Πολιτισμός

Μ. Καραγάτση: «Ο πατέρας μου ήταν πολύ αυστηρός και μου έκοβε συνεχώς τα φτερά»

«Οι λογαριασμοί με το παρελθόν δεν κλείνουν, απλά με τον καιρό απαλύνουν οι πληγές μας», εξομολογείται με μια γλυκιά νοσταλγία η Μαρίνα Καραγάτση. Με αφορμή την παράσταση «Το Ευχαριστημένο», τη δραματοποίηση του μυθιστορήματός της «Το ευχαριστημένο, ή οι δικοί μου άνθρωποι», που παρουσιάζεται στα Γιάννενα αύριο Τρίτη, η Μαρίνα Καραγάτση εξομολογείται τη σχέση με τον αυστηρό πατέρα της, τις προκλήσεις που αντιμετώπισε γράφοντας αυτό το βιβλίο, και το πώς ένιωσε βλέποντας τις λέξεις που έγραψε, να παίρνουν σάρκα και οστά στο σανίδι.

Ποια ανάγκη σας ώθησε να γράψετε «Το ευχαριστημένο;»
Για μένα ήταν ένα χρέος απέναντι στη Λασκαρώ, τη γυναίκα που με μεγάλωσε, την οποία και είχα σαν δεύτερη μητέρα μου. Όσο λοιπόν άρχιζα να μεγαλώνω και να καταλαβαίνω την τραγωδία την οποία ζούσε, πίστευα ότι κάτι έπρεπε να γράψω για εκείνη. Δοκίμασα -είναι η αλήθεια- πρώτη φορά στα 20, να αποτυπώσω τις τότε σκέψεις μου, μόλις η Λασκαρώ είχε φύγει από το σπίτι μας. Έγραψα ένα διήγημα, που το έδειξα και στην πατέρα μου, ο οποίος όμως όπως πάντα ήταν πολύ αυστηρός, και μου «έκοψε τα φτερά». Έτσι λοιπόν, πήγα και το έδειξα στον αγαπημένο μου φίλο Ανδρέα Εμπειρίκο, ο οποίος με ενθάρρυνε. Παρόλα αυτά, το εγκατέλειψα τότε, γιατί μέτρησε για μένα περισσότερο η γνώμη του πατέρα μου. Ύστερα από αυτό, πέρασαν αρκετά χρόνια για να ξαναγράψω. Κι έτσι στα 70 μου χρόνια, πήρα την απόφαση να το ξαναγράψω.

Έχετε δηλώσει πως πέρασαν πολλά χρόνια για να εκφράσετε τις δικές σας απόψεις και να πάψετε να ενστερνίζεστε τα λόγια και τις απόψεις του πατέρα σας. Πως καταφέρατε να αποτινάξετε από πάνω σας αυτόν τον μανδύα;
Σιγά-σιγά αποτίναξα αυτό τον μανδύα. Από τη στιγμή του θανάτου του κι έπειτα, άρχισα να ψάχνω τα δικά μου θέλω και τα δικά μου πιστεύω, γιατί μέχρι τότε η επιρροή του ήταν πολύ έντονη. Και η αλήθεια είναι πως, μέσα από τη συγγραφή, ανακάλυψα νέες αλήθειες και πράγματα.

Ποιες προκλήσεις- δυσκολίες αντιμετωπίσατε, γράφοντας αυτό το βιβλίο;
Η ίδια η συγγραφή δεν είναι αστείο πράγμα. Αρχικά το ότι ο κάθε χαρακτήρας του βιβλίου ήθελα να μιλάει με διαφορετικό τρόπο, να χειρίζεται διαφορετικά τη γλώσσα, ήταν από μόνο του πολύ δύσκολο. Όλο αυτά ήθελαν πολύ μεγάλο κόπο. Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισα, είναι ότι δεν ήξερα πώς να τελειώσω αυτό το βιβλίο, ώσπου μου ήρθε η ιδέα να τους βάλω όλους να κάθονται και να συζητούν από τον άλλο κόσμο.

Αν γράφατε σήμερα το βιβλίο, δέκα χρόνια αργότερα απ’ όταν το γράψατε, υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε ή θα προσθέτατε;
Αυτό το βιβλίο για εμένα δε χωρά ούτε αλλαγές ούτε προσθήκες. Είναι γραμμένο όπως ακριβώς θα ήθελα να είναι.

