Τρίτη άποψη

Τα οφέλη της Αιολικής ενέργειας

«Η Αιολική Ενέργεια μαζί με τις υπόλοιπες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την Εξοικονόμηση Ενέργειας είναι η μοναδική εγγύηση για ένα αειφόρο μέλλον του πλανήτη». Γράφει ο Κωνσταντίνος Γκαράκης, Ενεργειακός Μηχανικός, MSc, MA, MBA, Eπισκέπτης Καθηγητής Τμήματος Μηχ/γων Μηχανικών Παν. Δυτ. Αττικής.

Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει σήμερα ο πλανήτης και ο άνθρωπος. Έχουμε μόνο λίγα χρόνια για να εμποδίσουμε μια κλιματική κρίση με μη αναστρέψιμες συνέπειες.

Από τις βασικές πηγές των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου παγκοσμίως είναι ο τρόπος που παράγουμε ενέργεια, γι’ αυτό και η στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι μονόδρομος. Η αιολική ενέργεια είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα όπλα που έχει προσφέρει στην ανθρωπότητα η φύση και η επιστήμη.

Οι πολιτικές ηγεσίες έχουν αντιληφθεί τι συμβαίνει και προωθούν αυτή τη στροφή προς τις ΑΠΕ.

Η Ευρώπη έχει δεσμευτεί να καταστεί κλιματικά ουδέτερη, δηλαδή να έχει μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αέριων του θερμοκηπίου, έως το 2050. Αν αναλογιστεί κανείς τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα που συνδέονται με τα ορυκτά καύσιμα παγκοσμίως, η πολιτική αυτή δέσμευση γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή.

Η αιολική ενέργεια είναι μια από τις λίγες, τεχνολογικά και εμπορικά «έτοιμες» λύσεις, για την αντιμετώπιση του ενεργειακού ζητήματος, καθώς και (ίσως το πιο σημαντικό) για την επίλυση των προβλημάτων που δημιουργούν οι κλιματικές αλλαγές, που είναι η μεγαλύτερη πρόκληση με την οποία βρέθηκε αντιμέτωπη η ανθρωπότητα μέχρι σήμερα.

Η Αιολική Ενέργεια μαζί με τις υπόλοιπες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την Εξοικονόμηση Ενέργειας είναι η μοναδική εγγύηση για ένα αειφόρο μέλλον του πλανήτη.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας:

i. είναι άφθονες και ανεξάντλητες, δεν θα τελειώσουν ποτέ

ii. είναι διάσπαρτες στον πλανήτη, συμβάλλουν στην ενεργειακή ανεξαρτησία, τη γεωπολιτική ισορροπία και την ειρήνη

iii. δεν τις έχουν λίγα «τυχερά» κράτη, αλλά όλοι

iv. δεν χρειάζονται στρατιωτικές εκστρατείες για να τις εξασφαλίσεις

v. ούτε μπορούν να απειληθούν από τρομοκρατικές ενέργειες

vi. δεν ρυπαίνουν, αλλά αντίθετα υποκαθιστούν χρήση ορυκτών καυσίμων που ρυπαίνουν κατά την εξόρυξη ή άντληση, μεταφορά, αποθήκευση και καύση τους

vii. δεν εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου, αλλά αντίθετα υποκαθιστούν πηγές που εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου

viii. δεν προκαλούν βλάβες στην υγεία

ix. είναι συμβατές με άλλους αναπτυξιακούς στόχους όπως είναι ο τουρισμός και η αξία γης

x. δημιουργούν απασχόληση και περιφερειακή ανάπτυξη

xi. συμβάλλουν στη διάχυση της ανάπτυξης και την κοινωνική συνοχή

Ειδικότερα για την αιολική ενέργεια:

  • Ο άνεμος είναι μια ανεξάντλητη πηγή ενέργειας, η οποία μάλιστα παρέχεται δωρεάν.
  • Η αιολική ενέργεια είναι μια τεχνολογικά ώριμη, οικονομικά ανταγωνιστική και φιλική προς το περιβάλλον ενεργειακή επιλογή.
  • Προστατεύει τη Γη καθώς κάθε μία κιλοβατώρα που παράγεται από τον άνεμο αντικαθιστά μία κιλοβατώρα που παράγεται από συμβατικούς σταθμούς και ρυπαίνει την ατμόσφαιρα με αέρια του θερμοκηπίου.
  • O εκπεμπόμενος θόρυβος από ένα αιολικό πάρκο είναι πολύ μικρός (45db(A)) σε απόσταση 200m (όσο έχει και ένα ήσυχο γραφείο ή ένα σπίτι). Δεν εκπέμπει υποήχους ή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
  • Δεν επιβαρύνει το τοπικό περιβάλλον με επικίνδυνους αέριους ρύπους, διοξείδιο του άνθρακα, μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του θείου, καρκινογόνα μικροσωματίδια κ.α., όπως γίνεται με τους συμβατικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
  • Εξοικονομεί πολύτιμους υδάτινους πόρους που καταναλώνονται σε απαράδεκτο βαθμό (πχ. νερό), ειδικά στην περίπτωση της ψύξης των θερμοηλεκτρικών μονάδων.
  • Ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για τη χώρα μας και την Ευρώπη γενικότερα.
  • Ελκύει επενδύσεις και ενισχύει τη διεθνή εικόνα και τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.
  • Βοηθά στην αποκέντρωση του ενεργειακού συστήματος μειώνοντας τις απώλειες μεταφοράς ενέργειας.
  • Υπάρχει εισροή εσόδων στην τοπική αγορά με διάφορες μορφές, όπως για εργασίες και εργολαβίες κατά την κατασκευή και τη λειτουργία των έργων, για αγορά προμηθειών και υπηρεσιών, για αντισταθμιστικά έργα, καθώς και με χορηγίες, ενισχύσεις τοπικών συλλόγων, σχολείων και κοινωνικών υποδομών κ.λπ.
  • Αποδίδεται το ειδικό τέλος (3%) που παρακρατείται από τα ακαθάριστα έσοδα (τζίρος) των αιολικών πάρκων στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) για εκτέλεση τοπικών αναπτυξιακών έργων και στους οικιακούς καταναλωτές για μείωση των λογαριασμών ρεύματος.
  • Δημιουργούνται θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και λειτουργία των αιολικών πάρκων. Οι έρευνες καταλήγουν στην Ελλάδα για 0,3 τοπικές μόνιμες θέσεις εργασίας ανα εγκατεστημένο ΜW.
  • Αντισταθμιστικά οφέλη με αναπτυξιακά έργα στις περιοχές εγκατάστασης τους.
  • Συμβάλλουν στην βελτίωση των τεχνικών υποδομών της περιοχής με τις οδούς πρόσβασης και την ενίσχυση του ηλεκτρικού δικτύου.
  • Δημιουργούν προϋποθέσεις ανάπτυξης οικοτουρισμού, αύξησης τουρισμού μέσω επισκέψεων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και σχολείων, εναλλακτικού αθλητισμού (αγώνες ορεινού δρόμου, πεζοπορίες).
  • Τα υλικά μιας ανεμογεννήτριας ανακυκλώνονται κατά 85-90% ενώ μπορούν και να επαναχρησιμοποιηθούν.
  • Δημιουργεί σημαντική εγχώρια προστιθέμενη αξία στην Ελλάδα (έως και 35% του κόστους επένδυσης κατά τη φάση της κατασκευής ξοδεύεται στην εγχώρια αγορά, όπως σε έργα υποδομής (οδοποιία, θεμελιώσεις, διαπλατύνσεις), ηλεκτρολογικά έργα, εξοπλισμούς, υπηρεσίες και πυλώνες. Πάνω από το 80% του κόστους λειτουργίας των αιολικών πάρκων ξοδεύεται στην Ελλάδα.

Όλα τα παραπάνω είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα μέσα από πλήθος μελετών αλλά και από τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων στην Ελλάδα (4114MW στην Ελλάδα, 744.000 MW στον κόσμο).

Τα πρώτα αιολικά πάρκα υλοποιήθηκαν τη δεκαετία του 1980 από τη ΔΕΗ και από το 1999 ως σήμερα η συνολική ισχύς τους αυξήθηκε κατά 385%. Σήμερα καλύπτουν το 15,2% της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και προβλέπεται σύμφωνα με το ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή) η ισχύς του να ξεπεράσει τα 7.000MW από τα 4.114MW που είναι σήμερα.

