Πριν λίγους μήνες, η κυβέρνηση αιφνιδίασε την τοπική αυτοδιοίκηση, ανακοινώνοντας την πρόθεσή της για καταργήσεις και συγχωνεύσεις Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης, με επιχείρημα το μεγάλο ενεργειακό χρέος τους, την ώρα που όλο το προηγούμενο διάστημα είχε αγνοήσει τις εκκλήσεις τους για συνδρομή λόγω της εκτόξευσης του κόστους.
Μέσα σε λιγότερους από τέσσερις μήνες, η αυτοδιοίκηση κατάφερε, ωστόσο, να φέρει μια ολοκληρωμένη αντιπρόταση, συμφωνώντας καταρχήν με την ανάγκη διοικητικής μεταρρύθμισης του συστήματος των φορέων, που παρέχουν υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης. Ωστόσο εκτιμά ότι αυτή πρέπει να έχει «ολιστικό» χαρακτήρα, δηλαδή να αφορά συνολικά τη δημόσια πολιτική ύδρευσης και αποχέτευσης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και να τη συνδέει με τη δημόσια πολιτική άρδευσης, η οποία εξάλλου αφορά το 88% των υδάτινων πόρων, σε αντίθεση με το μόλις 12% που διαχειρίζονται οι Δήμοι και οι ΔΕΥΑ.
Η ΚΕΔΕ θεωρεί ότι κλειδί για την επιτυχία της μεταρρύθμισης είναι ένα τριετές πρόγραμμα, που θα περιλαμβάνει και πιλοτική εφαρμογή σε κάποιους δήμους, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΕΥΑ Ιωαννίνων Γιώργος Παπαδιώτης, ενημερώνοντας τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ηπείρου για το περιεχόμενο της πρότασης, που παρουσιάστηκε στη Γενική Συνέλευση της ΕΔΕΥΑ στην Κρήτη. Στην Γ.Σ. συμμετείχε από την Ήπειρο και ο δήμαρχος Αρταίων Χριστόφορος Σιαφάκας, ενώ το παρών έδωσε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μανώλης Γραφάκος.
Όπως σημείωσε ο κ. Παπαδιώτης, όποια διαδικασία αποφασιστεί, θα πρέπει να έχει τη συναίνεση της αυτοδιοίκησης, αλλά και έναν ικανό χρόνο μετάβασης, ενώ σε δύο ακόμη σημεία της πρότασης στάθηκε ο κ. Σιαφάκας. Αυτά είναι η διατήρηση όλων των ΔΕΥΑ μέσω υπογραφής σύμβασης Διαδημοτικής Συνεργασίας με την Κοινή Υπηρεσία που θα συσταθεί σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας, αλλά και η στήριξη της μεταρρύθμισης μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων.
Στα παραπάνω, ο πρόεδρος του ΔΣ της ΠΕΔ Παναγιώτης Νταής πρόσθεσε την ανάγκη στελέχωσης, την εφαρμογή ειδικού τιμολογίου ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τα βιομηχανικά χαρακτηριστικά των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης, και τη διασύνδεση των ΔΕΥΑ με την ΑΑΔΕ, προκειμένου να ενισχυθεί η εισπραξιμότητα, ζητήματα που προβλέπονται αναλυτικά στην πρόταση της ΚΕΔΕ.
Μεταξύ άλλων, στην πρόταση περιλαμβάνονται η αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης, διάγνωση των αναγκών και αποτίμηση της διαχειριστικής ικανότητας των φορέων ανά Περιφερειακή Ενότητα, η εξαίρεση των ΔΕΥΑ από τον περιορισμό των προσλήψεων, η χρηματοδότηση από τα Προγράμματα Τεχνικής Βοήθειας του ΕΣΠΑ 2021 – 2027, πρόγραμμα δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας και αξιοποίηση των ΑΠΕ με εξειδίκευση του Προγράμματος «Απόλλων», η ψηφιακή αποτύπωση των δικτύων, η μείωση του ΦΠΑ σε όλες τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης, η ένταξη των προγραμμάτων που εκπονούνται σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για το πόσιμο νερό και τα λύματα σε ένα Εθνικό Επενδυτικό Πρόγραμμα.
Ζητούμενο, βέβαια, είναι η κυβέρνηση να δεχθεί να γίνει συζήτηση στη βάση της πρότασης αυτής, όπως τόνισαν και οι αιρετοί της Ηπείρου. Η πρόταση θα κατατεθεί άμεσα στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Υπουργείου Εσωτερικών και στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.
