ΕπικαιρότηταΑίθουσα Σύνταξης

Κώστας Γάτσιος: «Δε μας αξίζει αυτό το πελατειακό κράτος»

Την ανάγκη να απαλλαγούμε από το πελατειακό κράτος, ώστε οι νέοι άνθρωποι να ζήσουν σε μία άλλη Ελλάδα, χωρίς νοσηρές καταστάσεις και συνθήκες που έζησαν οι παλαιότερες γενεές, επισημαίνει ο υποψήφιος βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής Κώστας Γάτσιος, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον Η.Α, λίγα 24ωρα πριν οι πολίτες προσέλθουν στην κάλπη.

Ο Κ. Γάτσιος αναφέρεται στη συζήτηση για την κοστολόγηση των προγραμμάτων των κομμάτων, τοποθετείται ξεκάθαρα ως προς τη δυνατότητα να υπάρξουν συνεργασίες μετεκλογικά και καταθέτει τις απόψεις του για μια ισόρροπη ανάπτυξη, ώστε να μπει φρένο στην πληθυσμιακή συρρίκνωση της περιφέρειας. Τέλος, στέλνει το μήνυμα γιατί οι πολίτες πρέπει να εμπιστευτούν ξανά το ΠΑΣΟΚ και γιατί να επιλέξουν τον ίδιο με την ψήφο τους.

Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για τις εκλογές και είναι βέβαιο πως η καθημερινότητα και οι δυσκολίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα παίξουν ρόλο στην απόφαση των πολιτών. Επειδή γίνεται λόγος για τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων τις τελευταίες ημέρες, πώς το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ εξασφαλίζει την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων; Μπορούν τα δημόσια ταμεία να «αντέξουν» τα μέτρα που προτείνετε;
Αν δείτε τα 12 σημεία του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ, θα διαπιστώσετε ότι δεν υπάρχει πουθενά η διάθεση να «σκορπιστούν λεφτά». Αντιθέτως, το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ επικεντρώνεται στην ορθολογική αναπροσαρμογή των κανόνων που διέπουν τις λειτουργίες της οικονομίας και του κράτους, με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες των πολιτών και, ιδιαίτερα, εκείνες οι ανάγκες των πλέον ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, οι οποίες σήμερα μένουν ακάλυπτες και ανικανοποίητες. Όποια αύξηση παροχών και απολαβών υπάρξει, θα πρέπει να προκύψει από τον περιορισμό της σπατάλης και από την κατάργηση της ανορθολογικής κατανομής των δαπανών. Στις σημερινές συνθήκες, που η Ελλάδα βρίσκεται υπό τον έλεγχο και την άγρυπνη παρακολούθηση των διεθνών αγορών, ο,τιδήποτε δεν αντέχουν τα δημόσια ταμεία θα ήταν πολύ δύσκολο έως αδύνατο να πραγματοποιηθεί. Για τον λόγο αυτό, το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ επικεντρώνεται εκεί που πραγματικά βρίσκεται το χρόνιο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή στο γεγονός ότι τόσο οι δαπάνες όσο και τα έσοδα δεν έχουν ορθολογικό χαρακτήρα. Ο τρόπος που συλλαμβάνονται τα έσοδα μέσω της φορολόγησης, εξακολουθεί και έχει χαρακτηριστικά κοινωνικής αδικίας, που πρέπει να απαλειφθούν ενώ, ταυτοχρόνως, σε πολλές περιπτώσεις, λειτουργεί και ως απαγορευτική δύναμη για τη διενέργεια επενδύσεων και την ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων που θα αυξήσουν τα εισοδήματα όλων και θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Το ίδιο συμβαίνει και στην αντίθετη πλευρά, δηλαδή εκείνη των δαπανών. Ο πολίτης που έχει φορολογηθεί και είναι ο αιμοδότης του δημόσιου προϋπολογισμού και των δημόσιων ταμείων, όπως λέτε, δε λαμβάνει ανταποδοτικά τις κοινωνικές υπηρεσίες που υποτίθεται ότι θα του παρείχε το κράτος. Δείτε, για παράδειγμα, την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το ΕΣΥ. Επίσης, το πρόγραμμά μας θέτει ως πρώτο στόχο τη διαφάνεια, την αξιοκρατία στο δημόσιο και την αποκομματικοποίηση του κράτους. Αυτά, ξέρετε, ούτε αφηρημένα λόγια είναι, ούτε επιβαρύνουν τα ταμεία. Κάθε άλλο: είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα κράτος που εξυπηρετεί τον πολίτη και που του παρέχει πραγματικά κοινωνικές υπηρεσίες. Αυτό σημαίνει υψηλότερο πραγματικό βιοτικό επίπεδο για τους Έλληνες και καλύτερη ποιότητα ζωής.

