Η πρόσκληση ζητά προτάσεις σκόπιμων και επιλέξιμων έργων υποδομής, που η ωρίμανση τους θα υποστηριχθεί από επιπλέον εθνικούς πόρους, με τον δήμο Ιωαννιτών να περιλαμβάνει στην πρότασή του μελέτες για έργα στο παραλίμνιο μέτωπο, για παρεμβάσεις για την αστική κινητικότητα και οδικές υποδομές, για τα οποία ήδη υπάρχει μια σχετική προεργασία στο πλαίσιο της εκπόνησης της μελέτης για το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, αλλά και για έργα που αφορούν νέα σχολικά κτίρια, κοινωνικές δομές και παρεμβάσεις στους τομείς του πολιτισμού και του περιβάλλοντος.
Τρία έργα από το ΣΒΑΚ
Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το έργο «Περιβαλλοντική αποκατάσταση και ανάδειξη αστικού παραλιμνίου μετώπου», με το συνολικό κόστος των απαιτούμενων μελετών να ανέρχεται σε 1.020.000 ευρώ. Το φυσικό αντικείμενο του έργου αφορά την παρόχθια ζώνη από την περιοχή του Μάτσικα (θέση «Κύκνος») έως τη συμβολή των οδών Ακτής Μιαούλη και Βογιάνου. Στόχοι του έργου είναι η επίτευξη ελεύθερης πρόσβασης και δυνατότητας προσέγγισης του υδάτινου στοιχείου της λίμνης, η δημιουργία διαδρομών περιπατητικών, ποδηλατικών και γενικότερου αθλητικού χαρακτήρα και η ένταξη διαφόρων άλλων ήπιων εναλλακτικών μορφών μετακίνησης, «παράλληλα» με το όριο της λίμνης, ενισχύοντάς την πολυτροπικοτητα των μετακινήσεων στην περιοχή. Επίσης, η αποκατάσταση ενός υγιούς και καθαρού περιβάλλοντος σε ένα φιλικό και κυρίως προσβάσιμο παραλίμνιο τοπίο, η επαναφορά της αίσθησης της ύπαρξης φυσικής όχθης όπου αυτό είναι εφικτό, η ανάδειξη και η προστασία του φυσικού τοπίου, το οποίο έχει χαρακτηριστεί τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους, η διαδραστικότητα της πόλης των Ιωαννίνων με την Παμβώτιδα με τρόπο φιλικό για το περιβάλλον και η προστασία της όχθης και η πρόληψη κίνδυνων από φαινόμενα πλημμύρας. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα έργο, που προβλέπεται και στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
Η δεύτερη πρόταση αφορά το έργο «Προώθηση πολυτροπικής αστικής κινητικότητας στον δήμο Ιωαννιτών», με συνολικό (κατ΄εκτίμηση) κόστος μελετών 650.000 ευρώ., και συμπεριλαμβάνεται επίσης στο ΣΒΑΚ. Το φυσικό αντικείμενο του έργου θα περιλαμβάνει την ανάπλαση του κύριου οδικού δικτύου της κεντρικής περιοχής της πόλης, σε μήκος 7 χλμ. (συλλεκτήριες οδοί), τη δημιουργία ενός ευρύτατου δικτύου κίνησης πεζών με την κατασκευή νέων πεζοδρόμων και οδών ήπιας κυκλοφορίας, τη δημιουργία δικτύου κίνησης ποδηλάτων, την προώθηση – διευκόλυνση των μέσων μαζικής μεταφοράς, τη διαχείριση της στάθμευσης και τη διαμόρφωση – ανάπλαση των κύριων οδών με ιδιαίτερη μέριμνα στην ανεμπόδιστη και ασφαλή κίνηση των ατόμων με προβλήματα κινητικότητας. Ουσιαστικά, όπως προκύπτει και από τη μελέτη για το ΣΒΑΚ, προτείνεται η πεζοδρόμησης της οδού Αβέρωφ από το ύψος του δημαρχείου, της λεωφόρου Καραμανλή και της οδού Ανεξαρτησίας.
Έργο που συμπεριλαμβάνεται στο ΣΒΑΚ και προτείνεται να ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ, είναι και η σύνδεση της Ε.Ο. Ιωαννίνων-Αθηνών με την περιφερειακή οδό, μέσω ενός οδικού άξονα, που θα ξεκινά από την πλατεία Πολυτεχνείου και θα καταλήγει στον κόμβο Σταυρακίου, με συνολικό (κατ΄εκτίμηση) κόστος μελετών 640.000 ευρώ. Ο οδικός άξονας, μήκους 2 χλμ., ιεραρχείται ως κύρια αστική αρτηρία του οδικού δικτύου της πόλης, καθώς εκτιμάται ότι θα αποφορτίσει το κέντρο από τη διαμπερή κυκλοφορία με προέλευση – προορισμό το νότιο λεκανοπέδιο.
