«Οι μοναδικές Τζαμάλες θα φωτίσουν και πάλι τον ουρανό, σηματοδοτώντας το τέλος του χειμώνα», τόνισε ο πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου Κώστας Γκόγκος, σημειώνοντας πως φέτος θα είναι περισσότερες από κάθε άλλη φορά και θα συνοδευτούν με μουσική και παραδοσιακά αποκριάτικα δρώμενα. Το Πνευματικό Κέντρο έχει διαθέσει φέτος 210 τόνους ξύλα στους συλλόγους και τους φορείς, καθώς και 5.500 λίτρα κρασί λευκό και κόκκινο. Οι προετοιμασίες έχουν ήδη ξεκινήσει, με μεγάλα κούτσουρα να έχουν τοποθετηθεί στις γειτονιές της Λούτσας, του Κάστρου, της Καραβατιάς, του Πλάτανου, των Λακκωμάτων, της Αγίας Τριάδας. Οι φωτιές θα ανάψουν μόλις δύσει ο ήλιος και το γλέντι, καιρού επιτρέποντος, θα διαρκέσει μέχρι πρωίας με χορό γύρω από τη φωτιά και ζεστή φασολάδα.
Μουσικά οι περισσότερες φωτιές είθισται να επενδύονται με δημοτική μουσική, ωστόσο τα τελευταία χρόνια υπάρχουν και εναλλακτικές επιλογές. Στην Τζαμάλα του Πολιτιστικού Συλλόγου «Το Κάστρο», στην αυλή του 9ου Δημοτικού Σχολείου, θα εμφανιστούν και φέτος οι Ρεμπετόφιλοι, ενώ νησιώτικα, λαϊκά και επιτυχίες της εποχής ντύνουν μουσικά τη δεύτερη Τζαμάλα του Κάστρου, στην πύλη του Κουρμανιού.
Σε κάποιες περιπτώσεις το γλέντι ξεκινά από το πρωί. Όπως στην πλατεία Χατζή, όπου o Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Καλλιθέα» Ιωαννίνων και ο Α.Ο. Αμπελοκήπων διοργανώνουν από το πρωί γλέντι για μικρούς και μεγάλους, με παιχνίδια, χορούς latin και γαϊτανάκι. Το βράδυ θα ανάψει παραδοσιακή τζαμάλα, με άφθονο κρασί και φασολάδα.
Το έθιμο, έρχεται από το μακρινό παρελθόν με ιδιαίτερους συμβολισμούς. Αποτελεί μια ιεροτελεστία εξαγνισμού, στηρίζεται στην πίστη ότι η φωτιά έχει την δύναμη να διώχνει το κακό. Μέσα στον χρόνο και ανάλογα με τις συνθήκες και τα ζητούμενα της κάθε εποχής, έχει τον δικό του συμβολισμό. Επί Τουρκοκρατίας, οι Γιαννιώτες έπαιρναν ειδική άδεια από τη διοίκηση της πόλης για την τέλεση του εθίμου και ο χορός γύρω από τη φωτιά, έβγαζε τον πόθο των σκλαβωμένων για τη λευτεριά.
«Περάτικος γάμος» και γαϊτανάκι στο Πέραμα
Tο παραδοσιακό έθιμό της τζαμάλας και άλλα αποκριάτικα δρώμενα γύρω από τη φωτιά αναβιώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Περάματος Ιωαννίνων «Το Σπήλαιο». Στις 6 το απόγευμα της Κυριακής, στο λιμανάκι στο Πέραμα, θα γίνει η αναβίωση της σατυρικής εκδοχής του «Περάτικου γάμου», ενώ τα τμήματα των παραδοσιακών χορών θα αναπαραστήσουν, μέσω βιωματικού τρόπου, αποκριάτικα δρώμενα απ’ όλη την Ελλάδα, βασισμένα στο έργο της Δόμνας Σαμίου.
Το τμήμα παραδοσιακών χορών «Το Σαϊτό» θα πλέξει το γαϊτανάκι και θα ακολουθήσει αποκριάτικο πρόγραμμα από το τμήμα του Μοντέρνου χορού και γλέντι με τραγούδια και χορούς από όλη την Ελλάδα, με άφθονο κρασί. Παράλληλα, θα βραβευθεί, με έπαθλο έκπληξη, το πιο επιτυχημένο μασκάρεμα από τη διαγωνιστική επιτροπή.
Καρναβάλι και αναβίωση εθίμων στον δήμο Βορείων Τζουμέρκων
Σε ρυθμούς Αποκριάς κινείται ο δήμος Βορείων Τζουμέρκων, με τους πολιτιστικούς συλλόγους να ετοιμάζονται για το άναμμα της τζαμάλας ή Δέπω, όπως ονομάζεται σε πολλά χωριά των Κατσανοχωρίων, την αναβίωση παραδοσιακών δρώμενων, ενώ στα Πράμαντα θα οργανωθεί και φέτος παρέλαση καρναβαλιού. Επίκεντρο των εκδηλώσεων είναι τα Πράμαντα, όπου την Κυριακή της Αποκριάς, στις 3 το μεσημέρι, θα γίνει η έναρξη της παρέλασης του καρναβαλιού από την είσοδο του χωριού με κατάληξη στην πλατεία, όπου θα αναβιώσουν παραδοσιακά δρώμενα (σκετς, γαϊτανάκι κ.λπ.). Στις 7 το απόγευμα θα ανάψει στην πλατεία η Τζαμάλα και θα προσφέρονται φαγητά, ποτά και αναψυκτικά.
Ξεχωριστές είναι και οι εκδηλώσεις στο Ελληνικό, όπου, στις 6 το απόγευμα της Κυριακής, μικροί και μεγάλοι θα πλέξουν το γαϊτανάκι, πριν το άναμμα της Τζαμάλας. Τα μέλη του συλλόγου έχουν ως θέμα ένδυσης τον «γκρι κινηματογράφο» και φιγούρες παλιών ηθοποιών.
Στον δήμο Ζίτσας
Αποκριάτικες εκδηλώσεις και στον δήμο Ζίτσας. Αύριο Κυριακή θα ανάψουν οι καθιερωμένες Τζαμάλες στις τοπικές κοινότητες του δήμου, ενώ επίκεντρο θα είναι η Τζαμάλα στον προαύλιο χώρο του 2ου Δημοτικού σχολείου Ελεούσας, όπου θα στηθεί γλέντι με παραδοσιακή μουσική, κρασί και εδέσματα.
Αποκριές στη Σκλίβανη
Η Αδελφότητα Σκλιβανιτών Ιωαννίνων θα ανάψει και φέτος την αποκριάτική φωτιά της Σκλίβανης αύριο Κυριακή, στις 8.30 το βράδυ, στην κεντρική πλατεία του χωριού. Η Αδελφότητα θα προσφέρει φασολάδα, ελιές, χαλβά και λαγάνα στους χωριανούς και φίλους που θα παραβρεθούν, ενώ το κρασί θα ρέει άφθονο.
