Μανώλης Γλέζος, ο ασυμβίβαστος αγωνιστής

Η ίδρυση της ΕΔΑ

Το καλοκαίρι του 1951 ιδρύεται η (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά) ΕΔΑ, η οποία αποτέλεσε την ιστορική παράταξη της Αριστεράς, ενώ το 1958 πέτυχε να αναδειχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση και να θορυβήσει την κανονικότητα του πολιτικού κατεστημένου της εποχής εκείνης.

Η πρωτοβουλία για την ίδρυση της ΕΔΑ οφειλόταν στον παλαίμαχο σοσιαλιστή Ιωάννη Πασαλίδη και στον φίλο του δικηγόρο Σταύρο Ηλιόπουλο, οι οποίοι ήταν και οι συνιδρυτές του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος (ΣΚΕ).

Την εποχή εκείνη οι συνθήκες για την Αριστερά ήταν εξαιρετικά δύσκολες, καθώς το (Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας) ΚΚΕ είχε τεθεί εκτός νόμου και το Β΄ Αντάρτικο και ο ΔΣΕ είχαν ηττηθεί στον Γράμμο και στο Βίτσι.

Αναμφίβολα λοιπόν η ΕΔΑ, ως μαζικό αριστερό κίνημα, συγκέντρωνε στους κόλπους του σοσιαλιστές, κομμουνιστές,  αστούς δημοκράτες και φιλελεύθερους.

Οι εκλογές της 9^ης Σεπτεμβρίου 1951 σηματοδότησαν τις πολιτικές εξελίξεις σε μια μεταπολεμική Ελλάδα, η οποία έβγαινε λαβωμένη από τα δεινά του εμφυλίου πολέμου.

Στις εκλογές αυτές διαμορφώθηκαν και εξελίχτηκαν δύο πολιτικά σχήματα, τα οποία θα διαμόρφωναν την πολιτική ζωή της χώρας.

Ο «Ελληνικός Συναγερμός» θα εξελισσόταν σε (Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση) ΕΡΕ, η οποία θα αποτελούσε τον βασικό κορμό των δυνάμεων της Δεξιάς, ενώ η ΕΔΑ θα συγκέντρωνε το συμπαγές δυναμικό της Αριστεράς.

Επιπλέον δε το πολυδιασπασμένο Κέντρο θα περνούσε από πολλές φάσεις, ώσπου να ενωθεί το 1961 και να κατακερματισθεί το 1965.

Ο Μανώλης Γλέζος

Γεννήθηκε στην Απείρανθο της Νάξου στις 9 Σεπτεμβρίου 1922.

Το 1940 πέτυχε στην ΑΣΟΕΕ, ενώ, με το ξέσπασμα του ελληνοϊταλικού πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940, ζήτησε να καταταχτεί ως εθελοντής, αλλά λόγω του νεαρού της ηλικίας του δεν του επετράπη.

Στη διάρκεια της κατοχής τη νύχτα της 30ης προς την 31η Μαΐου 1941 μαζί με τον Απόστολο Σάντα κατέβασαν από την Ακρόπολη τη γερμανική πολεμική σημαία της Wehrmacht, τη μισητή ναζιστική σβάστικα και καταδικάστηκαν ερήμην σε θάνατο από τις γερμανικές αρχές κατοχής.

Στις 24 Μαρτίου 1942 συνελήφθη μαζί με τον Απόστολο Σάντα από τα γερμανικά στρατεύματα και φυλακίστηκε ένα μήνα στις φυλακές Αβέρωφ, όπου βασανίστηκε απάνθρωπα, με αποτέλεσμα να προσβληθεί από φυματίωση βαριάς μορφής.

Στις 21 Απριλίου 1943 συνελήφθη από τα ιταλικά στρατεύματα κατοχής και παρέμεινε φυλακισμένος τρεις μήνες.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1944 συνελήφθη και φυλακίσθηκε  από τις αρχές κατοχής για επτά μήνες, ενώ δραπέτευσε στις 21 Σεπτεμβρίου 1944.

