«Νομίζω ότι στα όνειρα δεν υπάρχει τέλος. Υπάρχει ένα όνειρο καλύτερο από ένα άλλο όνειρο και μια δημιουργία που την ακολουθεί μια καινούργια», απαντά, όταν ερωτάται για τους στόχους και τα θέλω του. Για το αντιρατσιστικό έργο του Ρόμπερτ Σνάιντερ, τον φόβο και την μοναξιά, αλλά και τις υπερβάσεις που έχει κάνει ο ίδιος για την τέχνη, ο Β. Κονταξής ανοίγει την καρδιά και καταθέτει τις σκέψεις του.
Σε συναντούμε στο Θέατρο Έκφραση, με το έργο του Ρόμπερτ Σνάιντερ «Η Βρομιά». Περί τίνος ακριβώς πρόκειται;
Το έργο πραγματεύεται τη ζωή ενός μετανάστη σε μία ευρωπαϊκή γερμανόφωνη πόλη, ο οποίος προσπαθεί να δει τόσο μέσα από τα δικά του μάτια, όσο και μέσα από τα μάτια των ανθρώπων της πόλης που ζει, τον τρόπο που ο ίδιος βλέπει τον εαυτό του στην κοινωνία αλλά και τον τρόπο, που οι άλλοι γύρω του τον βλέπουν. Είναι ένα σκληρό έργο κι αυτό γιατί μιλάει για απλά κι αληθινά πράγματα, χωρίς εξωραϊσμούς και ωραιοποιήσεις.
Η «Βρομιά» είναι ένα αντιρατσιστικό έργο που μιλά για τον φόβο και τη μοναξιά. Παρόλο που γράφτηκε το 1991, θεωρείς ότι σήμερα είναι ίσως πιο επίκαιρο από ποτέ;
Δυστυχώς ναι. Το έργο γράφτηκε το 1991, όταν είχαμε τα πρώτα κύματα προσφύγων στην Ευρώπη, ένα φαινόμενο που ο Ρόμπερτ Σνάιντερ ήταν από τους πρώτους που το παρατήρησε και ήθελε να το καταγράψει θεατρικά, εξού και το ‘91 έγραψε το θεατρικό μονόλογο «Η βρομιά». Τότε, όμως, ούτε ο ίδιος δεν μπορούσε να υποψιαστεί ότι δυστυχώς, τόσα χρόνια μετά, θα παραμένει ακόμη επίκαιρος.
Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες γύρω από τους οποίους κινείται το έργο;
Ο βασικός άξονας είναι ο αποκλεισμός που βιώνει αυτός ο άνθρωπος, επειδή η ζωή ή η τύχη-μοίρα, τον έφερε να ζει έξω από την πατρίδα του, να είναι ξένος σε μια πόλη αλλά και η προσπάθεια επιβίωσής του, υπό τις συνθήκες που περιγράφονται στο έργο. Νομίζω ότι «η Βρομιά» προσπαθεί να δώσει την πιο δίκαιη ματιά πάνω στο θέμα του ρατσισμού. Σε μια κοινωνία που τα άκρα κυριαρχούν, ο Σνάιντερ προσπαθεί να βρει το μέτρο.
Μήπως τελικά ζούμε σε μια κοινωνία που δεν κοινωνεί;
Όχι, δεν πιστεύω ότι έχουμε χάσει την αλληλεγγύη ή την ανθρωπιά μας, τουναντίον προσπαθήσαμε πολλές φορές να βοηθήσουμε και με πράγματα που δεν είχαμε. Νομίζω ότι ίσως δεν ήμασταν έτοιμοι να δεχτούμε όλο αυτό το κύμα μετανάστευσης. Ως Έλληνες, όμως, θεωρώ ότι είμαστε λαός που συγχωρούμε, κατανοούμε και βοηθάμε.
Υπηρετείς την τέχνη από διάφορα «μετερίζια», καθώς ασχολείσαι με τη μουσική, το θέατρο, τη συγγραφή βιβλίων. Ποια είναι εκείνη η έκφανσή της, που λατρεύεις περισσότερο;
Τα αγαπώ όλα, γιατί όλα είναι κομμάτια μου, κι αλήθεια δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο. Το θέατρο είναι το παλαιότερο κομμάτι μέσα μου, κι έπεται η μουσική, ενώ η συγγραφή είναι κάτι πολύ νεογνό για μένα. Το καθένα όμως έχει και διαφορετική μαγεία, κάνοντάς με να μην μπορώ να ξεχωρίσω έτσι κάποιο.