«Πράσινη Γειτονιά»
Μέσω του ΕΣΠΑ θέλει να χρηματοδοτήσει ο δήμος Ιωαννιτών και ένα έργο που προτείνεται, στο πλαίσιο της υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης Βιώσιμης Ενέργειας. Ο λόγος για τη δημιουργία μιας «Πράσινης Γειτονιάς», με συνολικό κόστος μελετών 390.000 ευρώ.
Η παρέμβαση περιλαμβάνει μελέτες ενεργειακής αναβάθμισης τεσσάρων κτιρίων στο δυτικό σύμπλεγμα της συνοικίας των Εργατικών Κατοικιών της Βρυσούλας, καθώς και παρεμβάσεις στους ελευθέρους χώρους και τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Μετά την υλοποίηση των προβλεπόμενων παρεμβάσεων (αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, αντλίες θερμότητας, ηλιοθερμικά συστήματα, φωτοβολταϊκά κ.ά.), τα κτίρια που ανήκουν στην «Πράσινη Γειτονιά», θα πληρούν τις προδιαγραφές των Κτιρίων με Σχεδόν Μηδενική Κατανάλωση Ενέργειας (ΚΣΜΚΕ).
Η δράση, εκτός του αναμενόμενου περιβαλλοντικού και ενεργειακού οφέλους, σημειώνεται πως θα προκαλέσει την ευαισθητοποίηση – κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών για την βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς και την υλοποίηση παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας. Τονίζεται, ακόμη, πως θα είναι από τα πρώτα εγχειρήματα πανελληνίως, με στόχο να αναδειχτεί η «Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά του δήμου Ιωαννιτών» σε έργο καινοτόμο, πρωτοποριακό, που θα καταστήσει την πόλη πλοηγό για περαιτέρω δράσεις παρόμοιου χαρακτήρα. Την ίδια στιγμή, το έργο παρουσιάζει ιδιαίτερα κοινωνικό χαρακτήρα, δεδομένου ότι συντελείται μια μεγάλη προσπάθεια ενίσχυσης και ενημέρωσης πολιτών χαμηλών εισοδήματος, που ζουν σε συνθήκες ενεργειακής φτώχιας (εργατικές κατοικίες).
Κέντρο Αυτισμού και νέα σχολεία
Προτείνεται, ακόμη, η κατασκευή ενός Κέντρου Αυτισμού, με συνολικό κόστος μελετών 205.800 ευρώ. Το Κέντρο Αυτισμού θα λειτουργήσει για άτομα με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές και θα καλύπτει τις ανάγκες για θεραπεία, εκπαίδευση, στέγαση και ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των πασχόντων, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην εξειδίκευση επιστημονικού προσωπικού στην αντιμετώπιση των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών.. Με το Κέντρο Αυτισμού επιχειρείται η δημιουργία σύγχρονων υπηρεσιών, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών των ίδιων των πασχόντων όπως και των οικογενειών τους και των θεραπευτών-μελετητών. Οι υπηρεσίες του κέντρου περιλαμβάνουν τη διάγνωση, την αξιολόγηση, τη θεραπεία και την εκπαίδευση των παιδιών με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές κατ’ οίκον και στους χώρους του Κέντρου Ημέρας, την εκπαίδευση και υποστήριξη των οικογενειών τους, την παρέμβαση κατ’ οίκον σε περιπτώσεις κρίσεων των οικογενειακών συστημάτων, την παροχή βραχείας στεγαστικής κάλυψης και τη συνέχιση της παρακολούθησης του ατόμου μετά την ολοκλήρωση των θεραπευτικών παρεμβάσεων που του παρέχονται στο Ολοκληρωμένο Κέντρο.
Στη λίστα των προτάσεων περιλαμβάνονται και δύο έργα σχολικών υποδομών. Προτείνεται προς ένταξη η κατασκευή δημοτικού σχολείου (δυναμικότητας 200 μαθητών) στην περιοχή της Νέας Ζωής, με συνολικό κόστος μελετών 366.400 ευρώ, και η κατασκευή δημοτικού βρεφονηπιακού σταθμού, δυναμικότητας 24 βρεφών και 56 νηπίων (από τα οποία τα έξι είναι ΑμεΑ) στην Ανατολή, με συνολικό κόστος μελετών 242.500 ευρώ.
Ανάδειξη του Δημοτικού Μουσείου και του Σπηλαίου του Κάστρου
Στην αξιοποίηση του πολιτιστικού, τουριστικού και φυσικού αποθέματος του Κάστρου και στην ανάδειξη της Βορειανατολικής Ακρόπολής του ως έναν ισχυρό πολιτιστικό και φυσικό πόλο έλξης για την πόλη των Ιωαννίνων, στοχεύει η πρόταση για «Ανάδειξη και προστασία του Δημοτικού Μουσείου Ιωαννίνων (Τζαμί Ασλάν Πασά-Μεντρεσές) με παράλληλη αξιοποίηση του Σπηλαίου της Ακρόπολης στο Κάστρο», με συνολικό κόστος μελετών145.000 ευρώ.
