Τρίτη άποψη

Η πόλη του φωτός

Πριν λίγες μέρες, με τη φίλη μου και εκδότρια του Ηπειρωτικού Αγώνα, Τιτίκα Τζάλλα, ανταλλάξαμε στο  facebook κάποιες εμπειρίες μας στο Παρίσι με αφορμή μία ανάρτησή της.  Τις μέρες που ακολούθησαν, για έναν περίεργο λόγο, το μυαλό «ξέκλεβε» λίγο χρόνο και «δραπέτευε» στο Παρίσι. Αποφάσισα λοιπόν, να γράψω αυτό το μικρό κείμενο και να το αφιερώσω στην Τιτίκα, που αγαπάει τη γαλλική πρωτεύουσα, όσο και εγώ.

Δεν πρόκειται για μία οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, αλλά για μία πόλη, που κατάφερε να γίνει συνώνυμο πολλών εννοιών και καταστάσεων και αυτό δεν το έχει καταφέρει ποτέ ως τώρα καμία άλλη στην παγκόσμια ιστορία. Το Παρίσι είναι πόλη-σύμβολο και συνώνυμο της ελευθερίας, της ανεξιθρησκίας, του πνεύματος, της ανεκτικότητας, του διαλόγου, του διαφορετικού. Των τεχνών, των γραμμάτων, των επιστημών, της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας. Και όλα αυτά είναι εμφανή σε κάθε της σημείο! Τα μεγαλύτερα πνεύματα, οι μεγαλύτεροι οραματιστές, καλλιτέχνες, συγγραφείς, ποιητές, πολιτικοί της ιστορίας έζησαν και δημιούργησαν σ’ αυτή την μοναδική πόλη, η οποία πάντα καλωσόριζε τον κάθε κατατρεγμένο και εξόριστο από όλα τα μήκη και πλάτη της Υφηλίου. Και αυτοί με τη σειρά τους χάρισαν στην πόλη, που τους δέχτηκε, τις ωραιότερες θεωρίες τους, τα ωραιότερα έργα τους, τον παροιμιώδη τρόπο ζωής τους και τα διάσημα ονόματά τους στις οδούς της. Ο βασιλιάς της Μ. Βρετανίας Γεώργιος ο Ε’ περνούσε περισσότερο χρόνο στο Παρίσι παρά στο Λονδίνο και μία από τις ακριβότερες οδούς της γαλλικής πρωτεύουσας φέρνει το όνομά του.

Αλλά το Παρίσι είναι και μία τόσο «έξυπνη» πόλη, η οποία κατάφερε να εκδημοκρατικοποιήσει την πολυτέλεια και να εξυψώσει την ανθρώπινη καθημερινότητα σε ζηλευτά επίπεδα. Να κάνει αποδεκτά τα ανθρώπινα πάθη ακόμη και τις διαστροφές. Είναι η πόλη, που έγινε συνώνυμο της χλιδής, της επίδειξης, της υψηλής γαστρονομίας, της υψηλής ραπτικής και της αρωματοποιίας, της καλής ζωής και της καλοπέρασης. Στο Παρίσι γεννήθηκε η έννοια του ελεύθερου χρόνου, της χαράς της ζωής, το cabaret, το ζαχαροπλαστείο και το καφέ, το restaurant και η απόλαυση ενός καλομαγειρεμένου φαγητού εκτός σπιτιού!  Στο Παρίσι δημιουργήθηκαν τα αστέρια Michelin και η discotheque, όταν κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής είχε απαγορευτεί η τζαζ, που οι Παριζιάνοι λάτρευαν και αναγκάζονταν να κάνουν τα πάρτι τους με γραμμόφωνα σε υπόγεια, για να μην τους ακούνε οι Ναζί!

Το Παρίσι έθεσε τα στάνταρτς σε πολλούς τομείς και πολλές πόλεις προσπάθησαν ανεπιτυχώς να το μιμηθούν και να το αντιγράψουν. Από το Βερολίνο, που πάντα έτρεχε καταϊδρωμένο να το ακολουθεί, μέχρι το Βουκουρέστι, τη Βηρυτό, τη Σαϊγκόν  και τη Λισαβόνα, ενώ πολλές πόλεις έχουν χαρακτηριστεί «μικρό Παρίσι», επειδή είχαν πάρει κάτι από τη γοητεία, τη λάμψη, τη φινέτσα και την ανωτερότητα της γαλλικής πρωτεύουσας.

Το Παρίσι όμως είναι και μία πόλη τυραννική! Είναι ίσως η μοναδική πόλη στον κόσμο, η οποία σου επιβάλλεται τόσο αυταρχικά και τόσο δεσποτικά και σε αναγκάζει να αλλάξεις απόψεις, συμπεριφορές και αντιλήψεις, μόλις πατήσεις το πόδι σου. Σε «πνίγει» με την ασύλληπτα μοναδική αστική του κουλτούρα, την εξαίσια αρχιτεκτονική και την εκλεπτυσμένη αισθητική του από το πρώτο λεπτό και σε κάνει να μισείς τους Παριζιάνους και να αισθάνεσαι  δυστυχής που δε γεννήθηκες Παριζιάνος!

Λίγες μέρες πριν την είσοδο των Συμμάχων στο Παρίσι κατά τον Β’ ΠΠ, ο γερμανός στρατιωτικός διοικητής του Παρισιού, στρατηγός Κόλτιτζ, δέχεται ένα τηλεφώνημα από τον ίδιο τον Χίτλερ, ο οποίος πάντα το θαύμαζε αλλά το μισούσε, γιατί ήταν γαλλικό. Τον διέταζε να τοποθετήσει εκρηκτικά στον Πύργο του Άιφελ και σε άλλα μνημεία-σύμβολα του Παρισιού και να τα ανατινάξει, πριν εισέλθουν οι Σύμμαχοι, ώστε να βρουν την πόλη κατεστραμμένη. Ο Κόλτιτζ τοποθέτησε τα εκρηκτικά σε όλα τα κτίρια, που είχαν επιλεγεί. Δεν έδωσε ποτέ όμως εντολή να ανατιναχθούν και η πόλη σώθηκε! Το 1956, ο Κόλτιτζ επισκέφθηκε το Παρίσι και δήλωσε ότι αν τίναζε το Παρίσι στον αέρα, θα έκανε το μεγαλύτερο κακό στην ανθρωπότητα!

Τιτίκα μου, μας εύχομαι το συντομότερο ξανά στο Παρίσι!

Σχετικά άρθρα

Ο Γιαννιώτης Φοιτητής και το Παρισινό Άγαλμα

Αλέξανδρος Μωυσής

1896: Ένας Γιαννιώτης στην ποδηλατική κούρσα των καλλιτεχνών του Παρισιού

Αλέξανδρος Μωυσής

Αποκεφαλισμός – Παρίσι – 2020

Σπύρος Γόγολος