Αρκετές φορές ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει αναφέρει ότι στόχος του είναι η Ελλάδα να γίνει ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, ενώ και εσείς έχετε αναφέρει σε συνεντεύξεις σας το τελευταίο διάστημα πως πρέπει να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν τη χώρα στον 21ο αιώνα. Τι είναι εκείνο που «κρατά» τη χώρα πίσω και ποιες είναι οι βασικές τομές που προτείνετε;
Κάνετε μία «σκληρή» ερώτηση και δεν μπορώ να αποφύγω να δώσω και εγώ μία «σκληρή» απάντηση. Εκείνο που κρατάει πίσω την ελληνική κοινωνία, που μερικές φορές νιώθουμε ότι βρίσκεται όχι στον 21ο αλλά στο 19ο αιώνα, είναι «ο σταθμάρχης της Λάρισας». Και όταν λέω «ο σταθμάρχης της Λάρισας», εννοώ όλο αυτό το κοινωνικό σύστημα που βρίσκεται πίσω από ένα τόσο νοσηρό φαινόμενο. Από την επικρατούσα, δηλαδή, νοοτροπία που στηρίζει το πελατειακό και κομματικό κράτος, τη διαφθορά και την ανομία. Αλλά, επίσης, εννοώ και εκείνη την νοοτροπία που μπορεί να την έχουν και πολίτες, οι οποίοι μπορεί να μη συμμετέχουν και να μην απολαμβάνουν τα οφέλη –αν μπορούμε να τα πούμε έτσι– της διαφθοράς του κομματικού κράτους, αλλά αντιμετωπίζουν το φαινόμενο με αδιαφορία και κυνισμό, είτε γιατί πιστεύουν ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, είτε από κομματικό φανατισμό. Εγώ, ξέρετε, δεν ισχυρίζομαι ότι αν δεν υπήρχε αυτή η μάστιγα του πελατειακού κράτους, που στην πραγματικότητα διαπερνάει κατακόρυφα όλη την κοινωνία και τη δηλητηριάζει, η Ελλάδα θα ήταν ο παράδεισος επί της γης. Εκείνο που ισχυρίζομαι, όμως, είναι ότι δε μας αξίζει αυτό το πελατειακό κράτος και ότι, αν καταφέρουμε να απαλλαγούμε από αυτό, τότε θα δείξουμε ή, μάλλον, η ζωή θα δείξει πόσο πολύ μπορεί να προχωρήσει η Ελλάδα. Και είναι δικαίωμα των νέων ανθρώπων να ζήσουν σε μία άλλη Ελλάδα, να μην υποχρεωθούν και αυτοί να ζήσουν νοσηρές καταστάσεις και συνθήκες που ζήσαμε εμείς, οι παλαιότερες γενεές.

Στο όραμά σας για μια χώρα του 21 ου αιώνα, ο νομός Ιωαννίνων τι χαρακτηριστικά έχει; Όπως αναγνωρίζουν εξωγενείς παράγοντες, η περιοχή διαθέτει σημαντικές προοπτικές, ωστόσο οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουμε και τις μεγάλες ανισότητες που υπάρχουν. Για παράδειγμα, η πόλη μετατρέπεται σε ένα τεχνολογικό και οικονομικό οικοσύστημα, ενώ τα χωριά του νομού ερημώνουν μέρα με τη μέρα. Υπάρχουν προτάσεις, αλλά και βούληση, να στηριχθεί η περιφέρεια της χώρας για μια ισόρροπη ανάπτυξη;
Όπως έχω πει πολλές φορές και όπως θα πρέπει να γίνει κατανοητό, η πραγματική ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να είναι ισόρροπη. Να είναι περιφερειακά κατανεμημένη και να είναι παραγωγικά κατανεμημένη σε όλους τους κλάδους. Και στη γεωργία και στην κτηνοτροφία και στη μεταποίηση, αλλά και στις υπηρεσίες. Στην Ελλάδα είχαμε –και, δυστυχώς, εξακολουθούμε να έχουμε– το φαινόμενο μίας στρεβλής ανάπτυξης, που στην πραγματικότητα ήταν μεγέθυνση, χωρίς όμως χαρακτηριστικά ποιοτικής ανάπτυξης. Χαρακτηριζόταν από τον μεγάλο υδροκεφαλισμό της χώρας, δηλαδή τον υδροκεφαλισμό της πρωτεύουσας Αθήνας και από τους μικρούς περιφερειακούς υδροκεφαλισμούς, όπου τα χωριά ερημώνονταν και μεγάλωνε ένας κεντρικός πόλος, όχι πάντοτε στον ίδιο νομό με τα χωριά. Πραγματική και ισόρροπη ανάπτυξη σημαίνει ανάπτυξη σε όλους τους τομείς, πρώτα-πρώτα στον αγροδιατροφικό τομέα, πράγμα που σημαίνει νέες παραγωγικές μονάδες και νέες θέσεις εργασίας στα χωριά και στην περιφέρεια. Κάτι που μπορεί να γίνει μόνο με την υιοθέτηση και τη χρησιμοποίηση προηγμένων τεχνικών παραγωγής. Σημαίνει, επίσης, τα κατάλληλα έργα υποδομής, ώστε τόσο οι μετακινήσεις όσο και οι επικοινωνίες στην περιφέρεια της Ηπείρου από το ένα σημείο στο άλλο να γίνονται με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο. Η ανάπτυξη για την οποία μιλάμε, δεν είναι, ξέρετε, κάτι το ουτοπικό. Γιατί αν δείτε τις προηγμένες οικονομικά και παραγωγικά χώρες της Βόρειας Ευρώπης θα διαπιστώσετε ότι έτσι είναι διαμορφωμένες γεωγραφικά. Δεν υπάρχει υδροκεφαλισμός και οι περιφέρειες ανθούν εξίσου με τις Μητροπόλεις (εάν υπάρχουν Μητροπόλεις). Αυτό είναι η μόνη προοπτική πραγματικής ανάπτυξης για την Ήπειρο.

