Αυτό προκύπτει από την οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας, στην οποία προχώρησε ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας «Εύξεινη Πόλη», στο πλαίσιο της συνεργασίας με τον δήμο Ιωαννιτών και τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό «Δήμητρα».
Το εγχείρημα είναι πολύ μεγάλο και οι διαστάσεις του ξεπερνούν αυτές που είχαν διαφανεί αρχικά, καθώς η όλη προσπάθεια δεν εξαντλείται στην απλή διάθεση εκτάσεων σε ανέργους, αλλά συμπεριλαμβάνει την εκπαίδευσή τους και τη μεταποίηση των παραγόμενων προϊόντων, προκειμένου να διατεθούν στην ελληνική αγορά και το εξωτερικό.
Από το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» έγινε το προηγούμενο διάστημα μια μεθοδική και εμπεριστατωμένη προεργασία, προκειμένου να προκύψουν τόσο το είδος των καλλιεργειών, που μπορούν να ευδοκιμήσουν και να είναι αποδοτικά, όσο και οι κατάλληλες εκτάσεις. Από τα 10.000 στρέμματα που υποδείχθηκαν από την πλευρά του δήμου Ιωαννιτών και ειδικότερα της αντιδημάρχου Βάσως Μέγα, κρίθηκε ότι μπορούν να αξιοποιηθούν τα 25.000 στρέμματα, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται στις δημοτικές ενότητες Παμβώτιδας και Ανατολής. Οι άνθρωποι του Ινστιτούτου προχώρησαν στην ανάλυση δειγμάτων εδάφους, την εξέταση του μικροκλίματος και των λοιπών συνθηκών, πριν καταλήξουν στα συμπεράσματά τους.
«Όλες οι περιοχές δεν κάνουν για όλα τα είδη», τόνισε η τακτική ερευνήτρια του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» και διευθύντρια στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων δρ. Ελένη Μαλούπα, αναφερόμενη στα αποτελέσματα της έρευνας και τις καλλιέργειες που μπορούν να ευδοκιμήσουν στην περιοχή μας.
Ουσιαστικά, οι εκτάσεις χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες: Σε αυτές που μπορούν να ευδοκιμήσουν δεντρολίβανο, θυμάρι και μέντα, άλλες όπου η κατάλληλη καλλιέργεια αφορά σε ρίγανη, τσάι βουνού και μελισσόχορτο και άλλα είδη θυμαριού, ενώ σε όσες δεν υπάρχει λόγω μορφολογίας η δυνατότητα χρήσης γεωργικών μηχανημάτων, προτείνεται η καλλιέργεια μικρών δασικών καρπών όπως η κρανιά, ο κράταιγος, το σαμπούκο και το τσάμπουρνο.
Όπως εξήγησαν τα μέλη του ΕΟΕΣ «Εύξεινη Πόλη» και του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», στην αρχή η προσπάθεια θα ξεκινήσει με την πιλοτική διάθεση και καλλιέργεια 100 στρεμμάτων, οι οποίες θα είναι οι μητρικές φυτείες, ώστε μακροπρόθεσμα να μπορεί να υποστηριχτεί ένα δίκτυο, που θα ξεκινά από την παραγωγή, με προϊόντα με ταυτότητα, θα φτάνει στη μεταποίηση και θα καταλήγει στην εμπορία. Το δίκτυο αυτό μπορεί να εξασφαλίσει εισόδημα σε εκατοντάδες νέους παραγωγούς με συνοδά οφέλη και σε άλλους τομείς της οικονομίας, όπως η μελισσοκομία, ο τουρισμός και οι μεταφορές. Οι ωφελούμενοι της δράσης θα είναι όσοι δημότες επιθυμούν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια και μεταποίηση των αρωματικών / θεραπευτικών φυτών και είναι άνεργοι με ή χωρίς πτυχίο, είτε άτομα χαμηλών εισοδημάτων.
