Λίγα 24ωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες, πού βάζετε τον πήχη για την παράταξη «Γιάννενα Νέα Εποχή»; Τι είναι αυτό που εισπράττετε από τους δημότες και τι εικόνα έχετε από δημοσκοπήσεις, που «έτρεξαν» το προηγούμενο διάστημα;
Δεν έχω εικόνα από δημοσκοπήσεις. Εκείνο το οποίο ξέρω και βιώνω κάθε μέρα, είναι η αποδοχή της παράταξής μας από τους συμπολίτες μας σε όλη την έκταση του δήμου. Υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία για το εκλογικό αποτέλεσμα. Πιστεύω ότι μπορεί να τερματίσουμε πρώτοι στις εκλογές της 26ης Μαΐου. Σε κάθε περίπτωση θα είμαστε στον δεύτερο γύρο, όπου έχουμε πολύ μεγάλη πιθανότητα να είμαστε η επόμενη δημοτική αρχή.
Ο νέος εκλογικός νόμος και η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί με τις εννέα παρατάξεις, επιβάλλουν σίγουρα συνεργασίες για τη διοίκηση του δήμου. Πόσο εύκολο είναι να υπάρξουν; Εκτιμάτε πώς υπάρχει ενδεχόμενο δυσκολίας κυβερνησιμότητας;
Αν και με την απλή αναλογική πορευόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά, γιατί είναι ένα σύστημα που δεν έχει δοκιμαστεί στην πράξη, εντούτοις νομίζω ότι στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Θα τα καταφέρουμε. Εμείς είμαστε μία παράταξη που επιχειρεί να ενώσει τους πολίτες, ξεπερνώντας μικροπολιτικές και μικροκομματικές σκοπιμότητες. Θα συνεργαστούμε με όλες τις παρατάξεις στη βάση των προγραμματικών συγκλίσεων. Κοινός στόχος είναι το μέλλον της πόλης μας. Δε θα δεχθούμε όμως να μπούμε σε μία διαδικασία συναλλαγής, «μου δίνεις, σου δίνω». Θα συνεργαστούμε με βάση τα προγράμματά μας, τις αρχές μας, τις αξίες μας, με κύριο στόχο το κοινό καλό.
Με τον Θωμά Μπέγκα βρεθήκατε στην ίδια παράταξη με δήμαρχο τον Φ. Φίλιο. Ποια η γνώμη σας για τον σημερινό δήμαρχο; Τον θεωρείτε επιτυχημένο, αποτυχημένο; Πώς θα χαρακτηρίζατε το έργο του;
Αν θεωρούσα επιτυχημένο τον σημερινό δήμαρχο, δε θα είχα μπει στη διαδικασία δημιουργίας μίας νέας, ανεξάρτητης, ακηδεμόνευτης δημοτικής παράταξης. Κρίνω ότι η παρούσα δημοτική αρχή, με μία πενταετή θητεία, δεν μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένη. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν έγιναν πράγματα ή ότι μηδενίζω το όποιο έργο πραγματοποιήθηκε. Αν κάνεις, όμως, μία γενικότερη κριτική αυτής της πενταετούς θητείας, διαπιστώνεις ότι υπήρξαν πολλά οργανωτικά προβλήματα, υπήρξε επικάλυψη αρμοδιοτήτων, αναποτελεσματικότητα, αδιαφορία, αποθεώθηκε το πελατειακό σύστημα διακυβέρνησης. Οι αντιδήμαρχοι, ιδιαίτερα στην περιφέρεια του δήμου, αυτονομήθηκαν από την κεντρική εξουσία και λειτούργησαν σαν έπαρχοι. Ιδιωτικοποιήθηκε η δημοτική εξουσία και το βιώνουμε αυτό τους τελευταίους προεκλογικούς μήνες, όπου γίνονται πράγματα, τα οποία παραπέμπουν σε ένα παρελθόν, που θα έπρεπε ο τόπος μας να το έχει ξεπεράσει. Διανοίγουμε δρόμους εκεί που υπάρχουν οι δικοί μας, εξυπηρετούμε ημετέρους με άμεσες αναθέσεις, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα πελατειακό σύστημα εξουσίας, που θα βοηθήσει στη διαιώνισή της. Νομίζω ότι η καθημερινότητα του πολίτη δε βελτιώθηκε, η πόλη δεν έχει την εξωστρέφεια εκείνη που μπορεί να την καταστήσει έναν πραγματικό κόμβο στην ευρύτερη περιοχή.