Μετά την απελευθέρωση, δούλεψε στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης» ως συντάκτης και από τις 10 Αυγούστου 1947 έως το κλείσιμό της ανέλαβε αρχισυντάκτης, εκδότης και διευθυντής.

Στις 3 Μαρτίου 1948 συνελήφθη και παραπέμφθηκε συνολικά σε 28 δίκες για αδικήματα Τύπου. Καταδικάστηκε σε διάφορες ποινές, από τις οποίες μία φορά σε θάνατο, τον Οκτώβριο του 1948.

Άλλη μία φορά καταδικάστηκε σε θάνατο, στις 21 Μαρτίου 1949, για παράβαση του Γ’ Ψηφίσματος.

Το 1950 οι θανατικές ποινές μετατράπηκαν σε ισόβια και τελικά αποφυλακίστηκε στις 16 Ιουλίου 1954.

Οι εκλογές του 1951

Στις εκλογές του 1951 ο Μανώλης Γλέζος εξελέγη βουλευτής, ενώ βρισκόταν φυλακισμένος στις φυλακές Αβέρωφ, αλλά οι αρχές δεν δέχονταν να τον απελευθερώσουν.

Για αυτό τον λόγο, ο άνθρωπος, που κατέβασε τη μισητή γερμανική σβάστικα από την Ακρόπολη και που ο γάλλος στρατηγός Ντε Γκωλ τον είχε χαρακτηρίσει ως «Πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης», κήρυξε απεργία πείνας μέσα στις φυλακές.

Η απεργία πείνας την οποία έκανε ο μαχητής – σύμβολο της Αντίστασης συγκίνησε όχι μόνο την ελληνική αλλά και την παγκόσμια κοινή γνώμη.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Δημήτριος Παπασπύρου, μπροστά στον διεθνή σάλο που είχε ξεσπάσει, μάταια ζητούσε από τον κρατούμενο βουλευτή να σταματήσει την απεργία, φοβούμενος για τον θάνατο του.

Την τρίτη ημέρα της απεργίας αντιπροσωπεία της ΕΔΑ επισκέφθηκε τον Γλέζο στις φυλακές Αβέρωφ και προσπάθησε να τον μεταπείσει για να σταματήσει την απεργία πείνας.

Ο Γλέζος και πάλι στάθηκε αμετάπειστος.

Η κυβέρνηση Πλαστήρα, πιεζόμενη από τις κινητοποιήσεις, έστειλε στις φυλακές Αβέρωφ τον βουλευτή Πάλλη, για να διαπραγματευτεί με τον κρατούμενο Γλέζο.

Επειδή ο Γλέζος δεν μπορούσε να κινηθεί λόγω της φοβερής σωματικής εξάντλησης, ανέλαβε να τον εκπροσωπήσει ο συγκρατούμενός  του Νίκος Καρράς.

Μετά από δύο ημερών διαπραγματεύσεις, ο Γλέζος δέχτηκε να λύσει την απεργία πείνας θέτοντας ως μοναδικό όρο όχι την δική του απελευθέρωση, αλλά την απελευθέρωση των επτά εκλεγμένων βουλευτών της ΕΔΑ, που είχαν εξορισθεί από το επίσημο κράτος στον Άι- Στράτη.

Όταν λοιπόν ο μαχητής – σύμβολο της Αντίστασης και των κοινωνικών αγώνων βεβαιώθηκε ότι και οι επτά βουλευτές της ΕΔΑ μεταφέρθηκαν στην Αθήνα, έλυσε την απεργία πείνας τη 12^η ημέρα.

Μετά την αποφυλάκιση του το 1954, εκλέχθηκε μέλος της Δ.Ε της ΕΔΑ και ανέλαβε οργανωτικός γραμματέας, ενώ τον Δεκέμβριο του 1956 ορίστηκε διευθυντής της εφημερίδας «Αυγή».

Οι εκλογές του 1958

Οι εκλογές της 11ης Μαΐου 1958 και η εντυπωσιακή άνοδος της ΕΔΑ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η πτώση του κόμματος των Φιλελευθέρων θορύβησαν τον αστικό πολιτικό κόσμο και την κυβέρνηση του Κων. Καραμανλή.