Το κόμμα σας, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής εκτιμήσεις, θα είναι το τρίτο κόμμα στις προτιμήσεις των πολιτών και η πρόταση για κυβέρνηση συνεργασίας με έναν πρωθυπουργό κοινής αποδοχής δεν φαίνεται να βρίσκει ανταπόκριση. Πιστεύετε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει εγκλωβιστεί σε μια ρητορική «μη συνεργασίας», ακόμη και αν – σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό– υπάρχουν βάσεις για προγραμματικές συγκλίσεις με ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ;
Διαφωνώ ριζικά μαζί σας: η πρόταση του ΠΑΣΟΚ, όπως επανειλημμένα την έχει διατυπώσει ο πρόεδρός του, είναι μία πρόταση πραγματικής συνεργασίας και νομίζω ότι είναι καινοτόμα και πρωτοποριακή για τα ελληνικά πολιτικά πράγματα. Νομίζω ότι το πιο σημαντικό για τη δημιουργία μίας κυβέρνησης συνεργασίας είναι η προγραμματική σύγκλιση, δηλαδή η δυνατότητα τα κόμματα να συμφωνήσουν για την εφαρμογή μίας πολιτικής, που αποτελεί εν μέρει κομμάτι της προγραμματικής τους πλατφόρμας. Δηλαδή, μία κυβέρνηση συνεργασίας είναι ένας αναγκαίος συμβιβασμός για όλους. Σε αυτήν, τα κόμματα, θέτοντας υπεράνω του δικού τους ιδιαίτερου συμφέροντος, το εθνικό συμφέρον, δέχονται να ακολουθήσουν μία πολιτική που δεν είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με αυτό που επαγγέλλονται. Πρόκειται για μία πρακτική που είναι συνηθισμένη στο εξωτερικό σε προηγμένες κοινωνίες, πλην όμως δεν υπάρχει ακόμη στην ελληνική συνείδηση όπου κυριαρχούν ο κομματικός πατριωτισμός και ο φανατισμός –πολλές φορές εκ του πονηρού, όπως καταλαβαίνετε. Νομίζω ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχει δυνατότητα να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση από κάποιο κόμμα –γιατί κάτι τέτοιο δε θα το έχει θελήσει ο κυρίαρχος λαός με την ψήφο του, το να προχωρήσουμε σε μία κυβέρνηση συνεργασίας στη βάση προγραμματικών συγκλίσεων, ανεξάρτητα από το πρόσωπο που θα είναι Πρωθυπουργός ή αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, θα αποτελέσει ένα τεράστιο βήμα εκσυγχρονισμού αλλά και πολιτισμού της ελληνικής πολιτικής ζωής. Πιστεύω, λοιπόν, ότι εάν πραγματικά έρθουν έτσι τα πράγματα, εκείνο που έχει πρωτίστως σημασία είναι η δυνατότητα να δημιουργήσουμε συνθήκες πολιτικού πολιτισμού και να αποφύγουμε την μακροχρόνια ακυβερνησία και την γενικευμένη παραλυσία. Φαίνεται να είναι δύσκολο με τον τρόπο που σκεφτόμαστε σήμερα και με τις κομματικές περιχαρακώσεις. Όμως, ο,τιδήποτε αλλάζει τα πράγματα φαίνεται δύσκολο και, πράγματι, μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά εάν δεν έχουμε το θάρρος να υλοποιήσουμε κάτι καινούργιο, που είναι μεν σωστό αλλά μας φαίνεται δύσκολο, τότε φοβάμαι ότι θα οπισθοχωρούμε στον 19ο αιώνα και ακόμη πιο πίσω.

