Τρίτη άποψη

Ο τουρισμός στην υπηρεσία της αγροτικής παραγωγής

Ο τόπος μας άντεξε στους ισχυρούς κλυδωνισμούς της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, παρά τις βαθιές πληγές που άφησε πίσω της αυτή. Δεν καταρρεύσαμε. Ανασκουμπωθήκαμε, βάλαμε τα δυνατά μας, κάναμε όλα εκείνα τα αναγκαία βήματα που απαιτούνταν, προκειμένου να σταθούμε στα πόδια μας και να ελπίζουμε σε ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον.

Αν διδαχθήκαμε κάτι αυτά τα τόσο δύσκολα χρόνια, ήταν, ότι, δεν πρέπει να αφήνεις καμία ευκαιρία ανεκμετάλλευτη για δυναμικές πρωτοβουλίες, αποφασιστικές προωθητικές ενέργειες και συμμαχίες. Τίποτε δεν πρέπει να αφήνεις στην τύχη. Τίποτε δε σου χαρίζεται. Οτιδήποτε θέλεις να διεκδικήσεις, μπορείς να το αποκτήσεις, με σύνεση, μεθοδικότητα, ανοιχτό μυαλό, επιμονή, σκληρή δουλειά και υπομονή.

Με αυτή την πολιτική πυξίδα πορευτήκαμε και πετύχαμε, όχι μόνο όσα πρόβαλαν αρχικώς ανέφικτα, αλλά πολύ περισσότερα. Όχι ότι φτάνουν, αλλά αποτελούν σίγουρα μια γερή βάση. Μία καλή αφετηρία.
Τα Γιάννενα, αναβάθμισαν αισθητά το τουριστικό προϊόν τους, ενίσχυσαν αποτελεσματικά το «brand name» διαφημιστικής ανάδειξής τους στην εγχώρια και διεθνή αγορά και, σήμερα, αποτελούν έναν από τους ελκυστικότερους προορισμούς ξεκούρασης, αναψυχής και ψυχαγωγίας. Κάθε εποχή, για κάθε ηλικία, γούστο και προτίμηση. Κατά μία έννοια, ο πρώτος στόχος επιτεύχθηκε. Δρομολογήθηκαν, σε στέρεη βάση, όροι και προϋποθέσεις, μίας βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.

Μπροστά μας όμως, έχουμε πολλές προκλήσεις στις οποίες οφείλουμε να ανταπεξέλθουμε. Να χειριστούμε με τα μέγιστα ωφέλη για την περιοχή και τους συμπατριώτες μας. Το επόμενο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε, είναι, μαζί με τον τριτογενή παραγωγικό τομέα μας, να ενδυναμώσουμε με συγκεκριμένες δράσεις και το δεύτερο θεμελιακό πυλώνα οικονομικής στήριξης της περιοχής μας. Όχι μόνο του Νομού, αλλά της Ηπείρου συνολικότερα: Τον πρωτογενή τομέα.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει με μία επιτυχή διασύνδεση του τουρισμού με την αγροτο-κτηνοτροφική παραγωγή. Δυνατότητες υπάρχουν. Και άνθρωποι εφοδιασμένοι με τη δέουσα εμπειρία για να υλοποιήσουν το φιλόδοξο εγχείρημα.

Εμείς, έχουμε αποδείξει ότι, δεν μας τρομάζουν τα δύσκολα και η κούραση. Ούτε η «εξερεύνηση» σε καινούργια, άγνωστα πεδία πολιτικής δημιουργικότητας. Έχουμε δείξει ότι, και θέλουμε και μπορούμε να βοηθήσουμε τον τόπο μας να πάει μπροστά. Να αξιοποιήσει στο έπακρο τα συγκριτικά πλεονεκτήματά του, κάθε υπάρχουσα υποδομή και ωθητική καινοτομία.

Ο Νομός μας, η Ήπειρος ευρύτερα, διαθέτουν ανεξάντλητη φυσική ομορφιά, μακραίωνη ιστορία και μοναδικά μνημεία. Μία σπάνια χλωρίδα και πλούσια πολυπολιτισμική ταυτότητα, που αποτελούν ασφαλή εχέγγυα για την παραγωγή προϊόντων παραδοσιακής διατροφικής ποιότητας και γευστικής υπεραξίας ακόμη και στη σύγχρονη εποχή της εμπορικής ανταγωνιστικότητας που βιώνουμε.
Πολλά από τα προϊόντα μας είναι ήδη αναγνωρίσιμα στην εγχώρια αγορά και το εξωτερικό. Ορισμένες ποικιλίες γαλακτομικών, τυριών, μελιού και κρασιών, φημίζονται για τη μοναδική, γνήσια, αυθεντική γεύση τους και κερδίζουν διαρκώς έδαφος στον σκληρό ανταγωνισμό ποιοτικής προέλευσης. Παρασκευάζουμε τον ξακουστό σε ολόκληρη την Ελλάδα γιαννιώτικο μπακλαβά και άλλα σιροπιαστά γλυκά, πίτες και χειροποίητα ζυμαρικά (τραχανάδες και χυλοπίτες), μαρμελάδες, γλυκά του ταψιού, το εξαιρετικό ντόπιο τσίπουρο κ.α. Παρασκευές, όλες με αγνά, φρέσκα υλικά τοπικής παραγωγής, σε δικά μας εργαστήρια, σμιλευμένες με μεράκι και την τέχνη παραδοσιακών συνταγών. Υπέροχα εδέσματα, με ασύγκριτες απολαυστικές γεύσεις και χωριάτικες μυρωδιές. Εκπληκτικά κρασιά!
Όλος αυτός ο γαστρονομικός πλούτος των Ιωαννίνων, της Ηπείρου, οι φυσικές πρώτες ύλες και οι παραδοσιακές παρασκευές του, μπορούν να αποτελέσουν μία διατροφική πρόταση, μία καθημερινή «συνήθεια» στα ξενοδοχεία της περιοχής μας. Να συνθέσουν ξανά το αυθεντικό Ηπειρώτικο πρωινό, το γνωστό γιαννιώτικο απολαυστικό γεύμα με την αξεπέραστη νοστιμάδα και τις εκλεπτυσμένες γεύσεις. «Να σπάσουν οι μύτες» από τις μαγειρικές ευωδίες, να ρεύσει η γαστρονομική μαγεία και στους ουρανίσκους των ανυποψίαστων επισκεπτών.