Η θεατρική διασκευή της Έρης Κύργια, θεωρείτε ότι είναι αντάξια του βιβλίου;
Το βιβλίο είχε πολλά πρόσωπα και καταστάσεις, που θα ήταν πολύ δύσκολα να μπουν όλα στο θεατρικό έργο. Το επίτευγμα της κ. Κύργια ήταν να απομονώσει τα πραγματικά σημαντικά πράγματα και να τα αναβιώσει επάνω στην σκηνή.

Από την έκδοση του βιβλίου σας έως τη θεατρική του υπόσταση μεσολάβησαν αρκετά χρόνια. Πώς πήρε την απόφαση ο γιος σας, καθότι ο σκηνοθέτης του έργου, να ανεβάσει αυτή την παράσταση;
Ήταν μια κοινή μας επιθυμία, παρόλα αυτά υπήρχαν δισταγμοί, γιατί μιλάμε για ένα έργο που μιλά για την οικογένειά του, οπότε είναι λογικό να υπήρχε μια δυσκολία στην προσέγγιση. Αυτή όμως η απόφαση του βγήκε σε καλό, μια που η παράσταση αρέσει και το κοινό ενθουσιάστηκε.

Πως νιώσατε την πρώτη φορά που είδατε το βιβλίο σας να παίρνει σάρκα και οστά στο σανίδι;
Το παράπονό μου είναι ότι δεν είδα καμία πρόβα, γιατί δε με άφησε ο γιος μου Δημήτρης. Το είδα μια και καλή ολοκληρωμένο. Το αποτέλεσμα μου άρεσε παρόλα αυτά, μια που και η παράσταση, όσο περνάει ο καιρός, ωριμάζει και γίνεται καλύτερη.

«Το Ευχαριστημένο» για σας είναι μια συμφιλίωση, ένα κλείσιμο λογαριασμών;
Είναι σίγουρα μια συμφιλίωση με το παρελθόν, αλλά όχι κλείσιμο λογαριασμών, γιατί δε θεωρώ ότι κλείνει ποτέ ένας λογαριασμός. Στα 70 μου, που αποφάσισα να το γράψω, είχα απλά ξεκαθαρίσει με τους λογαριασμούς μου, χωρίς όμως να νιώθω ότι έχουν κλείσει.

Info

Η παράσταση «Το Ευχαριστημένο» της Μαρίνας Καραγάτση, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου, παρουσιάζεται από το Θέατρο Πορεία αύριοΤρίτη, στις 9.30 το βράδυ, στην αίθουσα «Β. Πυρσινέλλας» του Πνευματικού Κέντρου.
Η διασκευή του μυθιστορήματος, που μετατρέπει τους απολογητικούς, απολογιστικούς και συγχωρητικούς μονολόγους σε πλήρες θεατρικό έργο, μας μεταφέρει στο σπίτι της οικογένειας του συγγραφέα Μ. Καραγάτση. Μέσα σε τρεις ημέρες αγρύπνιας του λογοτέχνη και μέσα από το βλέμμα της μικρής Μαρίνας, αποκαλύπτονται όλα όσα στοίχειωσαν και πλήγωσαν μία από τις πιο γνωστές οικογένειες της Ελλάδας ή μπορεί να στοιχειώνουν απλώς μία οικογένεια.
Παίζουν οι Καίτη Μανωλιδάκη, Σίσσυ Τουμάση, Σμαράγδα Σμυρναίου, Δανάη Σαριδάκη και Χρήστος Μαλάκης. Διάρκεια 90 λεπτά, χωρίς διάλειμμα. Εισιτήρια 16 ευρώ κανονικό, 14 ευρώ μειωμένο και 12 ευρώ εξώστης. Εισιτήρια προπωλούνται στο Πνευματικό Κέντρο (11-1 το πρωί και 6-9 το απόγευμα).

Σχετικά άρθρα

Ποδαρικό με το «Μουζικουέντο» κάνει το Θέατρο Actina

«Το Ευχαριστημένο» της Μ. Καραγάτση στο Πνευματικό Κέντρο