Θα ήθελα, κλείνοντας, να στείλετε το δικό σας μήνυμα στους πολίτες των Ιωαννίνων. Γιατί να εμπιστευτούν το ΠΑΣΟΚ και εσάς προσωπικά;
Υπάρχει ένας πολύ απλός λόγος τόσο για μένα όσο και για το ΠΑΣΟΚ. Ας ξεκινήσω από το ΠΑΣΟΚ. Ξέρουμε ότι δε ζούμε στην καλύτερη δυνατή κοινωνία, πλην όμως η ζωή έχει αλλάξει σημαντικά προς το καλύτερο τις τελευταίες δεκαετίες και, ιδιαίτερα, μετά τη μεταπολίτευση. Και ξέρουμε –όλοι το ξέρουν αυτό, ακόμη και αν μερικοί δεν μπορούν να το παραδεχτούν λόγω κομματικής στράτευσης– ότι οι περισσότερες κατακτήσεις που απολαμβάνει σήμερα ο Έλληνας πολίτης και που έχουν βελτιώσει αισθητά τη ζωή του σε σχέση με το παρελθόν, είναι κατακτήσεις που έχουν προέλθει από τη διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και τα έργα τους. Αυτή είναι η αλήθεια! Η αλήθεια επίσης είναι ότι το ΠΑΣΟΚ κόντεψε να φτάσει στην πλήρη πολιτική εκμηδένιση, γιατί χρεώθηκε κάτι για το οποίο δεν έφταιγε. Αυτό ήταν η μεγαλύτερη πολιτική αδικία στην ιστορία της νεότερης Ελλάδος. Το ΠΑΣΟΚ παρέλαβε μία χρεοκοπημένη χώρα και προσέφυγε στην εξωτερική βοήθεια για να αποφύγει την ολοσχερή καταστροφή της χώρας, η οποία, εάν είχε επέλθει, θα ήταν αδιανόητη. Το ότι τα μνημόνια ήταν αναπόφευκτα και απαραίτητα το απέδειξε η ίδια η ζωή όταν, μετά από την έξοδο του ΠΑΣΟΚ από την κυβέρνηση το 2012, όλοι εκείνοι που είτε στα Ζάππεια θα εξαφάνιζαν τα Μνημόνια σε έξι μήνες είτε θα τα καταργούσαν με ένα νόμο και ένα άρθρο, αναγκάστηκαν «να κάνουν γαργάρα» όλα όσα έλεγαν και να εφαρμόσουν πειθήνια και υποτακτικά τα μνημόνια και, μάλιστα, στη χειρότερη μορφή τους. Το ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, είναι το κόμμα εκείνο που, αν μη τι άλλο, έχει το πιο θετικό έργο στον τομέα της κοινωνικής προόδου, της πολιτικής φιλελευθεροποίησης, αλλά και της εθνικής υπευθυνότητας. Η απουσία του από την κεντρική πολιτική σκηνή είναι ουσιαστικά ο λόγος για τον οποίον η Ελλάδα πέρασε πολύ δυσκολότερα απ’ ότι θα μπορούσε να περάσει την τελευταία δεκαετία. Και αυτό πρέπει να αλλάξει για το καλό της χώρας.
Όσον αφορά εμένα, δε θέλω να πω πολλά πράγματα, γιατί ούτε μου αρέσει να μιλάω για τον εαυτό μου, αλλά ούτε και νομίζω πως οι ψηφοφόροι πείθονται από αυτά που λένε οι υποψήφιοι για τις φανταστικές ή πραγματικές αρετές τους. Όλοι ξέρουν ποιος είμαι και τι έχω κάνει στη ζωή μου και πόσο αγαπάω την πατρίδα μου, την Ελλάδα, και την ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Ήπειρο, από την οποία στην πραγματικότητα δεν έφυγα ποτέ. Το μόνο που θέλω είναι να βάλω όσες γνώσεις έχω αποκτήσει και όσες ικανότητες κατάφερα να διαμορφώσω στην πορεία μου μέχρι τώρα, στην υπηρεσία της προσπάθειας για την επίτευξη ενός καλύτερου μέλλοντος και για την Ήπειρο και για την Ελλάδα.

Σχετικά άρθρα

Μ. Κατρίνης: «Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει ο πυρήνας των εξελίξεων στον προοδευτικό χώρο»

Αποστόλης Τζελέτας

Άννα Διαμαντοπούλου: «Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να γίνει η εναλλακτική λύση στο κενό»

Αποστόλης Τζελέτας

Από τα «πατάρια» στα πανηγύρια στα βραβεία Grammies και τη διεθνή καριέρα

Νίκος Γκαρόζης