Στο ΦΕΚ 54 με ημερομηνία 2 Απριλίου δημοσιεύθηκε, όπως αναμενόταν δεδομένου ότι η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών είχε καταλήξει στην πρότασή της, το Προεδρικό Διάταγμα 29/2019, με το οποίο αναγνωρίζονται ως Μαρτυρικά Χωριά της περιόδου 1941-1945, οι τοπικές κοινότητες Ηλιοχωρίου και Λεπτοκαρυάς στη Δ.Ε. Τύμφης και η τοπική κοινότητα Βοβούσας.
Πρόκειται για μερική ικανοποίηση του αιτήματος του δήμου Ζαγορίου, δεδομένου ότι ομόφωνα το δημοτικό συμβούλιο από το 2016 ζητούσε να αναγνωριστούν ως Μαρτυρικά έντεκα χωριά και συγκεκριμένα εκτός των τριών που τελικά αναγνωρίστηκαν, ο Καστανώνας, το Δεμάτι, η Πέτρα, οι Καρυές, ο Ανθρακίτης, η Λάιστα, το Βρυσοχώρι και οι Φραγκάδες.
Με παλιότερες αποφάσεις και Προεδρικά Διατάγματα έχουν αναγνωριστεί στο Ζαγόρι δώδεκα Μαρτυρικά χωριά. Πρόκειται για τους Ασπραγγέλους, το Μεσοβούνι, την Ελάτη, τον Μανασσή και την Καλουτά στο Κεντρικό Ζαγόρι, το Γρεβενίτι, το Φλαμπουράρι, τη Δόλιανη, το Μακρίνο, το Τρίστενο, το Ελατοχώρι και το Καβαλάρι στο Ανατολικό Ζαγόρι.
Ο δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου χαρακτήρισε ως ηθική και ιστορική δικαίωση την απόφαση για τα τρία χωριά, αφού οι λεγόμενες γερμανικές αποζημιώσεις εκκρεμούν, υπενθυμίζοντας ότι το Ζαγόρι θρήνησε πολλά αθώα θύματα από τη ναζιστική θηριωδία, ενώ τα περισσότερα χωριά του πυρπολήθηκαν και υπέστησαν μεγάλες καταστροφές.
«Το αίτημα θεωρώ ότι ήταν δίκαιο στο σύνολό του, διότι στηρίχτηκε σε στοιχεία που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν, όπως είναι η καταγραφή που έγινε από την αρμόδια επιτροπή, η οποία συστάθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, με το αριθ. 25841/31-5-1945 έγγραφο του υπουργού Παιδείας προς το Γενικό Επιτελείο Στρατού. Εκτός των 15, πλέον, Μαρτυρικών Χωριών του δήμου και στα άλλα οκτώ προτεινόμενα προς αναγνώριση θανατώθηκαν κάτοικοι, τα σπίτια πυρπολήθηκαν και τα χωριά έχασαν τον αρχιτεκτονικό τους χαρακτήρα. Προφανώς, δεν ίσχυσαν τα ίδια κριτήρια αναγνώρισης με τα οποία χαρακτηρίζονταν ως Μαρτυρικά Χωριά στο παρελθόν. Φαίνεται να υπάρχει μια ανομοιογένεια κριτηρίων, ως προς την αντιμετώπιση των παλιών και των νέων αιτημάτων, με τα τωρινά να είναι αυστηρότερα», σημειώνει σε δήλωσή του και κάνει γνωστό πως ο δήμος θα επανέλθει.
Μαρτυρικά χωριά Ηλιοχώρι, Λεπτοκαρυά και Βωβούσα
Σε 15 ανέρχονται πλέον τα επισήμως αναγνωρισμένα ως Μαρτυρικά Χωριά στον δήμο Ζαγορίου, μετά την προσθήκη τριών ακόμη τοπικών κοινοτήτων στις δώδεκα που έχουν αναγνωριστεί κατά το παρελθόν.