Μας προσγείωσε στη μαγεία της πραγματικότητας το έργο «Το Αγόρι με τη Βαλίτσα», και μας απογείωσε στ’ όνειρο «Η Ιστορία του Γάτου που έμαθε σε έναν Γλάρο να πετάει». Δυο έργα με πολιτική χροιά και πολλά μηνύματα. Δυο έργα τόσο παλιά και συνάμα επίκαιρα! Αυτό του αιώνιου πρόσφυγα, του ανθρώπου που δεν φεύγει από το σπίτι του, από την πατρίδα του, αν εκεί περνάει καλύτερα, και αυτό της συμπεριφοράς του ανθρώπου απέναντι στα πλάσματα της φύσης και στο περιβάλλον.
Τόσο η σκηνοθετική μαεστρία της Γιολάντας Καπέρδα όσο και η καταπληκτική ερμηνεία όλων των ηθοποιών μάς καθήλωσαν. Και, το πιο σημαντικό, προκάλεσαν και την αυθόρμητη αντίδραση των παιδιών. Και στα δυο έργα κύριο ρόλο έπαιξε η συμβολή όλων των υπόλοιπων συντελεστών. Η μουσική, η κίνηση, οι χορογραφίες, τα κοστούμια και τα σκηνικά, ο φωτισμός. Όλα αρμονικά και σαν …γροθιά δεμένα.
Και η κ. Γιολάντα Καπέρδα, η σκηνοθέτρια των έργων, μας μίλησε για αυτό το δέσιμο τής καλλιτεχνικής της ομάδας, για την επιλογή των έργων, για το ΔΗΠΕΘΙ για τη «Θεατρική Συμπαιγνία».
Ηθοποιός ή σκηνοθέτης, κ. Καπέρδα;
Ηθοποιός, βασικά, που το σπούδασα. Σκηνοθέτης προέκυψε στον πορεία και μου αρέσει πάρα πολύ! Από ανάγκη προέκυψε. Λείπουν οι σκηνοθέτες στην πόλη μας, και το να καλέσεις κάποιον καλό σκηνοθέτη από την Αθήνα είναι οικονομικά ασύμφορο.
Εύκολη απόφαση;
Παλιά αγχωνόμουν πάρα πολύ! Βρήκα όμως έναν δικό μου τρόπο αφήγησης, προσωπικό, κάθε ιστορία έχει τον δικό της τρόπο αφήγησης. Με βοήθησε πάρα πολύ στη σκηνοθεσία και η διδασκαλία υποκριτικής, οι ίδιοι οι μαθητές μου.
Δεν υπάρχει ηλικία στο θέατρο
Η «Θεατρική Συμπαιγνία»;
Είναι μια αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία που ιδρύθηκε το 2003 ως μια εταιρεία παραγωγής θεατρικών, χοροθεατρικών, και μουσικοθεατρικών παραστάσεων, σεμιναρίων και φιλοξενίας δράσεων, συνδέοντας έτσι την πόλη μας με την υπόλοιπη Ελλάδα. Από το 2016 διαθέτει την δική της «Θεατρική Σκηνή 125». Τα δυο τελευταία χρόνια επιχορηγείται, για τις παραστάσεις, από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Έχουμε ομάδες από 3 χρονών μέχρι 83! Δεν υπάρχει ηλικία στο θέατρο! Όλοι δε οι καθηγητές μας διαθέτουν επαγγελματική κατάρτιση. Διδάσκουμε υποκριτική αυτοσχεδιασμό, κίνηση, χορό, φωνητική, ρυθμική, κρουστά και παραδοσιακούς χορούς. Μας απασχολεί πολύ το κομμάτι της παράδοσης του τόπου μας.
Υπάρχει πολύ μεγάλη συμμετοχή στα εργαστήριά μας. Στην πόλη μας το ενδιαφέρον για την τέχνη της υποκριτικής είναι μεγάλο. Πολλοί το αντιμετωπίζουν και σαν ψυχοθεραπεία. Στη δύσκολη εποχή που ζούμε το θέατρο τους ανακουφίζει, πιθανά να βρίσκουν κι ένα χώρο ασφάλειας.