Αμέσως μετά τις εκλογές σημειώθηκαν εκρήξεις και εμπρησμοί σε γραφεία της ΕΔΑ σε επαρχιακές πόλεις και σ’ ένα μόλις εξάμηνο, συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν 175 στελέχη της.

Για την κυβέρνηση της ΕΡΕ, η ΕΔΑ λειτουργούσε καθοδηγούμενη έξωθεν ως «όστρακο κάτω από το οποίο κρυβόταν το ΚΚΕ».

Τον Αύγουστο του 1958 ο Γλέζος συναντήθηκε στην Αθήνα με τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ, Κώστα Κολιγιάννη, που επισκεπτόταν παράνομα τη χώρα.

Ωστόσο οι αρχές ήταν ενημερωμένες για τις επαφές του Κολιγιάννη και παρακολουθούνταν από τις υπηρεσίες ασφαλείας.

Ο υφυπουργός Ασφαλείας Καλαντζής και η Υπηρεσία Διώξεως του Κομμουνισμού

Ο Ευάγγελος Καλαντζής διετέλεσε υφυπουργός Ασφαλείας το 1954 στην κυβέρνηση Παπάγου και το όνομά του ταυτίστηκε με το σκληρό πρόσωπο του ελληνικού μετεμφυλιακού κράτους και τις διώξεις των αριστερών.

Ο Καλαντζής ήταν υπεύθυνος για τη δημιουργία της περιβόητης ΓΔΕΑ (Γενική Διεύθυνσις Εθνικής Ασφαλείας), που μετά το 1974 μετονομάστηκε σε ΥΠΕΑ (Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας) και τελικά καταργήθηκε το 1984 από τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Η ΓΔΕΑ ήταν η περιβόητη υπηρεσία Ασφαλείας, η οποία διατηρούσε τους ατομικούς φακέλους με τα πολιτικά φρονήματα εκατομμυρίων Ελλήνων.

Ο Καλαντζής στο βιβλίο του  «Σαράντα χρόνια αναμνήσεις 1920 – 1961», αναφέρει σχετικά:

«Στις 3 Ιουλίου 1958 διέταξα έρευνα στα γραφεία της ΕΔΑ παρουσία Εισαγγελέως, διότι εκ της συλλήψεως παρανόμων στελεχών και εκ της συγκεντρώσεως άλλων απορρήτων πληροφοριών, διεπιστώθη η επαφή βουλευτών της ΕΔΑ με τον παράνομο κατασκοπευτικό μηχανισμό του ΚΚΕ. Καθώς επίσης ότι η ΕΔΑ καθοδηγείτο στις πολιτικές της κατευθύνσεις υπό αυτού τούτου του ΚΚΕ…»

Στους επόμενους μήνες που ακολουθούν, ο καταδιωκτικός μηχανισμός των υπηρεσιών ασφαλείας προχωρά στην εξάρθρωση του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ.

«Στις 6 Δεκεμβρίου 1958, μετά από πολύμοχθες προσπάθειες των αστυνομικών οργάνων, συνελήφθησαν σημαίνοντες παράγοντες του ΚΚΕ που είχαν λαθραία αφιχθή στην Ελλάδα με πλαστά διαβατήρια από χώρες του Παραπετάσματος. Εκτός αυτών συνελήφθη και ο Εμμανουήλ Γλέζος. Το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου του 1958 τα «λαγωνικά» της Υπηρεσίας Διώξεως του Κομμουνισμού είχαν τεθή επί τα ίχνη μιάς «προσωπικότητας» του ΚΚΕ. Επρόκειτο για τον Κολλιγιάννη, ο οποίος μόλις είχε αφιχθή από το Παραπέτασμα και ανέπτυσσε συνωμοτική δραστηριότητα ερχόμενος σε επαφή με άλλα στελέχη του κόμματος…» αναφέρει σχετικά ο Καλαντζής στο βιβλίο του.

