Η επέμβαση καταρράκτη -η αντικατάσταση δηλαδή του θολωμένου φακού του οφθαλμού, με έναν τεχνητό ενδοφακό- αποτελεί ίσως την πιο θεαματική επέμβαση στον άνθρωπο σήμερα.
Σε χρόνο που υπό κανονικές συνθήκες δεν ξεπερνά το δεκάλεπτο, ένας ασθενής που συχνά βλέπει ελάχιστα, φεύγει από την χειρουργική αίθουσα με όραση που σχεδόν εξαρχής πλησιάζει το άριστα.
Είναι όμως τα πράγματα τόσο απλά όσο φαίνονται; Τι απαιτείται ώστε κάθε ασθενής να μένει ευχαριστημένος μετά την επέμβασή του;
Κατ’ αρχήν κάθε καλό αποτέλεσμα στηρίζεται σε μια καλή προετοιμασία και η καλή προετοιμασία ξεκινάει με έναν πλήρη προ-εγχειρητικό έλεγχο. Αυτός περιλαμβάνει όλα τα ανατομικά στοιχεία του ματιού που θα επηρεαστούν στην επέμβαση και θα καθορίσουν την ποιότητα της όρασης μετά το χειρουργείο.
Ας τα δούμε όμως λίγο πιο ειδικά: Πρώτα απ΄ όλα εξετάζουμε την κατάσταση του κερατοειδή – του διάφανου μπροστινού τμήματος του ματιού. Αυτό είναι το πρώτο στοιχείο που καταπονείται ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με ένα σκληρό καταρράκτη. Ελέγχουμε λοιπόν τόσο την διαμόρφωσή του όσο και την ανατομία του με ειδικές εξετάσεις (κερατομετρία, ενδοθηλιοσκόπιση).
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να εκτιμήσουμε σωστά τον τύπο του καταρράκτη που αντιμετωπίζουμε. Έχουμε να χειρουργήσουμε έναν πρώιμο καταρράκτη ή έναν ώριμο σκληρό καταρράκτη; Είναι απλά σκληρός ο καταρράκτης ή μήπως συνοδεύεται και από άλλα προβλήματα του οφθαλμού που περιπλέκουν ακόμη περισσότερο την επέμβαση (ψευδοαποφολίδωση, γλαύκωμα);
Αντικαθιστώντας έναν θολό φακό με έναν νέο τεχνητό, εξασφαλίζουμε το πέρασμα του φωτός στο εσωτερικό του οφθαλμού αλλά αν εκεί υπάρχουν άλλα προβλήματα, ο ασθενής πάλι δεν θα βλέπει ικανοποιητικά άρα δεν θα τον έχουμε βοηθήσει ουσιαστικά. Θεμελιώδης είναι λοιπόν η εκτίμηση της κατάσταση της ωχράς κηλίδας, της περιοχής στο πίσω μέρος του ματιού που είναι υπεύθυνη για τη λεπτομερή όρασή μας (OCT ωχράς). Διαπιστώνουμε έτσι τυχόν αδυναμίες που προ-υπάρχουν και επηρεάζουν την τελική μετεγχειρητική όραση του ασθενή. Κάθε τέτοιο ζήτημα πρέπει να γνωστοποιείται στους ενδιαφερόμενους και να συζητείται εκτενώς.
Το μόνο πολλές φορές αντικείμενο της επέμβασης για το οποίο ο ασθενής έρχεται πιο προετοιμασμένος και αναζητά «τον καλύτερο» είναι ο ενδοφακός που θα χρησιμοποιηθεί. Ταιριάζει όμως ένας τύπος ενδοφακού σε όλους; Ποιος είναι «ο καλύτερος» ενδοφακός για τον κάθε ασθενή; Απαραίτητη λοιπόν πριν φτάσουμε στην αίθουσα του χειρουργείου είναι η συζήτηση για αυτή ακριβώς την επιλογή. Οι ανάγκες αλλά και οι επιθυμίες κάθε ασθενή (πχ χρήση ή μη γυαλιών πρεσβυωπίας) είναι διαφορετικές και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, όπως επίσης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και τυχόν προϋπάρχουσες παθήσεις.