Παρ’ όλα αυτά, αν σας δινόταν η δυνατότητα να επιλέξετε στην παράταξή σας ένα από τα στελέχη της σημερινής δημοτικής αρχής, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί θα το επιλέγατε;
Δε θα ήθελα να ονοματίσω. Θα σας έλεγα, όμως, πως δε θα επιθυμούσα στην παράταξή μου να είναι η συντριπτική πλειοψηφία των εν ενεργεία δημοτικών συμβούλων της δημοτικής αρχής. Υπάρχουν εξαιρέσεις, αλλά δεν είναι καλό να αναφέρουμε ονόματα παραμονές εκλογών.
Σας κατηγόρησε η παράταξη του Θωμά Μπέγκα ότι στη θητεία σας στο Πνευματικό Κέντρο κάνατε πολιτισμό για λίγους, για μία ελίτ. Τι απάντηση θέλετε να δώσετε;
Να σας διαβάσω τι έλεγε η παρούσα δημοτική αρχή το 2014. Γιατί τα προεκλογικά προγράμματα μπορεί να μην εφαρμόζονται, όμως δυστυχώς παραμένουν και αποκαλύπτουν. «Το Πνευματικό Κέντρο, μετά από τρία χρόνια σκληρής δουλειάς, έχει μετατραπεί σε μία πραγματική κοιτίδα πολιτισμού. Το Πνευματικό Κέντρο λειτουργεί ως πυλώνας των πολιτιστικών δραστηριοτήτων του δήμου και της ευρύτερης περιοχής. Το πρόγραμμα των τελευταίων χρόνων κατά κοινή ομολογία δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. Οι εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε όλο το έτος, ήταν ποιοτικές, είχαν μεγάλη συμμετοχή, πάνω από 100.000 ετησίως, και δεν ήταν ζημιογόνες για την Κοινωφελή Επιχείρηση». Το 2019 ανακάλυψε ότι τότε ο πολιτισμός ήταν ακριβός και ελιτίστικος, βιτρίνας και όχι ουσίας. Νομίζω ότι μόνο και μόνο αυτό απηχεί ακριβώς την ιδιαίτερη αμηχανία, που έχει η δημοτική αρχή σε γενικότερο επίπεδο. Η δημοτική αρχή είχε μία μετέωρη στάση με το παρελθόν της, είχε μία αμφιθυμία στη διάρκεια της θητείας της. Κάποτε η έναρξή της ήταν το 2014, κάποτε ήταν το 2011, και σιγά-σιγά κατάλαβαν δύο πράγματα: Το πρώτο είναι ότι, αν πούμε ότι έχουμε δύο θητείες, ο πολίτης θα μας στείλει μία ώρα γρηγορότερα στο σπίτι, διότι κουράσανε και κουραστήκανε και οι ίδιοι, και δεύτερον ότι έπρεπε με κάποιον τρόπο να στραφούν εναντίον της δικής μας παράταξη, που στην αρχή μάλλον την υποτιμήσανε, όμως τώρα πια είναι ο ρυθμιστής των εξελίξεων. Και για να στραφούν εναντίον μου, επέλεξαν τον πιο αδόκιμο τρόπο: να υπονομεύσουν τη θητεία μου στο Πνευματικό Κέντρο, την οποία οι ίδιοι εκθείαζαν το 2014 στο προεκλογικό τους πρόγραμμα. Επομένως, ψεύδονται κατάφορα, είναι προφανές. Κατανοώ τους λόγους, αλλά δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να κάνεις πολιτική. Αυτό λέγεται μικροπολιτική και θα έπρεπε να την αποφύγουν. Προφανώς υπήρξε μία σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα, η οποία απευθυνόταν σε όλους τους πολίτες αυτής της πόλης, που αγκάλιασαν τις δραστηριότητές του. Είπα και δύο πράγματα ακόμη. Το πρώτο είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία της απερχόμενης δημοτικής αρχής και σίγουρα η ηγετική της ομάδα ήταν απούσα από τις δραστηριότητες του Πνευματικού Κέντρου. Επομένως, δεν μπορεί να κρίνεις τις δραστηριότητες, εάν δεν τις γνωρίζεις. Το δεύτερο είναι πως δε διαθέτουν και την αντίστοιχη επάρκεια, ώστε να κρίνουν εάν οι πολιτιστικές δραστηριότητες είναι λαϊκός πολιτισμός, αφορούν την ελίτ, είναι πολιτισμός για λίγους κ.λπ. Χρειάζεται να έχεις μία ειδική παιδεία, για να μπορέσεις να δώσεις τέτοιους χαρακτηρισμούς.
