Μια ενημέρωση που αποτύπωσε αφενός τον ρόλο που επιδιώκει να διαδραματίσει η Περιφέρεια Ηπείρου μετά την τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης, που άλλαξε το status quo στο τοπίο της διαχείρισης των σκουπιδιών, αφετέρου όμως διανθίστηκε και με άμεσες και έμμεσες κατηγορίες για συμφέροντα που υπαγόρευσαν την αλλαγή αυτή.
Στην αρχή της 14σέλιδης ενημέρωσης, την οποία ανέγνωσε, ο κ. Καχριμάνης αναφέρθηκε στα προβλήματα στις σχέσεις Περιφέρειας και «Αειφορικής Ηπείρου», τα οποία απέδωσε στο ότι η εταιρεία δεν ήθελε να δίνει λογαριασμό στην Περιφέρεια, ενώ κατά βάση ο ρόλος της Περιφέρειας στη Σύμβαση ΣΔΙΤ είναι ελεγκτικός. «Από τη σύγκρουση αυτή εγώ ούτε είχα ούτε θα μπορούσα να έχω κάποιο προσωπικό όφελος. Το αντίθετο. Και βεβαίως κανένα πρόβλημα δεν θα είχε δημιουργηθεί και όλα θα ήταν μέλι – γάλα, αν έκανα τα στραβά μάτια. Όμως τότε δεν θα εκπροσωπούσα τα συμφέροντα των πολιτών της Ηπείρου, αλλά αυτά της εταιρείας», ανέφερε σε μια χαρακτηριστική αποστροφή του λόγου του και στάθηκε αναλυτικά στην επιχειρηματολογία, που είχε αναπτύξει η Περιφέρεια Ηπείρου και στο Διαιτητικό Δικαστήριο, επισημαίνοντας ότι η νομική σύμβουλος του έργου διατυπώνει τη θέση πως με την απόφαση διαπράττεται οικονομικό έγκλημα σε βάρος των Ηπειρωτών.
Αναφορά έκανε και στο ζήτημα της μεταφοράς του υπολείμματος, λέγοντας ότι έχει κριθεί ότι η αρμοδιότητα ανήκε στην Περιφέρεια, ενώ υπεραμύνθηκε της ανάθεσης της μεταφοράς στη θυγατρική του Αστικού ΚΤΕΛ. «Είχα νόμιμη υποχρέωση να σπάσω το φράγμα του μονοπωλίου στη μεταφορά του υπολείμματος. Έπρεπε να δημιουργηθούν συνθήκες ανταγωνισμού προς όφελος των πολιτών και του δημοσίου συμφέροντος. Άλλο 0,235 ευρώ το τονοχιλιόμετρο και άλλο 0,156 ευρώ», είπε και πρόσθεσε ότι με την εκ νέου ανάληψη της μεταφοράς από την Περιφέρεια αναδείχθηκε το ζήτημα της υπέρβασης του στόχου του 39% επί των επεξεργαζομένων αποβλήτων, κατά συνέπεια η Περιφέρεια παρακράτησε από τις πληρωμές ένα ποσό της τάξης των 146.000 ευρώ περίπου προς το συμφέρον των Δήμων και των δημοτών. «Το γεγονός όμως ότι ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης απέκρυψε την υπέρβαση του στόχου και μάλιστα επιχείρησε να τη συγκαλύψει, ενώ είχε οικονομικές συνέπειες σε βάρος του και υπέρ των πολιτών της Ηπείρου, φαίνεται να έχει και ποινικές διαστάσεις», υπογράμμισε ο περιφερειάρχης, υποστηρίζοντας ότι εξ αυτού του γεγονότος προέκυψε η γνωστή τροποποίηση, με την οποία παρεχόταν η δυνατότητα τα ΣΔΙΤ απορριμμάτων που λειτουργούν με Προγραμματικές να περιέλθουν στους ΦοΔΣΑ.
Στο δια ταύτα, ωστόσο, σημείωσε ότι η Περιφέρεια αδυνατεί να συμμορφωθεί με το περιεχόμενο της διάταξης να παραδώσει κατά χρήση στον ΦοΔΣΑ τις εγκαταστάσεις της ΜΕΑ, καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία, για τους εξής λόγους: 1) Τη χρήση της ΜΕΑ την έχει παραχωρήσει με σχετικό πρωτόκολλο στον ΙΦΣ από 21 Ιουλίου 2017, όπως ορίζει η Σύμβαση Σύμπραξης, παρουσία του τότε Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης. Για να την παραχωρήσει στον ΦοΔΣΑ, θα πρέπει να καταγγείλει τη Σύμβαση με τον ΙΦΣ, να πάρει πίσω την χρήση ώστε να την παραδώσει στον ΦοΔΣΑ. 2) Επίσης, για να παραχωρήσει κατά κυριότητα περιουσιακά της στοιχεία χωρίς αντάλλαγμα, δηλαδή χωρίς αποζημίωση, παραβιάζεται το άρθρο 17 παράγραφος 2 του Συντάγματος και διαπράττεται απιστία.