Μπορούμε και θέλουμε να τα καταφέρουμε. Τουλάχιστον, να το προσπαθήσουμε. Να γεμίσουμε το τραπέζι των ξενοδοχείων και τις βιτρίνες των εμπορικών καταστημάτων με το «καλάθι» των Ηπειρωτικών προϊόντων. Να καθιερώσουμε ως «σήμα κατατεθέν» το Ηπειρώτικο πρωινό, το γιαννιώτικο γεύμα. Να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον -εντός κι εκτός εθνικών συνόρων- και σε αυτόν τον τομέα. Να μετατρέψουμε και το διατροφικό πλεονέκτημά μας σε ισχυρό κίνητρο προσέλκυσης τουριστών. Να ενσωματωθεί ως αναπόσπαστο στοιχείο στο τουριστικό προϊόν μας.
Το νερό έχει μπει ήδη στο αυλάκι. Η 4η Γιορτή Μελιού, που φιλοξενήθηκε στην κεντρική πλατεία των Ιωαννίνων, εντάσσεται στο πλαίσιο μίας γενικής προσπάθειας που περιλαμβάνει πολλές και πολυδιάστατες παρεμβάσεις. Ένα συνδυασμό πρωτοβουλιών συνεργασίας και εξασφάλισης των απαιτούμενων χρηματοδοτικών εργαλείων για τη διαμόρφωση της απαραίτητης συλλογικής ώσμωσης και των κατάλληλων υποδομών. Για την ενεργοποίηση και προσήλωση στο στόχο, όλων των φορέων, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Για την «εκπαίδευση» όλων μας, της πολιτικής, των επαγγελματιών, των αγροτών, των κτηνοτρόφων, της γιαννιώτικης κοινωνίας συνολικά, στις απαιτήσεις του δύσκολου εγχειρήματος και του σκληρού σύγχρονου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος.

Τα επόμενα βήματά μας θα είναι μεν τολμηρά, αλλά προετοιμάζονται με μεγάλη προσοχή, σύνεση και υπομονή, ώστε όλα να γίνουν με τη δέουσα επαγγελματική οργάνωση, να διασφαλιστεί συντονισμένη βούληση, να παρακαμφθούν τυχόν προκαταλήψεις, άγονες επιφυλάξεις και προβληματισμοί. Και δεν θα μπορούσε τίποτε να προχωρήσει διαφορετικά, αφού από αυτή τη συνεργασία θα ωφεληθούν και οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμμεσα στον τουρισμό (ξενοδόχοι, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος κ.α.), αλλά και οι άνθρωποι του μόχθου. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι.
Αν όλα πάνε κατ΄ ευχήν, τα αποτελέσματα θα είναι πολύ πιο εντυπωσιακά απ’ ότι περιμένουμε. Η παράλληλη ανάπτυξη του πρωτογενούς και τριτογενούς τομέα, μέσω της συνέργειάς τους, πολύ πιθανόν να παρασύρουν στην ανοδική πορεία τους και το δευτερογενή τομέα, κυρίως τη μεταποίηση.
Επιμένω. Καθοριστικός παράγοντας και απαραίτητη προϋπόθεση για να στεφθεί το εγχείρημα από επιτυχία, είναι, να μην τορπιλιστεί η συνεννόηση. Από καμία πλευρά. Διότι, δυστυχώς, προσφάτως η κεντρική διοίκηση προέβη σε ένα καίριο πλήγμα σε βάρος χιλιάδων αγροτών και κτηνοτρόφων του Νομού μας, που αγωνίζονται καθημερινά να επιβιώσουν και να κρατήσουν ζωντανά τα χωριά τους μέσα σε πολύ αντίξοες καιρικές και οικονομικές συνθήκες. Εξοβέλισε, ατεκμηρίωτα κατά τη γνώμη μου, από την κατάσταση των μειονεκτικών κοινοτήτων δεκάδες αγροτο-κτηνοτροφικές περιοχές των Ιωαννίνων, αποκλείοντας, ουσιαστικά, τους παραγωγούς τους από τις εξισωτικές αποζημιώσεις για τα προσεχή 10 χρόνια.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, τέτοιες ανεπίτρεπτες αποφάσεις επιδρούν ανασταλτικά, υποσκάπτουν τα θεμέλια της αγροτικής παραγωγής στο Νομό μας και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες οφείλουν να τις επανεξετάσουν.