Στο φύλλο της Πέμπτης 13 Φεβρουαρίου δημοσιεύσαμε φωτογραφία από μια εκδρομή-προσκύνημα το Φθινόπωρο του 1976 ενενήντα περίπου ροταριανών από όλη την Ελλάδα (27 ήταν Γιαννιώτες) στη μαρτυρική Κύπρο στους κυρίως καταυλισμούς προσφύγων που δημιούργησε η βάρβαρη επιδρομή Αττίλα. Όπως μας εξηγεί με τη λιτή επιστολή του ο συμπολίτης πολιτικός μηχανικός Πάνος Τζουμας τότε πρόεδρος του Ρ.Ο. στη φωτογραφία αυτή εικονίζονται μέλη του Ροταριανού Ομίλου Ιωαννίνων και φίλοι τους να πλαισιώνουν τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Μακάριο. Κάποιες λεπτομέρειες που εξηγούν και την επιθυμία κατά κάποιο τρόπο του Μακάριου να φωτογραφηθεί με τους Ροταριανούς των Ιωαννίνων είναι οι εξής, όπως ο ίδιος τις καταθέτει: Η φωτογραφία είναι απόρροια μιας σημαντικής, κοινωνικής, άκρως ανθρωπιστικής του νέου τότε Ροταριανού Ομίλου Ιωαννίνων, ίσως της σημαντικότερης στην 53χρονη συνεχή παρουσία στην πόλη μας. Πρόκειται για τη φιλοξενία στο διάστημα 1974-75 και για ένα χρόνο οκτώ παιδιών προσφυγόπουλων από χωριά της Κύπρου, που τα είχε ξεριζώσει από τα σπίτια τους η επιδρομή του Αττίλα και που διέμειναν σε σκηνές στην ελεύθερη Κύπρο. Και πρέπει να σημειωθεί πως εγκαταλείποντας τις εστίες τους, το μόνο που είχαν κουβαλήσει μαζί τους στην προσφυγιά, ήταν η φρίκη του πολέμου. Αυτά τα παιδιά ισάριθμοι ροταριανοί του ομίλου τα φιλοξένησαν στα σπίτια τους, τα κοίμιζαν στο ίδιο δωμάτιο μαζί με τα παιδιά τους, τα έντυσαν, τα έστειλαν στο σχολείο για να μην χάσουν τη σχολική τους χρονιά και γενικά τα φρόντισαν το ίδιο με τα δικά τους παιδιά. Να σημειωθεί ότι και άλλα κυπριωτόπουλα φιλοξενήθηκαν το ίδιο διάστημα σε άλλα σημεία της Ελλάδας. Σε δομές και οικοτροφεία όμως. Και μόνο οι Γιαννιώτες ροταριανοί τα φιλοξένησαν στα σπίτια τους σαν δικά τους παιδιά. Το γεγονός αυτό έκανε μεγάλη εντύπωση, όπως μας γράφει ο Παναγιώτης Τζούμας στον τότε νομάρχη Νικόλαο Χανό που τα δέχτηκε και τους μίλησε με ζεστά λόγια. Έδωσε αμέσως εντολή να εγγραφούν στα σχολεία της πόλης, ώστε επιστρέφοντας στην Κύπρο να πάρουν μαζί τους το ενδεικτικό της φοίτησής τους σε τάξεις σε σχολεία των Ιωαννίνων. Την ίδια θετική απήχηση είχε η δράση αυτή και στους κύκλους του Ρόταρυ με αποτέλεσμα ο πρόεδρος του Διεθνούς Ρόταρυ να αποστείλει ειδική βράβευση για τον Όμιλο Ιωαννίνων που την παρέδωσε σε ειδική τελετή ο Διοικητής της ελληνικής Περιφέρειας ερχόμενος για το σκοπό αυτό στα Γιάννενα. Την ίδια αντιμετώπιση είχαν κι οι Γιαννιώτες κατά τη διάρκεια εκδρομής που προανέφερε. Ο εκπρόσωπος της Κύπρου στη μεγάλη συνεστίαση επέδωσε βραβείο στον Όμιλό μας εκ μέρους όλων των Κυπρίων ροταριανών. Γι’ αυτό και όταν όλοι οι εκδρομείς επισκεφθήκαμε τον Αρχιεπίσκοπο, ζήτησε ο ίδιος ως έκφραση ευγνωμοσύνης να φωτογραφηθεί ξεχωριστά με τους Γιαννιώτες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Γιαννιώτες που φιλοξένησαν τα προσφυγόπουλα ήταν οι εξής συμπολίτες: Ντίνος Αναγνωστόπουλος, Μιχάλης Ανδρεαδάκης, Απόστολος Γκατζόγιας, Δημήτης Κούλας, Θεμιστοκλής Λέκκας, Πάνος Μπέγκας, Κώστας Οικονομίδης και Πάνος Τζούμας.
