Η απόφαση αυτή σημαίνει πολλά σε πολιτικό επίπεδο, καθώς ουσιαστικά «ξήλωσε» την απλή αναλογική, που είχε ψηφίσει η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο σε πρακτικό μπορεί να μη σημαίνει και τίποτα. Κι αυτό γιατί σε καμία περίπτωση δε θα έχει αναδρομική ισχύ, καθώς δεν είναι δυνατόν να ακυρωθούν αποφάσεις τριών χρόνων, ενώ δεν πρόκειται να υπάρξει αλλαγή σύνθεσης των Επιτροπών από τη μία μέρα στην άλλη, ώστε να υπάρξουν αλλαγές στις ισορροπίες. Και ενδεχομένως οι αλλαγές αυτές να μη γίνουν καν μέχρι τον χρόνο των εκλογών, καθώς απαιτείται καθαρογραφή της απόφασης και πιθανότατα νέες ρυθμίσεις από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Οι διατάξεις των νόμων 4623/2019 και 4625/2019, με τις οποίες θεσπίσθηκαν αλλαγές στον τρόπο συγκρότησης της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής των δήμων είχαν κριθεί αντισυνταγματικές σε πρώτο βαθμό από το Γ’ τμήμα του ΣτΕ, με την απόφαση της Ολομέλειας να έρχεται πλέον να κρίνει οριστικά αντισυνταγματικό τον νόμο Θεοδωρικάκου.
Σύμφωνα με τη δημοσιευμένη στον ιστότοπο του ΣτΕ περίληψη της απόφασης, έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία, ότι με τις παραπάνω διατάξεις, καθ’ ο μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις εκλογές της 26.05.2019 και της 02.06.2019, ο νομοθέτης παρενέβη, αμέσως μετά τη διεξαγωγή των εκλογών, στη λειτουργία των ΟΤΑ πρώτου βαθμού, επιφέροντας δύο βασικές αλλαγές στο υφιστάμενο σύστημα, οι οποίες είναι μεταξύ τους αλληλένδετες: αφενός μετέβαλε τον τρόπο συγκροτήσεως της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι σε αυτές η πλειοψηφία θα ανήκει στην παράταξη με την οποία εξελέγη ο Δήμαρχος• αφετέρου προέβη σε μεταφορά αρμοδιοτήτων από το δημοτικό συμβούλιο προς την Οικονομική Επιτροπή, προς την οποία μεταβιβάστηκαν αποφασιστικές αρμοδιότητες σημαντικού οικονομικού αντικειμένου και προς την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, προς την οποία μεταβιβάστηκε η αρμοδιότητα λήψεως αποφάσεων που αφορούν την κυκλοφορία. Οι εν λόγω διατάξεις κατά το μέρος που καταλαμβάνουν την αμέσως επομένη των δημοτικών εκλογών περίοδο μετέβαλαν εκ των υστέρων το πλαίσιο ασκήσεως του κατοχυρούμενου στο Σύνταγμα δικαιώματος εκλογής των αρχών των ΟΤΑ. Και τούτο, διότι η εκφρασθείσα θέληση των εκλογέων είχε διαμορφωθεί κατά συνεκτίμηση, εκτός των άλλων, και του ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα κατά τις εκλογές αυτές νομοθεσία, οι αποφάσεις που αφορούν σημαντικές αρμοδιότητες του δήμου, όπως αυτές που προαναφέρθηκαν και που αφορούν ζητήματα που κατ’ εξοχήν συνάπτονται με την κατοχυρούμενη στο άρθρο 102 παρ. 2 του Συντάγματος οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ, θα λαμβάνονται από το δημοτικό συμβούλιο, όργανο διοικήσεως του δήμου με άμεση δημοκρατική νομιμοποίηση, απαιτουμένων ενδεχομένως ευρύτερων συναινέσεων για την επίτευξη πλειοψηφίας και από δημοτικούς συμβούλους που δεν εξελέγησαν με τον συνδυασμό του Δημάρχου. Εξάλλου, κατά τον χρόνο ψηφίσεως των σχετικών διατάξεων, δεν είχε δοκιμαστεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής που είχε εισαχθεί με τον ν. 4555/2018 στη διοίκηση των δήμων, προκειμένου να δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενους στην ομαλή λειτουργία αυτών, η τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του νομοθέτη στη θέληση των εκλογέων, με την εφαρμογή των επίδικων ρυθμίσεων και κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο. Για τους λόγους αυτούς, οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, καθ’ ό μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις εκλογές, έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις των άρθρων 5 παρ. 1, 52 και 102 παρ. 2 του Συντάγματος».
Η σημασία για τα Γιάννενα
Το θέμα αφορά πολλούς δήμους ανά την Ελλάδα, ενώ ιδιαίτερη σημασία έχει και για τον Δήμο Ιωαννιτών –πάντα σε πολιτικό επίπεδο, καθώς η δημοτική αρχή έκανε χρήση των διατάξεων για να πάρει κρίσιμες αποφάσεις, όπως η έγκριση της προγραμματικής σύμβασης με την Περιφέρεια Ηπείρου για την ενεργειακή αναβάθμιση του οδοφωτισμού.
Μία πανηγυρικού χαρακτήρα ανάρτηση έκανε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook ο επικεφαλής της «Ενότητας Πολιτών Νέα Γιάννενα» Θωμάς Μπέγκας, προαναγγέλλοντας και τοποθέτηση της παράταξης με επίσημο δελτίο τύπου.
«Για την παράταξη μας “Ενότητα Πολιτών Νέα Γιάννενα”, που έδωσε μάχη για την κατάργηση αυτών των αντιδημοκρατικών νομοθετημάτων, η απόφαση του ΣτΕ είναι μια δικαίωση & μια νίκη της δημοκρατίας! “Ο καθείς με τα όπλα του” & η δημοκρατία με τα δικά της!», σημειώνει, επιλέγοντας και μια έκφραση, που είχε χρησιμοποιήσει ο δήμαρχος Ιωαννίνων σε προγενέστερο χρόνο.