 Ο χαφιές των Υπηρεσιών Ασφαλείας

Στον κατασταλτικό μηχανισμό των υπηρεσιών ασφαλείας η λειτουργία του δικτύου συλλογής πληροφοριών στηρίχθηκε στους λεγόμενους χαφιέδες.

Ιστορικά ο χαφιές (hafie) ήταν μυστικός αστυνομικός, που επιβίωσε στις μυστικές υπηρεσίες όταν μετά το 1912 οι έλληνες χαφιέδες μετεπήδησαν από την τουρκική αστυνομία στην ελληνική χωροφυλακή.

Οι χαφιέδες, στην δραστηριότητά τους κατά του κομμουνισμού, ωθούντο από ελατήρια επαγγελματικά (μισθός), αλλά και ιδεολογικά (ήταν αντικομμουνιστές). Μια δεύτερη και κατηγορία πληροφοριοδοτών, που επίσης αποκαλούνταν χαφιέδες, ήταν αυτή των ατόμων που δρούσαν με συγκαλυμμένη ιδιότητα.

Από την δεκαετία του ‘20 και μετά, σύμφωνα με μια γενική εκτίμηση, τάσεις συνεργασίας με τις αστυνομικές αρχές έδειξαν κάποια μέλη του κοινωνικού επαναστατικού κινήματος, με χαμηλό επίπεδο συνειδητότητας, αλλά και συλληφθέντα άτομα τα οποία κατέρρευσαν κατά την αστυνομική ανάκριση και ομολόγησαν τα στοιχεία που γνώριζαν, συνήθως αλλάζοντας στρατόπεδο.

«Λίγες μέρες προ της συλλήψεως του Γλέζου στις 29 Νοεμβρίου 1958, ο «άγνωστος» που είχε κάνει τα δύο τηλεφωνήματα προ καιρού στη Γενική Ασφάλεια, τηλεφωνούσε και πάλι… Ήταν ο ίδιος πάλι «άγνωστος» και έδινε την πληροφορία ότι η συνάντηση θα γινόταν τις εσπερινές ώρες σε κάποιο σημείο της περιοχής Αθηνών… Αμέσως καταστρώθηκαν τα σχέδια της ενέδρας. Η Υπηρεσία Πληροφοριών της Γενικής Ασφαλείας με βάσι προηγούμενες παρακολουθήσεις κατόρθωσε να επισημάνη το σημείο της συναντήσεως. Πράγματι ο Κολλιγιάννης θεάθηκε εισερχόμενος στην κατοικία της αδελφής του Γλέζου… Ο Κολλιγιάννης είχε κατορθώσει να διαφύγη μέσα στο σκοτάδι της νύχτας. Αλλά τουλάχιστον είχε συλληφθεί ο Γλέζος…», αναφέρει σχετικά ο Καλαντζής στο βιβλίο του. 

Οι δηλώσεις του υφυπουργού Ασφαλείας Καλαντζή στον αθηναϊκό τύπο

Ο Καλαντζής, ως πανίσχυρος υφυπουργός Ασφαλείας, την επομένη των συλλήψεων έκανε τις παρακάτω δηλώσεις στους δημοσιογράφους των αθηναϊκών εφημερίδων:

«Η Γενική Ασφάλεια Αθηνών, κατόπιν συστηματικής προσπαθείας, επέτυχε να εξαρθρώση ένα από τα σημαντικότερα κλιμάκια του παράνομου κατασκοπευτικού μηχανισμού του κομμουνιστικού κόμματος, του οποίου συνέλαβε σημαίνοντας παράγοντας αφιχθέντας εις την χώραν μας από το Σιδηρούν Παραπέτασμα με πλαστά διαβατήρια.  Αι αστυνομικαί αρχαί, ως ανεκοίνωσα ήδη εις την Βουλήν, προέβησαν επίσης εις την σύλληψιν του Εμμανουήλ Γλέζου, οργανωτικού γραμματέως της ΕΔΑ, μέλους της Διοικούσης Επιτροπής αυτής και Διευθυντού της εφημερίδος Αυγή, διότι, ως διεπιστώθη, ούτος ευρίσκετο εις επαφήν με τον συνωμοτικόν μηχανισμόν του κομμουνιστικού κόμματος. Εις την Ελλάδα έχει διεισδύσει από τινος χρόνου ο γνωστός κομμουνιστοσυμμορίτης Κώστας Κολλιγιάννης ή Αρβανίτης, μέλος του κομμουνιστικού κόμματος, ο οποίος έχει αναλάβει την αρχηγίαν της παρανόμου κατασκοπευτικής οργανώσεως του κόμματος. Ο Εμμανουήλ Γλέζος διετήρει με τον ανωτέρω Κολλιγιάννην σταθερώς επαφάς και μάλιστα έσχε μετ΄αυτού μακράν συνεργασίαν εις οικίαν επί της οδού Γερμανικού , διαρκέσασαν από της 8^ης απογευματινής της 16^ης Αυγούστου μέχρι των απογευματινών ωρών της επομένης…».

Τα βιογραφικά στοιχεία των «καταχθόνιων κομμουνιστοσυμμοριτών»

Σε συνέχεια των δηλώσεών του στον αθηναϊκό τύπο της εποχής, ο πανίσχυρος υφυπουργός Ασφαλείας Καλαντζής κατέθεσε  τα βιογραφικά στοιχεία των συλληφθέντων, αναφέροντας:

«Εις τας καταχθονίους προσπαθείας των κομμουνιστοσυμμοριτών των εισελθόντων εκ του παραπετάσματος δια την ανασυγκρότησιν των ως άνω τμημάτων του κατασκοπευτικού εν γένει δικτύου του ΚΚΕ έθεσε τέρμα η υποδιεύθυνσιν Γενικής Ασφαλείας δια σειράς ενεργειών της δια των οποίων επέτυχε την σύλληψιν των κάτωθι: 

