Στην ακτή του Ατλαντικού της Γαλλίας, σε πολύ µικρή απόσταση από τη γνωστή πόλη Λα Ροσέλ (La Rochelle), βρίσκεται ένα µικρό (σχετικά) κατοικηµένο νησί µε την ονοµασία Ιλ-ντε-Ρε (Ile de Re). Σ’ όσους έχουν περιπλανηθεί στις σελίδες του συγγράµµατος «Κατηγορώ» του Εµίλ Ζολά, που βασίζεται σε πραγµατικά γεγονότα, σ’ αυτό το νησί φυλακίστηκε για κάποιο διάστηµα ο γάλλος αξιωµατικός Αλφρέντ Ντρέυφους που µε ψευδή στοιχεία είχε κατηγορηθεί για κατασκοπεία.
Το νησί έχει λίγο πάνω από 10.000 κατοίκους. Η συγκοινωνία µε την ηπειρωτική χώρα γινόταν πάντοτε όπως γίνεται σ’ όλα τα νησιά: µε καραβάκια έως και φέρι – µπωτ τύπου Ακτίου – Πρέβεζας (κάποτε). Πριν από κάποια χρόνια κατασκευάστηκε µια εντυπωσιακή γέφυρα, που έκανε προσβάσιµο το νησί στα αυτοκίνητα. Στην αρχή, οι κάτοικοι το δέχτηκαν µε ικανοποίηση. Χρειάστηκε όµως, να περάσει κάπου µια δεκαετία για να διαπιστώσουν ότι η γέφυρα αποτελούσε πλέον (και για µεγάλο διάστηµα του χρόνου) τον εφιάλτη της καθηµερινότητάς τους.
Κάθε µέρα, επισκέπτες µε τ’ αυτοκίνητά τους (κατά εκατοντάδες την καλή εποχή) συνέρρεαν στο νησί. Η κυκλοφορία στους στενούς δρόµους, που συνέδεαν οικισµούς και παραλίες, έγινε αφόρητη. Το ίδιο και η στάθµευση. Οι κάτοικοι άρχισαν ν’ αναζητούν λύσεις για το πρόβληµα. Όπως π.χ. η απαγόρευση πρόσβασης στους µη κατοίκους του νησιού µέσω της γέφυρας και η πρόσβασή τους µέσω ειδικού λεωφορείου. Κάποιοι από την ηπειρωτική χώρα αντέδρασαν µε το σκεπτικό ότι το νησί δεν είναι τσιφλίκι των κατοίκων. Κάποιοι αντιδρώντας άρχισαν να σταθµεύουν αριστερά και δεξιά πάνω στη γέφυρα. Ας µην τα πολυλογούµε. Το νησί Ιλ-ντε Ρε αντιµετώπισε σωρεία προβληµάτων ακριβώς γιατί από κάποια στιγµή έπαψε να’ ναι νησί!
Στη χώρα µας υπάρχουν δύο (απ’ όσο ξέρουµε) κατοικηµένα νησιά σε λίµνες. Το ένα είναι το νησί του Αγίου Αχιλλείου στη Μικρή Πρέσπα και το άλλο της δικής µας Παµβώτιδας. Και τα δύο βρίσκονται σε σχετικά µικρή απόσταση από την ακτή.
Το νησί της Μικρής Πρέσπας έχει έντεκα σπίτια και µε τον θρύλο να λέει πως αν γίνουν περισσότερα, κάποιο θα γκρεµιστεί. Κατοικείται από ψαράδες και καλλιεργητές γης. Οι λιγοστοί κάτοικοι οργάνωναν ανέκαθεν µόνοι τη ζωή τους. Δεν µπορούσαν να βασιστούν σε τακτική συγκοινωνία µε καραβάκια. Χαρακτηριστική είναι η φωτογραφία από το βιβλίο µε τίτλο «Πρέσπα» του Γ. Κατσαδωράκη µε τα τρία σχολιαρόπαιδα του νησιού να επιστρέφουν από το σχολείο στο χωριό περπατώντας πάνω στην παγωµένη λίµνη. Ας µην ξεχνάµε ότι η Πρέσπα βρίσκεται σε υψόµετρο κάπου 800 µέτρων, ψηλότερα δηλαδή από τους Λιγγιάδες.
