Τις τελευταίες μέρες, λόγω αλλαγής του Δ.Σ. του Φορέα, αλλά κυρίως λόγω διαβούλευσης του Π.Δ. για την Παμβώτιδα, έχει αναθερμανθεί το ενδιαφέρον για τα θέματα-προβλήματα της λίμνης.
Με πρόθεση να συμμετάσχω στο διάλογο -λόγω επιστημονικής ειδικότητας, αλλά και με την ιδιότητα του πολίτη των Ιωαννίνων- ανέτρεξα στο σχετικό περί του λεκανοπεδίου αρχείο μου, που διατηρώ και εμπλουτίζω εδώ και δεκαετίες. Από το σύνολο του υλικού ανέσυρα ένα σχετικό κείμενο που είχε δημοσιευθεί στον Ηπειρωτικό Αγώνα της 19ης Μαΐου 2004, σε σχετικό αφιέρωμα της εφημερίδας με τίτλο «Διάλογος για τη Λίμνη».
Ξαναδιαβάζοντας το κείμενο διεπίστωσα με μεγάλη μου λύπη ότι μετά από 14-15 χρόνια όλα τα καίρια- σημαντικά προβλήματα της λίμνης εξακολουθούν να είναι παρόντα, άλυτα και κάποια από αυτά περισσότερο οξυμένα: η οριοθέτηση της λίμνης προβληματική, η ρύπανση-μόλυνση υφίστανται, ο ευτροφισμός ζει και βασιλεύει, το ίζημα που συμβάλλει στη μόλυνση, λόγω συσσώρευσης βαρέων μετάλλων και στη σμίκρυνση-ελάττωση του όγκου και του βάθους της λίμνης αυξάνεται, τα φερτά υλικά αποτίθενται στις παράκτιες περιοχές και στη λίμνη, η διαχείριση του καλαμώνα παραμένει ανεπαρκής και αντιεπιστημονική, οι επιχωματώσεις και (ίσως) οι καταπατήσεις λαμβάνουν ακόμη χώρα… όλα τα διαχρονικά προβλήματα της λίμνης είναι παρόντα, όπως και η συνεχής-επαναλαμβανόμενη εκπόνηση μελετών χωρίς την υλοποίηση καμιάς εξ αυτών. Απούσες είναι η συνολική και συλλογική αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων και η ανυπαρξία και ασφαλώς μη εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης του φυσικού και ανθρωπογενούς συστήματος της Παμβώτιδας, ευρύτερα του λεκανοπεδίου, η προστασία του χαρακτήρα και η ανάδειξη των λειτουργιών και των αξιών της (του).
Όπως προανέφερα, το περί λίμνης κείμενό μου, που με προβλημάτισε και με οδήγησε στη συγγραφή και του παρόντος, δημοσιεύτηκε το 2004. Δυστυχώς όμως διαπίστωσα ότι διατηρεί ακόμη τη διαχρονική του ισχύ και για του λόγου το ασφαλές (ανα)δημοσιεύεται σήμερα. Ελπίζω και εύχομαι ότι δεν θα «απαιτηθεί» η (ανα)δημοσίευσή του και μετά από άλλα 15 χρόνια…
Όλες οι ενδείξεις και τα συμπτώματα συνέκλιναν προς μίαν και μοναδικήν διαπίστωσιν: η κατάσταση της «υψηλής» ασθενούς εχαρακτηρίζετο ως εξαιρετικά σοβαρή, έως δραματική και απαιτούσε τη λήψη άμεσων και δραστικών μέτρων. Επρόκειτο, δια τους μη γνωρίζοντες, περί γηραιάς κυρίας (τουλάχιστον πέντε εκατομμυρίων ετών), ονόματι Παμβώτιδος, γόνου παλαιάς γιαννιώτικης οικογενείας αριστοκρατικών προδιαγραφών, με τίτλους πάλαι ποτέ σημαντικής έκτασης, και αξίες μοναδικές (σε πολλαπλά επίπεδα).
Εξού, λόγω επιπέδου, αλλά και της βαρύτητας των συμπτωμάτων της πασχούσης, απεφασίσθη η σύγκλισις ευρείας συσκέψεως ειδικών ιατρών αλλά και ιατροφιλοσόφων (λόγω του ιδιορρύθμου της περιπτώσεως). Προσέτρεξαν, λοιπόν, ίνα λάβωσι μέρος στη σύσκεψη, επιστήμονες και βοηθοί μετά σωρείας εργαλείων και συσκευών, συμβατικής τε αλλά και προηγμένης τεχνολογίας.
