Βέβαια, η αλήθεια είναι πως οι μάσκες αποτελούν είδος εν ανεπαρκεία στα φαρμακεία εδώ και έναν μήνα τουλάχιστον, καθώς η ζήτηση ήταν μεγάλη και πριν ο κορωνοϊός φτάσει στη χώρα μας. Και αυτό οφείλεται και στη σπουδή κάποιων να τις προμηθευτούν για να προστατευτούν από την εποχική γρίπη. Το όποιο στοκ διαθέτουν πλέον οι εταιρείες, φροντίζουν να το διαθέτουν εκεί που υπάρχουν πραγματικές ανάγκες, σε γιατρούς, νοσοκομεία και κλινικές, αλλά και σε καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς και άλλες κατηγορίες ασθενών.
Αν κάποιος καταφέρει να βρει μάσκες, είναι σίγουρο πως θα τις πληρώσει για… βενετσιάνικες. Η τιμή τους έχει εκτοξευτεί, με πολλούς να βρίσκουν ευκαιρία να κερδοσκοπήσουν. Από φαρμακοβιομηχανίες και φαρμακαποθήκες μέχρι φαρμακοποιούς. Και μαζί με αυτούς πολλοί ακόμη, που πούλησαν μάσκες για άλλες χρήσεις σε τιμές πολύ πιο πάνω από την αξία τους.
Φαρμακοποιοί που θέλησαν να παρακάμψουν τις εταιρείες και να προμηθευτούν απευθείας μάσκες από το εξωτερικό, διαπίστωσαν πως η προσπάθεια κερδοσκοπίας δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, καθώς η τιμή ενός κουτιού με 50 μάσκες, χωρίς το τελωνείο και τα μεταφορικά, έφτανε τα 30 ευρώ, όταν προηγουμένως ήταν μόλις στα 2 με 2,5 ευρώ. Αλλά πολλοί που μπήκαν σε αυτή τη διαδικασία, έπεσαν και θύμα απάτης. Φαρμακοποιός από τα Γιάννενα κατέβαλε 3.000 ευρώ προκαταβολή για να προμηθευτεί μάσκες, τις οποίες δεν παρέλαβε ποτέ και πλέον δεν απαντά κανείς και στα τηλέφωνα στα οποία είχε αρχικά επικοινωνήσει.
Φρενίτιδα επικρατεί τα τελευταία 24ωρα και σε ό,τι αφορά τα αντισηπτικά τζελ και τα αντιβακτηριδιακά μαντιλάκια. Ο λόγος της αυξημένης ζήτησης συνδέεται άρρηκτα με τις τελευταίες εξελίξεις του κορωνοϊού, η εξάπλωση του οποίου στη γειτονική Ιταλία αλλά και –πιο περιορισμένα– στην Ελλάδα έχει προκαλέσει πανικό σε μεγάλη μερίδα καταναλωτών.
Βέβαια, η κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης οφείλεται και στην αυξημένη πλέον ευαισθητοποίηση των πολιτών για τη λήψη μέτρων προσωπικής υγιεινής, ακολουθώντας τις συμβουλές λοιμωξιολόγων και λοιπών ειδικών. Την ίδια στιγμή, οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι εταιρείες καλλυντικών και ειδών προσωπικής υγιεινής δεν ήταν έτοιμες να αντιμετωπίζουν τη ζήτηση αυτή, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής λόγω καθυστερήσεων στις παραλαβές πρώτων υλών από το εξωτερικό.
Το σύνολο των φαρμακείων των Ιωαννίνων έχει προχωρήσει σε παραγγελίες μεγάλων ποσοτήτων. Ωστόσο, τα ράφια παραμένουν άδεια, καθώς οι παραγγελίες εκτελούνται λειψές, ενώ το ίδιο συμβαίνει και στα σούπερ μάρκετ, όπου έχουν αρχίσει να παρατηρούνται ελλείψεις και σε είδη οικιακού καθαρισμού.
Πολλοί φαρμακοποιοί σπεύδουν τις τελευταίες μέρες να αγοράσουν μόνοι τους πρώτη ύλη για να παρασκευάσουν αλκοολούχο λοσιόν, την οποία στη συνέχεια πωλούν σε πλαστικά φιαλίδια των 100 ml σε τιμές που ξεκινούν από 4 ευρώ. Ωστόσο, και στην περίπτωση αυτή η ανεύρεση των πρώτων υλών δεν είναι εύκολη, καθώς εξαφανίζεται μέχρι και το καθαρό οινόπνευμα.
