Μετά τη διάψευση των προσδοκιών για ένταξη του οδικού άξονα στο Ταμείο Ανάκαμψης, το ενδιαφέρον έχει στραφεί στον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility-CEF). Αν και οι επενδύσεις για δράσεις που σχετίζονται με οδικά δίκτυα δεν είναι στις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που προκρίνει άλλου τύπου έργα (π.χ. σιδηροδρομικά δίκτυα), δεν αποκλείεται να υπάρξει μια εξαίρεση, σε περίπτωση που αξιολογηθεί ότι το υφιστάμενο οδικό δίκτυο είναι υψηλής επικινδυνότητας.
Αυτό προκύπτει και από απάντηση της Επιτρόπου για τις Μεταφορές Adina Valean σε επιστολή, που απέστειλε ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης στην ίδια και στην αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Magrethe Vestager στις 22 Απριλίου. «Γνωρίζω την έλλειψη ορισμένων βασικών οδικών υποδομών, ιδίως στις χώρες συνοχής, και αναγνωρίζω επίσης ότι η ολοκλήρωση αυτών των οδικών τμημάτων θα συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, στην απασχόληση και στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
Για την κάλυψη αυτών των αναγκών, διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα και μέσω της Ε.Ε. μπορούν να στηρίξουν επενδύσεις για την ανάπτυξη του οδικού δικτύου και δράσεις που σχετίζονται με το οδικό δίκτυο. Όσον αφορά τη δυνατότητα χρήσης του προγράμματος του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ) για την περίοδο 2021-2027, τα ελληνικά τμήματα που βρίσκονται στους διαδρόμους του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ – δηλαδή το οδικό τμήμα Ιωαννίνων-Κακαβιάς – θα είναι κατ’ αρχήν επιλέξιμα για χρηματοδοτική στήριξη. Οι δράσεις, όμως, που στηρίζουν την ανάπτυξη οδών θα είναι περιορισμένες. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το πρόγραμμα του ΜΣΕ θα έχει ως στόχο να συνεισφέρει το 60% του συνολικού χρηματοδοτικού κονδυλίου του σε δράσεις που υποστηρίζουν κλιματικούς στόχους και κινούνται γρήγορα προς την κινητικότητα μηδενικών εκπομπών.
Ωστόσο, πρόθεσή μου είναι να περιλάβω στο πολυετές πρόγραμμα για την περίοδο 2021-2023 τη δυνατότητα ενίσχυσης της οδικής ασφάλειας στις χώρες συνοχής. Για τον σκοπό αυτό, θα είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση μελέτες και εργασίες για την αναβάθμιση υφιστάμενων οδικών τμημάτων της οδικής υποδομής του δικτύου ΔΕΔ-Μ με χαμηλή βαθμολογία ασφάλειας ή υψηλή συχνότητα ατυχημάτων», αναφέρει, μεταξύ άλλων, στην απάντησή της που έφτασε πριν ένα 10ήμερο περίπου στο γραφείο του περιφερειάρχη.
Έτοιμες οι μελέτες, εκκρεμεί η πρόταση
«Παράθυρο ελπίδας» υπάρχει, λοιπόν, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ζητούμενο είναι να κατατεθεί, ωστόσο, και η πρόταση χρηματοδότησης από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Η δικαιολογία των εκκρεμοτήτων με τις μελέτες δεν υφίσταται πλέον, καθώς, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Ηπείρου, έχουν ολοκληρωθεί και παραδοθεί στις υπηρεσίες του υπουργείου, και μάλιστα με δύο σενάρια: ένα για τρίιχνο δρόμο και ένα με τετράιχνο μέχρι Καλπάκι και τρίιχνο μέχρι την Κακαβιά, και αυτό με τη λογική ότι υπάρχουν ευρωπαϊκές φωνές, που λένε ότι δε θα δεχθούν δρόμο με τετράιχνη διατομή.
