρείται εθνομάρτυρας και πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Στην Β’ κατηγορία της ΕΠΣ Μαγνησίας υπάρχει και η ομάδα «Άνθιμος Γαζής» έχοντας το όνομα του γνωστού συγγραφέα και διαφωτιστή που γεννήθηκε το 1758 στις Μηλιές Μαγνησίας. Στο χωριό Καροπλέσι Καρδίτσας η τοπική ομάδα έχει το όνομα του κλέφτη των Αγράφων Αθανασίου Κατσαντώνη με πολλούς αγώνες κατά του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Στην Γραβιά της Φωκίδας μέχρι πριν από μερικά χρόνια υπήρχε η ομάδα Ανδρούτσος που στην συνέχεια διαλύθηκε. Είχε αγωνισθεί και στην Γ’ Εθνική. Στην Γραβιά στις 8 Μαΐου 1821 ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 100 άνδρες στο χάνι της Γραβιάς αντιμετώπισε ένα ασκέρι 8000 Τούρκων. Στο νησί Χίος υπάρχει ο Κανάρης Νενήτων στην Α’ κατηγορία της ΕΠΣ Χίου. Στην ΕΠΣ Λέσβου είναι η ομάδα Παπανικολής Ερεσού. Ο Δημήτριος Παπανικολής γεννήθηκε στα Ψαρά το 1870 ήταν σπουδαίος ναυμάχος κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και διάσημος πυρπολητής.

Σχετικά άρθρα

Τιμώντας την επέτειο των 200 ετών από το 1821… 

«Επιθυμία Ελευθερίας» — H Ελληνική Επανάσταση «ζωντάνεψε» σε κτίρια 18 πόλεων σε όλη την Ελλάδα

Ηπειρωτικός Αγών

Τα πορτραίτα των αγωνιστών του ’21 και οι ζωγράφοι τους

Απόστολος Κατσίκης