1. Μανώλη Γλέζου, στελέχους του ΚΚΕ, οργανωτικού γραμματέως της ΕΔΑ, διευθυντού της εφημερίδος Αυγή, αποτελούντος τον σύνδεσμον της επαφής του εν Ελλάδι παράνομου κλιμακίου του πολιτικού γραφείου της κεντρικής επιτροπής του ΚΚΕ μετά του κόμματος της ΕΔΑ. Ούτος, υπό την ιδιότητά του ταύτην, ήρχετο εις επαφήν μετά του υπευθύνου του εν Ελλάδι κλιμακίου του ΠΓ του ΚΚΕ Κωνσταντίνου Κολιγιάννη. Συγκεκριμένως δε ήλθεν εις επαφήν μετ΄αυτού την 16/8/58 εν της επί της οδού Γερμανικού 24, οικίας της ετεροθαλούς αδελφής του Βασιλικής, συζύγου του Γεωργίου Δολιανίτου, το γένος Δημητροκάλη, συνεργασθείς ολόκληρον την νύκτα της ιδίας μέρας και ολόκληρον την επομένην από πρωίας μέχρι το εσπέρας.
2. Ελευθερίου Βουτσά, αναπληρωματικού μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, υπευθύνου του τμήματος διαβιβάσεως πληροφοριών του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ προς την εντός των κομμουνιστικών χωρών του σιδηρού παραπετάσματος ηγεσίαν του ΚΚΕ. Εις την οικίαν τούτου κατά την ημέραν της συλλήψεώς του, κατεσχέθη ο κρυπτογραφικός κώδιξ.
3. Θεοδώρου Ευθυμιάδου, ανωτάτου στελέχους του ΚΚΕ υπευθύνου του τμήματος υποδοχής και αποκρύψεως των εκ του σιδηρού παραπετάσματος αφικνουμένων στελεχών του ΚΚΕ, ον επεσκέπτετο συχνά ο υπεύθυνος του εν Ελλάδι κλιμακίου του ΠΓ της ΚΕ Κων. Κολιγιάννης. Επ’ αυτού κατεσχέθη σεβαστόν ποσόν χρημάτων εις δολλάρια (4.500). Επίσης πλαστόν αγγλικόν διαβατήριον υπό τα στοιχεία Ευριπίδου Μασορίδου εκ Κύπρου, δι ου επρόκειτο να αναχωρήση εις Βουκουρέστιον της Ρουμανίας, όπου ως γνωστόν, και η έδρα του ΚΚΕ.
4. Αντωνίου Συγγελάκη, αδειούχου εξορίστου, συλληφθέντος εν πλω πλησίον της Κερκύρας, ενώ εταξίδευεν εφωδιασμένος με πλαστόν αγγλικόν διαβατήριον υπό τα στοιχεία Αντωνίου Χριστοδούλου του Νικολάου εκ Κύπρου διά το εξωτερικόν, όπου επρόκειτο να έλθη εις επαφήν μετά της εν τω εξωτερικώ ηγεσίας του ΚΚΕ.
5. Αντωνίου Καρκαγιάννη, φοιτητού της νομικής, στελέχους του παρανόμου εκδοτικού μηχανισμού του ΚΚΕ. Ούτως συνελήφθη εν πλω πλησίον της Κερκύρας, ενώ εταξίδευε την 6/11/5, εφωδιασμένος με πλαστόν αγγλικόν διαβατήριον υπό τα στοιχεία Στρατίδου Αποστόλου του Πέτρου εκ Κύπρο διά το εξωτερικόν, όπου ώφειλεν εντολή του ενταύθα κλιμακίου του ΠΓ να συναντήση την ηγεσίαν του ΚΚΕ.
6. Δημητρίου Ευθυμιάδου, παλιού στελέχους του ΚΚΕ του τμήματος αποκρύψεως των παρανόμων στελεχών του.
7. Νότας Ευθυμιάδου, στελέχους του ΚΚΕ, συζύγου του ανωτέρω, η οποία εχρησιμοποιείτο ως σύνδεσμος του αρχηγού του εν Ελλάδι κλιμακίου του ΠΓ του ΚΚΕ, του παρανόμου ΚΚΕ, Κ. Κολιγιάννη εις τας επαφάς μετά των συνεργατών του.
8. Κων/νου Ραγουζαρίδου, στελέχους του ΚΚΕ, του τμήματος αποκρύψεως των παρανόμων στελεχών του.
9. Στυλιανού Καραμπάση, στελέχους του ΚΚΕ, του τμήματος αποκρύψεως των παρανόμων στελεχών του.
10. Δημητρίου Μούχου, στελέχους του ΚΚΕ, αδειούχου εξορίστου, του τμήματος αποκρύψεως των παρανόμων στελεχών του.
11. Αντωνίου Μαλιάκα, στελέχους του ΚΚΕ, του τμήματος αποκρύψεως των παρανόμων στελεχών του.
12. Γεωργίου Δολιανίτου, του τμήματος αποκρύψεως ανωτάτων παρανόμων στελεχών του.
13. Βασιλικής συζύγου Γεωργίου Δολιανίτου επίσης του τμήματος αποκρύψεως ανωτάτων παρανόμων στελεχών του ΚΚΕ.

Το Στρατοδικείο Αθηνών στα βήματα της δικτατορίας του Μεταξά

Η σύλληψη του Μανώλη Γλέζου και των δώδεκα στελεχών στηριζόταν στην παράβαση του αναγκαστικού νόμου 375/1936 περί κατασκοπείας, που είχε θεσπισθεί από τη δικτατορία του Μεταξά για την αντιμετώπιση της κατασκοπείας και την προστασία του κράτους από τον κομμουνισμό.

Η δίκη του Μανώλη Γλέζου και των δώδεκα στελεχών κράτησε 14 ημέρες από τις 9 ως τις 22 Ιουλίου 1959.

Η σύλληψη του Γλέζου προκάλεσε το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης.

Από τα τέλη Απριλίου 1959 άρχισαν να φτάνουν στην Αθήνα αντιπρόσωποι διεθνών οργανώσεων, ενώ στις αρχές Μαΐου ιδρύθηκε και η  Διεθνής Επιτροπή με έδρα το Παρίσι για την υπεράσπιση του Γλέζου και των συνεργατών του.