Συγγραφικά, το έργο με το οποίο μας έχεις συστηθεί, είναι το μυθιστόρημα «Βιολοντσέλο», ενώ έχεις γράψει και για το θέατρο το έργο «Ευτυχία Πρίντζου, η επιστροφή». Θα σε ενδιέφερε να στραφείς πιο συστηματικά στη θεατρική γραφή;
Η μυθιστορηματική γραφή και η θεατρική έχουν πολλές διαφορές. Μου αρέσουν και οι δύο εξίσου, αλλά συστηματικά δεν ξέρω αν θα μπορούσα να ασχοληθώ. Να αποκαλύψω εδώ, βέβαια, ότι γίνονται συζητήσεις γύρω από το «Βιολοντσέλο», για να ζωντανέψει στη μεγάλη οθόνη και να γίνει ταινία.
Ποια καλλιτεχνική εμπειρία ή γνωριμία είναι αυτή που έχεις χαραγμένη βαθιά στην καρδιά σου, και σε έχει στιγματίσει;
Έχω γνωρίσει αρκετούς καλλιτέχνες, ηθοποιούς, ερμηνευτές, συγγραφείς, συνθέτες κ.λπ. Είναι αλήθεια ένας μαγικός κόσμος ο καλλιτεχνικός, με δική του γλώσσα, δικούς του κώδικες και ιδιαίτερη επικοινωνία, αυτή όμως η γνωριμία που με έχει σημαδέψει στην ζωή μου, είναι η Φλέρυ Νταντωνάκη. Η Φλέρυ Νταντωνάκη είναι η κορυφαία ερμηνεύτρια του Μάνου Χατζηδάκι και κατ’ εμέ σπουδαία ηθοποιός. Η παρέα που κάναμε, με σημάδεψε βαθιά κι αυτό που θαύμαζα ιδιαίτερα σε εκείνη, είναι ότι ήξερε τι σημαίνει υπέρβαση στην τέχνη. Μπορούσε ταυτόχρονα να γειωθεί και να εξαϋλωθεί.
Εσύ νιώθεις ότι έχεις κάνει κάποια υπέρβαση για χάρη της τέχνης;
Αισθάνομαι ότι η υπέρβαση η δική μου κινείται σε εντελώς διαφορετικό επίπεδο, αλλά ναι, θεωρώ ότι το να ζεις και να βιοπορίζεσαι στην Ελλάδα του σήμερα, από την τέχνη, είναι πραγματικά υπερβατικό!
Ο Βασίλης τα όνειρα που είχε ως παιδί νιώθει ότι τα έχει πραγματοποιήσει; Οραματιζόταν ότι θα φτάσει εδώ που βρίσκεται σήμερα; Που έχει κατακτήσει τόσα πολλά κι έχει κάνει άλλα τόσα…
Νομίζω ότι στα όνειρα δεν υπάρχει τέλος. Υπάρχει ένα όνειρο καλύτερο από ένα άλλο όνειρο και μια δημιουργία που την ακολουθεί μια καινούργια. Όταν βρίσκεσαι μέσα σε αυτό τον χώρο, λατρεύεις τα όσα έχεις ήδη κάνει , μια που αποτελούν πνευματικά παιδιά σου και παράγεις καινούργια. Ο δημιουργός δεν μπορεί να σταματήσει να δημιουργεί, ούτε να απορρίπτει αυτά που έχει ήδη κάνει. Με βάση αυτό, δε θεωρώ ότι έχω φτάσει κάπου, απλά κάνω την δουλειά μου, την οποία και δε θέλω να σταματήσω να κάνω ποτέ.
Info
Το αντιρατσιστικό αριστούργημα του αυστριακού Ρόμπερτ Σνάιντερ «Η Βρομιά» ανεβαίνει για τέσσερις παραστάσεις στο Θέατρο Έκφραση από σήμερα Πέμπτη έως και την Κυριακή 9 Ιουνίου, στις 9.30 το βράδυ. Τον βασικό ρόλο της παράστασης ερμηνεύει ο Γιάννης Χουλιάρας, ενώ συμμετέχουν οι Μαρίνα Λισγάρα, Έφη Ντάγκα, Αλέξανδρος Πατσούρας, Κωνσταντίνα Ραυτοπούλου, Θανάσης Σιαμαλέκας και Κώστα Σοϊλεμετζίδης. Η μετάφραση είναι της Κοραλίας Σωτηριάδου και τα σκηνικά και τα κοστούμια του Κωνσταντίνου Γιαννιώτη. Τη σκηνοθεσία – προσαρμογή υπογράφει ο Βασίλης Κονταξής.
Εισιτήριο: 8 ευρώ (κανονικό), 6 ευρώ (φοιτητικό) και 5 ευρώ (άνεργοι). Τηλέφωνα κρατήσεων 6989696453.
