Παλιά Γιάννενα

Η κακοκαιρία στην εκπνοή του 1986, μία πρόσκληση και μία.. κηδεία

Ολόκληρο το πρωτοσέλιδο δύο συνεχόμενων εκδόσεων είχε αφιερώσει ο Ηπειρωτικός Αγών στη σφοδρή κακοκαιρία, που έπληξε τον νομό Ιωαννίνων τον Δεκέμβριο του 1986. Οι προσπάθειες –και τότε, όπως και τώρα- ήταν υπεράνθρωπες. Τα προβλήματα στους δρόμους τα γνωστά –σαφώς βέβαια πιο μεγάλα, ελλείψει υποδομών και μηχανημάτων. Φως, νερό, τηλέφωνο εκτός λειτουργίας για ώρες. Και η κατακλείδα διαχρονική και άφθαρτη: «πού ήταν το κράτος» (στην προκειμένη περίπτωση η απούσα Νομαρχία). Τη μέρα των Χριστουγέννων κηδεύεται ο Κώστας Φρόντζος, ενώ στο τέλος της χρονιάς ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Φίλιππας Φίλιος καλεί τους δημότες να του ευχηθούν για τον νέο χρόνο στο δημαρχείο.

Οι προπομποί

Τις μέρες πριν από το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων του 1986, τα ορεινά χωριά του νομού ήταν αποκλεισμένα, οι επαρχιακοί δρόμοι παγωμένοι και η θερμοκρασία κυμαινόταν από -5 έως -17 βαθμούς Κελσίου. Ήδη στο φύλλο της 25ης Δεκεμβρίου, στο κύριο άρθρο του πρωτοσέλιδου του, ο Η.Α. εφιστά την προσοχή σε όσους θα μετακινούνταν στα χωριά του νομού για τις γιορτές, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του εθνικού και επαρχιακού δικτύου ήταν παγωμένο. Συνεργεία της 3ης ΔΕΚΕ έριχναν μεγάλες ποσότητες αλατιού σε επικίνδυνα σημεία των εθνικών δρόμων, ενώ συνεργεία αποχιονισμού της Νομαρχίας άνοιγαν τους δρόμους προς όλα τα χωριά, που είχαν αποκλειστεί από τα χιόνια, εκτός από δέκα περίπου στις περιοχές Μετσόβου και Ζαγορίου. Η κυκλοφορία των αυτοκινήτων γινόταν με πολύ μεγάλη δυσκολία και στην Κατάρα ένα φορτηγό ξέφυγε από την πορεία του και έπεσε σε χαράδρα βάθους 100 μέτρων, χωρίς ωστόσο να τραυματιστεί ο οδηγός του. Το άρθρο καταλήγει καλώντας τους οδηγούς να είναι πολύ προσεκτικοί, να αναπτύσσουν χαμηλές ταχύτητες και να βάλουν στα αυτοκίνητά τους αντιολισθητικές αλυσίδες.

Η έκδοση, όμως, της 25ης Δεκεμβρίου είχε ολοκληρωθεί και παραδοθεί στο τυπογραφείο νωρίς το απόγευμα της παραμονής των Χριστουγέννων. Το βράδυ της ίδιας μέρας, υπήρξε επιδείνωση της κακοκαιρίας και η χιονοθύελλα έφτασε στην πόλη.

Χωρίς φως, νερό, τηλέφωνο και… ΕΡΤ

Ο Ηπειρωτικός Αγών κυκλοφορεί ξανά, καθώς μεσολαβούσαν οι αργίες, στις 30 Δεκεμβρίου και οι τίτλοι του πρωτοσέλιδου είναι δηλωτικοί: «Εφιάλτης στα χιόνια». «Αποκλεισμένα χωριά» (τα γράμματα στην κορυφή τους είναι… χιονισμένα). «”Νεκρή” η Νομαρχία, ενώ ο Νομός ήταν σε απομόνωση». «Τροχαία και συνεργεία της 3ης ΔΕΚΕ λειτούργησαν άψογα τις κρίσιμες μέρες».