Μια ανεμογεννήτρια αποτελείται από υποσυστήματα φτιαγμένα με υλικά καθημερινής χρήσης.

Έχει ένα μεταλλικό πυλώνα, που εδράζεται πάνω σε βάση από μπετόν, όπως όλες οι κατασκευές. Η βάση είναι θαμμένη σε ένα περίπου μέτρο κάτω από το έδαφος. Η ανεμογεννήτρια έχει συνήθως 3 πτερύγια και ένα κέλυφος από συνθετικά υλικά, σαν κι αυτά που κατακλύζουν τη ζωή μας. Τέλος έχει ένα κιβώτιο ταχυτήτων, ένα άξονα μετάδοσης κίνησης και μια ηλεκτρογεννήτρια, εξοπλισμό που χρησιμοποιούμε κατά κόρον σε όλες τις δραστηριότητές μας, όπως στις μεταφορές, στις γεωργικές ασχολίες, στις κατασκευές.

Δεν υπάρχει τίποτε το εξωτικό ή μαγικό στην κατασκευή ή λειτουργία μιας ανεμογεννήτριας.

Το μόνο ασυνήθιστο είναι ότι παράγει ηλεκτρική ενέργεια χωρίς να προκαλεί μόλυνση στο έδαφος, το υπέδαφος και στην ατμόσφαιρα.

Κι όμως υπάρχουν ποικίλες αρνητικές αντιδράσεις στην εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας αλλά και στις υπόλοιπες ΑΠΕ.

Τα περισσότερα επιχειρήματα δεν αντέχουν σε ανάλυση και εμβάθυνση, μια και στόχο έχουν να δημιουργήσουν εντυπώσεις και φόβο σε αυτούς που δεν έχουν ενημερωθεί ενώ στερούνται παντελώς τεκμηρίωσης.

Επιπλέον, διακινούνται από διατεταγμένους επιστήμονες οι οποίοι υπηρετούν επιχειρηματικά συμφέροντα του λόμπι των ορυκτών καυσίμων (λιγνίτη στην Ελλάδα και εισαγόμενου πετρελαίου και φυσικού αερίου) ενώ παίζονται πολιτικά παιχνίδια από τοπικό ως κεντρικό επίπεδο.

Έχουν ακουστεί κατά καιρούς ότι διώχνουν τα σύννεφα και το χιόνι και ξηραίνουν το τόπο (κρανίου τόπος), ότι εκπέμπουν ραδιενέργεια, ότι παράγουν ισχυρό θόρυβο, ότι είναι επικίνδυνες να πέσουν, ότι προκαλούν ασθένειες, ότι προκαλούν καταστροφή του υδροφόρου ορίζοντα, ότι επηρεάζουν αρνητικά τη μελισσοκομία, την κτηνοτροφία και πολλά άλλα.

Όσο αστεία και να ακούγονται αυτά, είναι ικανά, χρησιμοποιούμενα από επιτήδειους λασπολόγους – συκοφάντες να δημιουργήσουν φόβο, επιφύλαξη και αμφιβολία στον μη ενημερωμένο πολίτη.

Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι η αιολική ενέργεια πλήττεται εκεί που θα έπρεπε να είναι το αναμφισβήτητο δυνατό της σημείο, στην περιβαλλοντική της διάσταση.

Εκτός από τα γραφικά και ανάξια λόγου επιχειρήματα, υπάρχουν εύλογες απορίες που δημιουργούνται στους πολίτες και σε αυτές οφείλουμε να απαντήσουμε, ακριβώς για να αποτρέψουμε την καλλιέργεια συκοφαντιών.

Γιατί εκεί που απουσιάζει η γνώση και η ενημέρωση βασιλεύει η παραπληροφόρηση και ο σκοταδισμός.

Σχετικά άρθρα

«Όχι» στα mega-αιολικά με πρόσθετα επιχειρήματα

Δεν πείθεται από τη φραστική αντίθεση στα αιολικά πάρκα

Αποστόλης Τζελέτας

Να μπει φρένο στα «φαραωνικά» αιολικά πάρκα