«Η κατάσταση δείχνει να είναι στον αέρα με βάση το γράμμα του νόμου. Η Περιφέρεια δεν σκοπεύει να προκαλέσει προβλήματα, αλλά δεν πρόκειται και να νομιμοποιήσει προβληματικές ενέργειες. Ο ΦοΔΣΑ έχει υπεισέλθει de facto στη διαχείριση του εργοστασίου και η διοίκησή του έχει αναλάβει τις ευθύνες έναντι όλων. Ακόμα και έναντι της Περιφέρειας για τις οφειλές που αγγίζουν τα πέντε εκατομμύρια ευρώ», κατέληξε.
Ποιοι δε θέλουν τη λειτουργία των ΣΜΑ
Ένα μεγάλο κομμάτι της ενημέρωσης αφορούσε τους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, με τον περιφερειάρχη να επιρρίπτει τις ευθύνες για τη μη έναρξη της λειτουργίας τους στη διοίκηση του ΦοΔΣΑ, καθώς όλοι οι ΣΜΑ, των οποίων είχε αναλάβει η Περιφέρεια την κατασκευή και την προμήθεια του εξοπλισμού, είναι πανέτοιμοι.
Με λεπτομέρειες αναφέρθηκε στην τελευταία προσπάθεια να ξεκινήσει η δοκιμαστική λειτουργία των ΣΜΑ με προγραμματικές συμβάσεις της Περιφέρειας με Δήμους, σημειώνοντας ότι κλήθηκε να συμμετέχει και ο ΦοΔΣΑ, αλλά όχι μόνο δεν ανταποκρίθηκε, αλλά τάχθηκε εναντίον των Προγραμματικών που είχαν υπογράψει τα περισσότερα μέλη του.
Αιχμές άφησε ο περιφερειάρχης και για την ανάδοχο της προμήθειας του εξοπλισμού Κοινοπραξία, στην οποία, όπως ανέφερε, «συμμετέχει και οικονομικός φορέας της περιοχής μας που σχεδόν μονοπωλιακά μεταφέρει τα απορρίμματα των Δήμων στη ΜΕΑ». «Είναι προφανές ότι η Κοινοπραξία επιχειρεί να εμπλακεί σε δικαστικούς αγώνες. για να μην ξεκινήσει η δοκιμαστική λειτουργία των ΣΜΑ», σημείωσε και πρόσθεσε: «Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος ποιοί δεν επιθυμούν την έναρξη της δοκιμαστικής λειτουργίας των ΣΜΑ. Είναι αυτοί που επωφελούνται από το σημερινό καθεστώς της μη λειτουργίας. Ποιοι είναι αυτοί; Κατά τη γνώμη μου ο οικονομικός φορέας, που μεταφέρει τα σκουπίδια των Δήμων απευθείας στο εργοστάσιο, που είναι και μέλος της Κοινοπραξίας προμήθειας του εξοπλισμού και συγκεκριμένες δημοτικές αρχές, που μεταφέρουν τα απορρίμματα σε συγκεκριμένο ΧΥΤΥ με τη δικαιολογία πως δε λειτουργούν οι ΣΜΑ».
Ο κ. Καχριμάνης άφησε σαφείς αιχμές για τη στάση συγκεκριμένων δήμων, οι οποίοι εξακολουθούν να μη μεταφέρουν σκουπίδια στο εργοστάσιο απορριμμάτων, αλλά στον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Βλαχέρνας, που θα έπρεπε να δέχεται μόνο υπόλειμμα. «Η παρανομία εδώ χρειάζεται δύο εμπλεκόμενους. Τον ανάδοχο που δέχεται ανεπεξέργαστα σκουπίδια παρανομώντας και τους Δήμους που μεταφέρουν ανεπεξέργαστα σκουπίδια παρανομώντας, παραβιάζοντας τον ΠΕΣΔΑ Ηπείρου και τη Σύμβαση Σύμπραξης», τόνισε.
Κατάληξη με συναινετικούς τόνους
Παρά τις σοβαρότατες κατηγορίες, που εξαπέλυσε ο περιφερειάρχης Ηπείρου, στην κατάληξη της ενημέρωσής του έδειξε συναινετική διάθεση και πνεύμα συνεργασίας.
«Όπως έχω πει πολλές φορές και ισχύει σε απόλυτο βαθμό, θέλω η Περιφέρεια να απεμπλακεί πλήρως από τη διαχείριση των απορριμμάτων. Αυτό όμως πρέπει να γίνει σύμφωνα με κανόνες και τηρώντας όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες», τόνισε, αναφερόμενος στην πρόσφατη συνάντηση με τα μέλη του ΦοΔΣΑ και τους δημάρχους για να προχωρήσει η δοκιμαστική λειτουργία των ΣΜΑ.
