Η «επόμενη ημέρα» θα είναι διαφορετική σε ό,τι αφορά την ανακύκλωση και τα βιοαπόβλητα ιδιαίτερα, ζητήματα στα οποία έδωσε βαρύτητα και ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος, ο οποίος παραβρέθηκε στην παρουσίαση του ολιστικού συστήματος χωριστής συλλογής αστικών στερεών αποβλήτων στην Περιφέρεια Ηπείρου από τον Αναγκαστικό Σύνδεσμο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Δυτικής Ελλάδας και Ηπείρου (Α.Σ.Δ.Σ.Α. ΔΕ ΠΗ – ΦοΔΣΑ Ηπείρου), το οποίο είναι και το δεύτερο στη χώρα το οποίο εγκρίθηκε.
Όπως προκύπτει από το ολιστικό σύστημα, σημαίνοντα ρόλο θα έχει η Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (με βασικούς μετόχους επιχειρήσεις συσκευασιών και την αυτοδιοίκηση), η οποία θα αναλαμβάνει την ανακύκλωση και των συσκευασιών αλλά και του χαρτιού, με την τοποθέτηση και κίτρινων κάδων. Αυτό σημαίνει ότι οι δήμοι δε θα έχουν πλέον την ανακύκλωση στην αρμοδιότητά τους.
«Είμαστε προ των πυλών μιας πραγματικά πολύ μεγάλης και αναγκαίας μεταρρύθμισης στην ανακύκλωση», σημείωσε ο κ. Γραφάκος για να συνεχίσει με τη δεύτερη μεγάλη αλλαγή, που αφορά στα βιοαπόβλητα των καταστημάτων εστίασης και ξενοδοχείων (HORECA). Τα βιοαπόβλητα των μονάδων αυτών, που αποτελούν και το 25% του συνολικού όγκου των βιοαποβλήτων, θα συλλέγονται μέσω ξεχωριστού συστήματος από τον ίδιο τον κλάδο. Σύμφωνα με τον κ. Γραφάκο, οι παραγωγοί θα χρηματοδοτήσουν το σύστημα της ανακύκλωσης με 100 εκ. ευρώ τα επόμενα χρόνια, από 30 εκ. σήμερα.
Παράλληλα, θα υπάρξουν και άλλες δράσεις, όπως το σύστημα εγγυοδοσίας για πλαστικά μπουκαλάκια. Οι καταναλωτές θα πληρώνουν ένα επιπλέον χρηματικό ποσό (εγγυοδοτικό αντίτιμο) κατά την αγορά ενός πλαστικού μπουκαλιού και όταν το επιστρέψουν σε καθορισμένα σημεία, θα λαμβάνουν πίσω το αντίτιμο αυτό.
Ουσιαστικά, οι δήμοι, μέσω και του ΦΟΔΣΑ, καλούνται να δώσουν βάρος στις υποδομές και τον εξοπλισμό, τα σύμμεικτα απορρίμματα, τα Πράσινα σημεία, τα οικιακά βιοαπόβλητα και τα ογκώδη, πέρα από άλλες δράσεις όπως η δημιουργία Κέντρων Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ).
Όλα τα παραπάνω καθορίζονται στο ολιστικό σύστημα διαχείρισης, που αποτελεί προαπαιτούμενο για την ένταξη των έργων επεξεργασίας αποβλήτων της Περιφέρειας σε χρηματοδοτικά εργαλεία.
«Θέλουμε ισχυρούς Φορείς να βοηθήσουν τους μικρότερους δήμους στη συλλογή, γιατί έτσι επιτυγχάνεται και οικονομία κλίμακος, και εστίαση στα βιοαπόβλητα. Εδώ, είστε μια περιφέρεια που έχει λυμένο το κομμάτι των υποδομών, μην το υποτιμάτε αυτό. Από αύριο το πρωί μπορείτε να δουλέψετε, αν έχετε τον εξοπλισμό, ενώ άλλες περιφέρειες δεν τα έχουν αυτά», σημείωσε ο κ. Γραφάκος και συνεχάρη τον ΦοΔΣΑ για τη δουλειά που έγινε.
Η παρουσίαση του ολιστικού σχεδίου έγινε από τον μελετητή Δαμιανό Μπούρκα, ο οποίος αναφέρθηκε αναλυτικά στις δράσεις, που προβλέπεται να αναλάβουν οι δήμοι αλλά και στον απαιτούμενο εξοπλισμό. Το επενδυτικό κόστος του σχεδίου ανέρχεται σε 32 εκ. ευρώ μέχρι και το 2028, ενώ το λειτουργικό σε 16 εκ. ευρώ περίπου, που ισοδυναμεί σε 200,88 €/t.
Το επόμενο βήμα είναι οι προγραμματικές συμβάσεις των δήμων με τον ΦοΔΣΑ για την προμήθεια ή και τη λειτουργία απαραίτητου εξοπλισμού και υποδομών, και η υποβολή του επενδυτικού σχεδίου ως πρόταση χρηματοδότησης στα χρηματοδοτικά εργαλεία, κυρίως του ΕΣΠΑ, με την πρόσκληση να αναμένεται τους επόμενους μήνες.
Ουσιαστικά με το επενδυτικό σχέδιο ολοκληρώνεται ο Περιφερειακός Σχεδιασμός και περιλαμβάνει τις δράσεις χωριστής συλλογής και τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων, μεταξύ των οποίων τη μετατροπή της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων Ηπείρου σε Μονάδα Ανάκτησης – Ανακύκλωσης, τη δημιουργία δύο Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων σε Θεσπρωτία και Πρέβεζα, την αναβάθμιση της ΜΕΒΑ Άρτας, τέσσερις νέους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων και την αναβάθμιση των οκτώ υφιστάμενων.
«Με τη σημερινή παρουσίαση του εγκεκριμένου ολιστικού σχεδίου χωριστής συλλογής απορριμμάτων ουσιαστικά ολοκληρώνουμε ένα κύκλο προετοιμασίας για την εξασφάλιση της επιλεξιμότητας χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ και το τέλος ταφής, δρομολογημένων και νέων δράσεων», σημείωσε ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ Νίκος Γεωργάκος, υπενθυμίζοντας πως πριν λίγες ημέρες ο Φορέας έλαβε και την πιστοποίηση από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Αποβλήτων.
Οι μικροί ορεινοί δήμοι
Ξεχωριστή είναι η συμβολή του Υπουργείου Περιβάλλοντος στους 41 χαρακτηρισμένους ως μικρούς ορεινούς δήμους της χώρας, αρκετοί εκ των οποίων στην Ήπειρο και ειδικότερα την Π.Ε. Ιωαννίνων.
Ο κ. Γραφάκος, σε συνάντηση που ακολούθησε την παρουσίαση, παρουσίασε το σχέδιο του Υπουργείου σε αιρετούς μικρών ορεινών δήμων από τη βόρεια και δυτική Ελλάδα, που βρέθηκαν στα Γιάννενα.
Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, το Υπουργείο θα αναλάβει πλήρως την ανακύκλωση και τα βιοαπόβλητα στους δήμους αυτούς, ανά τακτά διαστήματα, οι οποίοι καλούνται το επόμενο διάστημα να καταγράψουν τους οικισμούς και να δηλώσουν ιδιαιτερότητες, όπως για παράδειγμα, μεγάλη πληθυσμιακή αύξηση σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους.