Το θέατρο είναι πολιτική
Πώς επιλέγετε τα έργα; Ποια τα κριτήρια;
Μια φορά το δίμηνο συναντιόμαστε, οι άνθρωποι του καλλιτεχνικού προσωπικού και αυτοί που ασχολούνται με την παραγωγή. Εκεί κάνουμε τις προτάσεις για τα έργα και τις δράσεις, είτε αφορούν την επαγγελματική ομάδα της «Θεατρικής Συμπαιγνίας», είτε το μαθητικό ερασιτεχνικό κομμάτι.
Τα κριτήρια έχουν να κάνουν με αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Το θέατρο πιστεύω πως είναι πολιτική. Γιατί αν δεν μιλήσει για ό,τι απασχολεί την κοινωνία μας και δεν μας ταρακουνήσει δεν έχει νόημα για μένα! Ακόμη κι ένα έργο που μιλάει για τον έρωτα είναι πολιτική.
Αυτή η επιλογή αφορά και το μαθητικό κομμάτι. Ειρήνη, αδερφοσύνη, ισότητα, ελευθερία, η θέση της γυναίκας, το μπούλινγκ…
Στο επαγγελματικό κομμάτι οι ηθοποιοί που παίζουν και οι μουσικοί είναι όλοι επαγγελματίες. Αν υπάρξει μια ανάγκη που δεν μπορεί να καλυφθεί θα γίνει με έναν προχωρημένο μαθητή ή μαθήτρια.
Επίσης το παιδαγωγικό κομμάτι στην «Θεατρική Συμπαιγνία» είναι εξίσου σημαντικό με το καλλιτεχνικό! Αν δεν υπάρξει θεατρική παιδεία, δεν μπορούμε ουσιαστικά να μιλάμε για θέατρο στην πόλη μας.
Το ΔΗΠΕΘΙ ξεκινάει με υψηλούς στόχους
Υπάρχει θεατρική παιδεία στα σχολεία μας; Το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Ιωαννίνων, μπορεί να συμβάλει; Πώς βλέπετε την πορεία του;
Ενώ υπήρχε στα σχολεία σε όλες τις βαθμίδες το μάθημα της θεατρικής αγωγής, καταργήθηκε κι έμεινε μόνο στο δημοτικό. Ουσιαστικά, εκτός από τις σχολικές γιορτές, ελάχιστη σημασία δίνουν στο θέατρο.
Το Δημοτικό μας θέατρο μπορεί να προσφέρει πολλά πράγματα σε αυτόν τον τομέα, και έχει τις δυνατότητες. Θεωρώ ότι με την καινούργια διεύθυνση ξεκινάει δυναμικά, με υψηλούς στόχους. Το νέο πρόγραμμα ξεκινάει με εξαιρετικές επιλογές!
Το σημαντικό είναι να είμαστε όλοι δίπλα γιατί είναι το δικό μας θέατρο! Πρέπει να το στηρίξουν όλοι. Από την διοίκηση μέχρι και τον πιο απλό θεατή. Και αυτό με την σειρά του πρέπει να στηρίξει τους καλλιτέχνες της πόλης. Από ότι φαίνεται υπάρχει καλή πρόθεση από όλες τις πλευρές.
Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν την αλήθεια
Η δική σας συνεργασία με «Το Αγόρι με την Βαλίτσα»;
Κατά καιρούς έχω ξανασυνεργαστεί με το ΔΗΠΕΘΙ ως ηθοποιός και παλαιότερα ως σκηνοθέτης.
Φέτος ήταν μια πολύ σημαντική συνεργασία! Ήταν μια πρόταση του νέου διευθυντή, Τάσου Αγγελόπουλου, να σκηνοθετήσω «Το Αγόρι με την Βαλίτσα» του Μάικ Κένι.