Παγωμένα Χριστούγεννα έκανε όλος ο νομός Ιωαννίνων, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, νερό και τηλέφωνο, αναφέρει το κύριο άρθρο του και καταλογίζει ευθύνες στις αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχίας, που ήταν εξαφανισμένες, την ώρα που Τροχαία και συνεργεία της 3ης ΔΕΚΕ ήταν έξω στους δρόμους, βοηθώντας πολίτες, που είχαν αποκλειστεί, και προσπαθώντας να κρατήσουν ανοιχτό το εθνικό δίκτυο του νομού. Συνεργεία της 3ης ΔΕΚΕ δούλευαν συνέχεια όπου υπήρχαν αποκλεισμένα αυτοκίνητα «κυρίως στον δρόμο Ιωαννίνων – Ηγουμενίτσας, στη θέση Πολύδροσο, όπου το χιόνι ξεπερνούσε το ένα μέτρο». Τα πληρώματα των περιπολικών της Τροχαίας βρίσκονταν συνέχεια στα επικίνδυνα σημεία, «ενώ –το κυριώτερο- βοήθησαν ώστε να μεταφερθεί ένας άρρωστος, που είχε αποκλειστεί στην περιοχή Δωδώνης και πέντε άτομα, που είχαν αποκλειστεί στο 48ο χλμ. του δρόμου Ιωαννίνων – Ηγουμενίτσας (…) Τα ξημερώματα Χριστουγέννων βοήθησαν εκδρομείς με πούλμαν, που ήρθαν στην πόλη να βρουν στέγη, τροφή κ.λπ.».

Ο Η.Α. συγχαίρει τις δύο προηγούμενες υπηρεσίες και τους δίνει «άριστα» (τονισμένο) για την οργάνωση  και τον τρόπο που ενέργησαν, αλλά υπογραμμίζει την ανεπάρκεια πρωτίστως της άφαντης Νομαρχίας. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Και ήταν οι μοναδικές… Από’ κει και πέρα το χάος, αν εξαιρέσουμε κάποια σχετική κινητοποίηση στον ΟΤΕ και τη ΔΕΗ. Στην πρώτη περίπτωση –του ΟΤΕ- την ημέρα των Χριστουγέννων εφαρμόστηκε εν μέρει το σχέδιο για έκτακτες καταστάσεις, αρκετοί τεχνικοί και προϊστάμενοι βρέθηκαν στις θέσεις τους, αλλά δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε περισσότερο, αφού δεν υπήρχαν τα μηχανήματα της Νομαρχίας να ανοίξουν διόδους προς τα χωριά και να πάνε τα συνεργεία να δουλέψουν. Προσπαθούσαν απεγνωσμένα να βρουν κάποιον στη Νομαρχία, αλλά εκεί δεν υπήρχε ούτε η… θυρωρός.

…Στη ΔΕΗ η μεγάλη βλάβη, που βύθισε τον νομό στο σκοτάδι για 24 περίπου ώρες, ανάγκασε τις τεχνικές υπηρεσίες να κινητοποιηθούν, αλλά είναι απαράδεκτο να μένει μια τεράστια περιοχή για τόσες ώρες χωρίς ρεύμα, όσο μεγάλη κι αν ήταν η βλάβη. Η διακοπή του νερού οφειλόταν στη διακοπή του ρεύματος και δεν ευθύνεται η Δ.Ε.Υ.Α.Ι. Τώρα, όσον αφορά τους πομπούς της ΕΡΤ1 και ΕΡΤ2 στη Μανωλιάσα, αυτοί δεν λειτούργησαν από τη διακοπή της ΔΕΗ, ενώ ο δρόμος ανοίχτηκε από γκρέιντερ της ΜΟΜΑ. Όλα τα χωριά του νομού ήταν αποκλεισμένα τα Χριστούγεννα. Απεγνωσμένες εκκλήσεις για βοήθεια σε αρρώστους έφταναν στην Αστυνομία, αφού στην Νομαρχία δεν απαντούσε κανένας».

