Στο εσωτερικό της Παναγίας των Παρισίων, σε μια γωνία, υπήρχε ένα διακριτικό κιόσκι, που πρόσφερε -μεταξύ άλλων και έναντι χαμηλής τιμής- κοσμήματα από αλπακά -ενθύμια από την επίσκεψη στον ναό. Το διασημότερο, πραγματικό θαύμα της μικρογλυπτικής, ήταν στο παρελθόν οι εικονιζόμενες καμπανούλες. Ας ελπίσουμε ότι στο κοντινό μέλλον θα μπορούμε να τις ξαναβρούμε.
Απόψεις

Μελαγχολία

Δεν είναι τυχαίο ότι το μνημείο δεχόταν κάθε χρόνο 13 εκατομμύρια επισκέπτες, αριθμό πολύ μεγαλύτερο του Πύργου του Άιφελ ή του Λούβρου. Για τους Γάλλους είναι σαφές ότι συμβολίζει πολύ περισσότερα. Είναι κατ’ αρχάς το σημείο μηδέν απ’ όπου μετρούνται οι χιλιομετρικές αποστάσεις από την πρωτεύουσα. Είναι ο χώρος, όπου στέφθηκαν βασιλείς και αυτοκράτορες, ή απ’ όπου αποχαιρέτησαν προσωπικότητες, όπως ο στρατηγός Ντε Γκωλ ή ο πρόεδρος Μιτεράν.

Κάπου στη δεκαετία 1820-1830, ένας έφηβος που επισκεπτόταν τα βαθιά υπόγεια του λαμπρού καθεδρικού ναού, σ’ ένα απόμερο και σκοτεινό σημείο διαπίστωσε ότι κάποιος είχε χαράξει στην πέτρα με ελληνικούς χαρακτήρες τη λέξη ΑΝΑΓΚΗ. Προβληματισμένος για το ποια «ανάγκη» έσπρωξε τον ανώνυμο «χαράκτη» να αφήσει αυτό το στίγμα στην πέτρα του ναού, λίγα χρόνια αργότερα, σε ηλικία  29 ετών, ο μέχρι τότε νέος ποιητής εμπνεύστηκε και έγραφε ένα μυθιστόρημα, που εξελίσσεται εντός και γύρω από τον καθεδρικό ναό. Ο νέος λεγόταν Βίκτωρ Ουγκώ και το μυθιστόρημα «Η Παναγία των Παρισίων».

Όπως εκατομμύρια άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο, έτσι και πολλοί από μας γνωρίσαμε την Παναγία των Παρισίων πολύ πριν έχουμε την τύχη να την επισκεφθούμε. Από τα «Κλασικά Eικονογραφημένα», από τις πάμπολλες μεταφράσεις του βιβλίου, από ταινίες που άφησαν εποχή με πρωταγωνιστές τον Τσαρλς Λώτον, τον Άντονi Κουήν ή την Τζίνα Λολομπρίτζιτα. Ονόματα όπως Κουασιμόδος, Εσμεράλντα… είναι γνωστά σχεδόν σε όλους μας, και δημιουργούν συγκεκριμένους συνειρμούς.

Τι κι αν στη Γαλλία με τους δεκάδες λαμπρούς καθεδρικούς ναούς-αριστουργήματα του γοτθικού ρυθμού- κάποιοι μπορούν να θεωρούνται ισάξιοι ή και ανώτεροι της Παναγίας των Παρισίων, όπως εκείνοι της Ρενς ή της Σαρτρ. Στη συνείδηση όχι μόνο των Γάλλων, αλλά κυρίως ημών των υπολοίπων, η Παναγία των Παρισίων ήταν κάτι το ξεχωριστό. Κάτι σαν τον δικό μας Παρθενώνα.

Είχαμε την τύχη πριν από αρκετά χρόνια να επισκεφθούμε για πρώτη φορά το μνημείο. Κι επειδή ο μύθος, που προηγείται πολλές φορές υπερτερεί της πραγματικότητας, προσεγγίσαμε τον ναό με υφέρποντα τον φόβο κάποιας πιθανής απογοήτευσης. Ευτυχώς το αποτέλεσμα ήταν κατά πολύ ανώτερο του μύθου. Η Παναγία των Παρισίων είναι πραγματικά μια «καλλονή».

