Χάρη σε διάφορες συγκυρίες, το τελευταίο Σάββατο του Νοεμβρίου, για πολύ καλή μας τύχη, το περάσαμε σε χώρους τέχνης και πολιτισμού. Το βροχερό πρωινό του στο Καμπέρειο, στις κουίντες του, στα καμαρίνια, στον εξώστη. Το απόγευμα στην αίθουσα «Βασ. Πυρσινέλλας» του ΠΚΔΙ για να απολαύσουμε την παράσταση «Decadance» της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής «Αριστέα Λίτου» και το βράδυ στο θέατρο Actina για να δούμε τον συγκλονιστικό μονόλογο της Χάρις Μέγα «Δύο μπλε ένα ροζ», ερμηνευμένο από τη μοναδική Στέλλα Κατσαρού, σε πολύ φροντισμένη σκηνοθεσία της Αθηνάς Τσικνιά. Η τέχνη, η μπολιασμένη με τον νεανικό αυθορμητισμό των πρωτόπειρων και το άσβεστο πάθος των παλαίμαχων υπηρετών της, αν δεν σώσει τον κόσμο, σίγουρα θα τον κάνει να αντέξει και τις πιο δύσκολες δοκιμασίες.
Το Καμπέρειο άνοιξε πάλι
Μας είχε λείψει το Καμπέρειο πολύ. Είχαμε καλομάθει, τα χρόνια πριν την πανδημία, να περνάμε συχνά το κατώφλι του, για να δούμε κάποια παράσταση, να γεμίζει ο χώρος με κόσμο, να φωτίζονται σκηνή και πλατεία, να αντηχούν λόγια ή και σιωπές μέσα στην αίθουσα, που τόσες ερμηνείες σπουδαίων καλλιτεχνών έχει φυλάξει ως παρακαταθήκη για τις γενιές που έρχονται. Με τον ερχομό του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή του ΔΗΘΕΠΕΙ, Χάρη Πεχλιβανίδη, η ερμητικά κλειστή δίφυλλη πόρτα του άνοιξε πάλι, η κουρτίνα στην είσοδό του παραμερίστηκε για να περάσουν οι θεατές όλων των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες στην πόλη με κεντρικό πρόσωπο τη γυναίκα.
Να το φροντίσουμε μόνο λιγάκι. Σίγουρα έχει ευπρεπιστεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, μετά από εκείνη τη θλιβερή κοντά δεκαετία σιωπής και απραξίας. Η ιταλική σκηνή του Καμπέρειου είναι μοναδική στην πόλη, από τις λίγες στην ελληνική επαρχία, οι ηθοποιοί αγαπούν να παίζουν σ’ αυτή, οι φωτιστές να τη φωτίζουν. Είναι κρίμα τόσα δημόσια κτήρια στα Γιάννενα να έχουν ανακαινιστεί και αναβαθμιστεί ενεργειακά και η κεντρική κατεξοχήν θεατρική σκηνή στην πόλη να έχει ξεχαστεί κάπου στη δεκαετία του ’80, με καθίσματα παλιά στην πλατεία ή ξεχαρβαλωμένα και σκισμένα στον εξώστη. Ακόμη κι έτσι όμως, κάθε επίσκεψη στον χώρο είναι ένα ταξίδι της μνήμης σε παραστάσεις του πρόσφατου ή πιο μακρινού παρελθόντος –μία μικρή δέσμη φωτός που κόβει το σκοτάδι στα δυο και το κάνει πιο υποφερτό, λιγότερο απειλητικό.
Kάθε άλλο παρά… decadance
Kάθε άλλο παρά… decadanceΝα πάμε να δούμε την παράσταση «Decadance» της σχολής χορού «Αριστέα Λίτου» μας κάλεσε η φίλη Όλγα Ζήση, που δίδαξε τη χορογραφία με επαγγελματίες χορευτές. Μας υποσχέθηκε ότι θα περάσουμε καλά, μας κράτησε για το τέλος και μια έκπληξη. Και πήγαμε. Η εκδήλωση ξεκίνησε με την πάντα εντυπωσιακή χορογραφία του παραδοσιακού ισραηλινού τραγουδιού Echad Mi Yodea (Μαζί, ποιος ξέρει), ένα κομμάτι εκμάθησης αριθμητικής, που συνάμα υμνεί την ενότητα και την ελευθερία. Στο ίδιο πνεύμα ήταν και όλα όσα ακολούθησαν.
Ελευθερία στην κίνηση, νέοι τρόποι έκφρασης, αυτοσχεδιασμοί, χωρίς όμως να χάνεται η ολότητα και δίχως το αποτέλεσμα να γίνεται χαοτικό και ακατάληπτο. Στα πρόσωπα και τα κορμιά των χορευτών αποτυπωνόταν, με κάθε κίνησή τους, η λαχτάρα να χορέψουν ξανά πάνω στη σκηνή μετά από τόσον καιρό. Η παράσταση ήταν μια αφορμή για τη δυναμική επανεκκίνηση όλων μας, αλλά και μια υπενθύμιση να μένουμε κοντά ο ένας στον άλλο, να αγωνιζόμαστε από κοινού, να αγαπιόμαστε πολύ και να συνεχίζουμε.