Θεωρώ ότι ήταν εξαιρετική επιλογή για την παιδική σκηνή! Το έργο θίγει ζητήματα της προσφυγιάς και των μετακινούμενων ανθρώπων. Τί πιο επίκαιρο; Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν την αλήθεια!
Το Θέατρο στο «Εδώ και Τώρα»
Πώς είναι δυνατόν σε χρόνο μηδέν τα σκηνικά να σε μεταφέρουν αλλού, και οι τέσσερις ηθοποιοί με ένα φουλάρι ή ένα σκούφο, οι ίδιοι, να υποδύονται δεκατρείς διαφορετικούς ρόλους σαν να είναι άλλοι; Το ίδιο περίπου συμβαίνει και στο άλλο σας παιδικό έργο, «Η ιστορία του Γάτου που έμαθε σ’ έναν Γλάρο να πετάει».
Μέσα σε πέντε μόνο εβδομάδες ετοιμάστηκε αυτό το έργο. Ο χρόνος ήταν πολύ λίγος! Είναι σαν να πατάς ένα κουμπί…
Είμαι από τους τυχερούς! Έχω κάποιους συνεργάτες που τους εμπιστεύομαι απόλυτα! Αυτό που είδατε και στις δυο παραστάσεις, είναι αποτέλεσμα αρμονικής και ουσιαστικής επικοινωνίας και συνεργασίας. Μιλάμε την ίδια γλώσσα, πιστεύουμε στα ίδια πράγματα για το θέατρο. Το θέατρο στο «Εδώ και Τώρα!»
Το «Αφηγούμαι μια ιστορία», το «Περνάω από τον έναν ρόλο στον άλλον» φορώντας απλώς ένα μαντήλι, όπως είπατε, είναι ο τρόπος που δουλεύουμε. Το σωματικό θέατρο, το θέατρο της επινόησης και ο αυτοσχεδιασμός είναι τα βασικά μας εργαλεία. Είναι σαν να πατάς ένα κουμπί! Όμως για να φτάσουμε εκεί εκπαιδευόμαστε καθημερινά. Θέλει πολύ σκληρή δουλειά.
Συνεργάτες, βέβαια, δεν είναι μόνο οι ηθοποιοί. Έχουμε καταφέρει πλέον να έχουμε φωτιστή, σκηνογράφο, ενδυματολόγο, χορογράφο, μουσικό σχεδόν μόνιμους, κάτι που είναι δύσκολο αυτό να επιτευχθεί στην επαρχία!
Πιστεύω ότι τώρα πια μπήκε το νερό στο αυλάκι μετά από κόπους χρόνων, από το 2008 που επέστρεψα στα Γιάννενα. Έχουμε πια την δυναμική να δημιουργήσουμε στην πόλη μας, για την πόλη μας, τα Γιάννενα!
Τελευταία έχουμε συνεργαστεί σε πολλά από τα καλλιτεχνικά που συμβαίνουν εδώ, όπως στα «Πλάσματα» στο Μώλο, σε πολλές ταινίες μεγάλης παραγωγής στα γύρω χωριά και τώρα έχουμε αναλάβει το κάστινγκ για την νέα ταινία του Βασίλη Μαζωμένου, αφορά την Ήπειρο και είναι η… προβολή της!
Και το έργο που συνεχίζετε να παρουσιάζετε στη «Σκηνή 125»;
Είναι η «Η Ιστορία του Γάτου που έμαθε σ’ έναν Γλάρο να πετάει», του Χιλιανού Luis Sepulveda, συγγραφέα, σκηνοθέτη, πολιτικού ακτιβιστή. Έχουμε πια παράδοση στο παιδικό θέατρο!
Είναι ακόμη ένα έργο για να αγαπήσουν τα παιδιά το θέατρο, για την διαπαιδαγώγηση και για τα μηνύματα που εκπέμπει, την αγάπη την τόλμη, την φιλία, την ενσυναίσθηση, την διαφορετικότητα, τον σεβασμό στο περιβάλλον…