Και καταλήγει το κύριο άρθρο, ψέγοντας εκ νέου τη Νομαρχία και την απουσία της από τη διαχείριση της κρίσης: «Από την τρίτη μέρα των Χριστουγέννων άρχισαν δειλά-δειλά να κινούνται οι υπηρεσίες της Νομαρχίας και να φεύγουν μηχανήματα για χωριά. Σκεφτείτε δηλαδή τι θα γινόταν αν το χιόνι ξεπερνούσε το ύψος, που είχε, κι αν οι χιονοθύελλες ήταν τακτικές στα Γιάννενα… Με τις σημερινές αρμόδιες υπηρεσίες ήταν να… μετακομίσουμε».

Το τελευταίο πρωτοσέλιδο του 1986

Το πρωτοσέλιδο της επόμενης και τελευταίας μέρας του 1986 ασχολείται με τον αποχιονισμό των αποκλεισμένων χωριών, τη σταδιακή αποκατάσταση της κυκλοφορίας στο εθνικό και επαρχιακό δίκτυο, τη δράση της ΜΟΜΑ όσο διήρκησε η κακοκαιρία, αλλά και τις επόμενες μέρες, σ’ ένα δίκτυο 300 περίπου χιλιομέτρων. Η κατάσταση δείχνει να είναι υπό έλεγχο και να εξομαλύνεται. Άλλωστε, στην πρώτη έκδοση του νέου χρόνου -του 1987- καμία αναφορά δεν γίνεται στο σφοδρό κλίμα κακοκαιρίας, που μόλις λίγες μέρες πριν είχε πλήξει τον νομό Ιωαννίνων.

Κάτω χαμηλά στο πρωτοσέλιδο της 31ης Δεκεμβρίου 1986 δημοσιεύεται μια εντός πλαισίου πρόσκληση εκ μέρους του δημάρχου και του νέου δημοτικού συμβουλίου

Και μια επιπλέον αναφορά εις μνήμην

Στην έκδοση της 25ης Δεκεμβρίου, δίπλα από το κύριο άρθρο της, δημοσιεύεται μία άλλη είδηση, που καθόλου δεν έχει να κάνει με την κακοκαιρία. Αφορά τον θάνατο του πρώην δημάρχου της πόλης Κώστα Φρόντζου. Διαβάζουμε σχετικά:

«Πέθανε χθες και κηδεύεται σήμερα στις 11 το πρωί ο πρώην Δήμαρχος της πόλης, πρώην βουλευτής και πρόεδρος της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών Κώστας Φρόντζος. Γεννήθηκε στον Πύργο της Κόνιτσας πριν 83 χρόνια. Τελείωσε την Εμπορική Σχολή Ιωαννίνων και σπούδασε Νομικά. Άρχισε στα Γιάννινα το επάγγελμα του δικηγόρου, που το εγκατέλειψε περίπου στα μέσα της δεκαετίας του 50 για να ασχοληθεί με τα κοινά. Ίδρυσε μαζί με άλλους συμπολίτες την Ε.Η.Μ., της οποίας υπήρξε πρόεδρος όλα αυτά τα χρόνια. Η προσφορά του στην πόλη υπήρξε σημαντική με κύριο τομέα της το μεγάλο έργο, που έχει επιδείξει η Ε.Η.Μ. Υπήρξε για πολλά χρόνια βουλευτής και δήμαρχος Ιωαννιτών το 1978.

Το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης συνεδρίασε έκτακτα χθες λόγω του θανάτου του Κων/νου Φρόντζου. Για τον εκλιπόντα και το έργο του μίλησαν ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Αλέκος Σόφης, ο Δήμαρχος κ. Χαρίλαος Τόλης, ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Φίλιππας Φίλιος και ο σύμβουλος κ. Κων/νος Πέτσιος».

 

Σχετικά άρθρα

Η πόλη φθίνει, επικίνδυνα. Μια πρόταση για το μέλλον της περιοχής 

Κώστας Κυριαζής

Η επιστροφή του Εσάτ Πασά στη γενέτειρά του το 1928

Αλέξανδρος Μωυσής

Υποψήφιος με τον Δ. Παπαγεωργίου ο Φίλιππας Φίλιος