Γι’ αυτό και στο τέλος της, χορευτές και θεατές γίναμε ένα. Ανταμώσαμε πάνω στη σκηνή, χορέψαμε, λαχανιάσαμε, γνωριστήκαμε και στο τέλος –οι πιο τολμηροί- κάναμε και μια μεγάλη, ζεστή αγκαλιά. Γι’ αυτήν την τελευταία και για όλα τα άλλα, ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας τη Μαριάννα, τον… καβαλιέρο μας (ή μήπως την ντάμα μας;) επί σκηνής. Βραδιά αξέχαστη, πολύχρωμη και χαρούμενη. Χαμογελούσαμε σαν μικρά παιδιά συνέχεια στη διαδρομή από το Πνευματικό Κέντρο προς το θέατρο Actina, λίγο παραπέρα. Κι ας έβρεχε ασταμάτητα.
«Δύο μπλε ένα ροζ»: ένας συγκλονιστικός μονόλογος
Όσο ανάλαφροι και ενθουσιασμένοι φτάναμε στην είσοδο της θεατρικής σκηνής Actina, άλλο τόσο βαριοί και συγκλονισμένοι αποχωρούσαμε περίπου μία ώρα αργότερα. Πώς να σηκωθείς από το κάθισμά σου μετά από έναν τέτοιο μονόλογο; Πού να βρεις τη δύναμη να στυλωθείς στα πόδια σου και να προχωρήσεις μέσα στη βροχή, που, αν και εξακολουθεί να πέφτει με την ίδια ένταση, τώρα νιώθεις να σε διαπερνά όλη η υγρασία της και να σε συρρικνώνει; Στον δρόμο της επιστροφής, πιάσαμε τον εαυτό μας να ξεφυσά πολλές φορές, ανήμπορο να πάρει τη βαθιά ανάσα που χρειαζόταν για να αποσυμπιεστεί και να ηρεμήσει.
Το κείμενο της Χάρις Μέγα «Δύο μπλε ένα ροζ» είναι ένα γερό χαστούκι, που αφήνει τα σημάδια του στο μάγουλο αλλά και την καρδιά όλων μας. Χωρίς μασημένα λόγια ή στρογγυλέματα, καταπιάνεται με δυο ιστορίες κακοποίησης για τις οποίες ακούμε τακτικά ή μάθαμε να λέμε πολλά, χωρίς στην ουσία όμως να λέμε τίποτε. Η Χάρις τολμά να μιλήσει ανοιχτά, δίχως να εξωραΐζει ή να περιποιείται τον λόγο της για να γίνει αρεστός ή εύπεπτος. Ούτε φαίνεται να τη νοιάζει να μην πληγώσει ή να μην αναστατώσει τον θεατή. Κάθε άλλο. Και πολύ καλά κάνει.
Έχει δε την τύχη οι δυο γυναίκες στις οποίες εμπιστεύτηκε τα λόγια της –η Στέλλα Κατσαρού στην ερμηνεία και η Αθηνά Τσικνιά στη σκηνοθεσία- να τα αποδώσουν χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να τα συμμαζέψουν και να τα καλλωπίσουν. Στα περίπου τρία τέταρτα που διαρκεί ο μονόλογος υπάρχουν στιγμές ύφεσης –όση ύφεση μπορεί να έχει ένα κείμενο που πραγματεύεται σωματική και σεξουαλική κακοποίηση- αλλά κι αυτές είναι εξίσου σοκαριστικές με εκείνες της κορύφωσης. Καθόλου εξεζητημένη η ερμηνεία της Στέλλας Κατσαρού -κάθε άλλο, πολύ ανθρώπινη, γήινη, αληθινή και αφτιασίδωτη. Δεν ξέρουμε πόσο τη βοηθά να έχει τόσο κοντά της –σε απόσταση αναπνοής σχεδόν– τους θεατές, εμάς σίγουρα πάντως αυτή η εγγύτητα μας έκανε να νιώθουμε ότι καθόμαστε δίπλα της μέσα στο δωμάτιο της ψυχιατρικής κλινικής, αλλά και σε όλα τα άλλα δωμάτια που περιέγραφε στην εξομολόγησή της. Ευτυχώς απέφυγε το παραλήρημα, που στιγμιαία θα συγκλόνιζε κοινότοπα και εύκολα, αλλά τίποτε δεν θα άφηνε στον θεατή. Σ’ αυτό φυσικά τη βοήθησε και η σκηνοθετική οδηγία, που κράτησε την ερμηνεία απλή, με εξάρσεις ελεγχόμενες και στιγμές φαινομενικής ηρεμίας, χωρίς ωστόσο να πέφτει ο πολύ δυνατός ρυθμός της παράστασης. Το κείμενο δουλεύτηκε από μέσα, δεν αποδόθηκε επιδερμικά και εκ του ασφαλούς. Ο μονόλογος εξακολουθεί να ανεβαίνει. Μην το σκέφτεστε. Να πάτε να τον δείτε.
