Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2021, ο μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδας εμφανίζει μείωση 3,5% μέσα σε μια δεκαετία.
Μειωμένος κατά 5,1% είναι ο πληθυσμός της Ηπείρου, καθώς ανέρχεται στις 319.543, ενώ στο Νομό Ιωαννίνων η μείωση ανέρχεται στο 4,7%.
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι όμως η μείωση του πληθυσμού στους δυο παραμεθόριους δήμους του νομού μας.
Στο δήμο Πωγωνίου η μείωση ανέρχεται στο 23,5%, ή σε 2.101 μόνιμους κατοίκους, ενώ στο δήμο Κόνιτσας η μείωση του πληθυσμού είναι 16,3%, ή 1.037 μόνιμοι κάτοικοι λιγότερο.
Αν ο αντίκτυπος της δημογραφικής γήρανσης είναι ιδιαίτερα σημαντικός στην οικονομία, στην κοινωνία, στην απασχόληση και στα συστήματα υγείας και πρόνοιας, απαιτείται, όλοι οι Έλληνες, μαζί με τους πολιτικούς φορείς και το εθνικό κοινοβούλιο, να ενστερνιστούμε τη θέση ότι η ανάσχεση της δημογραφικής συρρίκνωσης στις παραμεθόριες περιοχές αποτελεί όρο εθνικής επιβίωσης.
Μια τέτοια θέση και απόφαση δεν αρκεί να περιορίζεται σε γενικόλογες αναφορές ή σε διακήρυξη καλών προθέσεων.
Επιβάλλεται να αποτελέσει ένα μόνιμο πλαίσιο της εθνικής και περιφερειακής πολιτικής με σαφείς προτεραιότητες, κοστολογημένες δράσεις και προσδιορισμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
- Περιλαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα, οικονομικά, επενδυτικά, θεσμικά, διοικητικά, κοινωνικά που θα υποστηρίξουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική δημογραφικής ενίσχυσης.
- Δεσμεύοντας κοινοτικούς (ΕΣΠΑ & Ταμείο Ανάκαμψης), περιφερειακούς και εθνικούς πόρους για την υλοποίηση τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων που θα δημιουργούν αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και ελκυστικές συνθήκες διαβίωσης.
- Διασφαλίζοντας προσιτή και ασφαλή στέγαση σε νέα ζευγάρια, ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης, εξασφαλίζοντας την ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου κοινωνικών υποδομών, ενισχύοντας την ασφάλεια όσων διαμένουν στις ακριτικές περιοχές.
Είναι καιρός να αντιληφθούμε ότι ο ρυθμός δημογραφικής συρρίκνωσης των παραμεθόριων περιοχών, όπως αυτές του Πωγωνίου και της Κόνιτσας παραπέμπουν σε συνθήκες βίαιου δημογραφικού μετασχηματισμού και κοινωνικής ερημοποίησης.
Αποτελεί -ίσως- από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη σχετικές εκθέσεις της Eurostat, σύμφωνα με τις οποίες η Ελλάδα το 2070 θα αριθμεί 8,6 εκατ. κατοίκους και το 2100 μόλις 8,1 εκατ. μόνιμους κατοίκους.
Η στόχευση της πολιτικής και των πολιτικών παραμένει δυστυχώς κοντόφθαλμη και πρόσκαιρη και ασφαλώς δεν προσεγγίζεται μέσω επιδοματικών πολιτικών ή αποσπασματικών παρεμβάσεων και έργων.
Οφείλουμε όμως να αναλογιστούμε τις συνέπειες της εγκατάλειψης και κυρίως να προνοήσουμε γρήγορα!
Διαφορετικά το δημογραφικό μέλλον αυτών των περιοχών μόνο ελπιδοφόρο δεν προδιαγράφεται.