Ας δούμε όμως επιγραμματικά τις επιλογές μας:
Μονοεστιακός φακός, απλός: είναι η πιο σύνηθης επιλογή. Ο φακός αυτός μας δίνει τη δυνατότητα μετά την επέμβαση να βλέπουμε καθαρά σε μία μόνο επιλεγμένη απόσταση – μακρυά ή κοντά. Για τις υπόλοιπες αποστάσεις χρειαζόμαστε γυαλιά.- Μονοεστιακός φακός, απλός τορικός: Ο φακός αυτός έχει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά αλλά μας δίνει επιπλέον τη δυνατότητα να εξουδετερώνουμε τον αστιγματισμό που έχουν κάποιοι ασθενείς. Έτσι πάλι καταφέρνουμε να αποφύγουμε την ανάγκη επιπλέον γυαλιών.
- Μονοεστιακός φακός αυξημένου βάθους πεδίου: ο φακός αυτός δίνει στην μακρινή μας όραση την ποιότητα που προσφέρει ο μονοεστιακός φακός αλλά ταυτόχρονα μας προσφέρει ικανοποιητικότατη ενδιάμεση όραση (τιμές στο ράφι, ταμπλό αυτοκινήτου, υπολογιστής κλπ). Με κάποιες συνδυαστικές τεχνικές μπορεί ακόμη να μας βοηθήσει να αποφύγουμε όσο είναι δυνατό το κοντινό γυαλί.
- Τριπλοεστιακός ενδοφακός: ο φακός αυτός φιλοδοξεί να αντικαταστήσει στο μάτι μας τον κρυσταλλοειδή φακό με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Απευθύνεται σε ανθρώπους που δεν επιθυμούν την χρήση βοηθητικών γυαλιών και θέλουν να έχουν την καλύτερη δυνατή κοντινή, ενδιάμεση και μακρινή όραση.
Μονοεστιακός φακός, απλός: είναι η πιο σύνηθης επιλογή. Ο φακός αυτός μας δίνει τη δυνατότητα μετά την επέμβαση να βλέπουμε καθαρά σε μία μόνο επιλεγμένη απόσταση – μακρυά ή κοντά. Για τις υπόλοιπες αποστάσεις χρειαζόμαστε γυαλιά.
Στο Κέντρο Όρασης Ηπείρου προσφέρουμε την επιλογή κάθε τύπου ενδοφακού και κάθε διαθέσιμης αναγνωρισμένης και δοκιμασμένης τεχνολογίας. Έτσι διασφαλίζουμε σε κάθε ασθενή την καλύτερη επιλογή και την μεγαλύτερη ανεξαρτησία από γυαλιά και άλλα βοηθήματα.
Έχοντας λοιπόν επιλέξει τον ενδοφακό μας είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στην επέμβασή μας. Κάθε επέμβαση στο ανθρώπινο σώμα πόσο μάλλον στο πιο εξειδικευμένο και ευαίσθητο ανθρώπινο όργανο απαιτεί τη χρήση της πιο σύγχρονης τεχνολογίας. Το Κέντρο Όρασης Ηπείρου σε συνεργασία με την εταιρία Alcon διαθέτει το πιο σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό ώστε η επέμβαση του καταρράκτη να γίνεται με τη μέγιστη ασφάλεια και το καλύτερο αποτέλεσμα.
