Η συζήτηση ξεκίνησε αρχικά για τον εθνικό δρυμό Ολύμπου, όπου φαίνεται να υπάρχει επεξεργασμένο σχέδιο, το οποίο προβλέπει συγκεκριμένα αντίτιμα για την είσοδο πεζών και οχημάτων, με τον ΟΦΥΠΕΚΑ να κάνει λόγο για μια εσωτερική διαδικασία και να διευκρινίζει ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση, από την άλλη όμως να αφήνει ορθάνοιχτα ανοιχτό το ενδεχόμενο για την καθιέρωση εισιτηρίου στις προστατευόμενες περιοχές, στη βάση της ανταποδοτικότητας και για τις τοπικές κοινωνίες. Κάτι που, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει, «αποτελεί αφενός βέλτιστη διεθνή πρακτική και αφετέρου ένα χρήσιμο εργαλείο προστασίας και αποτελεσματικής διαχείρισης των μοναδικών μας οικοσυστημάτων». Μάλιστα, προς επίρρωση του ισχυρισμού του φέρνει ως παράδειγμα και την περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς με το καθιερωμένο εισιτήριο για 30 και πλέον χρόνια.
Με δεδομένο ότι στην περιοχή μας βρίσκεται η μεγαλύτερη σε έκταση προστατευόμενη περιοχή της χώρας, το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου με έκταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων, είναι φυσικό και επόμενο το θέμα να απασχολεί και την περιοχή. Επισήμως, η μόνη καταγεγραμμένη αντίδραση είναι από την πλευρά του ΚΚΕ, με το μέλος της Επιτροπής Περιοχής Ηπείρου- Κέρκυρας – Λευκάδας του ΚΚΕ Όλυ Τσουμάνη, σε χθεσινή συνέντευξη τύπου, να εκφράζει την αντίθεση στην ιδιωτικοποίηση δασών και βουνών, με τη θέσπιση εισιτηρίου και έσοδα τα οποία θα αποδίδονται στο «Πράσινο Ταμείο». «Τα δασικά οικοσυστήματα, οι ορεινοί όγκοι είναι κοινωνικά αγαθά, λαϊκή περιουσία. Μπορούν να λειτουργήσουν για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών με μια πολιτική που θα εξασφαλίζει την προστασία και την ολοκληρωμένη διαχείρισή τους, στο πλαίσιο ενός ριζικά διαφορετικού δρόμου ανάπτυξης», τόνισε.
Ωστόσο, είναι βέβαιο πως θα υπάρξουν και άλλες αντιδράσεις. Ενστάσεις σε δύο επίπεδα διατυπώνει ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Συλλόγου Εργαζομένων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών «Ελληνική Φύση» Μιχάλης Βάκκας, με πολυετή εμπειρία σε θέσεις ευθύνης στον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου.
Η πρώτη ένσταση έχει να κάνει με τη δυνατότητα εφαρμογής του μέτρου στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, σημειώνοντας πως είναι εντελώς διαφορετική η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, όπου υπάρχει μία είσοδος και μία έξοδος στο φαράγγι, άρα είναι εύκολος και ο έλεγχος. «Μιλάμε για τη μεγαλύτερη χερσαία προστατευόμενη περιοχή. Ακόμη και αν επιχειρηθεί να εφαρμοστεί το μέτρο μόνο στη χαράδρα του Βίκου ή στη Βάλια Κάλντα, είναι πρακτικά ανεφάρμοστο. Τα έξοδα που θα χρειαστούν για μισθούς υπαλλήλων, λογιστική οργάνωση κ.λπ., εκτιμώ ότι θα ξεπερνούν τα όποια οικονομικά οφέλη», σημείωσε στον Η.Α.
Η δεύτερη ένσταση έχει να κάνει με τον αντίκτυπο που θα έχει η θέσπιση εισιτηρίου, όσο χαμηλό και αν είναι το αντίτιμο. «Είναι βέβαιο πως θα δημιουργήσει δυσαρέσκεια, θα οδηγήσει σε μείωση της κίνησης και κατά συνέπεια θα επιφέρει πλήγμα στις τοπικές επιχειρήσεις. Ειδικά σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για όλους», επισημαίνει, αμφισβητώντας και την ανάγκη να προκύψουν έσοδα για περιβαλλοντικές δράσεις. Ως παράδειγμα έφερε τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, λέγοντας ότι υπάρχουν πόροι για διαχειριστικές δράσεις μέσω προγραμμάτων και το οικονομικό πρόβλημα ήταν το τελευταίο που αντιμετώπισαν.
Χρήσιμο ως εργαλείο ελέγχου
Στον αντίποδα, υπάρχουν ορισμένοι που βλέπουν ότι η θέσπιση εισιτηρίου εισόδου θα οδηγήσει σε έναν έλεγχο των όσων εισέρχονται σε δάση και βουνά, κάτι που δε γίνεται σήμερα, με αποτέλεσμα να προκύπτει συχνά η ανάγκη επιχειρήσεων έρευνας – διάσωσης για τραυματίες ή αγνοούμενους.
Υπέρμαχος του σχεδίου εμφανίζεται ο δήμαρχος Ζαγορίου Γιώργος Σουκουβέλος, εκφράζοντας την άποψη ότι υπάρχει η δυνατότητα ελεγχόμενης πρόσβασης. Ωστόσο, όπως σημειώνει, το αντίτιμο θα πρέπει να είναι μικρό και να συνοδεύεται από υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα. Για παράδειγμα ανέφερε ότι θα μπορούν να υπάρχουν συνοδοί για όσους θέλουν να διασχίσουν το φαράγγι του Βίκου ή να διατίθενται συσκευές εντοπισμού, όπως και να οργανωθούν μικρά ιατρεία.
«Προσωπικά θεωρώ ότι θα μπορέσει να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο. Δε γίνεται να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση με κόσμο να χάνεται στα μονοπάτια ή να τραυματίζεται επειδή δε λαμβάνει κανένα μέτρο αυτοπροστασίας», τόνισε, λέγοντας πως αυτός που θα εισπράττει το εισιτήριο, θα πρέπει να έχει και την ευθύνη λειτουργίας.
Στη λογική του ελέγχου δεν είναι αντίθετος ούτε ο κ. Βάκκας, σημειώνοντας ότι όσο μεγαλύτερος έλεγχος υπάρχει, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός προστασίας. «Δεν είναι αρνητικό να υπάρχει εποπτεία, που μπορεί να αυτοχρηματοδοτείται», σημειώνει.