Η ατμόσφαιρα καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης απέπνεε εξαιρετική σοβαρότητα, αναλόγου της βαρύτητας της καταστάσεως και το κλίμα περιείχε κάτι το αντίστοιχο ενός «βαρομετρικού χαμηλού». Μετρήσεις ελάμβανον χώρα, αναλύσεις υγρών επραγματοποιούντο, ως επίσης παράμετροι χλωρίδας και πανίδας, μικροβιακές ανιχνεύσεις, καμπύλες και ραβδογράμματα ενεφανίζοντο σε οθόνες συσκευών, ηχοβολισμοί και ραδιομετρήσεις απέπνεαν τους ρυθμούς της εξέτασης και αντικατόπτριζαν την εξελικτική πορεία ανίχνευσης του αιτίου-αιτιατού. Τέλος, η βασανιστική, μακρόχρονη και δραματικού χαρακτήρα σιωπή εθρυμματίσθη ως καθρέπτης, μέσω της ανακοίνωσης των διαγνωστικών αποτελεσμάτων:
– Πρόωρη γήρανση, συρρίκνωση των ιστών, γεροντική άνοια, απεφάνθη, ο πρώτος τη τάξει γερμανός ιατροφιλόσοφος von Kyprinen, πτυχιούχος Χαϊδελβέργης, με μακρόχρονη εμπειρία σε ασθενείς με Alzheimer.
– Μάλλον απατάσθε αγαπητέ συνάδελφε, αντέτεινε ο εκ Γαλλίας απόφοιτος του Paris XXXII Dr. De Pelargé, τα συμπτώματα είναι εμφανή: αλλοίωση του φυσικού χρώματος μετά τάσεων δηλητηριάσεως, επομένως ομιλούμε περί Ευτροφίτιδος, λόγω υπερβολικής εισροής αλάτων αζώτου και φωσφόρου.
– Μην επιμένετε, παρενέβη ο πασίγνωστος σε Ανατολική Ευρώπη και Κεντρική Ασία Dr. Kormoranov, ορμώμενος από -και περί- την Αράλην λίμνην διατρίψας: Ηλίου φαεινότερον, πρόκειται για Λειψυδρίαση σε συνδυασμό με αφυδάτωση. Ιδού η διαρκής πτώση της στάθμης των υγρών.
– Εσφαλμένες οι διαγνώσεις σας, αξιότιμοι κύριοι, ύψωσε τη φωνή του ο Professore Falarida, του ιστορικού Πανεπιστημίου της Πάντοβα: οφθαλμοφανής περίπτωση Βοθρο-ρυπο-λυματίασης μετά περιορισμένης Βαρεομεταλλίτιδας στα ευπαθή όργανα.
– Χαρακτηριστική και κλασική περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου, οφειλομένου σε ανεπαρκή οξυγόνωση, συνεπέρανε ο Dr. Tsimas-Dromitsas, διακεκριμένος ερευνητής του Balaton Institut.
– Διαφωνώ κάθετα, ευρίσκεσθε εντελώς εκτός αντικειμένου, διέκοψε τους προλαλήσαντες ο Dr. Μηχανικός Laurus Glarus, απόφοιτος του Πολυτεχνείου του Berkeley, ο οποίος έβλεπε την κατάσταση «αφ’ υψηλού»: τα συμπτώματα της ασθενούς παραπέμπουν σε Επιχωματίτιδα με ανθρωπογενή Μπαζωματίτιδα και Μπετον-τσιμεντο-επεκτατίτιδα.
Η διαλογική συζήτηση μεταξύ των διακεκριμένων επιστημόνων, μελών του «ιατρικού» συμβουλίου, καθώς και τα συμπεράσματα-διαγνώσεις- προτάσεις θεραπείας, τα αφορώντα στην τύχη και το μέλλον της «υψηλής ασθενούς», είναι καταγεγραμμένα στα πρακτικά της σύσκεψης.
Εκείνο που, μάλλον, δεν έχει καταγραφεί είναι η διάγνωση του παρευρισκομένου και λάθρα ακούσαντος, υπεραιωνόβιου Platanus paralimnious, όστις σημειωτέον παρουσίαζε τα ίδια με την Παμβώτιδα συμπτώματα ψυχοσωματικής αλλοίωσης και υποβάθμισης: Εκμετάλλευση, Πλεονεξία, Ασέλγεια, Αδιαφορία, ψέλλισε και κούνησε με σημασία το γέρικο κεφάλι του…