Ο ακρογωνιαίος λίθος στην επέμβαση του καταρράκτη είναι η λεγόμενη φακοθρυψία. Είναι η διαδικασία κατά την οποία ο θολός κρυσταλλοειδής φακός θρυμματίζεται και αφαιρείται από το μάτι. Η συσκευή φακοθρυψίας Alcon Centurion με active Sentry είναι η πιο σύγχρονη και τεχνολογικά προηγμένη συσκευή φακοθρυψίας στον κόσμο σήμερα και προσφέρει απόλυτο έλεγχο στην διάρκεια του χειρουργείου. Ένας ειδικός αισθητήρας ελέγχει συνεχώς τις μεταβολές στο εσωτερικό του οφθαλμού και αντιδρά ακαριαία σε κάθε παράγοντα που μπορεί να τις επηρεάσει. Παράλληλα, σύγχρονα συστήματα διακίνησης υγρών, σε συνδυασμό με χαμηλής ενέργειας αλλά υψηλής αποτελεσματικότητας υπερήχο, φροντίζουν για τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του οφθαλμού. Ασφάλεια ,σταθερότητα και αποτελεσματικότητα σε κάθε στιγμή της επέμβασης.
Η επέμβαση του καταρράκτη δεν γίνεται διά γυμνού οφθαλμού. Απαιτείται ειδικό, τεχνολογικά προηγμένο μικροσκόπιο που μεγενθύνει την διαδικασία και επιτρέπει την λεπτομερή απεικόνιση του οφθαλμού. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η μέγιστη διεγχειρητική ακρίβεια και ασφάλεια. Η εταιρεία Alcon και στον τομέα αυτό προσφέρει την πιο σύγχρονη τεχνολογία με το μικροσκόπιο LUXOR.
Όσο κι αν εξελιχθούν οι συσκευές και οι τεχνικές, τίποτε δεν μπορεί να αντικαταστήσει το αίσθημα εμπιστοσύνης του ασθενή προς τον γιατρό. Στο Κέντρο Όρασης Ηπείρου φροντίζουμε να καλλιεργούμε αυτό το αίσθημα παρακολουθώντας στενά τον ασθενή κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Ώστε να έχει συνεχώς το αίσθημα της φροντίδας και προσοχής που θα τον κάνει να αισθάνεται ασφαλής. Όχι μόνο λόγω των συσκευών και των καλωδίων που είναι συνδεδεμένα μαζί του και φροντίζουν να επισημαίνουν κάθε πρόβλημα αλλά κυρίως για τον ενθαρρυντικό λόγο που ακούσει σε κάθε βήμα της επέμβασης και θα τον κάνει να αισθανθεί πιο σίγουρο, πιο ασφαλή. Ακόμη και όταν η επέμβαση πια έχει ολοκληρωθεί, κάθε περιστατικό συνεχίζει να έχει την προσοχή μας. Η εξέταση την επόμενη μέρα του χειρουργείου αλλά και η εξέταση μερικές μέρες αργότερα είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση του αποτελέσματος. Ο,τιδήποτε προβληματίσει τον ασθενή αξιολογείται άμεσα και αν χρειάζεται αντιμετωπίζεται δραστικά.
Από τον αρχικό λοιπόν έλεγχο μέχρι την αποκατάσταση της καλής όρασης, η επέμβαση καταρράκτη είναι μία διαδρομή που ναι μεν διαρκεί χρονικά λιγότερο από δέκα λεπτά, αλλά απαιτεί ακρίβεια και αξιοπιστία που χρειάστηκαν πολλά έτη εμπειρίας για να κατακτηθούν.
Το Κέντρο Όρασης Ηπείρου αποδεικνύει την δέσμευσή του να προσφέρει την καλύτερη φροντίδα στους ασθενείς του, χρησιμοποιώντας ό,τι πιο σύγχρονο και πιο ασφαλές στη χειρουργική του καταρράκτη ώστε η διαδρομή αυτή να φτάνει πάντα στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ακόμη πιο σημαντική όμως είναι η προσπάθειά μας η διαδρομή αυτή να μην είναι μοναχική και απρόσωπη. Στεκόμαστε δίπλα στους ασθενείς από την αρχή μέχρι το τέλος σε ό,τι χρειαστούν, καταστώντας σαφές στην πράξη, πως το πιο σημαντικό πράγμα όλων είναι ο άνθρωπος.
Σπύρος Γκορέζης
Επιστημονικός Υπεύθυνος
Οφθαλμολογικής Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας
Κέντρο Όρασης Ηπείρου
