Διαβούλευση με την ψυχή στο στόμα

Σε ό,τι αφορά την περιφέρεια Ηπείρου, η κατανομή προβλέπει το ποσό των 403.288.795 ευρώ, εκ των οποίων τα 299.031.601 από το ΕΤΠΑ και τα 104.257.192 από το ΕΚΤ. Η συνολική δημόσια δαπάνη των νέων προγραμμάτων για τη χώρα ανέρχεται στα 26,7 δισ. ευρώ περίπου, με τα Περιφερειακά Προγράμματα να ενισχύονται σημαντικά με συνχρηματοδότηση έως 85%, ποσοστό που ισχύει για την Ήπειρο. Το 1/3 σχεδόν των συνολικών πόρων της περιόδου 2021-2027 κατανέμεται στις ελληνικές περιφέρειες σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να αντιστρέψει το βαρύ αποτύπωμα της κρίσης και την ένταση των ενδο-περιφερειακών ανισοτήτων.
Τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τους βασικούς στόχους πολιτικής της νέας προγραμματικής περιόδου είχαν οι αιρετοί, μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ηπείρου, από τα στελέχη της Διαχειριστικής Αρχής της περιφέρειας, μετά από πρόσκληση της ΠΕΔ. Η προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης (Ε.Υ.Δ.) Ε.Π. Ηπείρου Ευγενία Παπανικολάου αναφέρθηκε στα έως τώρα βήματα της χώρας μας, που καταλήγουν στο πρώτο σχέδιο του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο απεστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα, σημείωσε, με βάση την εμπειρία της, πως όταν κάποιο έργο είναι ώριμο και υπάρχουν μελέτες, υπάρχει δυνατότητα να χρηματοδοτηθεί.
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Χρήστος Ντακαλέτσης, στην εισήγηση του, υπογράμμισε ότι οι δήμοι δε θα πρέπει να προχωρήσουν στην λογική απαρίθμησης έργων και τεχνικών δελτίων, αλλά να υπάρξει συντονισμός και συνδιαμόρφωση του νέου ΕΣΠΑ με τη Διαχειριστική Αρχή και το υπουργείο. Πρόταση της ΚΕΔΕ, επίσης, σύμφωνα με τον κ. Ντακαλέτση, είναι η δημιουργία και θεσμοθέτηση σε επίπεδο περιφέρειας, κοινού οργάνου της περιφέρειας και της Π.Ε.Δ., με τη συμμετοχή και αναπτυξιακών φορέων που υλοποιούν προγράμματα LEADER, ως κοινού οργάνου που θα διασφαλίσει την αποτελεσματική συνεργασία.
Παράλληλα, πρόταση του κ. Ντακαλέτση ήταν να υποστηριχθεί το μοντέλο των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (ΟΧΕ). Η ανάπτυξη μιας ευρύτερης περιοχής θα επιτυγχάνεται μέσω των ΟΧΕ, δια της συνεργασίας περισσότερων του ενός δήμων. «Αυτό όμως, δε μπορεί να γίνει στο πλαίσιο της υποβολής κάποιων τίτλων έργων. Είναι σκόπιμο να υπάρξει μια ομάδα εργασίας για να πάμε στη συνέχεια με ολοκληρωμένες προτάσεις. Όχι σε τίτλους έργων όπως γινόταν από τη δεκαετία του ’80. Ολιστικά πρέπει να δούμε την ανάπτυξη της Ηπείρου», σημείωσε ο κ. Ντακαλέτσης.
Στην ανάγκη στενής συνεργασίας των δήμων αναφέρθηκαν από την πλευρά τους και άλλοι δήμαρχοι, όπως ο δήμαρχος Αρταίων Χρήστος Τσιρογιάννης και ο δήμαρχος Ζαγορίου Γιώργος Σουκουβέλος, ενώ υπήρξαν ερωτήματα σχετικά με έργα υποδομών όπως υδρεύσεις και αποχετεύσεις.
Τους πέντε Στόχους Πολιτικής του νέου ΕΣΠΑ, όπως έχουν καθοριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανέλυσε ο Νίκος Μπαλτογιάννης, καταλήγοντας στις κατανομές πόρων ανά Στόχο Πολιτικής για το ΠΕΠ Ηπείρου.