Σε μία ανακοίνωση, ίσως τη σκληρότερη που έβγαλε εναντίον σας η παράταξη του κ. Μπέγκα, υπονόησε πως ξοδεύετε πολλά χρήματα στην προεκλογική σας εκστρατεία, καταφέρνοντας να εξασφαλίσετε ρεπορτάζ σε αθηναϊκούς τηλεοπτικούς σταθμούς, συνεντεύξεις σε εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας…
Εξ ιδίων κρίνουν τα αλλότρια. Δε θέλουν να παραδεχθούν κάτι που τους ενοχλεί αφόρητα. Ότι εγώ δεν ξόδεψα ένα ευρώ για τη «διαφήμισή μου» στα μέσα μαζικής επικοινωνίας εκτός των Ιωαννίνων. Απλά, η υποψηφιότητά μου, η δική μου προσωπικότητα, οι επαφές που έχω δημιουργήσει με τη δραστηριότητά μου ως Καθηγητής Ιατρικής, με ένα δεδομένο επιστημονικό κύρος και εκτός της πόλης των Ιωαννίνων, ίσως και εκτός της χώρας, αλλά και οι υπόλοιπες δραστηριότητές μου ως ενεργού πολίτη, προκάλεσαν αυτή τη δημοσιότητα. Είναι καθαρά αποτέλεσμα του ενδιαφέροντος που προκάλεσε η υποψηφιότητα μου και της αξιοποίησης των επαφών με πολλούς σημαντικούς ανθρώπους αυτής της χώρας. Πρόκειται για μία ανακοίνωση που δεν τους τιμά και θα έπρεπε να την είχαν αποφύγει.
Πέρα από τις προγραμματικές διακηρύξεις για τα Γιάννενα της Νέας Εποχής, έχετε αναλάβει τη δέσμευση για βελτίωση της καθημερινότητας. Πολλοί το έχουν υποσχεθεί, κανένας δεν το έχει πετύχει, τουλάχιστον στο βαθμό που οι πολίτες το απαιτούν. Εσάς τι σας κάνει να αισιοδοξείτε ότι θα το πετύχετε και πώς θα το καταφέρετε;
Για να βελτιώσεις την καθημερινότητα, πρώτα απ’ όλα χρειάζεται πολύ καλή οργάνωση με αποφυγή επικάλυψης αρμοδιοτήτων, ώστε ο καθένας να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει. Χρειάζεται ριζική αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του δήμου, έτσι ώστε σε κάθε υπηρεσία να υπάρχει ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση. Θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος του παραγόμενου από τις υπηρεσίες έργου, επιβράβευση αυτού που δουλεύει περισσότερο και εξυπηρετεί τον πολίτη, νουθεσία σε αυτόν ο οποίος αδιαφορεί για το κοινό συμφέρον. Χρειάζεται να απομακρυνθούμε από τη λογική της λαφυραγώγησης της εξουσίας και του πελατειακού συστήματος. Γιατί, εάν οι πολιτικοί προϊστάμενοι χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες για το δικό τους προσωπικό συμφέρον ή το παραταξιακό ή το κομματικό, τότε αποκλείεται αυτή η υπηρεσία να παράγει έργο. Χρειάζεται να απομακρυνθούμε από τη λογική του πολιτικού κόστους. Αυτή η λέξη, η οποία ουσιαστικά έχει καθηλώσει τον τόπο και καθήλωσε και τον δήμο μας, δεν υπάρχει στο δικό μας λεξιλόγιο. Η μόνη μου φιλοδοξία είναι για τέσσερα χρόνια να υπηρετήσω την πόλη. Να κλείσω έναν κύκλο ζωής, αφήνοντας το δικό μου αποτύπωμα στην πόλη αυτή, που γεννήθηκα εγώ και οι πρόγονοί μου, μεγάλωσα, γαλουχήθηκα, αναδείχθηκα. Οφείλω στην πόλη μου να της δώσω ό,τι καλύτερο διαθέτω, όλες τις εμπειρίες τις οποίες έχω συσσωρεύσει στη ζωή μου και να αξιοποιήσω όλες τις δυνατότητές μου.
