Με ένα θεσμικό πλαίσιο ανίκανο να δώσει λύσεις και μια τοπική αυτοδιοίκηση που, στις περισσότερες περιπτώσεις, λαμβάνει αποσπασματικά μέτρα, τα αδέσποτα, αντί να αποτελούν εξαίρεση για μια ευρωπαϊκή πόλη και χώρα, αποτελούν δυστυχώς κανόνα.
Το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης βαραίνει το κεντρικό κράτος, που, εκτός από τις πολύχρονες καθυστερήσεις στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, δε δείχνει να έχει ασχοληθεί με το θέμα από τον περασμένο Μάρτιο, όταν αποσύρθηκε το νομοσχέδιο Τσιρώνη, παρόλο που την αναγκαιότητα νέου νόμου τονίζουν άπαντες, με πρώτους απ’ όλους τους δήμους, που είναι επιφορτισμένοι με τη διαχείριση, και τις ζωοφιλικές οργανώσεις.
Στον δήμο Ιωαννιτών έχουν γίνει προσπάθειες ακόμη και σε νομικό επίπεδο, με την δημοτική αρχή να επεξεργάζεται και να καταθέτει πρόταση νόμου για το θέμα, μια πρόταση που υιοθετήθηκε από τους υπόλοιπους δήμους της περιφέρειας και κατατέθηκε και στην Κεντρική Ένωση δήμων.
Ωστόσο, μέχρι οι αποφάσεις να ληφθούν κεντρικά, ο χρόνος περνά και ο δήμος παραμένει ο κατά τον νόμο υπεύθυνος για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων, που αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς, κυρίως λόγω των συνεχών εγκαταλείψεων νέων σκυλιών από τους ιδιοκτήτες τους. Αυτά είναι στην πλειονότητά τους αστείρωτα, με αποτέλεσμα να αναπαράγονται και να ανατρέπεται, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, κάθε προσπάθεια ελέγχου του πληθυσμού.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αύξηση των αδέσποτων ζώων στην πανεπιστημιούπολη κατά την περίοδο των διακοπών των Χριστουγέννων, όπως είχαν αναφέρει πρόσφατα ο πρύτανης Τρ. Αλμπάνης και οι αντιπρυτάνεις, τονίζοντας την αναγκαιότητα άμεσων παρεμβάσεων, γεγονός που προκάλεσε και αντιπαράθεση με τη δημοτική αρχή.
Η πολυπλοκότητα του προβλήματος αναδεικνύεται και από τα στοιχεία του δήμου Ιωαννιτών, για τις παρεμβάσεις που έγιναν μέσα σε έναν χρόνο. Κατά την διάρκεια υλοποίησης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ περιφέρειας Ηπείρου, δήμου και πανεπιστημίου, από τις 2 Οκτωβρίου του 2017 έως την 1η Οκτωβρίου του 2018, πραγματοποιήθηκαν 203 στειρώσεις σκύλων, 407 αντιλυσσικοί εμβολιασμοί, 250 λοιποί εμβολιασμοί, αποπαρασιτισμοί σε 248 ζώα εντός του καταφυγίου και σε 215 σκύλους σε διάφορες περιοχές του δήμου, καθώς και 208 αιματολογικές εξετάσεις για λεϊσμανίαση. Την ίδια περίοδο υιοθετήθηκαν 105 σκύλοι και έγιναν ενημερώσεις μαθητών με επισκέψεις της κτηνιάτρου σε σχολεία, αλλά και σχολείων στο Καταφύγιο Αδέσποτων Ζώων.
Παρόλα αυτά, το πρόβλημα προφανώς και υπάρχει και αν δεν υπάρξει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση, έλεγχος και διώξεις ενάντια της εγκατάλειψης των ζώων, είναι μάλλον αδύνατο να λυθεί.
Τις τελευταίες ημέρες μάλιστα, σε αντιπαραθέσεις μεταξύ πολιτών έχουν οδηγήσει τα φαινόμενα δηλητηρίασης αδέσποτων, αλλά και δεσποζόμενων, ζώων στην περιοχή των Καρδαμιτσίων. Περισσότερα από δέκα ζώα δηλητηριάστηκαν τις προηγούμενες ημέρες με φόλες, μια πράξη όχι μόνο ηθικά αλλά και ποινικά κολάσιμη, για την οποία θα πρέπει να αναζητηθούν οι δράστες από τις αρμόδιες αρχές.
Στην ίδια περιοχή, λίγες ημέρες πριν οι γονείς του 3ου δημοτικού σχολείου Μαρμάρων έστειλαν επιστολή διαμαρτυρίας στον δήμο Ιωαννιτών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των αδέσποτων ζώων έξω από τα σχολεία. Αυτό σε καμιά περίπτωση δε συνιστά παρότρυνση για θανάτωση των ζώων, ούτε δίνει άλλοθι σε ανάλογες εγκληματικές πράξεις. Ωστόσο, ο Σύλλογος Γονέων του σχολείου βρέθηκε στο επίκεντρο ακόμη και υβριστικών σχολίων στο διαδίκτυο, με την Ένωση Γονέων Μαθητών του δήμου Ιωαννιτών να εκφράζει τη στήριξή της στο αίτημά του για άμεση αντιμετώπιση του ζητήματος και να απορρίπτει λογικές συμψηφισμού.
«Η ταύτιση των γονέων του συγκεκριμένου σχολείου με τους δολοφόνους αδέσποτων ζώων (είτε ως φυσικούς, είτε ως ηθικούς αυτουργούς) είναι απόλυτα προσβλητικές και καταδικαστέες από κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. Φυσικά, δε θα κάνουμε το ίδιο μ’ αυτούς λάθος, να ταυτίσουμε την πλειοψηφία των ζωόφιλων μ’ αυτούς τους ελάχιστους που ανάρτησαν τα υβριστικά σχόλια», αναφέρεται σε ανακοίνωση, με την οποία ζητείται από τους αρμόδιους, τοπικά και κεντρικά, να ληφθούν μέτρα.