Από την πλευρά της Διαχειριστικής Αρχής έχει ζητηθεί, μεταξύ άλλων, αύξηση του ορίου των επενδυτικών σχεδίων από 200.000 σε 450.000 ευρώ, αύξηση των ορίων για υποδομές έρευνας από 1 εκ. σε 2 εκ. ευρώ, καθώς και η χρηματοδότηση επενδύσεων επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς. Επίσης, έχει κατατεθεί ερώτημα για το αν τα επιχειρηματικά πάρκα θα χρηματοδοτηθούν από τα τομεακά προγράμματα ή θα είναι επιλέξιμα στα περιφερειακά.
Οι Στόχοι Πολιτικής έχουν ως εξής:
Στόχος Πολιτικής 1: Μία εξυπνότερη Ευρώπη. Αφορά έργα νέων τεχνολογιών και καινοτομίας, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, παραγωγικές επενδύσεις με προσανατολισμό τις νέες τεχνολογίες, τουρισμό και παρακίνηση συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων, άρση εμποδίων σε βάρος Ατόμων με Αναπηρίες. Στα ΠΕΠ θα χρηματοδηθούν μικρά επενδυτικά σχέδια δημόσιας δαπάνης έως 200.000 ευρώ και δημόσιες επενδύσεις προϋπολογισμού έως 1 εκατ. ευρώ. Στον στόχο αυτό θα κατευθυνθούν περί τα 51,2 εκ. ευρώ.
Στόχος Πολιτικής 2: Μια πιο πράσινη Ευρώπη. Αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, διανομή ενέργειας, Κυκλική οικονομία και επιχειρηματικότητα, τη βιοοικονομία και τη διαχείριση απορριμμάτων σε ένα ειδικό μέρος, καθώς και τους υδάτινους πόρους. Στον στόχο αυτό θα κατευθυνθούν περί τα 81,5 εκ. ευρώ. Στα ΠΕΠ επιτρέπονται δράσεις επεξεργασίας και διαχείρισης λυμάτων, έργα ύδρευσης, μικρές υποδομές διαχείρισης στερεών αποβλήτων, μικρά αντιπλημμυρικά έργα και έργα ενεργειακής εξοικονόμησης.
Στόχος Πολιτικής 3: Μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη. Αφορά την κινητικότητα, Τεχνολογίες Πληροφορικής και τη ψηφιακή συνδεσιμότητα μεταξύ των πολιτών, την ανάπτυξη δικτύων πληροφορικής, σιδηροδρομικών μεταφορών και θαλάσσιων μεταφορών και έργα συνδέσεων σε λιμένες, αστικές μεταφορές σε πόλεις και ηπειρωτικές περιοχές, τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, με μέσα φιλικά προς το περιβάλλον και μέσα σταθερής τροχιάς, την ηλεκτροκίνηση, κτλ. Στα ΠΕΠ θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν έργα εθνικής, περιφερειακής και τοπικής οδοποιίας. Στον στόχο αυτό θα κατευθυνθούν περί τα 29,6 εκ. ευρώ.
Στόχος Πολιτικής 4: Μια πιο Κοινωνική Ευρώπη. Περιγράφει υποδομές και δομές για την απασχόληση με προτεραιότητα τις ηλικίες 18-29 ετών, μακροχρόνια ανέργους, ΑμεΑ και πρόσφυγες, την Εκπαίδευση και Δια βίου Μάθηση, την ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επενδύσεις σε υποδομές και δομές δημόσιας υγείας. Στον στόχο αυτό θα κατευθυνθούν περί τα 161,3 εκ. ευρώ.
Στόχος Πολιτικής 5: Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες. Το κεντρικό σημείο εδώ είναι οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) σε αστικές και άλλες περιοχές. Στον στόχο αυτό θα κατευθυνθούν περί τα 72,2 εκ. ευρώ.
Η απόφαση του ΔΣ της Π.Ε.Δ. Ηπείρου ήταν να ακολουθήσει διαβούλευση στα δημοτικά συμβούλια των δήμων της Ηπείρου και πολύ πιθανά, να επανέλθει το ΔΣ της Π.Ε.Δ. Ηπείρου, προκειμένου να διαμορφώσει τις τελικές προτάσεις προς την Διαχειριστική Αρχή, έως τις 15 Φεβρουαρίου που λήγει η διαβούλευση για τους φορείς.