Παρά την έντονη κινητικότητα από την πλευρά της αναδόχου Κοινοπραξίας Σχεδιασμός ΑΕ – Ι. Ψαρράς, που έχει αναλάβει από τον Δεκέμβριο του 2017 την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου στην περιφερειακή ενότητα Ιωαννίνων και συγκεκριμένα στους δήμους Ιωαννιτών, Μετσόβου, Δωδώνης, Ζίτσας, Κόνιτσας, Ζαγορίου, Πωγωνίου και Βορείων Τζουμέρκων, το ποσοστό δηλώσεων κινείται σε χαμηλά επίπεδα.
Ενημερώσεις έγιναν όλο το προηγούμενο διάστημα στους παραπάνω δήμους, ενώ λειτουργούν και αντίστοιχα Κτηματογραφικά Γραφεία σε όλο σχεδόν τον νομό. Ωστόσο, δε λείπουν οι δυσκολίες, παρόλο που η διαδικασία έχει απλοποιηθεί, όσο είναι αυτό δυνατό, και παράλληλα δίνεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής δήλωσης και κατάθεσης των σχετικών συνοδευτικών εγγράφων.
Για την περιοχή της Ηπείρου ειδικά, οι περισσότερες δυσκολίες αφορούν τον εντοπισμό των ακινήτων. Πολλοί ιδιοκτήτες, που έχουν φύγει από τα χωριά και τους τόπους καταγωγής τους εδώ και χρόνια, δυσκολεύονται να βρουν τα κτήματα που κληρονόμησαν, κάτι που δυσχεραίνεται ακόμη περισσότερο, αν δεν υπάρχουν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, που θα μπορούσαν να τους τα υποδείξουν.
Την ίδια ώρα, σε πολλές ιδιοκτησίες υπάρχουν εκκρεμότητες κληρονομικές, ανήκουν σε δύο ή περισσότερους κληρονόμους και θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση ως προς τη δήλωση, κάτι που δεν είναι αυτονόητο και δεδομένο σε όλες τις περιπτώσεις, ή απαιτείται παράλληλα μια σειρά άλλων αποδεικτικών εγγράφων.
Παράλληλα, μια ακόμη δυσκολία είναι ο γερασμένος πληθυσμός, που δεν μπορεί να αξιοποιήσει τις δυνατότητες της τεχνολογίας. Ωστόσο, αυτοί μπορούν να εξυπηρετηθούν στα Κτηματολογικά Γραφεία και να λάβουν κάθε βοήθεια, που θα χρειαστούν.
Σημαντικό, επίσης, ρόλο, για τις ορεινές περιοχές, έπαιξαν οι καιρικές συνθήκες. Ακόμη και σήμερα σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο σε Ζαγόρι και Μέτσοβο για παράδειγμα, ιδιοκτησίες είναι καλυμμένες με χιόνι, οπότε εκ των πραγμάτων ο εντοπισμός τους είναι αδύνατος.
Βέβαια, από τις αιτίες του χαμηλού ποσοστού δηλώσεων δεν πρέπει κανείς να εξαιρέσει την παροιμιώδη αναβλητικότητα των Ελλήνων, που συνήθως περιμένουν τις τελευταίες ημέρες για να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Για να αντιμετωπιστούν όλες οι παραπάνω δυσκολίες, εξάλλου, λειτουργούν επτά Κτηματολογικά Γραφεία στον νομό Ιωαννίνων, ένα σε κάθε δήμο, καθώς και το Κεντρικό στα Γιάννενα, στη Ριζάρειο Πολιτεία, όπου εξυπηρετεί μια ευρύτερη περιοχή.
Η προθεσμία των τριών μηνών από την έναρξη της υποβολής δηλώσεων λήγει στις 15 Μαρτίου, αν και υπάρχουν αιτήματα από δήμους και φορείς για παράταση. Η απόφαση, ωστόσο, για το αν θα υπάρξει παράταση ή όχι, θα ληφθεί από το Εθνικό Κτηματολόγιο και όχι από τους αναδόχους, ενώ εκτιμάται ότι ακόμη και αν δοθεί, δεν πρόκειται να είναι μεγάλη.
Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και οι ιδιοκτήτες έχουν στη διάθεσή τους ακόμη 15 ημέρες για να προχωρήσουν στην υποβολή δηλώσεων, χωρίς να καταβάλουν τέλος εκπρόθεσμης δήλωσης.
Απόδημοι και ομογενείς
Ειδικά για τους απόδημους Ηπειρώτες, η ανάδοχος Κοινοπραξία έχει ανοίξει ένα Κτηματογραφικό Γραφείο στη Θεσσαλονίκη, ενώ αναμένεται να ξεκινήσει η λειτουργία και του Γραφείου στο Γαλάτσι. Αυτό δεν αποτελεί συμβατική υποχρέωση του αναδόχου, ωστόσο κρίθηκε ότι υπάρχει κόσμος που θα μπορέσει να εξυπηρετηθεί καλύτερα εκεί.
Σε ό,τι αφορά του ομογενείς, για τους οποίους η προθεσμία είναι μέχρι τις 15 Ιουνίου (έχουν έξι μήνες περιθώριο από την έναρξη της διαδικασία), μετά και το σχετικό αίτημα από τον αρμόδιο υφυπουργό Εξωτερικών Τέρενς Κουίκ, εξετάζεται να δοθεί παράταση.
Το επιχείρημα είναι ότι οι ομογενείς, ανεξάρτητα με τη δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής ή της βοήθειας από πληρεξούσιο πρόσωπο, επιθυμούν σε πολλές περιπτώσεις οι ίδιοι να χειριστούν το θέμα των δηλώσεων και η καλύτερη δυνατότητα να βρεθούν στους τόπους καταγωγής τους, είναι κατά τη διάρκεια των θερινών τους διακοπών στην Ελλάδα, ιδίως τους μήνες Ιούλιο κι Αύγουστο.
Και σε αυτή την περίπτωση, το Εθνικό Κτηματολόγιο είναι αυτό που θα πάρει την τελική απόφαση.