Ο σκοπός των προτεινόμενων μελετών (μουσειογραφικών, αρχιτεκτονικών, ηλεκτρομηχανολογικών κ.ά.) είναι η προστασία και ανάδειξη του μουσείου τζαμιού Ασλάν Πασά στο κτιριακό του κέλυφος με συντήρηση και επισκευή των τμημάτων που χρήζουν επεμβάσεων, η προστασία και ανάδειξη του μεντρεσέ με αντίστοιχη επέμβαση στα σημεία που χρήζουν συντήρησης και επισκευής, η μουσειογραφική και μουσειολογική μελέτη των πλούσιων συλλογών του μουσείου με σκοπό την ανάπτυξη έκθεσής τους στον χώρο του τζαμιού και στον μεντρεσέ, η ανάδειξη και επιμέλεια του περιβάλλοντος χώρου της Ακρόπολης σε έκταση περίπου 4 στρεμμάτων με την συντήρηση των τοίχων των επιμέρους μνημείων, όπως η Βυζαντινή πύλη, ο πύργος και τα τείχη της Ακρόπολης.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι και η προσπάθεια για αξιοποίηση και ανάδειξη του φυσικού σπηλαίου της Ακρόπολης, το οποίο διαθέτει εξαιρετικά πλούσιο διάκοσμο και αποτελούσε κατά την τουρκοκρατία χώρο καταφυγίου και αποθήκευσης πυρομαχικών. Το σπήλαιο, το οποίο έχει τεκμηριωθεί σπηλαιογραφικά το 1976, σήμερα δεν έχει καμία χρήση και οι προσβάσεις σε αυτό είναι υποτυπώδεις. Στόχος είναι να ολοκληρωθεί η σπηλαιογραφική τεκμηρίωση και να δημιουργηθούν είσοδος και διαδρομές επίσκεψης σε αυτό τόσο μέσα από την Ακρόπολη, όσο και στο επίπεδο της λίμνης κάτω από το Κάστρο.
Και τρία έργα της ΔΕΥΑΙ
Τα υπόλοιπα τρία έργα αφορούν τη ΔΕΥΑΙ και είναι έργα ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης της λυματολάσπης με παράλληλη αξιοποίησή της για την παραγωγή βιοαερίου.
Το πρώτο έχει τίτλο «Εκσυγχρονισμός και επέκταση του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος της ΔΕΥΑ Ιωαννίνων σε όλη την έκταση του καλλικρατικού δήμου Ιωαννιτών» και προτείνεται η χρηματοδότηση μελετών, ύψους 326.000 ευρώ, με στόχο την ανάπτυξη ενός ενιαίου και ομοιογενούς συστήματος υδροδότησης, ώστε να αντιμετωπιστούν ολοκληρωμένα τα προβλήματα υδροδότησης που παρουσιάζονται στο υφιστάμενο σύστημα με αξιολόγηση και τεκμηρίωση όλων των υφιστάμενων υδροσυστημάτων της περιοχής (ΣΥΔΛΙ, ΔΕΥΑΙ κλπ.), και πρόταξη της βέλτιστης οικονομοτεχνικά λύσης.
Το δεύτερο έργο έχει τίτλο «Διαχείριση και διάθεση ιλύος και αξιοποίηση του παραγόμενου βιοαερίου της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων Ιωαννίνων», με συνολικό κόστος μελετών180.000 ευρώ. Η μελέτη θα αφορά την παραγωγή υγειονοποιημένης ιλύος με υιοθέτηση κατάλληλων μεθόδων απολύμανσης (υγειονοποίησης) της, με σκοπό την περαιτέρω επαναχρησιμοποίηση της ως καθόλα χρήσιμου πλέον προϊόντος.
Επιπλέον, με δεδομένο πως στον βιολογικό καθαρισμό παράγονται ετησίως σημαντικές ποσότητες βιοαερίου, στόχος είναι να αξιοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για τις ανάγκες της μονάδας όσο και για τις μελλοντικές ανάγκες επεξεργασίας της παραγόμενης ιλύος. Με τον τρόπο αυτό, τονίζεται ότι ο βιολογικός των Ιωαννίνων θα μπορεί να αποτελέσει σε τοπικό επίπεδο μια από της πρώτες εφαρμογές κυκλικής οικονομίας.
Τέλος, προτείνεται μη χρηματοδότηση μελετών για το έργο «Ενεργειακή-ηλεκτρομηχανολογική αναβάθμιση αντλιοστασίων λυμάτων ΔΕΥΑΙ», με συνολικό κόστος 300.000 ευρώ. Στόχος είναι η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματός τους και η συμβολή της βελτιστοποίησης λειτουργίας του, που προκαλεί έμμεσο όφελος γενικότερα στην προστασία του περιβάλλοντος από την αποφυγή συχνών βλαβών.