Βρίσκεται στο ιδανικότερο σημείο της γαλλικής πρωτεύουσας. Πλάι στον Σηκουάνα, στην ανατολική πλευρά του νησιού  Cite απ’ όπου ξεκίνησε το Παρίσι κι από τους κατοίκους του οποίου η πόλη πήρε το όνομά της.

Γύρω από το μνημείο υπάρχουν τεράστιοι ελεύθεροι χώροι, ώστε να μην πνίγεται μέσα στις πολυκατοικίες.

Το εσωτερικό τμήμα του ναού εντυπωσιάζει περισσότερο από το εξωτερικό. Με τα χαρακτηριστικά σταυροθόλια, σήμα κατατεθέν του γοτθικού ρυθμού, που επέτρεψαν την οικοδόμηση σε μεγάλο ύψος με τη δυνατότητα δημιουργίας μεγάλων ανοιγμάτων στους τοίχους, που φιλοξενούν τα μαγευτικής ομορφιάς βιτρό.

Δεν είναι τυχαίο ότι το μνημείο δεχόταν κάθε χρόνο 13 εκατομμύρια επισκέπτες, αριθμό πολύ μεγαλύτερο του Πύργου του Άιφελ ή του Λούβρου. Για τους Γάλλους είναι σαφές ότι συμβολίζει πολύ περισσότερα.  Είναι κατ’ αρχάς το σημείο μηδέν απ’ όπου μετρούνται οι χιλιομετρικές αποστάσεις από την πρωτεύουσα. Είναι ο χώρος, όπου στέφθηκαν βασιλείς και αυτοκράτορες, ή απ’ όπου αποχαιρέτησαν προσωπικότητες, όπως ο στρατηγός Ντε Γκωλ ή ο πρόεδρος Μιτεράν. Είναι ο ναός του οποίου οι τεράστιες καμπάνες ηχούν μόνο μια φορά τον χρόνο στις 14 Ιουλίου και ακούγονται έως πολλά χιλιόμετρα πέρα από το Παρίσι. Είναι πολλά, πολλά ακόμη.

Προχθές, πρώτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας για τους καθολικούς, ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθούσε σε απευθείας μετάδοση από την τηλεόραση τη στέγη του ναού που επισκευαζόταν, να έχει παραδοθεί στην πανίσχυρη φωτιά. Το περίφημο δάσος, όπως αποκαλούσαν τον σκελετό της στέγης, αποτελούμενο από αιωνόβια ξύλα δρυός που έστεκαν εκεί επί 800 χρόνια, καταστράφηκε. Ο περίφημος πύργος-βέλος ύψους 96 μέτρων κατέρρευσε. Το μνημείο, που επέζησε επί 800 χρόνια από βομβαρδισμούς και από τα σχέδια ανατίναξής του, που είχε δώσει εντολή ο Χίτλερ, πληγώθηκε βαθιά.

Οι τελευταίες πληροφορίες μιλούν για διάσωση του «θησαυρού» του ναού και για τον σκελετό και τα δύο καμπαναριά που άντεξαν. Ο πρόεδρος Μακρόν διεμήνυσε ότι θα ξαναφτιαχτεί το μνημείο όπως ήταν. Μια οικογένεια «μεγιστάνων» έδωσε ήδη 100 εκατομμύρια ευρώ! Θα χρειαστούν για την αποκατάσταση πάνω από δέκα χρόνια. Όπως και να ’χει όμως, μαζί με τους Γάλλους, πολλοί από μας ξυπνήσαμε χθες μέσα στη μελαγχολία.

Σχετικά άρθρα

Φωτιά σε στέγη κατοικίας στο Κάστρο

Επιχειρεί το πυροσβεστικό ελικόπτερο στον λόφο Καστρίτσας

Γεωργία Χαλάτση

Υπό πλήρη έλεγχο η πυρκαγιά

Γεωργία Χαλάτση