«Η τραγωδία μέσα μας», όπως μας εξομολογούνται ο σκηνοθέτης της παράστασης Γιάννης Διδασκάλου και ο ηθοποιός Κωστής Καπελλίδης, είναι μια παράσταση που εστιάζει στα πάθη των ηρώων/αντιηρώων από αρχαίες τραγωδίες και στην αναζήτηση της ταυτότητας. Τα πρόσωπα παρουσιάζονται ως πρόσωπα που πάσχουν και κοινό τους είναι τα πάθη τους και η μοναξιά τους.
Για τις δυσκολίες του παντρέματος μεταξύ μύθων και τραγωδιών, αλλά και την μοναξιά, ως ζήτημα που μαστίζει τη σημερινή κοινωνία κοινωνία, μιλούν στον Η.Α., λίγες ώρες πριν το ανέβασμα της παράστασης στο θέατρο της ΕΗΜ, αύριο Κυριακή, στις 9.30 το βράδυ.
Πως σας γεννήθηκε η ιδέα για το «πάντρεμα» αρχαίων τραγωδιών και μύθων και ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε σε ένα τέτοιο εγχείρημα;
Γιάννης Διδασκάλου: Το «μπλέξιμο» των κειμένων είναι κάτι που μου αρέσει να χρησιμοποιώ. Κάθε κείμενο, κατά τη γνώμη μου φέρει και ένα τουλάχιστον πρίσμα «ανάγνωσης». Χρησιμοποιώντας διάφορα κείμενα πάνω σε κάποιο θέμα, είναι σαν να δίνω στο θεατή επιπλέον οπτικές για το ίδιο θέμα. Η ιδέα του «παντρέματος» των αρχαίων τραγωδιών οφείλεται στην εκπληκτική καθηγήτρια και άνθρωπο που είχα την τύχη να γνωρίσω, την κα. Παπάζογλου. Το πάθος της, οι γνώσεις της και ο τρόπος διδασκαλίας της με ώθησε να ασχοληθώ με τα κείμενα αυτά, αναζητώντας τον κοινό παρονομαστή στις τραγωδίες. Αρκετές οι δυσκολίες. Το διαφορετικό ύφος συγγραφής των κειμένων, οι διαφορετικές μεταφραστικές προσεγγίσεις, η αναζήτηση και έρευνα άλλων κειμένων που αφορούν τους μύθους. Όλες όμως οι δυσκολίες. κάπου μας οδήγησαν. Και σαν ομάδα και προσωπικά.
Με ποιον τρόπο έγινε η διαλογή των κειμένων και με ποιο σκηνοθετικό εύρημα παρουσιάζεται πάνω στην σκηνή;
Γ.Δ.: Ένα χρόνο πριν περίπου, ξεκινήσαμε με τους ηθοποιούς μία διαδικασία «ερευνητικών» προβών: Πώς σώμα και φωνή (του καθένα αλλά και του συμπαίχτη) μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους ηθοποιούς. Στο πλαίσιο αυτό έδωσα κάποια αποσπάσματα στους ηθοποιούς και κάποια έφεραν οι ίδιοι. Καταλήξαμε σε έξι τραγωδίες: Σε όλες υπάρχει ένα κατακρεουργημένο σώμα, μέσω του οποίου ορίζεται εν τέλει η ταυτότητα του καθένα. Θεωρώ πως η φθορά μας, είναι αυτή που μας ορίζει. Φθορά που την βιώνουμε πάντα ολομόναχοι, που άλλοτε έχουμε συναίσθηση, άλλοτε όχι, και μας ορίζει στο κοινωνικό σύνολο. Βέβαια, θα μου πείτε όλες τις τραγωδίες μπορεί κάποιος να βρει τρόπους να τις ενώσει. Φυσικά.
Στην παράσταση οι ήρωες παρουσιάζονται ως πρόσωπα που πάσχουν από την μοναξιά και τα πάθη. Στην σημερινή εποχή πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;
Γ.Δ.: Είναι απαραίτητο οι άνθρωποι να πάσχουμε. Αυτό μας ξεχωρίζει κατά μία φανταστική έννοια από τους νεκρούς. Κατά την άποψή μου, συμβαίνει και συνέβαινε. Κάθε λογοτεχνικό πρόσωπο έχει τα πάθη του, και τα βιώνει πάντα ολομόναχο. Και όπως λέει ο Oscar Wilde «η ζωή μιμείται την τέχνη, πολύ περισσότερο απ’ ότι η τέχνη την ζωή».
Πόσο εύκολο είναι για έναν ηθοποιό να αναμετριέται σε μία παράσταση, με τόσες ιστορίες και τόσους χαρακτήρες ταυτόχρονα;
Κωστής Καπελλίδης: Οι ιστορίες δεν στέκονται πιο πάνω από μας από τη στιγμή που θελήσουμε να τις κοιτάξουμε με ειλικρίνεια και να τις σωματοποιήσουμε. Γι’ αυτό το λόγο πιστεύω ότι αναμετρηθήκαμε με κάθε ιστορία στον ίδιο βαθμό και με τον ίδιο τρόπο που αναμετρηθήκαμε με κάθε άνθρωπο της ομάδας. Το ταξίδι αυτής της ομάδας ξεκινάει κατά κάποιον τρόπο τώρα και είναι ένα δύσκολο ταξίδι γιατί σε μια ομάδα δεν γίνεται να έχεις πάντα αυτό που θέλεις, ούτε γίνεται πάντα να είσαι άνετος με ο,τι συμβαίνει. Μπλεκόμαστε μεταξύ μας ώστε στο τέλος του δρόμου να έχουμε μάθει τι σημαίνει να υπάρχεις με άλλους ανθρώπους. Τυχαίνει αυτοί οι άνθρωποι να είναι ηθοποιοί που παίζουν μαζί σου ή πρόσωπα μιας παλιάς ιστορίας, σε έναν αρχαίο τόπο.
Εσείς συμφωνείτε με την άποψη του έργου ότι η μοναξιά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την φύση του ανθρώπου;
Κ.Κ.: Εγώ συμφωνώ με την ύπαρξη όλων των ενδεχομένων στις ζωές των ανθρώπων. Σίγουρα η μοναξιά είναι ο τρόπος ζωής πολλών ανθρώπων και όλοι κάποτε περνάμε μέσα της. Ακόμη κι αν δεν πιστεύω αυτή την άποψη απόλυτα είναι αποστολή μου να βρω όλους τους τρόπους με τους οποίους αυτό συμβαίνει. Να μελετήσω κάτι έξω από τον εαυτό μου και να το αφηγηθώ, αυτό είναι αυτό που κάνω σε αυτή την παράσταση.