Πριν µερικά χρόνια, για να επιλυθούν τα χρόνια προβλήµατα των κατοίκων, αλλά και για να είναι η πρόσβαση σε επισκέπτες του νησιού εφικτή, φτιάχτηκε πλωτή πεζογέφυρα. Παρά το ότι η τουριστική ελκυστικότητα βασίζεται κυρίως στα ερείπια της βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου, η πλωτή γέφυρα ήταν σηµαντική παρέµβαση και ακριβώς λόγω της χαµηλής επισκεψιµότητας σε συνδυασµό µε την έλλειψη εστιατορίων, καφετεριών, µπαρ, µπουτίκ… κ.λπ., δεν άλλαξε τον χαρακτήρα του νησιού. Ας επισηµανθεί ότι όταν τα νερά είναι ταραγµένα, πολλοί ζαλίζονται από το σκαµπανέβασµα της πλωτής γέφυρας.
Το δικό µας νησί είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό. Αποτελεί έναν οργανωµένο οικισµό µε εκατοντάδες κατοίκους µε δική του αρχιτεκτονική φυσιογνωµία µε υπέροχα σπίτια, ειδικά όταν πλησιάζεις στην αποβάθρα, µε σηµαντικά µεταβυζαντινά και νεότερα µνηµεία, µε πεζόδροµο που κάνει τον γύρο του νησιού, µε συστηµατική σύνδεση µε την πόλη µε τα καραβάκια, µε ικανοποιητικό βαθµό αυτονοµίας και τουριστικές µονάδες εστίασης, τουριστικών ειδών κ.ο.κ. Αποτελεί µε δυο λόγια έναν πολύ σηµαντικό τουριστικό πόλο από µόνο του. Να προσθέσουµε ότι υπάρχει η δυνατότητα, µέσω της αλυσιδωτής πλατφόρµας, µεταφοράς αυτοκινήτων για την αποκοµιδή σκουπιδιών, τη µεταφορά υλικών, παρά το γεγονός ότι η χωµάτινη προβλήτα, που έγινε αλόγιστα µε συνεχές µπάζωµα της λίµνης, µόνο υψηλής αισθητικής δεν µπορεί να χαρακτηριστεί. Με δυο λόγια, το νησί ζει οµαλά ανέκαθεν και η σηµαντική ελκυστικότητά του οφείλεται ακριβώς στο ότι είναι νησί, πραγµατικό νησί χωρίς… εκπτώσεις.
Προ ηµερών ακούσαµε και πάλι µια µεµονωµένη (ακούγονται κατά καιρούς) φωνή εκλεγµένου… άρχοντα για την κατασκευή γέφυρας που θα συνδέσει το νησί µε την Ντραµπάτοβα. Κάποτε, σε πρωταπριλιάτικο φύλλο του «Η.Α.», ο συνεργάτης τότε Άρης Κυριαζής το είχε «ανακοινώσει» ως πρωταπριλιάτικη είδηση. Ας φανταστούµε λοιπόν τη γέφυρα έτοιµη. Τα εκατοντάδες οχήµατα, που θα διέρχονται µέσω του στενού και άκρως επικίνδυνου δρόµου που διασχίζει την Αµφιθέα. Εκτός κι αν χρειαστεί παράλληλα να φτιάξουµε νέο δρόµο στις εκτάσεις που κάποιοι σταδιακά και συστηµατικά κλέβουν από την Παµβώτιδα, µπαζώνοντάς την. Εκτός κι αν ακόµη χρειαστεί να στρώσουµε άσφαλτο και να πλατύνουµε το ανάχωµα της Χούντας, που απέκοψε σηµαντικό τµήµα της λίµνης.
Ας φανταστούµε τα εκατοντάδες οχήµατα και λεωφορεία που θα πρέπει να σταθµεύουν στην Ντραµπάτοβα, όπου και σήµερα, που σταθµεύουν οι νησιώτες τα οχήµατά τους, δεν πέφτει ούτε καρφίτσα. Μήπως θα χρειαστεί να µπαζώσουµε κι άλλο τη λίµνη για να κάνουµε πάρκινγκ; Ας φανταστούµε ότι µια γέφυρα κάνει την πρόσβαση στο νησί ανεξέλεγκτη χρονικά. Ότι µπορεί µια παρέα να πάει σ’ ένα µπαρ, µετά τα µεσάνυχτα και να παραµείνει όσο θέλει. Και δεν είµαστε αφελείς να πιστεύουµε ότι τέτοιες επιχειρήσεις θα αργήσουν να εµφανιστούν, αντιγράφοντας τις απέναντι (στον Μώλο) αντίστοιχες.
Ας µην µακρηγορούµε. Υπάρχει µόνο ένας τρόπος να υποβαθµίσεις ένα νησί που έχει υψηλή επισκεψιµότητα σήµερα: Να πάψει να’ ναι πραγµατικό νησί. Με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που σηµατοδοτούν ένα νησί. Και ελπίζουµε ότι δεν θα δούµε ποτέ κάτι τέτοιο.