Τα παιδιά τα παρέλαβαν από το καράβι του Πειραιά στις 17 Οκτωβρίου του 1974 μέλη του Ομίλου και τα μετέφεραν στην πόλη μας με ελάχιστες αποσκευές. Με το ίδιο καράβι έφτασαν στην Ελλάδα εκατό περίπου παιδιά, τα οποία όμως οδηγήθηκαν σε διάφορα οικοτροφεία.
Χαρακτηριστικό είναι και το ολοσέλιδο αφιέρωμα του Η.Α. της εποχής εκείνης, το οποίο ο ίδιος κρατά σαν κόρη οφθαλμού, κιτρινισμένο από το χρόνο, να του θυμίζει εκείνο το κυπριωτόπουλο, που δεν το ξεχώρισε από τα παιδιά του. Αυτοκινητάκι ο γιος του Χρήστος, το ίδιο και ο άλλος γιος του. Αξιομνημόνευτο επίσης είναι αυτό που αναφέρει με την εικόνα της Παναγίας, που αντίκρισε ο μικρός όταν πρωτοήρθε στο σπίτι τους, για την οποία βλέποντάς την, είχε πει πως είχαν κι εκείνοι μια ίδια εικόνα, το μόνο ενθύμιο που πήραν από το σπίτι τους στα Κατεχόμενα.
Ευχαριστούμε τον φίλο μας τον Πάνο για τη συνάντησή μας στα γραφεία της εφημερίδας, όπου μας προσκόμισε και τα συγκινητικά πειστήρια αυτής της φιλοξενίας που είναι οι αναμνηστικές φωτογραφίες με τα παιδιά εκείνα, τους σημερινούς ενήλικες Κυπρίους, που ζουν και εργάζονται στην πατρίδα τους. Μια πατρίδα δεινοπαθούσα η οποία ποτέ δεν γιατρεύτηκε από τις πληγές της και δεν μπορεί ακόμη μετά από τόσα χρόνια να βιώσει την ελευθερία της.
Σαν επιμύθιο ετούτες οι λίγες γραμμές από εμάς, με λεπτότητα απέναντι στον διακριτικό Παναγιώτη Τζούμα, που υπηρέτησε με πάθος την ιδέα του εθελοντισμού από διάφορες και επιτελικές θέσεις το Ρόταρι. Η προσφορά του γνωστή στους παροικούντες. Τον ευχαριστούμε διπλά, γιατί μας έφερε μνήμες εκείνης της μακρινής εποχής, που τις ζήσαμε κοντά τους, χωρίς όμως να αναλάβουμε αυτή την πραγματικά βαριά ευθύνη, να φιλοξενήσουμε Κυπριωτόπουλα. Το μόνο που μας απόμεινε ήταν να τους κοιτάζουμε με θαυμασμό, για το ότι έκαναν πράξη το πιστεύω τους: «Πρώτιστον το υπηρετείν».