Αναφερόμενος σε τεχνικά και οικονομικά στοιχεία, ο κ. Καχριμάνης είπε πως για το τμήμα Καλπάκι – Κακαβιά έχουν σχεδιαστεί όλοι οι απαιτούμενοι ανισόπεδοι κόμβοι και το κόστος ανέρχεται σε 65 εκ. ευρώ, ενώ το συνολικό κόστος φτάνει το 350 εκ. ευρώ. Επίσης, πρόσθεσε ότι για να μειωθεί το κόστος στο τμήμα Γιάννενα- Καλπάκι, έχουν προβλεφθεί δανειοθάλαμοι κατά μήκος του δρόμου.
«Σε συζήτηση που είχα με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Ανάπτυξης κ. Σκάλκο, μου είπε πως το υπουργείο είναι έτοιμο να στηρίξει αυτόν τον δρόμο, καθόσον αυτή είναι και η γνώμη του πρωθυπουργού. Εμείς έχουμε παραδώσει εδώ και δύο μήνες προς έλεγχο την μελέτη Ιωάννινα-Κακαβιά και περιμένουμε», τόνισε και κατέθεσε το αίτημα να γίνει μια σύσκεψη, όπως πρωτοέγινε με τον Πρόεδρο της Βουλής Κ. Τασούλα, που έχει θεσμικό ρόλο. «Να μαζευτούμε εκεί όλοι και να παρθούν οι τελικές αποφάσεις. Δεν μπορούμε να περιμένουμε. Γιατί τώρα γίνεται ο προγραμματισμός για το 2021-2027 και από το υπουργείο και από εμάς. Να δούμε τι θα κάνουμε στα λίγα χρήματα που έχουμε στις υποδομές», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ευθύνες στον Σπίρτζη
Οι δηλώσεις του περιφερειάρχη είχαν και πολιτική χροιά, καθώς απέδωσε ευθύνες στον πρώην υπουργό Υποδομών, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστο Σπίρτζη για το ότι δε φρόντισε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για το τμήμα Ιωάννινα- Κακαβιά, όταν υπήρχε η δυνατότητα.
«Το σίγουρο είναι ότι την εποχή που προωθούνταν τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα, προτού να μπουν άλλοι συντελεστές κόστους-οφέλους από πλευράς κίνησης σε αυτούς τους δρόμους, δεν έγιναν οι ανάλογες ενέργειες από το υπουργείο Υποδομών. Και μιλάω για την πενταετία Σπίρτζη, ο οποίος, δυστυχώς, μέχρι την ημέρα που έφυγε, δεν έλεγε ποτέ την αλήθεια», είπε.
Ευθύνες στην προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υποδομών απέδωσε και για την οδική σύνδεση της Ιόνιας οδού με την Πρέβεζα, χαρακτηρίζοντας «κοροϊδία» τη νέα παράταση που δόθηκε στον μελετητή και τη μη παράδοση της μελέτης στην περιφέρεια, την οποία είχε ζητήσει κατ’ επανάληψη για να την ωριμάσει.
Αναφερόμενος στις υπόλοιπες εκκρεμότητες των διευρωπαϊκών οδικών αξόνων στην Ήπειρο, για το τμήμα Ηγουμενίτσα- Μαυρομάτι είπε ότι το μόνο που γνωρίζει η περιφέρεια είναι ότι η μελέτη έχει ανατεθεί στην Εγνατία Οδός Α.Ε., για το τμήμα Πλαταριά- Ηγουμενίτσα, μετά τις αντιδράσεις που είχαν σημειωθεί στο παρελθόν από κατοίκους, το υπουργείο δεν έχει ασχοληθεί εκ νέου και τη μελέτη προτίθεται να αναλάβει η περιφέρεια, ενώ για τη μελέτη του τμήματος Μεσοπόταμος- Πάργα δεν έχει υπάρξει ακόμη απάντηση στο αίτημα της περιφέρειας για παράδοση της μελέτης, προκειμένου στη συνέχεια να εξετάσει τη δυνατότητα ένταξης σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα.