Για να μπορούν οι καλλιέργειες να εξασφαλίζουν ένα ικανοποιητικό εισόδημα στους καλλιεργητές, αλλά και να γίνει απόσβεση της επένδυσης, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη διάθεση 1.000 έως 2.000 φυτών από το Ινστιτούτο, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως πολλαπλασιαστικό υλικό.
«Θα έχουμε δικό μας πολλαπλασιαστικό υλικό, άρα δε θα έχουμε κόστος αγοράς. Επίσης, θα έχουμε το ανθρώπινο δυναμικό και έτσι μπορεί να προκύψει εγγυημένο εισόδημα 10.000 ευρώ ετησίως για δέκα χρόνια σε 100 ωφελούμενους, στους οποίους θα δοθούν από 25 στρέμματα. Παράλληλα, θα γίνεται και η απόσβεση των δαπανών για τη μεταποίηση των προϊόντων και την προβολή, έτσι ώστε στο τέλος της δεκαετίας να έχει γίνει πλήρης απόσβεση», εξήγησε ο επίτιμος πρόεδρος του ΕΟΕΣ «Εύξεινη Πόλη» δρ. Νίκος Κρημνιανιώτης, αναφερόμενος στα οικονομικά στοιχεία της μελέτης.
Μάλιστα, αν η μεταποίηση δεν εξαντλείται στη δρόγη, δηλαδή στη συλλογή και αποξήρανση του μέρους των φυτών που έχουν φαρμακευτική δράση, αλλά συνεχίζεται με την παραγωγή αιθέριων ελαίων και τη χρήση τους σε άλλα προϊόντα, όπως για παράδειγμα κρασί και γιαούρτι, τότε η αποδοτικότητα της επένδυσης θα είναι αυξημένη.
«Το πρώτο βήμα έγινε»
Ενθαρρυντικά χαρακτήρισε τα αποτελέσματα της μελέτης ο δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας, σημειώνοντας πως οι εγκαταλελειμμένες αγροτικές εκτάσεις του δήμου μπορούν να αποτελέσουν πηγή πλούτου και ανάπτυξης για τον τόπο και ευκαιρία μείωσης της ανεργίας των νέων, με σεβασμό και προστασία για το περιβάλλον.
«Ο στόχος είναι η δημιουργία εγγυημένης πενταετούς απασχόλησης σε άνεργους, ξεκινώντας από αυτούς που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, τους νέους και τους μακροχρόνια ανέργους, τους μικροκτηματίες αγρότες, χρησιμοποιώντας μεθόδους κοινωνικής επιχειρηματικότητας ή/και το μοντέλο της θερμοκοιτίδας απασχόλησης. Η νέα γενιά θα είναι η ομάδα, στην οποία θα επενδύσουμε την βιωσιμότητα της αναπτυξιακής πρωτοβουλίας», τόνισε ο κ. Μπέγκας.
«Το πρώτο βήμα έγινε. Μέσα από τη προγραμματική σύμβαση του δήμου Ιωαννιτών με τον ΕΟΕΣ “Εύξεινη Πόλη” έγινε η έρευνα και τεκμηριώθηκε ότι το σχέδιο της αξιοποίησης των εγκαταλειμμένων γεωργικών εκτάσεων μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης. Χωρίς καθυστέρηση, πρέπει να προχωρήσουμε στην υλοποίηση των προτεινόμενων δράσεων, χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα εργαλεία χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η τεχνογνωσία που έχει συγκεντρωθεί, είναι πολύ σημαντική και οι δυνατότητες του τόπου μας είναι μεγάλες. Ταυτόχρονα όμως, είναι μεγάλες οι προσδοκίες, αλλά και οι ανάγκες των νέων ανθρώπων», συνέχισε ο δήμαρχος και κατέληξε διατυπώνοντας την ευχή η πρωτοβουλία να συνεχιστεί και από την επόμενη δημοτική αρχή.
Στην παρουσίαση το παρών έδωσαν η αντιδήμαρχος Βάσω Μέγα και ο δήμαρχος Πωγωνίου Κώστας Καψάλης.