Όπως ανέφερε, ήδη στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων η Περιφέρεια Ηπείρου παραχώρησε προς χρήση δέκα κοντέινερ για τη μεταφορά του υπολείμματος με ευθύνη του ΦοΔΣΑ, ενώ γίνεται επεξεργασία περιεχομένου προγραμματικών συμβάσεων με συμμετοχή των Δήμων και του ΦοΔΣΑ για τη δοκιμαστική λειτουργία, ώστε στη συνέχεια να γίνει οριστική παραλαβή του έργου από την Περιφέρεια και την παράδοση του στον Φορέα.
Η Περιφέρεια έχει αναλάβει και μεγάλο μέρος των λειτουργικών εξόδων της δοκιμαστικής λειτουργίας, ενώ έχει συμφωνηθεί η συγκρότηση τριμελών υπηρεσιακών επιτροπών για διοικητική παραλαβή εγγράφων, λογαριασμών, υπολοίπων κ.λπ., που αφορούν την περίοδο που η Περιφέρεια είχε την ευθύνη λειτουργίας του Εργοστασίου.
Τέλος, έκανε γνωστό ότι το έργο πρέπει να κλείσει από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ μέχρι τέλος του 2023 και γι’ αυτό θα γίνει σύσκεψη στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου θα δοθούν οι τελικές κατευθύνσεις.
Κριτική σε γνωστό μοτίβο από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης
Πολιτικές ευθύνες απέδωσαν στην περιφερειακή αρχή οι επικεφαλής των παρατάξεων της αντιπολίτευσης, ασκώντας κριτική στους χειρισμούς της.
Για «ήττες σε όλα τα μέτωπα» έκανε λόγο ο επικεφαλής της παράταξης «Κοινό των Ηπειρωτών» Γιώργος Ζάψας και στάθηκε και στην παραπομπή των μελών της Οικονομικής Επιτροπής στο Πειθαρχικό Συμβούλιο λόγω των απευθείας αναθέσεων σε δικηγόρο. Ωστόσο, ευθύνες εντόπισε και στην αυτοδιοίκηση του α’ βαθμού. «Το ζήτημα των απορριμμάτων απασχόλησε προεκλογικά το 2019 όλες τις παρατάξεις. Η αλήθεια είναι τότε οι δήμαρχοι κρύφτηκαν γιατί τους βόλευε. Και τώρα κωλυσιεργούν μάλλον γιατί έρχονται εκλογές», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η κόντρα της Περιφέρειας με τους Δήμους κόστισε ακριβά.
Για μια τεράστια πολιτική αποτυχία του περιφερειάρχη μίλησε ο επικεφαλής της παράταξης «Ορίζοντες Ηπείρου» Σπύρος Ριζόπουλος, λέγοντας πως το εργοστάσιο έπρεπε να παραδοθεί στον ΦοΔΣΑ Ηπείρου από τη μέρα που συστάθηκε. «Σήμερα βλέπω έναν περιφερειάρχη κουρασμένο και ηττημένο. Δεν αναγνωρίζω την ενημέρωση που έγινε σήμερα. Δεν κατανοώ την λογική ήξεις αφίξεις. Πρόκειται για μία πολιτική ήττα του περιφερειάρχη, που πρέπει να καταγραφεί ξεκάθαρα», σημείωσε μεταξύ άλλων.
Την πάγια διατυπωμένη θέση της «Λαϊκής Συσπείρωσης Περιφέρειας Ηπείρου», ότι η κατασκευή και λειτουργία του εργοστασίου επεξεργασίας απορριμμάτων με τη μορφή της Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είναι επιζήμια για τους Δήμους και κατ’ επέκταση τους πολίτες, εξέφρασε ο επικεφαλής της παράταξης Γιώργος Πρέντζας, προσθέτοντας ότι και οι καθυστερήσεις στην παράδοση των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων είναι αποτέλεσμα των ανταγωνισμών των επιχειρηματικών ομίλων, που διαγκωνίζονται για τη λειτουργία τους. «Μετά τις παλινωδίες το κόστος παραμένει δυσβάσταχτο και μόνοι κερδισμένοι είναι οι ιδιώτες», τόνισε ο κ. Πρέντζας, καταθέτοντας την πρόταση για κρατικό φορέα διαχείρισης απορριμμάτων.
Ταυτόσημες απόψεις εξέφρασαν και οι επικεφαλής της «Αριστερής Παρέμβασης στην Ήπειρο» Ζώης Γαλατάς και «Ανυπότακτη Ήπειρος» Κώστας Νουτσόπουλος.
