Κάποτε βρέθηκα Πάσχα σε ένα μακρινό νησί του Αιγαίου, που πολλοί κάτοικοί του έδειχναν μεγάλη επιθυμία να γίνει Μύκονος. Το έβλεπες στα μάτια τους -και στις τιμές του AirBnB. Κάθισα κάπου συμπαθητικά και ζήτησα τον κατάλογο με τα κρασιά. Πρόσφερε ποτήρι Κατώγι Αβέρωφ. Αγαπημένο κρασί από τη δεκαετία του ’80 που το είχα πρωτοδοκιμάσει. Ακόμα λεγόταν Κατώγι Μετσόβου. Με καμπερνέ σοβινιόν που είχε φέρει ο Ευάγγελος από τη Γαλλία και είχε φυτέψει στο Μέτσοβο -τόσο πρωτοπόρος κίνηση!
Εκείνη την εποχή δεν έβρισκες ούτε την ποικιλία που υπάρχει σήμερα στις φιάλες, ούτε την ποιότητα. Οι Έλληνες οινοποιοί, ακόμα μάθαιναν. Στου κασίδη τον ουρανίσκο. Στα μαγαζιά, κυριαρχούσε το χύμα (και στο τσίπουρο / ούζο), με πολύ υποβαθμισμένη ποιότητα. Υπήρχε όμως στα Ιωάννινα το Κατώγι σε προσιτή τιμή για τόσο καλό κόκκινο κρασί, υπήρχαν και το Βαλτάσαρ (του Λευτέρη Γκλίναβου) και το Ζίτσα (Συνεταιρισμός), ακόμα πιο προσιτά αυτά, πολύ καλά λευκά. Τουλάχιστον έτσι τα θυμάμαι, γιατί δεν βγαίνουν πια. Πάντως αν ήθελες να αποφύγεις το χύμα, μπορούσες.
Σαράντα χρόνια μετά, το Κατώγι παραμένει εξαιρετική επιλογή. Με κόστος μάλιστα η φιάλη, σε κάβα ή σούπερ μάρκετ, κάτω από δέκα ευρώ. Σταθερό στη γεύση δεν θα είναι όλο αυτόν τον καιρό, αφού περιέχει τρεις ποικιλίες, πάντως το μέρος του που είναι καμπερνέ διακρίνεται αμέσως.
Γι’ αυτό είναι αδιανόητο να κάθεται ένα μαγαζί και να ρίχνει χύμα ασκό στην ανοιχτή φιάλη Κατώγι. Μιλάμε για κάτι που είναι αδύνατο να γίνει -να πιει δηλαδή ο πελάτης ασκό του δίευρου και να πιστέψει ότι πίνει καμπερνέ! Αλλά ας δεχτούμε προς στιγμήν ότι κάποιοι δεν έχουν δοκιμάσει Κατώγι και δεν θα καταλάβουν τη διαφορά. Το κέρδος του μαγαζιού από τη «μετάγγιση» ποιο ακριβώς θα είναι; Τριάντα, σαράντα λεπτά; Ούτε. Το ποτήρι Κατώγι κοστίζει κάτω από ένα ευρώ και το μαγαζί μπορεί να το χρεώσει όσο θέλει. Ας το βάλει μισό ευρώ παραπάνω αντί να ξεπέφτει σε τέτοια. Εκτός αν ποντάρει στο ότι οι πελάτες του θα πάνε μια φορά μόνο. Αλλά δεν υπάρχουν ντόπιοι; Να οι παράπλευρες απώλειες όταν καταλήγουν τα μαγαζιά στα νησιά να δουλεύουν σεζόν μόνο.
