«Πρέπει να ξέρουμε τι θα κάνουμε για του χρόνου, διαφορετικά να τα μανταλώσουμε και να φύγουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο παραγωγός Μιχάλης Τζίμας, αφού ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Κρύας – Λαψίστας Ηρακλής Μπαλαντάνης ανέλυσε τη δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι παραγωγοί, που μάταια ζητούν απαντήσεις.
Η συγκέντρωση των κτηνοτρόφων με τα αγροτικά μηχανήματα κατέληξε έξω από το διοικητήριο της Περιφέρειας Ηπείρου, στον δεύτερο όροφο του οποίου βρισκόταν σε εξέλιξη η ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας.
Το θέμα της ρύπανσης του κάμπου της Λαψίστας και η αδυναμία άρδευσης, εξαιτίας αυτής, σε συνδυασμό με την χαμηλή στάθμη της λίμνης, είχε τεθεί ως θέμα και από την περιφερειακή παράταξη της «Λαϊκής Συσπείρωσης», με την περιφερειακή σύμβουλο Τίνα Ζέκα να κάνει λόγο για «υγειονομική βόμβα», αλλά και για διαχρονικές ευθύνες των κυβερνήσεων, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των βιομηχανιών της περιοχής. Σημείωσε δε πως το πρόβλημα έχει διαπιστωθεί από το 2022, ωστόσο φαίνεται πως η υπερχείλιση των νερών της λίμνης τα προηγούμενα χρόνια είχε ως αποτέλεσμα τον καθαρισμό της τάφρου από το μικροβιακό φορτίο, κάτι που δε γίνεται φέτος. Αποτέλεσμα είναι η καταστροφή της παραγωγής σε μια καλλιεργήσιμη έκταση κοντά στα 20.000 στρέμματα. Καλαμπόκι, τριφύλλι και πατάτες είναι από τα προϊόντα που καλλιεργούνται, αλλά εδώ και εβδομάδες δεν έχουν ποτιστεί.
Οι παραγωγοί ζητούν να αποζημιωθούν, αφού η ευθύνη για την καταστροφή δε βαραίνει τους ίδιους, ωστόσο, και από την τοποθέτηση του περιφερειάρχη Αλέξανδρου Καχριμάνη, αλλά και από συναντήσεις των προηγούμενων ημερών με την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και τον ΕΛΓΑ, ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι ορατό.
Η νέα καλλιεργητική περίοδος αναμένεται να ξεκινήσει με τους παραγωγούς χρεωμένους στους προμηθευτές, αλλά και χωρίς να ξέρουν αν θα μπορέσουν να ποτίσουν του χρόνου. Ούτε και σε αυτό το επίπεδο έλαβαν ξεκάθαρες διαβεβαιώσεις και κυρίως χρονοδιάγραμμα.
Ο κ. Καχριμάνης ανέφερε ότι θα αναθέσει σε εξειδικευμένο τεχνικό σύμβουλο την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων για την άρδευση, ενδεχομένως μέσω γεωτρήσεων στον κάμπο, όπως πρότεινε και ο αντιπεριφερειάρχης Κ. Σιαράβας, αν και για τέτοιες παρεμβάσεις απαιτούνται χρήματα από εθνικούς πόρους, καθώς δεν είναι επιλέξιμες στα χρηματοδοτούμενα προγράμματα.
Παράλληλα, σε συνεργασία με τον ΤΟΕΒ Κρύας – Λαψίστας, θα γίνει προσπάθεια να καθαριστεί η κεντρική τάφρος (την οποία κανονικά θα έπρεπε να καθαρίσει ο ρυπαίνων, όπως είπε ο περιφερειάρχης), ενώ οι μικρότερες αποστραγγιστικές τάφροι είναι αρμοδιότητα των δήμων. Και για αυτές θα αναζητηθεί τρόπος να καθαριστούν.
Σε επίπεδο υποδομών (δίκτυο αγωγών, αντλιοστάσια και αντλίες) θα αναζητηθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους για σχετικές μελέτες, ενώ ο κ. Καχριμάνης σημείωσε πως είναι απαραίτητες και μελέτες, ώστε σε κάθε αντλιοστάσιο να εγκατασταθεί φωτοβολταϊκό σύστημα.
Τα παραπάνω ζητήματα τέθηκαν και με υπόμνημα που κατατέθηκε από τους παραγωγούς, στο περιφερειακό συμβούλιο.
Οι επικεφαλής των παρατάξεων «Κοινό των Ηπειρωτών» Γιάννης Στέφος και «Ήπειρος Όλον – Τόπος να Ζεις» Στέφανος Ζούμπας στάθηκαν στο πλευρό των παραγωγών, ζητώντας, πέρα των παραπάνω ενεργειών, να υπάρξει και πίεση προς την κυβέρνηση για την αποζημίωση της παραγωγής.
Υπάρχει ρύπανση, αλλά ποιος ευθύνεται;
Η δεύτερη σοβαρή πτυχή της υπόθεση αυτής είναι το ζήτημα της ρύπανσης της τάφρου της Λαψίστας. Η αρμόδια Διεύθυνση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου- Δυτ. Μακεδονίας έχει μεν εκδώσει «απαγορευτικό» χρήσης του νερού για άρδευση, που σημαίνει πως οι εκροές βιολογικών καθαρισμών επιχειρήσεων της περιοχής δεν είναι «καθαρές».
Παρόλα αυτά και εδώ απουσιάζουν επίσημες απαντήσεις σχετικά με το ποιος είναι ο υπαίτιος και αν έχουν γίνει όλα όσα πρέπει για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο κ. Καχριμάνης επανέλαβε πως, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει από την Αποκεντρωμένη, αλλά και από δικές του αυτοψίες, πρόβλημα υπάρχει στον παλιό βιολογικό της ΔΕΥΑΙ. «Δεν είμαι σε θέση να είμαι σίγουρος για τον βιολογικό της Δωδώνης», πρόσθεσε.
Από την πλευρά της Λαϊκής Συσπείρωσης, που έθεσε το θέμα, η κ. Ζέκα κατηγόρησε την Περιφέρεια ότι έχει αρμοδιότητα για τους ελέγχους και τον εντοπισμό των υπευθύνων της ρύπανσης «αλλά κρύβεται για ακόμη μια φορά». «Αυτοί που δημιούργησαν το πρόβλημα, δεν μπορούν να το λύσουν. Δεν είναι θέμα το αν είναι προσωπική βούληση του περιφερειάρχη να βοηθήσει, υπάρχουν νόμοι και αρμοδιότητες», σημείωσε η κ. Ζέκα.
«Είναι αδιανόητο να ξέρουμε πως κάποιος μολύνει και να μην μπορούμε να το σταματήσουμε», σημείωσε σχετικά ο περιφερειακός σύμβουλος της παράταξης «Κοινό των Ηπειρωτών» Σάββας Δημητριάδης, ενώ για «ρύπανση με ονοματεπώνυμο» έκανε λόγο ο επικεφαλής της παράταξης «Ορίζοντες Ηπείρου» Σπύρος Υφαντής.