Έρευνα για υπερτιμολογήσεις
Η τιμή, πάντως, δεν είναι κάτι που δείχνει να απασχολεί αυτή τη στιγμή τους πολίτες, που δείχνουν διατεθειμένοι να πληρώσουν όσο- όσο για να εξασφαλίσουν τα είδη που χρειάζονται ή νομίζουν ότι χρειάζονται, καθώς οι μάσκες δεν είναι κάτι το απαραίτητο για όλους, όπως εξηγούν οι επιστήμονες.
Αυτός είναι και ο λόγος που, παρά τις εξόφθαλμες περιπτώσεις κερδοσκοπίας, από το ρεπορτάζ δεν προκύπτουν καταγγελίες στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, που ωστόσο, έχει βάλει στο «ραντάρ» της κατηγορίες προϊόντων με τη μεγαλύτερη ζήτηση αυτή την εποχή, όπως οι χειρουργικές μάσκες, τα αλκοολούχα διαλύματα, τα αντισηπτικά, αλλά και τρόφιμα μακράς διαρκείας.
Στόχος της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι να εντοπίσει πιθανές αντιανταγωνιστικές πρακτικές, από την ύπαρξη καρτέλ μέχρι τον περιορισμό της διάθεσης, πρακτικές που έχουν ως απώτερο σκοπό τις υπερτιμολογήσεις. Το Σάββατο προχώρησε στην έκδοση ανακοίνωσης, στην οποία επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Το δίκαιο του ανταγωνισμού, σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, επιβάλλει στις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές και οικονομικές συγκυρίες, χαράσσοντας αυτόνομη εμπορική πολιτική με μέσα που δεν στρεβλώνουν και δεν νοθεύουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό και ανεξάρτητα η μία προς την άλλη. Επομένως, ενδεχόμενη επιδίωξη αύξησης ή διατήρησης των κερδών των επιχειρήσεων ή μετακύλισης οικονομικών βαρών στον καταναλωτή μέσα από παράνομες συμπράξεις θέτει σε κίνδυνο το δημόσιο συμφέρον και βλάπτει τον καταναλωτή, χωρίς κανένα αντισταθμιστικό όφελος για το κοινωνικό σύνολο.
Τέτοιες απαγορευμένες πρακτικές μπορεί να αφορούν (εντελώς ενδεικτικά): α) τον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό των τιμών αγοράς ή πώλησης ή άλλων όρων συναλλαγής, μέσω σύμπραξης, β) τον περιορισμό ή τον έλεγχο της παραγωγής και της διάθεσης, γ) την κατανομή των αγορών ή των πηγών εφοδιασμού, δ) την εξάρτηση της σύναψης συμβάσεων από την αποδοχή, εκ μέρους των συναλλασσόμενων, πρόσθετων παροχών, οι οποίες από τη φύση τους ή σύμφωνα με τις εμπορικές συνήθειες δεν συνδέονται με το αντικείμενο των συμβάσεων αυτών. Επίσης, το δίκαιο ανταγωνισμού μπορεί να εφαρμοστεί και σε μονομερείς καταχρηστικές πρακτικές, είτε αυτές αποκλείουν τους ανταγωνιστές σε μία αγορά (ενδεικτικά αναφέρονται η εφαρμογή στο εμπόριο άνισων όρων για ισοδύναμες παροχές ή η αδικαιολόγητη άρνηση πώλησης, αγοράς ή άλλης συναλλαγής, κατά τρόπο που δυσχεραίνει τη λειτουργία του ανταγωνισμού), είτε αυτές είναι μονομερείς πρακτικές εκμετάλλευσης του καταναλωτικού κοινού (π.χ. υπερτιμολόγηση προϊόντων ή υπηρεσιών) από εταιρείες με δεσπόζουσα θέση στην αγορά».
Στην ίδια ανακοίνωση η Επιτροπή Ανταγωνισμού «προειδοποιεί» ότι θα εξετάζει, κατά άμεση προτεραιότητα, κάθε σχετική περίπτωση που θα υποπέσει στην αντίληψή της, μέσω καταγγελίας, αίτησης επιείκειας από μέλος καρτέλ, ή άλλων πηγών πληροφόρησης (Τύπος, Διαδίκτυο, δημόσιες ανακοινώσεις κ.λπ.) εκμεταλλευόμενες το ειδικό αυτό ζήτημα δημόσιας υγείας και τις ευαισθησίες του καταναλωτικού κοινού και θα επιβάλλει αυστηρότατες κυρώσεις στις επιχειρήσεις που τυχόν εφαρμόζουν παρόμοιες αντιανταγωνιστικές πρακτικές.