Μεγάλο ενδιαφέρον για την υπόθεση Γλέζου έδειξαν τα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης, αλλά και πολιτικοί και προσωπικότητες των γραμμάτων με σοσιαλιστικές και φιλελεύθερες πεποιθήσεις απ’ όλο τον κόσμο.

Η δίκη των στελεχών της ΕΔΑ και του ΚΚΕ διεξήχθη στο Τακτικό Στρατοδικείο Αθηνών.

Σύμφωνα με το βούλευμα, οι πέντε από τους κατηγορούμενους (Γ. Τρικαλινός, Ελευθ. Βουτσάς, Θεοδ. Ευθυμιάδης, Αντ. Συγγελάκης και Αντ. Καρκαγιάννης), παραπέμπονταν «διά προσφοράν εις κατασκοπείαν υπέρ της Σοβιετικής Ενώσεως».

Οι υπόλοιποι, ανάμεσα στους οποίους και ο Γλέζος, κατηγορούνταν ότι ήλθαν σε επαφή με την ομάδα των πέντε και τη διευκόλυναν, ώστε να φέρει σε πέρας την κατασκοπεία.

Πρόεδρος του Στρατοδικείου ορίστηκε ο συνταγματάρχης Ν. Πολυχρονόπουλος, ενώ την έδρα του Βασιλικού Επιτρόπου κατείχε ο συνταγματάρχης της στρατιωτικής δικαιοσύνης Χ. Σκόρδας.

Συνήγοροι των κατηγορουμένων ήταν κορυφαίοι ποινικολόγοι (Ηλ. Ηλιού, Στ. Κανελλόπουλος, Κ. Στεφανάκης, Γ. Μαγκάκης κ.ά.), ενώ οι τρεις από τους τέσσερις μάρτυρες κατηγορίας ήταν αξιωματικοί της Ασφάλειας.

Στις 22 Ιουλίου το Στρατοδικείο ανακοίνωσε την απόφασή του για τις ποινές των κατηγορουμένων.

Οι Βουτσάς και Τρικαλινός καταδικάστηκαν σε ισόβια δεσμά, οι άλλοι σε μικρότερες ποινές και ο Γλέζος σε φυλάκιση πέντε ετών, εξορία στον Αγ. Ευστράτιο για τέσσερα έτη και οκταετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

Λίγες ώρες αργότερα η Διοικούσα Επιτροπή της ΕΔΑ, σε ανακοίνωσή της για την απόφαση του Στρατοδικείου, υποστήριζε ότι οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν βαρύτατες και ότι η δίκη κατέδειξε στην παγκόσμια κοινή γνώμη την «έκταση του διωγμού που υφίσταται στην Ελλάδα η Δημοκρατία».

Τελικά ο Γλέζος αποφυλακίστηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1962, ως αποτέλεσμα της δημόσιας κατακραυγής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Κατά τη διάρκεια της φυλάκισης του, Γλέζος επανεκλέχθηκε βουλευτής με το ψηφοδέλτιο της ΕΔΑ 1961.

Στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, ο Γλέζος συνελήφθη στις 2 τα ξημερώματα, μαζί με τους τότε ηγέτες των πολιτικών κομμάτων.

Κατά τη διάρκεια του καθεστώτος των συνταγματαρχών, η στρατιωτική δικτατορία τού υπέβαλλε ακόμα τέσσερα έτη φυλάκισης και εξορίας μέχρι την απελευθέρωσή του το 1971.

Σήμερα αποχαιρετάμε ένα ήρωα της Ελλάδας.

Ο Μανώλης Γλέζος ταυτίστηκε με την πορεία της ελληνικής αριστεράς, είναι ο άνθρωπος που κατέβασε την μισητή γερμανική σβάστικα από την Ακρόπολη, ο μαχητής σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα, ο οποίος δεν λύγισε ποτέ, μπροστά στις θανατικές καταδίκες, στις φυλακές, στις εξορίες και στη βία.

Ο Μανώλης Γλέζος θα μείνει για πάντα στην αιωνιότητα.