Απόψεις

Με μία αγκαλιά περνάνε όλα;

«Αγκαλιάζουμε τους ηλικιωμένους για να τους κρατάμε συνδεμένους με το παρόν τους, τους ανθρώπους μας για να οδηγούμαστε σε ουσιαστική επικοινωνία και σύνδεση και τα παιδιά μας για να αναπτύξουμε υγιείς σωματικά και συναισθηματικά ενήλικες». Γράφει η φυσίατρος – αλγολόγος Πάττυ Γκατζιάνη.

Η φράση “με μια αγκαλιά περνάνε όλα” που κάποιοι ακούγαμε όταν ως παιδιά τρέχαμε απαρηγόρητα στην αγκαλιά των δικών μας έχει επιστημονική βάση; Όποιοι τυχεροί θυμούνται, όσο κι αν είχαμε κλάψει ή πονέσει σαν παιδιά, μέσα σ ’αυτή την αγκαλιά όλα υποχωρούσαν. Σε μια προβολή αυτής της εμπειρίας, ακόμη και στην ενήλικη ζωή, η αγκαλιά έχει ακριβώς την ίδια επίδραση και ίσως ακόμη πιο σημαντική. Ας δούμε λοιπόν τί αποδεδειγμένα δημιουργεί η αγκαλιά στο σώμα μας σύμφωνα με τις έρευνες.

Η αγκαλιά είναι ουσιαστικά η πίεση των χεριών στο δέρμα μας καθώς και η μετακίνηση του δέρματος (χάδι). Το δέρμα περιέχει ένα δίκτυο μικροσκοπικών κέντρων πίεσης που μπορεί να διεγερθούν κατά την επαφή και που βρίσκονται σε επικοινωνία με τον εγκέφαλο μέσω νευρικών ινών. Η αγκαλιά διεγείρει τους υποδοχείς πίεσης αλλά ταυτόχρονα και ειδικές νευρικές ίνες υπεύθυνες για την “ευχάριστη αφή”. Η διέγερση αυτή επηρεάζει την δραστηριότητα του αυτόνομου νευρικού συστήματος με αποτέλεσμα τη μείωση του καρδιακού ρυθμού και τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Αλλαγές έχουμε και στη θερμοκρασία του σώματος και τους θερμοϋποδοχείς όταν η στενή και σε μεγάλη επιφάνεια του σώματός μας επαφή δημιουργεί την αίσθηση της αύξησης της θερμότητας. Το νευρικό και το μυϊκό σύστημα χαλαρώνει.

Επιδρά όμως κυρίως στον εγκέφαλο. Μειώνονται τα επίπεδα της κορτιζόλης, ορμόνης του στρες, στον οργανισμό με αποτέλεσμα να νιώθουμε πιο ήρεμοι ενώ αυξάνονται τα επίπεδα των καλών νευροδιαβιβαστών μας. Ίσως να τις έχουμε ακούσει ως “ορμόνες της χαράς”. Η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη, η ωκυτοκίνη και οι ενδορφίνες είναι ουσίες τις οποίες χρησιμοποιούν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, και είναι υπεύθυνες για την ευτυχία μας.

Οι έρευνες δείχνουν ότι η μετακίνηση του δέρματος (χάδι) οδηγούν σε πιο ποιοτικό ύπνο που οδηγεί σε μείωση του πόνου επειδή παράγεται λιγότερη ουσία-Ρ η οποία εμπλέκεται στα αισθήματα του πόνου. Γνωρίζουμε ακόμη ότι οι ορμόνες της αγκαλιάς είναι ανοσορρυθμιστικές, αλλάζουν τον τρόπο που το σώμα μας χειρίζεται τόσο τις σωματικές όσο και τις κοινωνικές πιέσεις, ενισχύοντας έτσι το ανοσοποιητικό μας σύστημα με αποτέλεσμα να αρρωσταίνουμε πιο δύσκολα.

Η ωκυτοκίνη, (θα μείνουμε λίγο σε αυτή γιατί τη θεωρώ μαγική) είναι ένας νευροδιαβιβαστής που δρα στο συναισθηματικό κέντρο του εγκεφάλου, βοηθά στην προώθηση των συναισθημάτων ικανοποίησης και στοργής, ενώ αποτελεί μαζί με τις ενδορφίνες ένα από τα βασικά μας ενδογενή παυσίπονα. Είναι η ορμόνη που απελευθερώνεται σε μεγάλα επίπεδα κατά τη διάρκεια του τοκετού, για να αντέξουν οι γυναίκες τις οδύνες και θεωρείται υπεύθυνη για την συναισθηματική σύνδεση του βρέφους με τη μητέρα του. Απελευθερώνεται σε όλη τη ζωή σε άνδρες και γυναίκες καθιστώντας τους πιο στοργικούς και βοηθά στη διαμόρφωση των σχέσεων και των κοινωνικών δεσμών. Συνδέεται επίσης με τη λίμπιντο. Πονάμε λοιπόν λιγότερο και έχουμε καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις όταν δίνουμε και δεχόμαστε αγκαλιές. Για την απελευθέρωση της όμως χρειάζονται περίπου είκοσι δευτερόλεπτα αγκαλιάς.

Η ντοπαμίνη μας δίνει το αίσθημα της επιβεβαίωσης που νιώθουμε κατά την επίτευξη κάποιου στόχου και είναι υπεύθυνη για να έχουμε κίνητρα. Τα χαμηλά επίπεδα οδηγούν σε αναβλητικότητα, αυτοαμφιβολία, και στο αίσθημα του ανικανοποίητου. Η σεροτονίνη είναι το φυσικό μας αντικαταθλιπτικό. Η  απελευθέρωσή της μας δημιουργεί το αίσθημα της ευχαρίστησης και της ασφάλειας ενώ αντιτάσσεται στα αισθήματα της θλίψης και της μοναξιάς. Η αγκαλιά λοιπόν μας παρηγορεί αντικειμενικά απελευθερώνοντας σεροτονίνη και δίνοντας μας κίνητρα για την επίτευξη στόχων.

Δεν ξεχνάμε ότι τα σώματά μας είναι εκλεκτικά στα απτικά ερεθίσματα και έτσι δεν απολαμβάνουν να τα αγγίζουν όλοι οι άνθρωποι. Η αγκαλιά από ανθρώπους που έχουμε επιλέξει μπορεί να προάγει την ψυχική, την συναισθηματική και την σωματική μας υγεία και ανάπτυξή. Σύμφωνα με τους ερευνητές : “Χρειαζόμαστε 4 αγκαλιές την ημέρα για να επιβιώσουμε, 8 για να συντηρηθούμε και 12 για να αναπτυχθούμε’’. Είναι η φυσική μας παυσίπονη, αντικαταθλιπτική, αλλά και κινητήριος δύναμη χωρίς παρενέργειες που άρχισα να σκέφτομαι να τη συνταγογραφώ γιατί  έχουμε την τάση να την ξεχνάμε.: 10-12 αγκαλιές ημερησίως, διάρκειας 20 δευτερόλεπτων η καθεμία, είναι η καλύτερη πεντάλεπτη επένδυση του χρόνου σας. Αγκαλιάζουμε τους ηλικιωμένους για να τους κρατάμε συνδεμένους με το παρόν τους, τους ανθρώπους μας για να οδηγούμαστε σε ουσιαστική επικοινωνία και σύνδεση και τα παιδιά μας για να αναπτύξουμε υγιείς σωματικά και συναισθηματικά ενήλικες.