Τέσσερα χρόνια είναι αρκετά; Τέσσερα χρόνια φτάνουν στον Μωυσή Ελισάφ να αλλάξει την πόλη και λέει από τώρα ότι, εάν είναι δήμαρχος, δε θα διεκδικήσει ξανά μία νέα θητεία;
Πιστεύω πως μπορούμε να ανοίξουμε τον δρόμο για μία νέα εποχή. Λειτουργούμε ταυτόχρονα μία δημοκρατική δημοτική παράταξη, στην οποία αυτή τη στιγμή στα ψηφοδέλτιά της συμμετέχουν 200 πολίτες, το πιο ζωντανό κομμάτι της πόλης αυτής, με άλλες εκατοντάδες φίλους και εθελοντές. Πιστεύω ότι έχουμε διαμορφώσει μία νέα ομάδα ανθρώπων, που θα λειτουργήσει δημοκρατικά και στο μέλλον και θα αποτελέσει τη δύναμη αλλαγής στην κοινωνία, θα αναδείξει τα στελέχη εκείνα τα οποία θα επανδρώσουν τις διοικητικές θέσεις στον δήμο και όλα θα ακολουθήσουν μία ομαλή πορεία. Πιστεύω ότι τέσσερα χρόνια είναι αρκετά για να ανοίξεις τον δρόμο για μία νέα εποχή στην πόλη.
Έχετε καταθέσει προτάσεις για πολλά θέματα, μετά από επεξεργασία από τις Επιτροπές που συστήσατε. Αντιλαμβανόμαστε πως δεν μπορούν να γίνουν όλα από τη μία ημέρα στην άλλη. Με τι θα ξεκινήσετε;
Δύο βασικούς άξονες θα έχει η πολιτική μας. Ο πρώτος είναι η επικέντρωση στην καθημερινότητα του πολίτη. Δεν μπορεί να βρίσκεσαι σε ένα λήθαργο για τρία-τέσσερα χρόνια και όταν καταλαβαίνεις ότι θα γίνουν εκλογές, να προσπαθείς να κινητοποιήσεις τους μηχανισμούς με αυτό τον ανορθόδοξο τρόπο των απευθείας αναθέσεων, να προσπαθείς να κλείσεις τις λακκούβες και μετά να αναγκάζεσαι να απολογηθείς γιατί βρέχει στα Γιάννενα. Από την πρώτη μέρα καταγράφεις τα προβλήματα, π.χ. το οδικό δίκτυο, τα ιεραρχείς και λες: τον πρώτο χρόνο εγώ θα κάνω τόσα χιλιόμετρα, εκείνα που είναι τα πιο προβληματικά. Και θα το κάνω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με το καλύτερο δυνατό υλικό, λαμβάνοντας υπόψη τις εδαφικές ιδιομορφίες. Τον δεύτερο χρόνο, τον τρίτο χρόνο… έτσι ώστε σε τέσσερα χρόνια το μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου να μην παρουσιάζει προβλήματα. Ομολογώ ότι υπάρχει ευρύτατο οδικό δίκτυο, υπάρχουν προβλήματα και ότι δε γίνεται δια μηχανής την άλλη μέρα να αποκατασταθεί.
Το να υπάρχει επαρκής φωτισμός σε όλη την έκταση του δήμου, επίσης δεν είναι κατόρθωμα που απαιτεί εκατομμύρια. Οργάνωση υπηρεσιών και θέληση χρειάζονται, ώστε να μπορεί να πραγματοποιηθεί. Το ίδιο και για να αποκτήσει ο δήμος πιστοποιημένες παιδικές χαρές σε όλη την έκτασή του. Επίσης, απαιτείται αναδιάρθρωση της υπηρεσίας καθαριότητας. Αν δεν επαρκεί, χρησιμοποιείς τον ιδιωτικό τομέα. Η φιλοδοξία είναι, μετά από τέσσερα χρόνια, ο πολίτης να πει «κάποιος ενδιαφέρθηκε και για εμάς». Πάντα σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και με τα τοπικά συμβούλια, με τους πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους που ξέρουν καλά τα προβλήματα. Όλες οι κοινωνίες έχουν πολλές απαιτήσεις, που δεν είναι δυνατό να ικανοποιηθούν στο σύνολό τους. Θα πρέπει, ωστόσο άμεσα να ιεραρχηθούν και να δρομολογηθεί η λύση τους.
Ο δεύτερος άξονας είναι οι στοχευμένες κινήσεις για την εξωστρέφεια. Ο όρος χρησιμοποιείται από όλους σαν ένα επικοινωνιακό σλόγκαν. Όμως η εξωστρέφεια της πόλης, δηλαδή η αξιοποίηση των πολλαπλών δυνατοτήτων που έχει, πρέπει να είναι μία βιωμένη εμπειρία. Πρέπει να έχεις οργανώσει ο ίδιος πράγματα για να ξέρεις πώς έρχεται κάποιος στα Γιάννενα, γιατί έρχεται, τι θέλει, τι απαιτείται για να ξανάρθει. Στη ζωή μου το έχω κάνει πράξη με όλες μου τις ιδιότητες. Ξέρω πώς να φέρω επισκέπτες, τι θέλουν οι επισκέπτες αυτοί από την πόλη μας, πώς θα ξανάρθουν, πώς μπορούμε να κάνουμε την πόλη ένα κέντρο στην ευρύτερη περιοχή. Θα αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που έχουμε. Τη διασπορά μας, τις γνωριμίες μας, το πανεπιστήμιο. Έχουμε τη δεύτερη μοναστική πολιτεία μετά τα Μετέωρα, στο Νησί. Είναι παντελώς ανεκμετάλλευτη. Το ίδιο και ο αρχαιολογικός χώρος της Καστρίτσας, ακόμη και το Πέραμα, παρά το ότι διαθέτει ένα μοναδικό σπήλαιο, δεν έχει τύχει της προσοχής που θα έπρεπε. Σκεφτείτε, λοιπόν, να τα συναρθρώσουμε όλα μαζί, τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτή την πόλη.
Τι θα λέγατε σε κάποιον που ακόμη και τώρα, λίγες ώρες πριν ολοκληρωθεί η προεκλογική περίοδος, αμφιταλαντεύεται για το τι θα ψηφίσει;
Θα του έλεγα ότι μπορεί να μας εμπιστευτεί. Μπορεί να εμπιστευτεί την παράταξή μας, που είναι μία ακηδεμόνευτη, ανεξάρτητη από πολιτικά κόμματα, μηχανισμούς, συμφέροντα, παράταξη. Είναι μία παράταξη, στην οποία λειτουργούν δημοκρατικά πολίτες από όλα τα πολιτικά κόμματα, που έχουμε δημοκρατικά διατυπώσει τις θέσεις μας σχεδόν για όλα τα ζητήματα της πόλης. Ο επικεφαλής της έχει δώσει δείγματα γραφής τόσο στον επαγγελματικό τομέα, αλλά και ως ενεργός πολίτης και ως άνθρωπος της αυτοδιοίκησης. Μία παράταξη, στην οποία συμμετέχουν πολλοί ικανοί άνθρωποι από όλους τους επαγγελματικούς και κοινωνικούς χώρους, με σημαντική ο καθένας τους δραστηριότητα. Μια παράταξη που έχει μοναδικό στόχο να ενώσει τους πολίτες και να λύσει τα προβλήματά τους.
Πώς θα επιχειρούσατε να πείσετε αν είχατε κάποιον απέναντί σας από αυτούς που λένε «εγώ δεν ψηφίζω τον Εβραίο»;
Πιστεύω ότι είναι πάρα πολύ λίγοι οι συμπολίτες μας που πιστεύουν κάτι τέτοιο. Είμαι Γιαννιώτης, γεννήθηκα, μεγάλωσα και αγαπώ όσο τίποτα άλλο την πόλη μου, όπου επέλεξα να ζήσω και δραστηριοποιηθώ. Και οι πρόγονοί μου γεννήθηκαν και αυτοί στα Γιάννενα. Η εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων έχει μία ιστορία, που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Επομένως είμαι Γιαννιώτης και Έλληνας πολίτης, με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του Έλληνα πολίτη. Οι θρησκευτικές ή άλλες πεποιθήσεις του οποιουδήποτε δεν ενδιαφέρουν κανέναν. Είναι προσωπική του υπόθεση.
